عالی محمودی: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
Fatranslator (بحث | مشارکت‌ها) جز ربات:افزودن الگو ناوباکس {{ایلات بختیاری}}+تمیز+اصلاح ارجاع لاتین |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' طایفهٔ عالی‌محمودی ''' |
|||
یکی از بزرگترین [[طایفه|طوایف]] [[مردم بختیاری|ایل بختیاری]]، در [[ایران]] می‌باشد. این طایفه، بر پایه ساختار اجتماعی و تقسیمات طایفه‌ای ایل بختیاری، از شاخه [[هفت‌لنگ]] و از [[باب]]؛ دیناران است که متشکل از '''دو [[تیره (زیست‌شناسی)|تیره]]''' علیمردان خانی و مهرعلیخانی می‌باشد، که هر یک از چندین [[تیره (زیست‌شناسی)|تیره]] یا تش تشکیل شده‌اند، از آنجا که این طایفه سرزمین گسترده‌ای را تحت مالکیت داشته در قرن ۱۶ که تقسیمات کنونی بختیاری رقم خورد عالی محمودی دینارانی باب می‌بود؛ طایفه عالی محمد در ایل بهمئی نیز شاخه‌ای جدا شده از طایفه عالی محمودی است. |
یکی از بزرگترین [[طایفه|طوایف]] [[مردم بختیاری|ایل بختیاری]]، در [[ایران]] می‌باشد. این طایفه، بر پایه ساختار اجتماعی و تقسیمات طایفه‌ای ایل بختیاری، از شاخه [[هفت‌لنگ]] و از [[باب]]؛ دیناران است که متشکل از '''دو [[تیره (زیست‌شناسی)|تیره]]''' علیمردان خانی و مهرعلیخانی می‌باشد، که هر یک از چندین [[تیره (زیست‌شناسی)|تیره]] یا تش تشکیل شده‌اند، از آنجا که این طایفه سرزمین گسترده‌ای را تحت مالکیت داشته در قرن ۱۶ که تقسیمات کنونی بختیاری رقم خورد عالی محمودی دینارانی باب می‌بود؛ طایفه عالی محمد در ایل بهمئی نیز شاخه‌ای جدا شده از طایفه عالی محمودی است. |
||
در گذشته، این طایفه نیز مانند سایر [[طوایف ایل بختیاری|طوایف بختیاری]] میان گرمسیر و سردسیر کوچ می‌کردند، که سردسیر آنها در [[استان چهارمحال و بختیاری]] و در دیناران و گرمسیر آنها نیز در [[استان خوزستان]] [[شهرستان ایذه]] و اطراف آن همچون کول فرح، کوه باد، کلدوزخ، [[نورآباد (لرستان)|نورآباد]]، هلاگون، [[ده کهنه]] و [[ده حوض]] می‌باشد. پس از یکجانشین کردن عشایر، امروزه در هر دو بخش گرمسیر و سردسیر خود دارای املاک یا زمین زراعی می‌باشند. |
در گذشته، این طایفه نیز مانند سایر [[طوایف ایل بختیاری|طوایف بختیاری]] میان گرمسیر و سردسیر کوچ می‌کردند، که سردسیر آنها در [[استان چهارمحال و بختیاری]] و در دیناران و گرمسیر آنها نیز در [[استان خوزستان]] [[شهرستان ایذه]] و اطراف آن همچون کول فرح، کوه باد، کلدوزخ، [[نورآباد (لرستان)|نورآباد]]، هلاگون، [[ده کهنه]] و [[ده حوض]] می‌باشد. پس از یکجانشین کردن عشایر، امروزه در هر دو بخش گرمسیر و سردسیر خود دارای املاک یا زمین زراعی می‌باشند. |
||
