آرامگاه یعقوب لیث
| آرامگاه یعقوب لیث صفاری | |
|---|---|
 | |
| نام | آرامگاه یعقوب لیث صفاری |
| کشور |  ایران |
| استان | خوزستان |
| شهرستان | شهرستان دزفول |
| اطلاعات اثر | |
| نوع بنا | ملات گچ و خاک |
| کاربری | آرامگاه |
| دیرینگی | دودمان صفاریان |
| دورهٔ ساخت اثر | صفاریان |
| مالک فعلی اثر | سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری |
| اطلاعات ثبتی | |
| شمارهٔ ثبت | ۲۵۵۰ |
آرامگاه یعقوب لیث صفاری، در روستای شاه‌آباد در ده کیلومتری دزفول، سمت راست جاده دزفول به شوشتر قرار دارد. در کنار این آرامگاه بازمانده‌های شهر گندی شاپور دیده می‌شود.
گنبد بلند مضرس (دندانه دار) سفید رنگ و جلال عمارت بقعه از دور کاملاً جلوه‌گر است. در اطراف بقعه، قبرستان وسیعی است که در آن وجود سنگ قبرهای قدیمی، نشانگرتاریخ کهن این بنا می‌باشد.
پیشینه[ویرایش]
یعقوب لیث «رادمان پسر ماهک سیستانی» یکی از پادشاهان ایران و از دودمان صفاری بود. یعقوب لیث صفار نخستین کسی بود که زبان پارسی را ۲۰۰ سال پس از ورود اسلام به ایران، به عنوان زبان رسمی ایران اعلام کرد و پس از آن دیگر کسی حق نداشت در دربار او به زبانی غیر از پارسی سخن بگوید. دکتر محسن ابوالقاسمی در کتاب «تاریخ زبان فارسی» آورده‌است: در سال ۲۵۴هجری، یعقوب لیث صفار، دولت مستقل ایران را در شهر زرنج سیستان تأسیس کرد و زبان فارسی دری را زبان رسمی کرد که این رسمیت تا کنون ادامه دارد. او کوشش کرد خلافت عباسی را سرنگون کند و حتی تا نزدیکی بغداد نیز پیش رفت، ولی روزگار به او امان نداد و در ماه شوال ۲۶۵هـ. ق به بیماری قولنج مبتلا و در سرانجام در گندی شاپور درگذشت.
معماری بنا[ویرایش]
بنا به اظهار مردم محلی حدود ۲۰ الی ۲۵ سال قبل کتیبه‌ای بر روی دیوار گنبد به خط عربی قدیم وجود داشته و در آن اسم یقعوب لیث سردار بزرگ و نخستین شهریار ایرانی (پس از اسلام) به روشنی نوشته شده بود. آرامگاه یعقوب لیث صفاری وضعیت مناسبی ندارد و در ضریح آهنی مقبره آن از چوب صندوق میوه برای اتصال بخشهای مختلف استفاده شده و روی آجرها و دیوار قدیمی آرامگاه نیز میخهایی زنگ زده و تار عنکبوت جلب توجه می‌کند. بنای آرامگاه از یک ورودی برخوردار است و سطح داخلی آرامگاه را از سطح بیرونی آن جدا می‌کند. سازه اصلی بنا خشت خام است و نقوش برجسته و ملات گچ و خاک دارد. سازه اصلی بنا خشت خام است و نقوش برجسته و ملات گچ و خاک دارد.
تخریب[ویرایش]
در تاریخ ۲۰ مرداد سال ۱۳۹۸ دیوارِ ضلع جنوبی آرامگاه یعقوب لیث صفاری در حین انجام عملیات مرمت و ساماندهی آرامگاه تخریب و دلیل آن اشتباه پیمانکار پروژه عنوان شد. به دنبال این اشتباه، پیمانکار پروژه تعویض شده است.[۱]
نگارخانه[ویرایش]
آرامگاه یعقوب لیث صفاری
آسیب بنا
آسیب بنا
آسیب بنا
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ Behnegarsoft.com (۲۰۱۹-۰۸-۱۱). «آرامگاه «یعقوب لیث صفاری» تخریب شد! - بهار نیوز». پایگاه خبری بهار نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۱.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ آرامگاه یعقوب لیث موجود است. |
