بختیاروند
بختیاروَند در ساختار اجتماعی ایل بختیاری به یکی از چهار باب تشکیل‌دهنده شاخه هفت‌لنگ اطلاق می‌گردد. سرهنری راویلسون سفرنامه نویس و مترجم کتیبه‌های کرمانشاه در کتاب خود می‌نویسد که در منطقه مرکزی قوم لر نه باب و مجموعه زندگی می‌کنند که نام آنها بختیاریست اما این نام را همگی از یک باب به ارث برده‌اند و در گذشته تنها به آنها لر بزرگ گفته می‌شد. نفوذ و قدرت باب بختیاروند منجر شد تا به مجموعه نه باب لر مرکزی بختیاری گفته شود.
ایل بختیاری به دو شاخه اصلی هفت‌لنگ و چهارلنگ تقسیم می‌شود.[۱] شاخه هفت‌لنگ از ۴ باب (رده) تشکیل شده‌است که بختیاروند یکی از آنها بشمار می‌آید.[۲] باب بختیاروند از چندین طایفه تشکیل شده‌است. بختیاروند نباید با طایفه بهداروند اشتباه گرفته شود؛ زیرا طایفه بهداروند، تنها یکی از طوایف تشکیل‌دهنده باب بختیاروند محسوب می‌شود.
خاستگاه قومی[ویرایش]
حمدالله مستوفی، در کتاب تاریخ گزیده به مهاجرت گروهی از طوایف، از جمله بختیاری‌ها از جبل‌السماق، در حلب، واقع در غرب شام به لرستان، اشاره می‌کند.[۳][۴][۵]
سازمان طایفه[ویرایش]
بختیاروند به یک باب از ایل بختیاری اطلاق می‌شود. در تقسیم‌بندی این باب، چندین طایفه مشاهده می‌گردد.
بختیاروند به طایفه‌های زیر تقسیم می‌شود:[۶]
- عرب(کمری)
- علاءالدین وند
- اسنکی
- اولکی
- جانکی سردسیر
- آل جمالی
- لرزنی
- مش مرداسی
- سهرو (سرخاب)
- کیارسی
- للری
- شیخ احمد بلد
- دهناشی
- تردی
- بلیوند
- منجزیی
- چنگایی
پراکندگی جغرافیایی[ویرایش]
محل سکونت ییلاقی ایل بختیاروند در شهرستان های شهرکرد٬ فارسان٬ کوهرنگ٬ اردل٬ لردگان و خانمیرزا در استان چهارمحال و بختیاری می باشد.
محل سکونت قشلاقی ایل بختیاروند در شهرستان های اندیکا٬ لالی٬ گتوند٬ شوشتر٬ مسجدسلیمان و ایذه در استان خوزستان می باشد.
جستارهای وابسته[ویرایش]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «Bakhtyārī». دانشنامه بریتانیکا. دریافت‌شده در 3-25-2014. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ https://web.archive.org/web/20140227002019/http://www.encyclopaediaislamica.com/madkhal2.php?sid=660. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ فوریه ۲۰۱۴. پارامتر
|عنوان= یا |title=ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ راولینسن، هنری. سفرنامه، ترجمهٔ اسکندر امان اللهی بهاروند، تهران:۱۳۶۲. (ص.۱۴۵-۱۴۶)
- ↑ حمدالله مستوفی. تاریخ گزیده، به کوشش عبدالحسین نوایی، تهران:۱۳۳۹ (ص.۵۴۰-۵۴۱)
- ↑ شاهسوار، فرهاد (۱۳۹۲). «مقایسه آنالیز ژنوتیپی KIR/HLA در جمعیت‌های لر و ایرانی» (PDF). یافته.
- ↑ «Iran Almanac and the Book of Facts». Echo of Iran. ۱۹۷۰.
منابع[ویرایش]
- حسین ابراهیمی ناغانی (۲ اسفند ۱۳۸۸). «اسامی طوایف و شعب ایل بختیاری». وب‌گاه انسان‌شناسی و فرهنگ. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ اکتبر ۲۰۱۳.
- امیراحمدیان، بهرام. ایل بختیاری، تهران:۱۳۷۸
- دیگار، ژان پیر. فنون کوچ‌نشینان بختیاری، ترجمهٔ اصغر کریمی، مشهد:۱۳۶۶
- راولینسن، هنری. سفرنامه، ترجمهٔ اسکندر امان‌اللهی بهاروند، تهران:۱۳۶۲
- رئیسی، داراب. اسدخان بهداروند بختیاری معروف به شیرکش، ذخایر انقلاب، تهران:۱۳۶۹
- عکاشه، اسکندر. تاریخ ایل بختیاری، به کوشش فرید مرادی، تهران:۱۳۶۵
- جین راف گارثویت، تاریخ سیاسی، اجتماعی بختیاری، ترجمهٔ مهراب امیری، تهران:۱۳۷۳
- لایارد، هنری. سیری در قلمرو بختیاری و عشایر بومی خوزستان، ترجمهٔ مهراب امیری، تهران:۱۳۷۱
آزادخان احمدی