باب دینارانی چندین دوره حاکم منطقهٔ گرمسیرات بختیاری (استان خوزستان) بوده از جمله در دوران حکومت محمد خان قمه طلا عالی محمودی، طایفهٔ عالی محمودی بزرگترین طایفه از نظر اعتبار بزرگان در ایل دینارانی بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Arash Khazen |نشانی=http://books.google.com/books?id=HMHcfc-WMB4C&pg=PA50&dq=haft+lang&hl=en&sa=X&ei=5Cs0VK7_JY_kaI3igbgF&ved=0CCoQ6AEwAg#v=onepage&q=haft%20lang&f=false |عنوان=Tribes and Empire on the Margins of Nineteenth-Century Iran p.22 | ناشر =[[دانشگاه واشینگتن]] |تاریخ =۲۰۰۹ |تاریخ بازبینی=۲۰۱۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://books.google.com/books?id=iMdtAAAAMAAJ&q=haftlang+bakhtiarvand&dq=haftlang+bakhtiarvand&hl=en&sa=X&ei=Kb4tVIn1GfOS7AaUvYDoDQ&ved=0CCEQ6AEwAQ |عنوان=Iran Almanac and the Book of Facts | ناشر =Echo of Iran |تاریخ =1970 |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.iranicaonline.org/uploads/files/Bakhtiari/v3f5a081_t1_300.jpg |عنوان=نمودار اجتماعی طوایف بختیاری| ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/49583/Bakhtyari |عنوان=Bakhtyārī | ناشر =[[دانشنامه بریتانیکا]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=3-25-2014}}</ref><ref name=iranicaonline>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe |عنوان =BAḴTĪĀRĪ TRIBE | ناشر =Encyclopaedia Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۸ ژانویه ۲۰۱۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Carl Skutsch |نشانی= http://books.google.com/books?id=yXYKAgAAQBAJ&pg=PA177&dq=haft+lang&hl=en&sa=X&ei=5Cs0VK7_JY_kaI3igbgF&ved=0CE0Q6AEwCA#v=onepage&q=haft%20lang&f=false|عنوان=Encyclopedia of the World's Minorities page.176 | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
باب دینارانی چندین دوره حاکم منطقهٔ گرمسیرات بختیاری (استان خوزستان) بوده از جمله در دوران حکومت محمد خان قمه طلا عالی محمودی، طایفهٔ عالی محمودی بزرگترین طایفه از نظر اعتبار بزرگان در ایل دینارانی بوده‌است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Arash Khazen |نشانی=http://books.google.com/books?id=HMHcfc-WMB4C&pg=PA50&dq=haft+lang&hl=en&sa=X&ei=5Cs0VK7_JY_kaI3igbgF&ved=0CCoQ6AEwAg#v=onepage&q=haft%20lang&f=false |عنوان=Tribes and Empire on the Margins of Nineteenth-Century Iran p.22 | ناشر =[[دانشگاه واشینگتن|University of Washington]] |تاریخ =۲۰۰۹ |تاریخ بازبینی=۲۰۱۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://books.google.com/books?id=iMdtAAAAMAAJ&q=haftlang+bakhtiarvand&dq=haftlang+bakhtiarvand&hl=en&sa=X&ei=Kb4tVIn1GfOS7AaUvYDoDQ&ved=0CCEQ6AEwAQ |عنوان=Iran Almanac and the Book of Facts | ناشر =Echo of Iran |تاریخ =1970 |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.iranicaonline.org/uploads/files/Bakhtiari/v3f5a081_t1_300.jpg |عنوان=نمودار اجتماعی طوایف بختیاری| ناشر =[[دانشنامه ایرانیکا]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.britannica.com/EBchecked/topic/49583/Bakhtyari |عنوان=Bakhtyārī | ناشر =[[دانشنامه بریتانیکا]] |تاریخ = |تاریخ بازبینی=3-25-2014}}</ref><ref name=iranicaonline>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = http://www.iranicaonline.org/articles/baktiari-tribe |عنوان =BAḴTĪĀRĪ TRIBE | ناشر =Encyclopaedia Iranica |تاریخ = |تاریخ بازدید = ۸ ژانویه ۲۰۱۴}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده =Carl Skutsch |نشانی= http://books.google.com/books?id=yXYKAgAAQBAJ&pg=PA177&dq=haft+lang&hl=en&sa=X&ei=5Cs0VK7_JY_kaI3igbgF&ved=0CE0Q6AEwCA#v=onepage&q=haft%20lang&f=false|عنوان=Encyclopedia of the World's Minorities page.176 | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
||
== طایفه عالی محمودی ساکن مسجدسلیمان == |
== طایفه عالی محمودی ساکن مسجدسلیمان == |
||
این طایفه در حدود پانصد خانوار و با جمعیتی قریب به ۴۸۰۰ نفر در محدوده‌ای به طول ۲۰×۵۰کیلومتر واقع گردیده شرق آنها بردنشانده و غربشان چشمه‌علی تخت کبود و پاچگاه و به گونه طولی‌از سوی شرق باطایفه نصیر وازطرف غرب، جنوب و جنوب غربی با طایفه کهیش از شاخه (سُوهونی) واز سوی شمال با تیره‌های موزائی<ref>تیره موزائی ساکن درّه گورو، درحال حاضر وابسته به طایفه حموله سوهونی باب می‌باشند.</ref> (از شاخه چهارلنگ ممصالح) و 《یتیم زراسوند》هم‌مرز می‌باشند سردسیرشانِ کفِتِ‌برَد توف سفید (طوف سفید) و خُربه، حومه چل‌گرد واقع در چهار محال و بختیاری است.{{سخ}} |
این طایفه در حدود پانصد خانوار و با جمعیتی قریب به ۴۸۰۰ نفر در محدوده‌ای به طول ۲۰×۵۰کیلومتر واقع گردیده شرق آنها بردنشانده و غربشان چشمه‌علی تخت کبود و پاچگاه و به گونه طولی‌از سوی شرق باطایفه نصیر وازطرف غرب، جنوب و جنوب غربی با طایفه کهیش از شاخه (سُوهونی) واز سوی شمال با تیره‌های موزائی<ref>تیره موزائی ساکن درّه گورو، درحال حاضر وابسته به طایفه حموله سوهونی باب می‌باشند.</ref> (از شاخه چهارلنگ ممصالح) و 《یتیم زراسوند》هم‌مرز می‌باشند سردسیرشانِ کفِتِ‌برَد توف سفید (طوف سفید) و خُربه، حومه چل‌گرد واقع در چهار محال و بختیاری است.{{سخ}} |
||
شایان ذکراست که طایفه عالی محمودی به واسطه همجوار بودن با طایفه کهیش و معاشرت زیاد و وصلت‌های زناشوئی به اشتباه آنها را تیره‌ای بزرگ از کهیش پنداشته‌اند و این تصور برگرفته از موقعیت زیست محیطی و همجواری آن دو طایفه است بنابراین قدر مسلم آن است که این طایفه با سایر برادران طایفه عالی محمودی «باب دینارون» نسبشان یکی است. انگیزه کوچ و زمان آن که هر دو شاخه ظاهراً از اندیکا و ... بوده به درستی معلوم نیست، عده‌ای از معمرین هر دو طایفه «ساکن ایذه و مسجدسلیمان» علت کوچ را نزاع ایلی ذکر کرده‌اند امّا کی و چگونه؟ معلوم نگردیده است.{{سخ}} |
