صفحهٔ اصلی
کیسهداران، ردهای از پستانداران هستند که مشخصهشان دارا بودن کیسهای در بدن است که در آن نوزادان خود را بزرگ میکنند. همانندی آنها با دیگر پستاندارانی که در فرورده جفتداران طبقهبندی میشوند در این است که هر دو زندهزا هستند و این آنها را از تکسوراخیانی چون نوکاردکی و مورچهخورک متمایز میکند. با این حال برخلاف دیگر پستاندارانی که فرزندان خود را در شکل کامل شده و با دارا بودن اعضای زیستی میزایند، کیسهداران نوزادانی کم رشدیافته به دنیا میآورند که به هیچ وجه قادر به زندگی در جهان طبیعی بیرون نیستند و ناچارند به درون کیسه مادر بروند تا از شیر مادر تغذیه کنند. از دیدگاه فرگشتی، کیسهداران نمونهای یکتا و مهم از چگونگی خو گرفتن به طبیعت و زادآوری را به نمایش میگذارند. از شناخته شدهترین کیسهداران میتوان به کانگورو، کوآلا، وامبت، و شیطان تاسمانی اشاره کرد. به جز صاریغ ویرجینیا که در آمریکای شمالی نیز یافت میشود، دیگر کیسهداران همگی در نیمکره جنوبی زندگی میکنند. نزدیک به ۷۰ درصد از ۳۳۴ گونهٔ موجود در این فرورده در استرالزی، که شامل استرالیا و گینه نو و جزایر نزدیک به آنها میشود، یافت میشوند و ۱۰۰ جانور دیگر باقیمانده نیز ساکن قاره آمریکا هستند. بیشتر آنها در آمریکای جنوبی به سر میبرند و تنها ۱۳ گونه در آمریکای مرکزی زندگی میکنند. پدید آمدن تبادل بزرگ در دوران پالئوسن باعث هجوم پستانداران جفتدار به آمریکای جنوبی و انقراض گونههای بسیاری از کیسهداران شد. نام علمی کیسهداران، Marsupialia، برگرفته از واژه یونانی marsipos به معنای «کیسه» و «خورجین» است که در سال ۱۸۱۱ میلادی توسط یوهان ایلیگر، جانورشناس آلمانی، گذاشته شد.
- … در آثار نیکلای مارکف، از پیشگامان معماری مدرن ایران، تلفیق چهار سبک مدرن، التقاطی، غربی و ایرانی دیده میشود؟ (در تصویر)
- … در حماسهٔ آترا-هاسیس، خدایان برای کنترل جمعیت انسان طاعون، خشکسالی، قحطی و در پایان طوفان نازل کردند؟
- … کرایسیپوس فقط برای حل پارادوکس دروغگو، ۲۳ جلد کتاب نوشت؟
- … یکی از پرتنشترین دورهها در تاریخ اسرائیل سه هفتهٔ پیش از جنگ شش روزه بود، دورهای که به «دورهٔ انتظار» معروف است؟
- … ندی حافظ در حالی که هفتماهه باردار بود در بازیهای المپیک ۲۰۲۴ پاریس شرکت کرد؟
- … تصرف افغانستان توسط شوروی باعث شد ۶۸ کشور جهان به پیشنهاد آمریکا، المپیک تابستانی ۱۹۸۰ مسکو را تحریم کنند؟
- … فریدون ملکم نخستین ورزشکار ایرانی است که در المپیک ۱۹۰۰ پاریس در رشته شمشیربازی وارد این رقابتها شد؟
- افتتاحیه بازیهای پارالمپیک تابستانی (در تصویر)، در پاریس، فرانسه.
- پائونگترن شیناواترا پس از برکناری سرتا تاویسین توسط دادگاه قانون اساسی، نخستوزیر تایلند شد.
- سازمان جهانی بهداشت شیوع آفریقایی آبله میمون را وضعیت اضطراری جهانی اعلام کرد.
- پرواز ۲۲۸۳ پاساردو لینهاس آئرئاس در ایالت سائو پائولو برزیل سقوط کرد و همهٔ ۶۲ سرنشین آن کشته شدند.
- شیخ حسینه در پی اعتراضات ضد دولتی بنگلادش از سمت نخستوزیری استعفا داد و محمد یونس به عنوان رئیس دولت موقت بنگلادش منصوب شد.
امروز: جمعه، ۱۳ سپتامبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۳ شهریور ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۹ ربیعالاول ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۸۴۸ - فینیاس گیج (در تصویر) سرکارگر راه آهن از حادثهای که منجر به فرورفتن یک میله بزرگ آهنی در سرش و از میان رفتن لوب پیشانیاش شده بود جان به در برد.
- ۱۹۳۷ - سرزمین کراسنودار یکی از سرزمینهای روسیه تأسیس شد.
- ۱۹۹۳ - پس از یک دوره مذاکرات سری در نروژ رهبر سازمان آزادی بخش فلسطین یاسر عرفات و نخستوزیر اسرائیل اسحاق رابین رسماً پیمان صلح اسلو را امضا کردند.
- زادروزها
- ۱۸۷۴ - زادروز آرنولد شونبرگ آهنگساز و نظریهپرداز اتریشی
- ۱۹۱۶ - زادروز رولد دال داستاننویس و فیلمنامهنویس بریتانیایی
- ۱۹۴۰ - زادروز اسکار آریاس دو دوره رئیسجمهور کاستاریکا، برندهٔ جایزه صلح نوبل سال ۱۹۸۷
- ۱۹۴۱ - زادروز احمد نجدت سزر دهمین رئیسجمهور ترکیه
- ۱۹۷۳ - زادروز فابیو کاناوارو فوتبالیست ایتالیایی
- ۱۹۸۹ - زادروز توماس مولر فوتبالیست آلمانی
- درگذشتها
- ۸۱ - درگذشت تیتوس امپراتور روم
- ۱۵۹۲ - درگذشت میشل دو مونتین از تاثیرگذارترین نویسندگان رنسانس اهل فرانسه
- ۱۵۹۸ - درگذشت فیلیپ دوم پادشاه اسپانیا و پرتغال
- ۱۸۷۲ - درگذشت لودویگ فویرباخ فیلسوف آلمانی
- ۱۹۳۱ - درگذشت لیلی البه نقاش و نگارگر دانمارکی و نخستین زن ترنس
- ۱۹۴۹ - درگذشت شاک کروگ زیستشناس دانمارکی، برندهٔ جایزه نوبل فیزیولوژی و پزشکی سال ۱۹۲۰
- ۱۹۹۶ - درگذشت توپاک شکور خواننده، ترانه سرا، بازیگر، آهنگساز، شاعر و فعال اجتماعی اهل آمریکا