مفصل غضروفی
| مفصل غضروفی | |
|---|---|
| جزئیات | |
| شناسه‌ها | |
| لاتین | junctura cartilaginea |
| TA98 | A03.0.00.015 |
| TA2 | 1528 |
| FMA | 7496 |
یک مفصل غضروفی (به انگلیسی: Cartilaginous joint) مفصلی است که ماده اتصال دهنده بین دو قسمت استخوان از جنس غضروف است. به مفاصل غضروفی، آمفی آرتروز [۱] می گویند. این مفاصل نسبت به مفاصل لیفی، تحرک بیشتری دارند، ولی درمقایسه با مفاصل سینوویال از حرکت کمتری برخوردارند. ساختمان یک مفصل غضروفی، از غضروف هیالن (شفاف) یا غضروف لیفی همراه با غضروف هیالن تشکیل شده‌است.
انواع مفاصل غضروفی
دو نوع مفصل غضروفی وجود دارد که عبارتنداز:
- مفصل غضروفی اولیه
- مفصل غضروفی ثانویه
در مفاصل غضروفی اولیه، بخش‌های استخوانی از طریق غضروف هیالن به یکدیگر متصل می‌گردند. به این گروه از مفاصل غضروفی، سین کندروزیس [۲] می‌گویند. به عنوان مثال، مفصل غضروف‌های دنده‌ای با استخوان جناغ(مفاصل استرنوکندرال)، به جز دنده اول.
در مفاصل غضروفی ثانویه، علاوه بر غضروف هیالن، غضروف لیفی (فیبری) نیز وجود دارد. سطوح مفصلی از غضروف هیالن پوشیده شده که به واسطه دیسک یا بالشتکی از غضروف فیبری به هم متصل می گردند. مفاصل غضروفی ثانویه را، سیمفیزیس [۳] می‌نامند. این مفاصل در خط وسط وجود دارند که می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- مفاصل بین مهره‌ای جلویی که میان جسم مهره‌ها به واسطه دیسک‌های بین مهره‌ای ایجاد می‌گردد.
- مفصل بین دو استخوان عانه (پوبیس) از استخوان هیپ (بی نام) که سیمفیزیس پوبیس را ایجاد می‌کنند.
غضروف مفصلی
غضروف مفصلي يک بافت بدون رگ، سلول دار و غيرلنفاوي است که شامل مقدار زيادي کلاژن در يک ماتريس پروتئو گلايکن ميباشد و باعث کاهش اصطکاک و افزايش مقاومت سايشي سطح مفصل ميگردد.[۴]
با توجه به وجود بارهاي کششي، فشاري و برشي بر روي غضروف مفصلي، در حين فعاليت روزانه، ايجاد نرمي و راحتي لغزش مفاصل بر روي يکديگر از وظايف اصلي اين بافت ميباشد. ساختار غضروف به شکلي است که در صورت آسيب وتخريب، بازسازي و ترميم آن مشکل است؛ به عبارت ديگر غضروف مفصلي توانايي محدودي براي ترميم مجدد دارد و اين مسئله به خاطر عدم وجود رگهاي خوني در بافت غضروف مي باشد که موجب عدم توانايي مورد نياز براي رشد و ترميم سلولهاي غضروفي (کندروسيتها) ميگردد.[۴]
آزمایش‌ها نشان مي دهند که آب ميتواند در بافتهاي غضروفي جريان يابد. اين خاصيت در غضروف مفصلي، نفوذپذيري هيدروليکي ناميده ميشود. وقتي غضروف فشرده ميشود، سيال داخل آن به بيرون حرکت ميکند. اين حرکت سيال در غضروف نسبت به اسفنج آهسته تر و کمتر است.به‌طور کلي حرکت سيال در غضروف انسان با تغذيه کندروسيتها صورت ميگيرد همچنين لغزندگي غضروف با تشکيل يک فيلم سيال روي سطح آن حاصل ميشود. ميزان جذب آب غضروف نيز در محلهاي مختلف متفاوت است که البته بستگي به ميزان کرنش فشاري اعمال شده بر آن دارد. با افزايش کرنش فشاري نيز ميزان آب موجود در ديسک کاهش می يابد.[۵]
با پيشرفت علم در زمينه شناخت بافتها و بيولوژي سلولها و عوامل مؤثر در رشد و تکثير سلو لها، رو ش هاي جديدي براي درمان آسيبهاي غضروفي ارائه شده‌است. يکي از بهترين رو شهاي ارائه شده در چند دهه اخير استفاده از مواد مصنوعي سنتز شده بوده‌است. در همين راستا، با پيشرفت علم بيولوژي و شناخت نقش پروتئينها و مولکولهاي کوچکتر در رفتار و عملکرد سلولها، استفاده ا ز عوامل رشد نيز روشي براي ترميم آسيبهاي غضروفي معرفي شده‌است. دانشمندان با تلفيق اين دو مقوله مهم، علمي به نام مهندسي بافت را معرفي کردند.[۵]
پانویس
- ↑ Amphiarthrosis
- ↑ Synchondrosis
- ↑ Symphysis
- ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Williams, Riley J., ed. (2007). "Cartilage Repair Strategies". doi:10.1007/978-1-59745-343-1.
- ↑ ۵٫۰ ۵٫۱ Koksal, Ismet (2014). Biomaterials in Orthopedics. Berlin, Heidelberg: Springer Berlin Heidelberg. pp. 1–9. doi:10.1007/978-3-642-36801-1_288-1. ISBN 9783642368011.
جستارهای وابسته
منابع
- Williams & Warwick. Gray's Anatomy. Thirty-seventh edition. Churchill Livingstone. ISBN 0-443-04177-6