شهرستان رامهرمز: تفاوت میان نسخهها
Abolabadabni (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: واگردانی دستی برگرداندهشده ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
|||
خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
== مردم == |
== مردم == |
||
مردم رامهرمز به گویش لری [[گویش رامهرمزی|رامهرمزی]] به اصطلاح محلی (رومزی) یکی از گویش زبان لری تکلم میکنند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خانلری، پرویز، زبانشناسی و زبان فارسی، تهران: انتشارات توس، چاپ ششم، 1373.}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=مردم رامهرمز به زبان لری سخن می گویند|نشانی=https://www.dastanoo.com/handicrafts/khuzestanology/ramhormoz-sights-and-its-handicrafts/|وبگاه=دستانو|بازبینی=2023-07-20|کد زبان=fa-IR}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=تاریخچه و نقشه جامع شهر رامهرمز در ویکی آنا|نشانی=https://ana.press/fa/news/476933|وبگاه=fa|تاریخ=۱۳۹۹/۰۱/۰۶ - ۰۶:۵۷|بازبینی=2023-07-20|کد زبان=fa|نام خانوادگی=https://ana.press}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=زبان لری رامهرمزی، لری بهبهانی ، لری بهمئی|نشانی=https://wetafarda.ir/tag/%d8%b2%d8%a8%d8%a7%d9%86-%d9%84%d8%b1%db%8c-%d8%b1%d8%a7%d9%85%d9%87%d8%b1%d9%85%d8%b2%db%8c%d8%8c-%d9%84%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d9%87%d8%a8%d9%87%d8%a7%d9%86%db%8c-%d8%8c-%d9%84%d8%b1%db%8c-%d8%a8%d9%87/|وبگاه=رسانه تحلیلی خبری و اطلاع رسانی تشان فردا|تاریخ=2019-03-28|بازبینی=2023-07-20|کد زبان=fa-IR|نام خانوادگی=مدیر}}</ref>که یکی ازگویش های لری بختیاری است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=LORI DIALECTS – Encyclopaedia Iranica|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/lori-dialects|وبگاه=web.archive.org|تاریخ=2014-09-24|بازبینی=2022-12-12|archive-date=۲۴ سپتامبر ۲۰۱۴|archive-url=https://web.archive.org/web/20140924041723/http://www.iranicaonline.org/articles/lori-dialects|url-status=bot: unknown}}</ref>گویش رامهرمزی تا حدود زیادی همان گویش لری بختیاری با اندکی تغییر است<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iranicaonline.org/articles/khuzestan-08-dialects|عنوان=ایرانیکا گویش های خوزستان}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=گویش و آداب و رسوم مردم رامهرمز|نشانی=https://rasekhoon.net/article/amp/show/1359892/گویش-و-آداب-و-رسوم-مردم-رامهرمز|وبگاه=راسخون|تاریخ=2018-01-24|بازبینی=2022-12-12|کد زبان=fa|نام خانوادگی=راسخون}}</ref>شهر و و روستا های رامهرمز همانند مسجدسلیمان و آقاجاری یکی از مراکز گویش بختیاری است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.iranicaonline.org/articles/khuzestan-08-dialects|عنوان=ایرانیکا مردم شناسی خوزستان}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=رامهرمز - دایرةالمعارف فرق اسلامی|نشانی=http://www.wikiferaq.org/index.php/رامهرمز|وبگاه=www.wikiferaq.org|بازبینی=2022-12-12}}</ref>رامهرمزی یک گویش شبه بختیاری است<ref>{{یادکرد وب|عنوان=گویشهای خوزستان – تارنمای شهریور|نشانی=https://www.shahrivar.org/536/|وبگاه=www.shahrivar.org|بازبینی=2023-07-20|تاریخ بازبینی=دستکم برخی از گویشهای شبهبختیاری، بهعنوان مثال، رامهرمزی }}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گویش رامهرمزی، نورالله گرشاسبی، جلد۱}}</ref>مردم رامهرمز از اقوام بختياري و از طوايف چهارلنگ هستند.