شایان ذکراست که طایفه عالی محمودی به واسطه همجوار بودن با طایفه کهیش و معاشرت زیاد و وصلت‌های زناشوئی به اشتباه آنها را تیره‌ای بزرگ از کهیش پنداشته‌اند و این تصور برگرفته از موقعیت زیست محیطی و همجواری آن دو طایفه است بنابراین قدر مسلم آن است که این طایفه با سایر برادران طایفه عالی محمودی «باب دینارون» نسبشان یکی است. انگیزه کوچ و زمان آن که هر دو شاخه ظاهراً از اندیکا و ... بوده به درستی معلوم نیست، عده‌ای از معمرین هر دو طایفه «ساکن ایذه و مسجدسلیمان» علت کوچ را نزاع ایلی ذکر کرده‌اند امّا کی و چگونه؟ معلوم نگردیده است.{{سخ}} |
||
این طایفه به‌هنگام کوچ به بردنشانده، آن را به‌چهار قسمت تقسیم کرده وبه آن «چهارکُو» گفته‌اند. |
این طایفه به‌هنگام کوچ به بردنشانده، آن را به‌چهار قسمت تقسیم کرده وبه آن «چهارکُو» گفته‌اند. |
||
#تیره عباس وند «اولاد عباس و باقر» |
#تیره عباس وند «اولاد عباس و باقر» |
||
#تیره باقروند «اولاد باقر» |
#تیره باقروند «اولاد باقر» |
||
| خط ۶۰: | خط ۶۰: | ||
{{بختیاری}} |
{{بختیاری}} |
||
{{ایلات بختیاری}} |
|||
[[رده:دینارونی باب]] |
[[رده:دینارونی باب]] |
||
[[رده:عشایر ایران]] |
[[رده:عشایر ایران]] |
||
نسخهٔ ۱۲ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۲۳:۲۳
طایفهٔ عالی‌محمودی
یکی از بزرگترین طوایف ایل بختیاری، در ایران می‌باشد. این طایفه، بر پایه ساختار اجتماعی و تقسیمات طایفه‌ای ایل بختیاری، از شاخه هفت‌لنگ و از باب؛ دیناران است که متشکل از دو تیره علیمردان خانی و مهرعلیخانی می‌باشد، که هر یک از چندین تیره یا تش تشکیل شده‌اند، از آنجا که این طایفه سرزمین گسترده‌ای را تحت مالکیت داشته در قرن ۱۶ که تقسیمات کنونی بختیاری رقم خورد عالی محمودی دینارانی باب می‌بود؛ طایفه عالی محمد در ایل بهمئی نیز شاخه‌ای جدا شده از طایفه عالی محمودی است.
در گذشته، این طایفه نیز مانند سایر طوایف بختیاری میان گرمسیر و سردسیر کوچ می‌کردند، که سردسیر آنها در استان چهارمحال و بختیاری و در دیناران و گرمسیر آنها نیز در استان خوزستان شهرستان ایذه و اطراف آن همچون کول فرح، کوه باد، کلدوزخ، نورآباد، هلاگون، ده کهنه و ده حوض می‌باشد. پس از یکجانشین کردن عشایر، امروزه در هر دو بخش گرمسیر و سردسیر خود دارای املاک یا زمین زراعی می‌باشند.
باب دینارانی چندین دوره حاکم منطقهٔ گرمسیرات بختیاری (استان خوزستان) بوده از جمله در دوران حکومت محمد خان قمه طلا عالی محمودی، طایفهٔ عالی محمودی بزرگترین طایفه از نظر اعتبار بزرگان در ایل دینارانی بوده‌است.[۱][۲][۳][۴][۵][۶]
طایفه عالی محمودی ساکن مسجدسلیمان
این طایفه در حدود پانصد خانوار و با جمعیتی قریب به ۴۸۰۰ نفر در محدوده‌ای به طول ۲۰×۵۰کیلومتر واقع گردیده شرق آنها بردنشانده و غربشان چشمه‌علی تخت کبود و پاچگاه و به گونه طولی‌از سوی شرق باطایفه نصیر وازطرف غرب، جنوب و جنوب غربی با طایفه کهیش از شاخه (سُوهونی) واز سوی شمال با تیره‌های موزائی[۷] (از شاخه چهارلنگ ممصالح) و 《یتیم زراسوند》هم‌مرز می‌باشند سردسیرشانِ کفِتِ‌برَد توف سفید (طوف سفید) و خُربه، حومه چل‌گرد واقع در چهار محال و بختیاری است.
