گناه نخستین

برای دیگر کاربردها، گناه نخستین (ابهام‌زدایی) را ببینید.

گناه نخستین بنا به آموزه‌های ادیان ابراهیمی، اقدامی بود که انجام آن باعث شد آدم و حوا از بهشت رانده شوند و به زمین هبوط کنند. طبق کتاب عهد عتیق، خدا در ابتدا جهانی کامل و بی‌نقص که مرگ نیز در آن راه نداشت خلق کرد. او آدم را که اولین انسان بود در باغ عدن جای داد و گفت که هر کاری را می‌تواند بکند جز آنکه از میوهٔ یک درخت ممنوعه بخورد. سپس خدا حوا را که اولین زن بود آفرید تا همسر آدم باشد. حوا از یک مار فریب خورد و از میوهٔ آن درخت خورد و به آدم هم داد تا بخورد. پس آنها را از باغ عدن اخراج شدند. همچنین خدا خوردن میوهٔ درخت زندگی را ممنوع کرد؛ میوه‌ای که هر کس از آن بخورد همیشه زنده می‌ماند؛ بنابراین مرگ وارد جهان شد. آدم و حوا به روی زمین آمدند و گناه خود را با خود به زمین آوردند. آنها دیگر از خدا دور شده بودند و چون اثر گناه آنها به فرزندان آنها هم منتقل می‌شد، پس تمام نسل بشر از خدا دور شدند؛ یعنی آنها شر و بدی را با خود به جهانی که کامل بود آوردند.

در چیستی این گناه نخستین بین ادیان ابراهیمی توافقی ندارد و لذا از آن به عنوان گناه نخست نام برده‌می‌شود. عقیده بر آن است که این گناه خوردن میوه از درختی بود که آدم و حوا از آن منع شده‌بودند. برخی از متالهین تفسیر امر را آن می‌دانند که پیش از خوردن از آن درخت، آدم و حوا از تواناییشان در سرپیچی از دستور خداوند آگاه نبودند و پس از آن بود که به مختار بودن و آزادی اراده خود مطلع شدند، لذا میوه آن درخت را دانستن آزادی انتخاب بشر می‌دانند.

از دید اسطوره‌شناسی، داستان، روایت نمادین رشد انسان از دوره کودکی و گذر از بهشت بی‌مسوولیتی به دوران آگاهی، اختیار و بالغی تفسیر شده‌است. به همین تفسیر نیز میوه آن درخت را دانایی و آگاهی دانسته‌اند.