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران|نشانی=https://www.irna.ir/news/83250552/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8-%D9%88-%D8%B7%D8%A8%D9%8A%D8%B9%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D8%A8-%D8%B1%D8%A7%D9%85%D9%87%D8%B1%D9%85%D8%B2-%D8%A8%D8%A8%D9%8A%D9%86%D9%8A%D8%AF|عنوان=رامهرمز مردم رامهرمز از اقوام بختياري و از طوايف چهارلنگ هستند }}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=ثبت ملی 11 اثر تاریخی رامهرمز -|نشانی=http://www.khoozna.ir/view-44896-ثبت%20ملی%2011%20اثر%20تاریخی%20رامهرمز.html|وبگاه=خوزنا|بازبینی=2023-07-24|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=رامهرمز از قلعه « دا و دختر» تا « عمارت صمیمی»|نشانی=https://www.cgie.org.ir/fa/news/23712/رامهرمز-از-قلعه-«-دا-و-دختر»-تا-«-عمارت-صمیمی»|وبگاه=www.cgie.org.ir|بازبینی=2023-07-24|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=رامهرمز|نشانی=http://jahaniran.ir/2016/12/11/%d8%b1%d8%a7%d9%85%d9%87%d8%b1%d9%85%d8%b2/|وبگاه=جهان ایران|تاریخ=2016-12-11|بازبینی=2023-07-24|کد زبان=fa-IR|نام=رامهرمز رومز کشور ایران استان خوزستان شهرستان رامهرمز مردم جمعیت ۱۲۰٬۸۲۲جغرافیای طبیعی ارتفاع از سطح دریا ۱۷۹ متر آبوهوا میانگین دمای سالانه ۱۲ تا ۶۵ روزهای یخبندان سالانه ندارد اطلاعات شهری پیششماره تلفنی ۰۶۱ رامهرمز روی نقشه ایران ۳۱ ۲۷۸۳° شمالی ۴۹ ۶۰۶۴° شرقیمختصات: ۳۱ ۲۷۸۳° شمالی ۴۹ ۶۰۶۴°|نام خانوادگی=شرقی}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=شهر زیبای رامهرمز|نشانی=https://www.chargoshe.ir/fa/iran/city/240|وبگاه=چهارگوشه - معرفی استان ها و شهر های ایران و جاذبه های توریستی|بازبینی=2023-07-24|کد زبان=fa-ir|نام=چهارگوشه-معرفی استان ها و شهر های ایران و جاذبه های|نام خانوادگی=توریستی}}</ref> |
|||
رامهرمز از لحاظ قومی شهر متنوعی است. مطالعات تاریخی و جامعه شناختی نشان میدهد این شهر همواره محل تلاقی فرهنگهای مختلف بودهاست. شهر رامهرمز از لحاظ فرهنگی پیوندخورده با شهرهای خوزی [[شوشتر]]، [[دزفول]]، [[بهبهان]] و [[هندیجان]] دانسته شده است.<ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400b18040.pdf |عنوان=گویش رامهرمزی،نورالله گرشاسبی،جلد۱.}} </ref> |
|||
مردم بومی شهر رامهرمز به گویش [[گویش رامهرمزی|رامهرمزی]] (رومزی) یکی از گویشهای زبان [[فارسی]] صحبت میکنند. <ref>{{یادکرد وب| نشانی= https://pic.ketab.ir/DataBase/bookpdf/00/1400b18040.pdf |عنوان=گویش رامهرمزی،نورالله گرشاسبی،جلد۱(ص۶۸).}} </ref> به زبانهای [[لری]] (شامل لری بهمئی و لری بختیاری) و [[عربی]] نیز در این شهرستان سخن گفته میشود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=LORI DIALECTS – Encyclopaedia Iranica|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/lori-dialects|وبگاه=web.archive.org|تاریخ=2014-09-24|بازبینی=2022-12-12|archive-date=۲۴ سپتامبر ۲۰۱۴|archive-url=https://web.archive.org/web/20140924041723/http://www.iranicaonline.org/articles/lori-dialects|url-status=bot: unknown}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=خانلری، پرویز، زبانشناسی و زبان فارسی، تهران: انتشارات توس، چاپ ششم، 1373.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=حسین یوسفی فرهنگ عامیانهٔ مردم رامهرمز، قم: نشر مقام محمود، چاپ اول، 1387.(ص ۲۲،۲۳)}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=گویش رامهرمزی، نورالله گرشاسبی، جلد۱}}</ref> |
|||
