دیو سپید

نبرد رستم و دیو سفید، ارگ کریم خانی، شیراز

رستم و دیو سفید

دیوِ سپید بر پایه داستان‌های شاهنامه نام فرمانروای دیوان در کشور مازندران بود. او کیکاووس شاه ایران و سپاهش را در غاری به بند کشید که رستم برای آزادی ایرانیان به نبردِ دیو سفید رفت. رستم به یاریِ اولاد غارِ دیوسفید را یافت و دیو سپید را در غار خفته دید. برای به جا آوردنِ آیینِ جوانمردی، او را از خواب بیدار کرد و با وی جنگید. یک دست و یک پای دیو را برید و جگرش را از سینه بیرون کشیده و از کاسهٔ سر او، کلاه‌خودی برای خویش ساخت. کیکاووس و یارانش را نیز آزاد کرد.

رفتن کاووس به جنگ دیو سپید

حادثهٔ رفتن کیکاووس به جنگ دیوان مازندران اینگونه آغاز شده که پس از جلوس، همه را تحت امر و فرمانبردار دید در نتیجه کمی مغرور شده بحثی که شاهان پیش از او جسارت ابراز او را نداشتند ابراز نمود و گفت که وی قصد تسخیر مازندارن را دارد. دیوی از کشور مازندران در این وسوسه و تحریک نقشی ایفا نموده و طراری او مثمر ثمر افتاده بود:

چنان بُد که در گلشن زرنگار		همی خورد روزی می خوشگوار
یکی تخت زرّین بلورینش پای		نشته بَرو بر جهان کدخدای
ابا پهلوانان ایران به هم		همی رای زد شاه بر بیش و کم
چو رامشگری دیوزی پرده دار		بیامد که خواهد بر شاه بار
چنین گفت کز شهر مازندارن		یکی خوش‌نوازم ز رامشگران
اگر در خورم بندگی شاه را		گشاید بر تخت او راه را

دیو از زیبایی‌های مازندارن بسیار گفت و توانست اندیشهٔ کیکاووس را نسبت به تصرّف آنجا عوض نماید. کیکاووس در مجمع بزرگان برای مقدمهٔ آغاز بحث جنگ مازندران، اشاره کرد که اگر دلیران و جنگاوران ایرانی کاهلی پیشه گیرند از راحت‌طلبی و آسایش سیر نخواهند شد. با این سخنان همهٔ بزرگان روی زرد و دژم به کیکاووس ابراز دشتند که کسی از میان ایشان آرزوی جنگ دیوان مازندران را ندارد.

خوان هفتم

داستان نبرد رستم با دیو سپید خوان هفتم از هفت‌خوان رستم است. دیو سپید در غار تاریک و هولناکی زندگی می‌کند و رخساری سیاه، گیسوانی سفید و هیکلی تنومند دارد. دیو سپید دیوی است که پزشکان معتقد بودند خون دل و مغز او داروی کوری کیکاووس و سپاهیانش است.

جستارهای وابسته

• شاهنامه
• گرشاسپ‌نامه
• هفت‌خان رستم
• فهرست ایرانیان در شاهنامه
• فهرست تورانیان در شاهنامه
• فهرست پهلوانان ایرانی شاهنامه
• فهرست شاهان اسطوره‌ای شاهنامه
• فهرست شخصیت‌های اسطوره‌ای شاهنامه

منابع

• شاهنامه فردوسی. نشر محمد: شابک ‎۹۶۴-۵۵۶۶-۳۵-۵