لوئی پانزدهم

لوئی پانزدهم
پادشاه فرانسه
دوران	۱ سپتامبر ۱۷۱۵–۱۰ مه ۱۷۷۴
لقب(ها)	لوئی محبوب
زادروز	۱۵ فوریهٔ ۱۷۱۰
زادگاه	کاخ ورسای، فرانسه
درگذشت	۱۰ مهٔ ۱۷۷۴ (۶۴ سال)
محل درگذشت	سنت دنیس باسیلیا، سنت دنیس، فرانسه
آرامگاه	کلیسای سن-دنی
پیش از	لوئی شانزدهم
پس از	لوئی چهاردهم
همسر	ماریا لشچینسکا
دودمان	خاندان بوربون
امضا

لوئی پانزدهم (به فرانسوی: Louis XV de France) (۱۷۱۰–۱۷۷۴)، مشهور به «لوئی محبوب» از ۱۷۱۵ تا زمان مرگش شاه فرانسه بود.

سلطنت لوئی پانزدهم پس از لوئی چهاردهم طولانی‌ترین ادوار تاریخ سلطنتی فرانسه است. وی ۵۹ سال سلطنت کرد. در دوران حکومت لوئی پانزدهم زمام امور کمتر در اختیار وی بود، در دورانی که او صغیر بود دوک اورلئان نیابت سلطنت را داشت و پس از آن نیز اختیارات حکومت یا در کف کاردینال فلوری صدراعظم بود یا معشوقگان وی نظیر مادام پمپادور و کنتس باری قدرت را با مقام مشاوره شاه بدست داشتند.

در امور داخلی مملکت این پادشاه از قدرت مطلقه سوءاستفاده می‌نمود و به علت اسراف و تبذیر فراوان، مشکلات زیادی در امر مالیه ایجاد می‌کرد و همین امر باعث شد که مفاسد و معایب حکومت مطلقه بر عموم مردم ظاهر و ثابت گردد. در این دوران مستعمراتی چون کانادا و هندوستان از دست فرانسه خارج شد. نتیجه این اعمال برای مقام سلطنت نیز بسیار بد بود و در اثر جنگهای لوئی ۱۴ و شرکت لوئی ۱۵ در جنگ جانشینی لهستان، جنگ جانشینی اتریش و جنگ‌های هفت ساله پیش آمده بود، مقدماتی فراهم آورد تا انقلابی عظیم ایجاد گردید و دودمان سلطنتی فرانسه را نابود کند.

وی پادشاهی هوسران بود و قریب به نیم قرن کشور فرانسه را بازیچهٔ معشوقه‌های خود قرار داد زمانی که پادشاه حال رسیدگی به وظایف حکومت خود نداشت این گونه امورات را به معشوقه های خود می داد و زمانی که در مسائل سخت گیر می کرد با مشورت این زنان کار هایش را راه می انداخت. در زمان وی حکومت فرانسه که در عهد سلفش لوئی ۱۴ یگانه قدرت اروپا بود به کشوری معمولی تبدیل شد و عرصه را برای انگلستان و به خصوص پروس باز گذاشت. در جنگی که میان فرانسه با پروس به رهبری فردریک دوم شاه ان کشور روی داد فرانسه شکست خورد و با این شکست معادلات سیاسی اروپا به نفع پروس عوض شد. در زمان وی مهم‌ترین مستعمرات فرانسه در آمریکا و کانادا و هندوستان از این کشور منتزع شدند. وی از آغاز سلطنت تا ۱۷۴۴ که برای جنگ با پروس به متز لشکر کشید لوئی محبوب نامیده می‌شد ولی بعد از آن که حکومت را تفویض معشوقه‌هایش کرد بسیار مورد نفرت مردم قرار گرفت به طوری که وقتی در ۱۷۷۴ وفات یافت نتوانستند وی را برای دفن در سن دنی از پاریس عبور دهند و شبانه وی را با کالسکه از کنار حصار شهر عبور داده تا به مدفن برسانند.

در زمان لوئی ۱۵ فعالیت‌های فراماسون انگلیسی در این کشور ریشه دواند و آرام آرام شروع به جویدن بنیان‌های حکومت سلطنتی فرانسه نمود. در ابتدای زمامداری وی فرانسه هر چند در سال‌های آخر حکومت لوئی ۱۴ سیر قهقرایی طی کرده بود با این حال هنوز پیشتاز اروپا بود و در معادلات سیاسی قارهٔ سبز حرف اول را می‌زد. اما سیر نزولی نفوذ فرانسه در اروپا در زمان وی بسیار تسریع شد و پس از شکست از پروس از نظر اعتبار و قدرت به کشوری کاملاً معمولی تبدیل شد.

منابع

• رادگان، عبدالرحیم، انقلاب کبیر فرانسه، چاپخانه محمدعلی علمی، تهران ۱۳۴۶ (ص‌ص ۱۳ و ۲۲)
• http://en.wikipedia.org/wiki/Louis_XV_of_France
• ژوزف بالسامو-الکساندر دوما (پدر)