[[لری بهمئی]] و [[لری بویراحمدی]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Knowledge Graph - Triple UI|نشانی=http://fkg.iust.ac.ir/resource/%D9%84%D8%B1%DB%8C_%D8%A8%D9%88%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%AD%D9%85%D8%AF%DB%8C|وبگاه=fkg.iust.ac.ir|بازبینی=2023-07-06}}</ref>و فارسی و عربی میان اقوام مربوطه نیز رایج است. |
|||
[[پرونده:Ramhormazi_language.jpg|بندانگشتی|مردم شناسی رامهرمز از کتاب گویش مردم رامهرمز<ref>{{Cite journal|last=صادقینیا|first=حمدالله|date=1395-07-01|title=گویش و آداب و رسوم مردم رامهرمز|url=http://noo.rs/yxVsb|journal=مطالعات خلیج فارس|language=fa|volume=7|issue=3|pages=130–140}}</ref>]] |
|||
رامهرمز علاوه بر راه ارتباطی، منطقه حائل فرهنگی بین کوهستان و دشتهای پست خوزستان هست. از گذشتههای دور تا سالهای اخیر، قلمرو انبوه کوچیدگان ایلهای مختلف [[زبان لری|لر زبان]] بهخصوص لرهای [[مردم بختیاری|بختیاری]] بوده است.در بخش شمال غربی تا جنوب غربی این پهنه، تعداد کمی از کوچیدگان عربزبان در اطراف رامهرمز پراکندهاند که در ماههای سرد از علوفههای این منطقه گرمسیری جهت دامهای خود بهره میگیرند. |
|||
== تقسیمات کشوری == |
== تقسیمات کشوری == |
نسخهٔ ۲۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۳۳
شهرستان رامهرمز | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | خوزستان |
مرکز شهرستان | رامهرمز |
سایر شهرها | رودزرد ماشین، سلطانآباد، باوج |
بخشها | مرکزی، سلطانآباد، ابولفارس، رودزرد |
سال تأسیس | ۱۳۳۷[۱] |
اداره | |
فرماندار | هرمز بهاروند |
مردم | |
جمعیت | ۱۱۳٬۷۷۶ نفر (۱۳۹۵) |
تراکم جمعیت | ۶۳ نفر بر کیلومتر مربع |
مذهب | شیعه |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۱٬۸۱۸ کیلومتر مربع |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۶۱ |
وبگاه | فرمانداری رامهرمز |
شهرستان رامهرمز یکی از شهرستانهای استان خوزستان میباشد، که در جنوب غربی ایران قرار دارد. مرکز این شهرستان، شهر رامهرمز است. میدان نفتی مارون؛ سومین میدان بزرگ نفتی ایران، در محدوده این شهرستان قرار دارد.[۲]
مشخصات جغرافیایی
شهرستان رامهرمز در شرق استان خوزستان واقع شدهاست؛ و از شمال و شمال غربی با شهرستان هفتکل، از شمال شرقی با شهرستان باغملک، از شرق به شهرستان بهمئی استان کهگیلویه و بویراحمد، از غرب با شهرستان اهواز، از جنوب غربی با شهرستان رامشیر و از جنوب با شهرستان امیدیه همسایه است.
آب و هوا
آب و هوای شهرستان رامهرمز گرم است؛ به گونهای که در تابستان تا ۵۳ درجه سانتیگراد و در زمستان تا ۱۰ درجه سانتیگراد حرارت دارد.
مردم
مردم رامهرمز به گویش لری رامهرمزی به اصطلاح محلی (رومزی) یکی از گویش زبان لری تکلم میکنند.[۳][۴][۵][۶]که یکی ازگویش های لری بختیاری است.[۷]گویش رامهرمزی تا حدود زیادی همان گویش لری بختیاری با اندکی تغییر است[۸][۹]شهر و و روستا های رامهرمز همانند مسجدسلیمان و آقاجاری یکی از مراکز گویش بختیاری است.[۱۰][۱۱]رامهرمزی یک گویش شبه بختیاری است[۱۲][۱۳]مردم رامهرمز از اقوام بختياري و از طوايف چهارلنگ هستند.[۱۴][۱۵][۱۶][۱۷][۱۸]
لری بهمئی و لری بویراحمدی[۱۹]و فارسی و عربی میان اقوام مربوطه نیز رایج است.
رامهرمز علاوه بر راه ارتباطی، منطقه حائل فرهنگی بین کوهستان و دشتهای پست خوزستان هست. از گذشتههای دور تا سالهای اخیر، قلمرو انبوه کوچیدگان ایلهای مختلف لر زبان بهخصوص لرهای بختیاری بوده است.در بخش شمال غربی تا جنوب غربی این پهنه، تعداد کمی از کوچیدگان عربزبان در اطراف رامهرمز پراکندهاند که در ماههای سرد از علوفههای این منطقه گرمسیری جهت دامهای خود بهره میگیرند.
