مفصل: تفاوت میان نسخه‌ها
ابرابزار |
ابرابزار |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
به طور کلی می‌توان مفصلها را به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول مفصلهایی که حرکت زیاد دارند، یعنی دو استخوان می‌توانند در محل اتصال تحرک زیادی داشته باشند، مانند: مفصل آرنج، زانو، مچ دستها، و پاها، دسته دوم مفصلهایی که استخوانهای جمجمه، و پا حرکت بسیار مختصری دارند، مانند: مفصلهای بین مهره‌ها، ساختمان این دو نوع مفصل با یکدیگر فرق دارد. |
به طور کلی می‌توان مفصلها را به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول مفصلهایی که حرکت زیاد دارند، یعنی دو استخوان می‌توانند در محل اتصال تحرک زیادی داشته باشند، مانند: مفصل آرنج، زانو، مچ دستها، و پاها، دسته دوم مفصلهایی که استخوانهای جمجمه، و پا حرکت بسیار مختصری دارند، مانند: مفصلهای بین مهره‌ها، ساختمان این دو نوع مفصل با یکدیگر فرق دارد. |
||
== |
== دسته‌بندی ساختاری == |
||
این دسته‌بندی بر پایه گونه بافت پیونددهنده‌ای انجام می‌شود که استخوانها را به هم پیوند می‌دهد. در دسته‌بندی ساختاری سه گونه مفصل شناخته می‌شود: |
|||
* [[مفاصل لیفی]] (Fibrous) مانند درز بین استخوانهای جمجمه |
|||
* [[مفاصل لیفی]]، که با بافت همبند معمولی متراکمی که الیاف کولاژن زیادی دارد پیوند یافته‌اند. مانند درز بین استخوانهای جمجمه.<ref name="anatomical">Principles of Anatomy & Physiology, 12th Edition, Tortora & Derrickson, Pub: Wiley & Sons</ref> |
|||
* [[مفاصل غضروفی]] |
|||
* [[مفاصل غضروفی]]، که با غضروف به هم پیوسته‌اند. |
|||
** هیالینی مانند محل اتصال دنده‌ها به جناغ سینه |
|||
* [[مفاصل زلاله‌ای]] (سینوویال)، که مستقیماً پیوند ندارند. این مفصلها دارای حرکت بوده و از این رو فاصله اندکی بین دو استخوان موجود می‌باشد که فضایی بنام حفره مفصلی را تشکیل می‌دهد. این حفره با مایع لغزنده و چسبناکی بنام مایع زلاله‌ای پرشده است. |
|||
** لیفی غضروفی (Fibrocartilaginous)مانند دیسک‌های مهره‌ای |
|||
* [[مفاصل زلاله‌ای]] (سینوویال) |
|||
** یک‌محوری |
|||
*** لولایی (Hinge) مانند آرنج، زانو، انگشتان |
|||
*** محوری (Pivot) مانند مفصل بین اولین و دومین مهره گردنی |
|||
** دومحوری |
|||
*** کوندیلی (Condylar)مانند محل اتصال انگشت به کف دست |
|||
*** بیضوی مانند مچ دست |
|||
** چندمحوری |
|||
*** مسطح مانند انتهای خارجی ترقوه به زایده آخرمی |
|||
*** زینی مانند محل اتصال استخوان کف دستی شماره ۲ به استخوانچه تراپزیوم در مچ دست |
|||
*** سطوح کروی (Spheroidal)مانند شانه و هیپ |
|||
== دسته‌بندی کارکردی == |
|||
== طبقه‌بندی عملکردی == |
|||
مفصلها را همچنین می‌توان بر پایه میزان آزادی حرکت آنها دسته‌بندی کرد: |
|||
* مفاصل غیرمتحرک (synarthrosis): حرکت کم یا بدون حرکت هستند. بیشتر مفاصل لیفی سینارتروز هستند. (مثل [[جمجمه]]) |
* مفاصل غیرمتحرک (synarthrosis): حرکت کم یا بدون حرکت هستند. بیشتر مفاصل لیفی سینارتروز هستند. (مثل [[جمجمه]]) |
||
* مفاصل نیمه‌متحرک (amphiarthrosis): حرکت کمی میسر است. بیشتر مفاصل غضروفی در این دسته‌اند. (مثل [[مهره]]ها) |
* مفاصل نیمه‌متحرک (amphiarthrosis): حرکت کمی میسر است. بیشتر مفاصل غضروفی در این دسته‌اند. (مثل [[مهره]]ها) |
||
* مفاصل متحرک (diarthrosis): حرکات گوناگون میسر است. همه مفاصل متحرک، زلاله‌ای (سینوویال) هستند. مفاصل زلاله‌ای را به نوبه خود بنا بر نوع حرکت بدین‌گونه دسته‌بندی می‌کنند: ۱ - [[مفصل لغزنده|لغزنده]] یا مسطح. ۲ - [[درجه آزادی (مکانیک)|یک‌محوری]] ([[مفصل لولایی|لولایی]]{{•}} [[مفصل پاشنه‌ای|پاشنه‌ای]]). ۳ - [[درجه آزادی (مکانیک)|دومحوری]] ([[مفصل لقمه‌ای|لقمه‌ای]]{{•}} [[مفصل زینی|زینی]]) و ۳- [[درجه آزادی (مکانیک)|سه‌محوری]] ([[مفصل گوی و کاسه‌ای|گوی و کاسه‌ای]])<ref>Henry Gray (1887) Anatomy, descriptive and surgical p.220</ref> |
|||
* مفاصل متحرک (diarthrosis): حرکات گوناگون میسر است. همه مفاصل دیارتروز سینوویال هستند. |
|||
== آسیب‌شناسی مفاصل == |
== آسیب‌شناسی مفاصل == |
||
نسخهٔ ۳ ژانویهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۰:۱۰
مفصل محل و همچنین وسیله اتصال استخوان با یک یا چند استخوان است. مفصل مجموعه‌ای از عناصر تشریحی است که دو یا چند استخوان مجاور را باهم متصل می‌سازد و برای حرکت و پشتیبانی استخوانها ساخته شده است. مفاصل بر اساس عملکرد و ساختار تقسیم‌بندی می‌شوند.
