وی‌ایکس (به انگلیسی : VX ) نوعی ماده شیمیایی مرگبار اعصاب[۱] جنگ‌افزارهای شیمیایی به کار می‌رود و جزو عوامل عصبی دسته V قرار می‌گیرد. چون وی.ایکس بسیار سمی و مرگبار است، تاکنون به شکل گسترده از آن استفاده نشده است، ولی علایمی حاکی از استفاده آن توسط ارتش عراق ، در جریان جنگ ایران و عراق و نیز در بمباران شیمیایی حلبچه علیه مردم غیرنظامی وجود دارد.[۲] [۳]
دوز کشنده متوسط وی ایکس ۳۰ میلی گرم در متر مکعب بر دقیقه است و بنابراین درجه سمیت آن از تابون ،سارین و سومان بیشتر است.[۴]
در مقایسه با عوامل شیمیایی سری G، وی ایکس عاملی بسیار پایدارتر است و می‌تواند برای روزها و حتی هفته‌ها در شرایط آب و هوای معتدل باقی بماند. برای مثال فراریت سارین (GB) در ۲۵ درجه سانتی گراد ۲۲۰۰۰ میلی گرم بر متر مکعب است، درحالیکه این میزان در همین دما برای وی ایکس تنها ۱۰٫۵ میلی گرم بر متر مکعب است. وی ایکس در هوای آفتابی می‌تواند بین ۳ تا ۲۱ روز در خاک باقی بماند.[۵] [۶]
جستارهای وابسته [ ویرایش ]
Agonists :
۷۷-الاچ-۲۸-۱ •
AC-42 •
AC-260,584 •
Aceclidine •
استیل کولین کلراید •
AF30 •
AF150 •
AF267B •
AFDX-384 •
Alvameline •
AQRA-741 •
Arecoline •
بتانیکول کلراید •
بوتیریلکولین •
کارباکول •
CDD-0034 •
CDD-0078 •
CDD-0097 •
CDD-0098 •
CDD-0102 •
Cevimeline •
cis-Dioxolane •
Ethoxysebacylcholine •
LY-593,039 •
L-689,660 •
LY-2,033,298 •
McNA343 •
Methacholine •
Milameline •
موسکارین •
NGX-267 •
Ocvimeline •
Oxotremorine •
PD-151,832 •
پیلوکارپین •
RS86 •
Sabcomeline •
SDZ 210-086 •
Sebacylcholine •
Suberylcholine •
تالساکلیدین •
Tazomeline •
Thiopilocarpine •
Vedaclidine •
VU-0029767 •
VU-0090157 •
VU-0152099 •
VU-0152100 •
VU-0238429 •
WAY-132,983 •
Xanomeline •
YM-796 Antagonists :
3-شینوکلیدینولبنزینات •
1,1-Dimethyl-4-diphenylacetoxypiperidinium iodide •
Aclidinium bromide •
Anisodamine •
Anisodine •
آتروپین •
آتروپین •
بناکتیزین •
Benzatropine (Benztropine) •
بنزیدامین •
BIBN 99 •
بیپریدن •
Bornaprine •
CAR-226,086 •
CAR-301,060 •
CAR-302,196 •
CAR-302,282 •
CAR-302,368 •
CAR-302,537 •
CAR-302,668 •
CS-27349 •
سیکلوبنزاپرین •
Cyclopentolate •
داریفناسین •
DAU-5884 •
Dimethindene •
دکستیمید •
DIBD •
دی سیکلومین (Dicycloverine) •
Ditran •
EA-3167 •
EA-3443 •
EA-3580 •
EA-3834 •
Elemicin •
Etanautine •
Etybenzatropine (Ethylbenztropine) •
فلاووکسات •
Himbacine •
HL-031,120 •
ایپراتروپیوم بروماید •
J-104,129 •
هیوسین ان بوتیل بروماید •
Mamba#Mamba_toxins •
Mamba#Mamba_toxins •
Mazaticol •
مبورین •
Methoctramine •
Metixene •
Myristicin •
N-Ethyl-3-piperidyl benzilate •
N-Methyl-3-piperidyl benzilate •
اورفنادرین •
Otenzepad •
اکسی بوتینین کلراید •
PBID •
PD-102,807 •
Phenglutarimide •
Phenyltoloxamine •
Pirenzepine •
Piroheptine •
پروسیکلیدین •
پروفنامین •
RU-47,213 •
SCH-57,790 •
SCH-72,788 •
SCH-217,443 •
هیوسین (Hyoscine) •
