هانس-گئورگ گادامر
هانس-گئورگ گادامر | |
---|---|
![]() | |
زادهٔ | ۱۱ فوریهٔ ۱۹۰۰ ماربورگ، امپراتوری آلمان |
درگذشت | ۱۳ مارس ۲۰۰۲ (۱۰۲ سال) هایدلبرگ، آلمان |
ملیت | آلمانی |
محل تحصیل | دانشگاه برسلاودانشگاه ماربورگ |
دوره | فلسفه قرن بیستم |
حیطه | فلسفه غربی |
مکتب | فلسفه قارهایهرمنوتیکپدیدارشناسی |
محل کار | دانشگاه ماربورگ (۱۹۲۸–۱۹۳۸)دانشگاه لایپزیگ (۱۹۳۸–۱۹۴۸)دانشگاه گوته فرانکفورت (۱۹۴۸–۱۹۴۹) |
استاد راهنما | پاول ناترپ |
علایق اصلی | متافیزیک، معرفتشناسی، فلسفه زبان، هستیشناسی، زیباییشناسی، هرمنوتیک |
ایدههای چشمگیر | فلسفه عملی، خودآگاهی |
تأثیرگرفته از | |
هانس-گئورگ گادامر (به آلمانی: Hans-Georg Gadamer) (زادهٔ ۱۱ فوریه ۱۹۰۰ – درگذشتهٔ ۱۳ مارس ۲۰۰۲) فیلسوف برجستهٔ آلمانی در سنت قارهای و نویسندهٔ اثر مشهور حقیقت و روش (۱۹۶۰) بود.
زندگینامه[ویرایش]
گادامر در ماربورگ به دنیا آمد. پدرش شیمیدان بود. او بعدها در فرایبورگ با هایدگر آشنا شد. در آن زمان هایدگر دانشجو بود و هنوز به سمت استادی دانشگاه درنیامده بود.همچنین گویند گادامر قبل از مرگش سخنرانی داشته که در آن گفته است که همه عقاید و همه طرز فکر ها از یک چیز سرچشمه میگیرد و همه و همه چیز و همه کس و همه رفتارها و همه پندار ها و همه گفتار ها یک مرکز دارند . ولی به صورت مستقیم به این اشاره نکرده است.نقل است که بعد ها و بعد از مرد گادامر نامه ای با برچسب"زاینده هر چیز"از او پیدا شده است . که فقط یک کلمه توی آن نوشته شده است((خدا))البته که این ثابت شده نیست و سند و مدرکی محکم مبنی بر وجودش وجود ندارد.
فلسفهٔ گادامر[ویرایش]
پیشینه هرمنوتیک
گادامر از پیشگامان هرمنوتیک فلسفی است. آن زمان که شلایرماخر به شیوهای تأثیر گرفته از کانت رسالت هرمنوتیک را از تعیین دستورالعملهایی برای فهم به کشف شرایط عامی که اساساً فهم را امکانپذیر میسازد تغییر داد تصوری تازه از هرمنوتیک حاصل شد.
نوآوری گادامر در هرمنوتیک[ویرایش]
گادامر هرمنوتیک را فلسفی کرد و آن را به کمال رساند. او آن را از نظریه ادبی جدا کرد. اگر نظریه ادبی به قاعده درآوردن تاویل به مفهومی عام از ادبیات باشد در این صورت هرمنوتیک گادامر نظری یا نظریه پردازانه نیست.
دیدگاهها[ویرایش]
دربارهٔ تاریخ[ویرایش]
از نظر گادامر فهم اثر تاریخ است و در نهایت نوعی فعل نیست بلکه انفعال است. گادامر میگوید که علم تاریخی ارزش شناختی دارد اگرچه قاعده مدار نیست.
دربارهٔ نبوغ[ویرایش]
از نظر گادامر ذوق و نبوغ از قواعدی که پیشاپیش ایجاد و تثبیت شده پیروی نمیکنند و از خود قواعدی بر جای نمیگذارند.
دربارهٔ استعاره[ویرایش]
گادامر اشاره کانت در کتاب نقد قوه حکم را برای نظریه استعاره از عمیقترین اشارت میداند که طبق آن استعاره اصولاً دو محتوا را به هم مانند نمیکند بلکه تأمل را ورای موضوعی متفاوت انتقال میدهد مفهومی که چه بسا هیچ شهودی بهطور بی واسطه با آن منطبق نباشد.
دربارهٔ سنت و عقل[ویرایش]
گادامر تعارض مطلق بین سنت و عقل را نمیپذیرد اما معتقد است که نیروی حقیقی اصول اخلاقی مبتنی بر سنت است. او میگوید که این اصول به راحتی اختیار نمیشوند و توسط بصیرتی آزاد پدید نمیآیند و بر دلایل عقلی استوار نیستند.