تقسیمات کشوری
شهرستان رامهرمز دارای ۴ بخش، ۸ دهستان و ۴ شهر به شرح زیر است:
شهرستان رامهرمز
بخش | مرکز بخش | جمعیت بخش ۱۳۹۵ | نام دهستان | مرکز دهستان | جمعیت دهستان ۱۳۹۵ | شهر | جمعیت شهر ۱۳۹۵ |
---|---|---|---|---|---|---|---|
مرکزی | رامهرمز | ۹۵٬۵۸۲ نفر | حومه شرقی | باصدی حاجبارون | ۱۲٬۷۰۶ نفر | رامهرمز | ۷۴٬۲۸۵ نفر |
حومه غربی | مربچه | ۸٬۵۹۱ نفر | |||||
سلطانآباد | سلطانآباد | ۸٬۰۱۴ نفر | رستمآباد | رستمآباد | ۳٬۶۱۰ نفر | سلطانآباد | ۸۸۱ نفر |
سلطانآباد | سلطانآباد | ۳٬۵۲۳ نفر | |||||
ابولفارس | باوج | ۵٬۶۱۰ نفر | سه تلون | آبگرمک سه تلون | ۳٬۱۰۷ نفر | باوج | ۴۸۷ نفر |
ابوالفارس | باوج | ۲٬۰۱۶ نفر | |||||
رودزرد | رودزرد ماشین | ۴٬۴۹۵ نفر | ماماتین | رودزرد ماشین | ۱٬۵۹۷ نفر | رودزرد ماشین | ۲٬۲۵۲ نفر |
جره | گنبدلران | ۶۴۶ نفر |
جمعیت
براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت شهرستان رامهرمز برابر با ۱۱۳٬۷۷۶ نفر بودهاست.[۲۱]
منابع
- ↑ «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری». وبگاه رسمی وزارت کشور ایران. بایگانیشده از اصلی در 9 مه 2013. دریافتشده در آبان ۱۳۸۹. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ «انتقال روزانه بیش از نیم میلیون بشکه نفت خام از میدان نفتی مارون». خبرگزاری مهر. ۲۶ فروردین ۱۳۹۴.
- ↑ خانلری، پرویز، زبانشناسی و زبان فارسی، تهران: انتشارات توس، چاپ ششم، 1373.
- ↑ «مردم رامهرمز به زبان لری سخن می گویند». دستانو. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۰.
- ↑ https://ana.press (۱۳۹۹/۰۱/۰۶ - ۰۶:۵۷). «تاریخچه و نقشه جامع شهر رامهرمز در ویکی آنا». fa. دریافتشده در 2023-07-20. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - ↑ مدیر (۲۰۱۹-۰۳-۲۸). «زبان لری رامهرمزی، لری بهبهانی ، لری بهمئی». رسانه تحلیلی خبری و اطلاع رسانی تشان فردا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۰.
- ↑ «LORI DIALECTS – Encyclopaedia Iranica». web.archive.org. ۲۰۱۴-۰۹-۲۴. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۱۲.
- ↑ «ایرانیکا گویش های خوزستان».
- ↑ راسخون (۲۰۱۸-۰۱-۲۴). «گویش و آداب و رسوم مردم رامهرمز». راسخون. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۱۲.
- ↑ «ایرانیکا مردم شناسی خوزستان».
- ↑ «رامهرمز - دایرةالمعارف فرق اسلامی». www.wikiferaq.org. دریافتشده در ۲۰۲۲-۱۲-۱۲.
- ↑ «گویشهای خوزستان – تارنمای شهریور». www.shahrivar.org. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۰. بیش از یک پارامتر
|تاریخ بازبینی=
و|بازبینی=
دادهشده است (کمک) - ↑ گویش رامهرمزی، نورالله گرشاسبی، جلد۱.
- ↑ «رامهرمز مردم رامهرمز از اقوام بختياري و از طوايف چهارلنگ هستند». خبرگزاری جمهوری اسلامی ایران.
- ↑ «ثبت ملی 11 اثر تاریخی رامهرمز -». خوزنا. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۴.
- ↑ «رامهرمز از قلعه « دا و دختر» تا « عمارت صمیمی»». www.cgie.org.ir. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۴.
- ↑ شرقی، رامهرمز رومز کشور ایران استان خوزستان شهرستان رامهرمز مردم جمعیت ۱۲۰٬۸۲۲جغرافیای طبیعی ارتفاع از سطح دریا ۱۷۹ متر آبوهوا میانگین دمای سالانه ۱۲ تا ۶۵ روزهای یخبندان سالانه ندارد اطلاعات شهری پیششماره تلفنی ۰۶۱ رامهرمز روی نقشه ایران ۳۱ ۲۷۸۳° شمالی ۴۹ ۶۰۶۴° شرقیمختصات: ۳۱ ۲۷۸۳° شمالی ۴۹ ۶۰۶۴° (۲۰۱۶-۱۲-۱۱). «رامهرمز». جهان ایران. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۴.
- ↑ توریستی، چهارگوشه-معرفی استان ها و شهر های ایران و جاذبه های. «شهر زیبای رامهرمز». چهارگوشه - معرفی استان ها و شهر های ایران و جاذبه های توریستی. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۲۴.
- ↑ «Knowledge Graph - Triple UI». fkg.iust.ac.ir. دریافتشده در ۲۰۲۳-۰۷-۰۶.
- ↑ صادقینیا, حمدالله (1395-07-01). "گویش و آداب و رسوم مردم رامهرمز". مطالعات خلیج فارس. 7 (3): 130–140.
{{cite journal}}
: Check date values in:|date=
(help) - ↑ «درگاه ملی آمار > سرشماری عمومی نفوس و مسکن > نتایج سرشماری > جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری سال 1395». www.amar.org.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۲.