تمام حرکاتی که توسط انسان صورت می‌گیرد بدون وجود مفصل انجام پذیر نیست. مفصل قسمت مهمی از بدن است و اصول بسیار دقیقی در ساختار مفصل به کار رفته است تا توانایی حرکت برای انسان بوجود بیاید. توانایی یک دونده استقامت به هنگام دویدن‌های طولانی، توانایی یک بازیکن بسکتبال به هنگام انجام حرکت سه گام و یا توانایی یک وزنه‌بردار به هنگام بالا بردن وزنه سنگین، و نیز انجام تمام حرکات ورزشی به دلیل ارتباط محکم بین استخوانها و وضعیت عالی قرار گرفتن ساختار مفصلی و خصوصیات آنها می‌باشد.
به طور کلی می‌توان مفصلها را به دو دسته تقسیم کرد: دسته اول مفصلهایی که حرکت زیاد دارند، یعنی دو استخوان می‌توانند در محل اتصال تحرک زیادی داشته باشند، مانند: مفصل آرنج، زانو، مچ دستها، و پاها، دسته دوم مفصلهایی که استخوانهای جمجمه، و پا حرکت بسیار مختصری دارند، مانند: مفصلهای بین مهره‌ها، ساختمان این دو نوع مفصل با یکدیگر فرق دارد.
دسته‌بندی ساختاری
این دسته‌بندی بر پایه گونه بافت پیونددهنده‌ای انجام می‌شود که استخوانها را به هم پیوند می‌دهد. در دسته‌بندی ساختاری سه گونه مفصل شناخته می‌شود:
- مفاصل لیفی، که با بافت همبند معمولی متراکمی که الیاف کولاژن زیادی دارد پیوند یافته‌اند. مانند درز بین استخوانهای جمجمه.[۱]
- مفاصل غضروفی، که با غضروف به هم پیوسته‌اند.
- مفاصل زلاله‌ای (سینوویال)، که مستقیماً پیوند ندارند. این مفصلها دارای حرکت بوده و از این رو فاصله اندکی بین دو استخوان موجود می‌باشد که فضایی بنام حفره مفصلی را تشکیل می‌دهد. این حفره با مایع لغزنده و چسبناکی بنام مایع زلاله‌ای پرشده است.
دسته‌بندی کارکردی
مفصلها را همچنین می‌توان بر پایه میزان آزادی حرکت آنها دسته‌بندی کرد:
- مفاصل غیرمتحرک (synarthrosis): حرکت کم یا بدون حرکت هستند. بیشتر مفاصل لیفی سینارتروز هستند. (مثل جمجمه)
- مفاصل نیمه‌متحرک (amphiarthrosis): حرکت کمی میسر است. بیشتر مفاصل غضروفی در این دسته‌اند. (مثل مهره‌ها)
- مفاصل متحرک (diarthrosis): حرکات گوناگون میسر است. همه مفاصل متحرک، زلاله‌ای (سینوویال) هستند. مفاصل زلاله‌ای را به نوبه خود بنا بر نوع حرکت بدین‌گونه دسته‌بندی می‌کنند: ۱ - لغزنده یا مسطح. ۲ - یک‌محوری (لولایی • پاشنه‌ای). ۳ - دومحوری (لقمه‌ای • زینی) و ۳- سه‌محوری (گوی و کاسه‌ای)[۲]
آسیب‌شناسی مفاصل
ورم مفصلی (آرتریت) و آسیب‌های فیزیکی عامل صدمه مفصل هستند. ورم مفصلی علت اولیه ناتوانی حرکتی در سنین بالای ۵۵ سال است.
- مقاله اصلی ورم مفصلی
منابع
- بهرام الهی (۱۳۷۷)، آناتومی اندام فوقانی، تحتانی، مفاصل (ویراست ۴)، تهران: جیحون، ص. ۱۹۲ پارامتر
|چاپ=اضافه است (کمک) - ویکی‌پدیای انگلیسی.
کالبدشناسی ناحیهای انسان | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| سر |  | ||||||
| گردن | |||||||
| تنه | |||||||
| اندامهای جنسی | |||||||
| اندامها | |||||||
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مفصل موجود است. |
 | این یک مقالهٔ خرد کالبدشناسی انسان است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |