والت دیزنی

برای دیگر کاربردها، والت دیزنی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

والت دیزنی
دیزنی در سال ۱۹۴۶
زادهٔ	۵ دسامبر ۱۹۰۱ شیکاگو، ایلینوی، آمریکا
درگذشت	۱۵ دسامبر ۱۹۶۶ (۶۵ سال) بربنک، کالیفرنیا، آمریکا
محل زندگی	شیکاگو، ایلینوی، ایالات متحده آمریکا
تحصیلات	دبیرستان مک‌کینلی
محل تحصیل	دانشگاه هنرهای تجسمی شیکاگو
پیشه	بنیانگذار شرکت والت دیزنی که به عنوان محصولات والت دیزنی شناخته شده‌است.
سال‌های فعالیت	۱۹۲۰–۱۹۶۶
جایزه(ها)	۷ جایزه امی، ۲۲ جایزه اسکار
امضاء

والتِر اِلیاس دیزنی (انگلیسی: Walter Elias Disney؛ ۵ دسامبر ۱۹۰۱ – ۱۵ دسامبر ۱۹۶۶) یک انیمیشن ساز، تهیه‌کننده فیلم و کارآفرین آمریکایی بود. او که یکی از پیشگامان صنعت انیمیشن آمریکا بود، تحولات متعددی را در تولید کارتون ایجاد کرد. او به‌عنوان تهیه‌کننده فیلم، رکورد بیشترین جوایز اسکار و نامزدی این جایزه را در اختیار دارد و از ۵۹ نامزدی، ۲۲ جایزه اسکار را برده‌است. او دو جایزه دستاورد ویژه گلدن گلوب و یک جایزه امی را دریافت کرد. چندین فیلم او توسط کتابخانه کنگره در فهرست ملی فیلم ثبت شده‌است و همچنین از سوی مؤسسه فیلم آمریکا به عنوان یکی از بهترین فیلم‌های تاریخ معرفی شده‌است. دیزنی اولین کسی بود که در شش رشته مختلف نامزد جوایز اسکار شد.

دیزنی در سال ۱۹۰۱ در شیکاگو متولد شد. او از همان ابتدا به طراحی علاقه‌مند بود. او در دوران کودکی در کلاس‌های هنری شرکت کرد و در سن ۱۸ سالگی به عنوان یک تصویرگر تجاری مشغول به کار شد. او در اوایل دهه ۱۹۲۰ به کالیفرنیا نقل مکان کرد و استودیوی برادران دیزنی را به همراه برادرش روی، راه اندازی کرد. او با آب آیوکس، شخصیت میکی ماوس را در سال ۱۹۲۸ ساخت که اولین موفقیت بزرگ او بود. او همچنین صداپیشه میکی ماوس بود. با رشد استودیو، او ماجراجوتر شد و صدای همگام، تکنیکالر سه نواری تمام رنگی، کارتون‌های بلند و پیشرفت‌های فنی در دوربین‌ها را معرفی کرد. نتایجی که در فیلم‌هایی مانند سفید برفی و هفت کوتوله (۱۹۳۷)، پینوکیو، فانتزیا (هر دو ۱۹۴۰)، دامبو (۱۹۴۱) و بامبی (۱۹۴۲) دیده می‌شود، باعث پیشرفت فیلم‌های انیمیشن شد. پس از جنگ جهانی دوم، انیمیشن‌های جدید و فیلم‌های لایو اکشن از جمله سیندرلا (۱۹۵۰)، زیبای خفته (۱۹۵۹) و مری پاپینز (۱۹۶۴) که از نظر انتقادی موفق بودند، ساخته شدند که آخرین آنها پنج جایزه اسکار دریافت کرد.

در دهه ۱۹۵۰، فعالیت دیزنی به صنعت شهربازی گسترش یافت و در ژوئیه ۱۹۵۵ دیزنی لند را در آناهیمِ کالیفرنیا افتتاح کرد. برای تأمین مالی این پروژه، او به برنامه‌های تلویزیونی، مانند دیزنی لند و کلوپ میکی موس تنوع داد. او همچنین در برنامه‌ریزی نمایشگاه ۱۹۵۹ مسکو، بازی‌های المپیک زمستانی ۱۹۶۰ و نمایشگاه جهانی نیویورک ۱۹۶۴ شرکت داشت. در سال ۱۹۶۵، او توسعه یک پارک موضوعی دیگر به نام دنیای دیزنی را آغاز کرد که نوع جدیدی از شهربازی‌ها بود. دیزنی در طول زندگی خود به شدت سیگاری بود و در دسامبر ۱۹۶۶ قبل از تکمیل پارک یا پروژه EPCOT بر اثر سرطان ریه درگذشت.

دیزنی در خلوت مردی خجالتی بود اما شخصیت عمومی گرم و صمیمی داشت. او استانداردهای بالایی داشت و از کسانی که با آنها کار می‌کرد انتظارات بالایی داشت. اگرچه اتهاماتی مبنی بر نژادپرستی یا یهودستیز بودن او وجود داشته‌است، اما بسیاری از کسانی که او را می‌شناختند با این اتهامات مخالفت کرده‌اند. او همچنان یک چهره مهم در تاریخ انیمیشن و در تاریخ فرهنگی ایالات متحده است، تا جایی که او یک نماد فرهنگی ملی در نظر گرفته می‌شود. نمایش و اقتباس آثار سینمایی او همچنان ادامه دارد و پارک‌های موضوعی دیزنی از نظر اندازه و تعداد برای جذب بازدیدکنندگان در چندین کشور افزایش یافته‌است.

ایران

والت دیزنی در سال ۱۳۴۱ برای شاهزاده رضا پهلوی کتاب سیندرلا نوشتهٔ خودش را تقدیم به او کرد. این کتاب در کاخ نیاوران در بخش کتابخانه کاخ است.

۱۹۰۱–۱۹۳۷: سال‌های آغازین

کودکی او

والدین والت، الیاس و فلورا (کال) دیزنی

Newman Laugh-O-Gram (1921)

دیزنی در ۵ دسامبر ۱۹۰۱ در خیابان استریپ در منطقهٔ هرموسای شیکاگو، ایلینوی نزد پدر ایرلندی‌کانادایی‌اش الیاس دیزنی و فلورا دیزنی که آلمانی و انگلیسی‌تبار بود چشم به جهان گشود. جد پدری او، آروندل الیاس دیزنی، از گوران واقع در شهرستان کیلکنیِ ایرلند، جایی که او در سال ۱۸۰۱ متولد شده بود مهاجرت کرده بود. آروندل دیزنی یکی از نوادگان یک فرانسوی است به نام رابرت دیزنی (Robert d'Isigny)، که با ویلیامِ فاتح در سال ۱۰۶۶ به انگلستان سفر کرده بود. خانواده‌اش با d'Isigny anglicized که با نام دیزنی شناخته می‌شود، ساکن یک روستا که هم‌اکنون نورتون دیزنی شناخته شده‌است در جنوب شهر لینکلن، واقع در شهرستان لینکلن‌شر بودند.

در سال ۱۸۷۸، پدر دیزنی، الیاس، از شهرستان هورن در استان انتاریوی کشورکانادا، به ایالات متحده نقل مکان کرد. او در ابتدا قبل از اینکه در یک مزرعه با پدر و مادر خویش در نزدیکی الیس، کانزاس مستقر شود، تا سال ۱۸۸۴ در کالیفرنیا به دنبال طلا بود. الیاس برای راه‌آهن صنف اقیانوس آرام کار می‌کرد و و با فلورا کال در ۱ ژانویه ۱۸۸۸، در آکرون، فلوریدا، که تنها در ۴۰ مایلی شمال جایی که دنیای والت دیزنی در نهایت توسعه یافت، بود، ازدواج کرد. خانواده در سال ۱۸۹۰ به ایلی‌نویِ شیکاگو، زادگاه برادر الیاس، رابرت نقل مکان کردند که او به الیاس، برای دوران کودکی والت کمک مالی کرد. در سال ۱۹۰۶، زمانی که والت ۴ ساله بود، خانواده‌اش به یک مزرعه در مارسلین، میسوری، جایی که برادرش روی به‌تازگی یک زمین کشاورزی خریده بود نقل مکان می‌کنند. در مارسلین، به عشق خودش یعنی طراحی برای یکی از همسایگان خانواده‌اش که یک دکتر بازنشسته به نام «داک» شروود است می‌پردازد. او به دیزنی پولی می‌دهد تا از روی اسب شروود، روپرت نقاشی بکشد. علاقه او به قطار در مارسلین گسترش یافت. والت قصد داشت گوش خود را روی ریل قطار قرار دهد تا صدای آمدن قطار را بشنود و سعی کند عمویش، مهندس مایکل مارتین را پیدا کند تا قطار را هدایت کند.

اثرها

• 22 فیلم پویانمایی بلند
• ۴۹۳ فیلم کارتونی کوتاه
• ۴۷ فیلم پویانمایی آمیخته با تصاویر سینمایی
• ۴۷ فیلم بر پایه واقعیت
• ۳۳۰ ساعت برنامه تلویزیونی باشگاه میکی‌ماوس

افتخارات

• سال ۱۹۳۹ جایزه افتخاری اسکار
• در سال ۱۹۵۴ چهار جایزه اسکار
• برنده ۲۲ جایزه اسکار
• جایزه بنیاد آزادی
• مدال آزادی از دست جانسون رئیس‌جمهور آمریکا
• برنده جایزه دستاورد ویژه گلدن گلوب - ۱۹۴۷
• برنده بهترین فیلمبرداری - رنگی در گلدن گلوب برای فیلم ماجراهای ایکابد و آقای وزغ - ۱۹۴۹

درگذشت

وی در ۱۵ دسامبر سال ۱۹۶۶ بر اثر سرطان ریه درگذشت.

جستارهای وابسته

• شرکت والت دیزنی
• پارک تفریحی دیزنی‌لند
• فهرست نامزدان و برندگان جایزه اسکار پس از مرگ

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Walt Disney». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.