سولیفناسین •
Telenzepine •
تیوتروپیوم برمید •
تولترودین •
تری هگزیفنیدیل •
Tripitamine •
Tropatepine •
تروپیکامید •
WIN-2299 •
Xanomeline •
Zamifenacin ;
ديگر :
H1 antagonist#First-generation .28non-selective.2C classical.29 s (
برومفنیرامین ,
کلرفنیرامین ,
سیپروهپتادین ,
دیمن هیدرینات ,
دیفن هیدرامین ,
doxylamine ,
mepyramine /
pyrilamine ,
phenindamine ,
pheniramine ,
tripelennamine ,
triprolidine , etc) •
ضدافسردگیهای سه حلقهای s (
آمی تریپتیلین ,
دوکسپین ,
تریمیپرامین , etc) •
Tetracyclic antidepressant s (
Amoxapine ,
ماپروتیلین , etc) •
Typical antipsychotic s (
کلرپرومازین ,
تیوریدازین , etc) •
آنتیسایکوتیک آتیپیک s (
کلوزاپین ,
الانزاپین ,
quetiapine , etc)
Agonists :
اسید ۵-هیدروکسیایندولیستیک •
A-84,543 •
A-366,833 •
A-582,941 •
A-867,744 •
ABT-202 •
ABT-418 •
ABT-560 •
ABT-894 •
استیل کولین کلراید •
Altinicline •
Anabasine •
AR-R17779 •
بوتیریلکولین •
کارباکول •
Cotinine •
سایتیزین •
Decamethonium •
Desformylflustrabromine •
Dianicline •
Dimethylphenylpiperazinium •
Epibatidine •
Epiboxidine •
اتانول •
Ethoxysebacylcholine •
EVP-4473 •
EVP-6124 •
Galantamine •
GTS-21 •
Ispronicline •
Lobeline •
MEM-63,908 (RG-3487) •
نیکوتین •
NS-1738 •
PHA-543,613 •
PHA-709,829 •
PNU-120,596 •
PNU-282,987 •
Pozanicline •
Rivanicline •
Sazetidine A •
Sebacylcholine •
SIB-1508Y •
SIB-1553A •
SSR-180,711 •
Suberylcholine •
TC-1698 •
TC-1734 •
TC-1827 •
TC-2216 •
TC-5214 •
TC-5619 •
TC-6683 •
Tebanicline •
تروپیسترون •
UB-165 •
وارنیکلین •
WAY-317,538 •
XY-4083 Antagonists :
18-Methoxycoronaridine •
α-bungarotoxin •
α-conotoxin •
Alcuronium •
آمانتادین •
Anatruxonium •
آتراکوریوم •
بوپروپیون (Amfebutamone) •
Chandonium •
Chlorisondamine •
سیس آتراکوریوم •
Coclaurine •
Coronaridine •
Dacuronium •
Decamethonium •
دکسترومتورفان •
دکستروپروپوکسیفن •
Dextrorphan •
Diadonium •
Dihydro-beta-erythroidine •
Dimethyltubocurarine (Metocurine) •
Dipyrandium •
Dizocilpine (MK-801) •
Doxacurium •
Duador •
Esketamine •
Fazadinium •
Gallamine •
Hexafluronium •
Hexamethonium (Benzohexonium) •
ایبوگین •
ایزوفلوران •
کتامین •
کینورنیک اسید •
Laudexium (Laudolissin) •
Levacetylmethadol •
Malouetine •
Mecamylamine •
Memantine •
متادون •
متورفان (Racemethorphan) •
Methyllycaconitine •
Metocurine •
Mivacurium •
Morphanol (Racemorphanol) •
Neramexane •
دی نیتروژن مونوکسید •
پانکورونیوم •
Pempidine •
Pentamine •
Pentolinium •
فنسیکلیدین •
Pipecuronium •
Radafaxine •
Rapacuronium •
Rocuronium •
Surugatoxin •
سوکسینیل کولین (Succinylcholine) •
Thiocolchicoside •
Toxiferine •
تری متافان •
Tropeinium •
Tubocurarine •
وکرونیوم •
زنون
* Many of the acetylcholinesterase inhibitors listed above act as butyrylcholinesterase inhibitors.