شایان ذکراست که طایفه عالی محمودی به واسطه همجوار بودن با طایفه کهیش و معاشرت زیاد و وصلت‌های زناشوئی به اشتباه آنها را تیره‌ای بزرگ از کهیش پنداشته‌اند و این تصور برگرفته از موقعیت زیست محیطی و همجواری آن دو طایفه است بنابراین قدر مسلم آن است که این طایفه با سایر برادران طایفه عالی محمودی «باب دینارون» نسبشان یکی است. انگیزه کوچ و زمان آن که هر دو شاخه ظاهراً از اندیکا و ... بوده به درستی معلوم نیست، عده‌ای از معمرین هر دو طایفه «ساکن ایذه و مسجدسلیمان» علت کوچ را نزاع ایلی ذکر کرده‌اند امّا کی و چگونه؟ معلوم نگردیده است.
این طایفه به‌هنگام کوچ به بردنشانده، آن را به‌چهار قسمت تقسیم کرده وبه آن «چهارکُو» گفته‌اند.
- تیره عباس وند «اولاد عباس و باقر»
- تیره باقروند «اولاد باقر»
- تیره‌سلطانعلی وند «اولاد سلطانعلی»
- تیره مددوند «اولاد مدد»
این طایفه دیرزمانی است که با طایفه کهیش و در کنار هم با صلح و صفا به سر می‌برند.[۸]
تقسیمات
طایفه عالی محمودی از شاخه هفت‌لنگ و از باب؛ دینارانی بوده، که متشکل از دو تیره بزرگ می‌باشد:
- مهرعلیخانی
- علیمردان خانی
مهرعلیخانی
- تش قریشوند
- تش فرضعلی وند
- تش ملا مرادی
- تش شهولی وند
- تش دوورایی
- تش شیخ عالی وند
- تش حاتم وند
- تش عبده وند
- تش احمد میر حاجی
- تش اولاد بالا(اولاد ساکن در نوراباد)
- تش اولاد پایین (ساکن در مالمیر از اولاد علی خان و مهرعلی سلطان)
علیم»ردان‌خانی
- تش اولاد
- تش علیرضا وند
- تش صالح‌وند
- تش قیصروند
- تش لک محمودی
- تش نجف سنی
- تش عالی نقدعلی
- تش اولاد باقر
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ Arash Khazen (۲۰۰۹). «Tribes and Empire on the Margins of Nineteenth-Century Iran p.22». University of Washington. دریافت‌شده در ۲۰۱۴. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «Iran Almanac and the Book of Facts». Echo of Iran. ۱۹۷۰.
- ↑ «نمودار اجتماعی طوایف بختیاری». دانشنامه ایرانیکا.
- ↑ «Bakhtyārī». دانشنامه بریتانیکا. دریافت‌شده در 3-25-2014. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «BAḴTĪĀRĪ TRIBE». Encyclopaedia Iranica. دریافت‌شده در ۸ ژانویه ۲۰۱۴.
- ↑ Carl Skutsch. «Encyclopedia of the World's Minorities page.176».
- ↑ تیره موزائی ساکن درّه گورو، درحال حاضر وابسته به طایفه حموله سوهونی باب می‌باشند.
- ↑ کتاب بختیاری در گذر زمان، قباد باقری، صص ۲۰۴ و ۲۰۵
منابع
- شهنی، داریوش. نگرشی بر ایل بختیاری و طایفه شهنی. اهواز: انتشارات معتبر، ۱۳۸۵
- تاریخ بختیاری نوشته سردار اسعد بختیاری
- عیدیوندی، حافظ. مروری بر تاریخ ایران از سپیده دم تاریخ و نگرشی بر ایل بختیاری. قم: نسیم حیات، ۱۳۸۳