کتابشناسی[ویرایش]
- هرمنوتیک دین و اخلاق، ترجمه شهاب الدین امیرخانی، نشر کتاب پارسه، ۱۳۹۶
- مثال خیر در فلسفهٔ افلاطونی-ارسطویی، ترجمه حسن فتحی، نشر حکمت، ۱۳۸۲
- ادبیات و فلسفه در گفتگو، ترجمه زهرا زواریان، نشر نقش و نگار، ۱۳۹۳
- دیالکتیک هگل (پنج جستار هرمنوتیکی)، ترجمه مهدی فیضی، نشر رخ داد نو، ۱۳۹۰
- دیالکتیک هگل، ترجمه پگاه مصلح، ۱۳۹۸
- آغاز فلسفه، ترجمه عزتالله فولادوند، نشر کتاب هرمس، ۱۳۹۲
- هنر و زبان، ترجمه مهدی فیضی، نشر رخ داد نو، ۱۳۸۸
- رازوارگی سلامت (هنر شفابخشی در عصر علم)، ترجمه نرگس تاجیک، نشر روزگار نو، ۱۳۹۴
- مکتب فرانکفورت و نیچه، حامد فولاد وند، نشر مهرنیوشا، ۱۳۸۷
- هنر بازی نماد فستیوال، ترجمه عبدالله انوار، نشر پرسش، ۱۳۹۴
- هرمنویتیک، زبان، هنر (شش جستار هرمنویتیکی)، ترجمه عبدالله امینی، نشر پرسش، ۱۳۹۵
- بنیان هستی شناسانه امر سببی و امر تزیینی در کتاب بازاندیشی معماری، گادامر و دیگران، ترجمه سپیده برزگر، نشر فکرنو، ۱۳۹۹
دربارهٔ گادامر
- گادامر برای معماران، ترجمه زهرا برادران، نشر فکرنو، ۱۳۹۷. (نامزد جایزه کتاب سال ایران ۱۳۹۸)
جستارهای وابسته[ویرایش]
پیوند به بیرون[ویرایش]
منابع[ویرایش]
![]() |
مجموعهای از گفتاوردهای مربوط به هانس-گئورگ گادامر در ویکیگفتاورد موجود است. |
- وایسنهایمر، جوئل (۱۳۸۱)، هرمنوتیک فلسفی و نظریه ادبی: مروری بر آراء گادامر در گستره هرمنوتیک، ترجمهٔ مسعود علیا، انتشارات ققنوس، تهران.
- علیرضا اسمعیل زاد، «هانس گئورگ گادامر و دیالکتیک تفاهم»، نامه فلسفه، شماره بهار ۱۳۸۱ - شماره ۱۲.
- زادگان ۱۹۰۰ (میلادی)
- درگذشتگان ۲۰۰۲ (میلادی)
- آموزگاران اهل آلمان
- آموزگاران سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- آموزگاران فلسفه
- اخلاقگرایان اهل آلمان
- ارسطوشناسان
- افراد پادکمونیست اهل آلمان
- افراد صدساله اهل آلمان
- افلاطونشناسان
- اهالی ماربورگ
- اهالی هسن-ناساو
- پدیدارشناسان
- پژوهشگران و نظریهپردازان خودآگاهی
- پژوهشگران هرمنوتیک
- تاریخ ایدهها
- تاریخ پزشکی
- تاریخ فلسفه
- تاریخنگاران سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- تاریخنگاران فلسفه
- دانشگاهیان فلسفه
- دریافتکنندگان پور لو مریت (نشان غیرنظامی)
- شاگردان هایدگر
- شناختشناسان
- صلیبهای بزرگ درجه ۱ نشان افتخار شایستگی جمهوری فدرال آلمان
- ضد فاشیست اهل آلمان
- فرافیلسوفان
- فیلسوفان آموزش و پرورش
- فیلسوفان اجتماعی
- فیلسوفان اخلاق
- فیلسوفان اهل آلمان
- فیلسوفان تاریخ
- فیلسوفان ذهن
- فیلسوفان زبان
- فیلسوفان سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- فیلسوفان سده ۲۰ (میلادی)
- فیلسوفان سده ۲۱ (میلادی) اهل آلمان
- فیلسوفان سده ۲۱ (میلادی)
- فیلسوفان علم
- فیلسوفان فرهنگ
- فیلسوفان فناوری
- فیلسوفان قارهای
- فیلسوفان هنر
- کارشناسان آموزش و پرورش اهل آلمان
- متافیزیکپژوهان
- مردان صدساله
- مقالهنویسان سده ۲۰ (میلادی)
- مقالهنویسان سده ۲۱ (میلادی)
- منتقدان اجتماعی
- منتقدان ادبی اهل آلمان
- منتقدان اهل آلمان
- منتقدان فرهنگی
- نظریهپردازان آموزشی سده ۲۰ (میلادی)
- نظریهپردازان ادبی
- نظریهپردازان ارتباطات
- نظریهپردازان انتقادی
- نظریهپردازان تمدن غرب
- نظریهپردازان خردگرایی
- نظریهپردازان رسانه
- نویسندگان سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- نویسندگان غیرداستانی آلمانی سده ۲۰ (میلادی)
- نویسندگان فلسفه
- نویسندگان مرد اهل آلمان
- نویسندگان مرد سده ۲۰ (میلادی) اهل آلمان
- نویسندگان مرد غیر داستانی اهل آلمان
- هانس-گئورگ گادامر
- هایدگرشناسان
- هرمنوتیک
- هستیشناسان