فرودگاه بین‌المللی امام خمینی
مختصات: ۳۵°۲۴′۳۳.۶۲″ شمالی ۵۱°۹′۱۸.۴۸″ شرقی / ۳۵.۴۰۹۳۳۸۹° شمالی ۵۱.۱۵۵۱۳۳۳° شرقی
| فرودگاه بین‌المللی امام خمینی | |||
|---|---|---|---|
 |
|||
یاتا: IKA – ایکائو: OIIE
 IKA
|
|||
| خلاصه | |||
| نوع فرودگاه | عمومی | ||
| گرداننده | شرکت فرودگاههای کشور | ||
| خدمات | تهران، ایران | ||
| موقعیت | احمدآباد, ۳۰ کیلومتری جنوب تهران، ایران | ||
| مرکز هوائی | ایران‌ایر ماهان ایر کیش ایر کاسپین ایرلاینز هواپیمایی آسمان هواپیمایی قشم زاگرس ایر تابان ایر |
||
| ارتفاع از سطح دریا |
۳٬۳۰۵ پا / ۱٬۰۰۷ متر | ||
| مختصات | ۳۵°۲۴′۵۸″ شمالی ۰۵۱°۰۹′۰۸″ شرقی / ۳۵.۴۱۶۱۱° شمالی ۵۱.۱۵۲۲۲° شرقی | ||
| وب‌گاه | |||
| باند | |||
| باند | طول | سطح | |
| پا | متر | ||
| 11L/29R | ۱۳٬۷۷۲ | ۴٬۱۹۸ | آسفالت |
| 11R/29L |
۱۳٬۹۴۰ | ۴٬۲۴۹ | آسفالت |
.JPG)
فرودگاه بین‌المللی امام خمینی در ۳۰ کیلومتری جنوب تهران میان بزرگراه تهران-قم و بزرگراه تهران-ساوه و در یک سایت ۱۴ هزار هکتاری قرار گرفته‌است. این فرودگاه بعنوان جایگزین فرودگاه بین‌المللی مهر آباد طراحی گردید که اکنون در داخل بافت شهر تهران قرار گرفته است. فرودگاه امام توسط شرکت فرودگاههای کشور اداره می‌شود و مرکز فعالیت شرکتهای هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران، ماهان، آسمان، قشم، کاسپین، تابان و زاگرس میباشد. تا آگوست ۲۰۱۴ فرودگاه امام خمینی میزبان بیش از ۴۰ ایرلاین بوده که با بیش از ۷۰۰ پرواز هفتگی تهران را به شهرهائی در بیش از ۳۰ کشور جهان متصل می‌کنند.
فاز یک فرودگاه امام خمینی دارای یک ترمینال مسافر بری فعال با ظرفیت جابجایی ۶/۵ میلیون مسافر و ۱۲۰ هزار تن بار در سال بوده و فاز ۲ فردگاه نیز در حال ساخت میباشد. در شهریور ۹۳ پل ارتباطی فاز ۱ و ۲ با تغییر کاربری به عنوان ترمینال موقت حجاج مورد بهره‌برداری قرار گرفت.[۱] فرودگاه امام با جابجایی نزدیک به ۵ میلیون مسافر در سال ۱۳۹۲ یازدهمین فرودگاه خاور میانه از نظر جابجایی مسافر است. فرودگاه امام همچنین با جابجایی نزدیک به ۹۹ هزار تن بار در سال یکی از فرودگاههای مهم منطقه در زمینه حمل بار نیز میباشد.[۲]
محتویات
تاریخچه[ویرایش]
پیشنهاد ساخت این فرودگاه به سال ۱۳۴۶ و پیشنهاد سازمان ایکائو جهت ساخت فرودگاهی مجهز برای استفاده از توان ترانزیتی ایران بین اروپا و آسیا باز می‌گردد. این طرح در ۱۳۵۱ و با نام «فرودگاه آریامهر» به تصویب دولت ایران رسید.
در سال ۱۳۵۴ (۱۹۷۵ میلادی) کار ساخت فرودگاه توسط شرکتهای آمریکایی و ایرانی آغاز شد. شرکت آمریکایی عهده‌دار معماری پروژه، شرکت TAMS نام داشت که قصد تکمیل فرودگاه را تا سال ۱۳۶۲ (۱۹۸۳ میلادی) با بودجه ۱ میلیارد دلار داشت.[۳]
اما با رخداد انقلاب این طرح متوقف شد، و یکی از بلندپروازی‌های آخرین شاه پهلوی نامیده شده و کنار گذاشته شد. پس از جنگ و در سال ۱۳۷۴ یک شرکت فرانسوی و چند شرکت ایرانی کار ساخت آنرا از سر گرفتند و نهایتاً اردیبهشت ۱۳۸۳ فاز نخست آن بطور ناقص افتتاح شد.[۴] طی مناقصه برگزار شده توسط وزارت راه و بعنوان یکی از مهمترین موارد جذب سرمایه‌گذاری خارجی در ایران، شرکت ترکیه‌ای - اتریشی «تاو» مسئول بخش‌های کترینگ و هندلینگ فرودگاه گردید. در روز ۲۶ اردیبهشت ۱۳۸۳ فاز اول از فرودگاه بین‌المللی تهران با حضور وزیر راه و ترابری و مقامات داخلی و خارجی افتتاح گردید. در جریان گشایش فرودگاه نیروهای زمینی و هوایی سپاه پاسداران به فرودگاه حمله‌ور شده و مانع از گشایش و فرود نخستین هواپیما بر آن شدند. علت حمله واگذاری بخشی از خدمات فرودگاه به شرکت ترکیه‌ای «تاو» اعلام شد.[۵][۶][۷][۸] میگ‌های سپاه اولین هواپیمایی که قصد فرود در این فرودگاه را داشت به سمت فرودگاه مهرآباد هدایت کردند.
مهدی کروبی، رئیس وقت مجلس این اقدام را آبروریزی برای کشور خواند و هیات دولت خواستار محاکمه فرماندهان حمله به فرودگاه شد. این عمل سپاه، خاتمی را بشدت عصبانی و وی را تا آستانه استعفا پیش برد. نشریه اکونومیست هم نوشت:
تلاش‌های محمد خاتمی، رییس جمهور ایران برای به ارث گذاشتن فرودگاهی در سطح استانداردهای جهانی برای ایرانیان پیش از اتمام دوره هشت ساله ریاست جمهوری اش در تابستان آتی حال و هوای خنده آوری به خود گرفته‌است.
احمد خرم وزیر راه و ترابری دولت خاتمی اعلام کرد که تا محاکمه فرماندهان سپاه فرودگاه افتتاح نخواهد شد. احمد خرم، بعدها در مصاحبه‌ای با وب‌گاه کلمه در مورد اتفاقات روز افتتاح فرودگاه ماجرا را از دید خود شرح داد.[۹] فرودگاه نهایتاً در روزهای آخر دولت محمد خاتمی نیمه کاره افتتاح گردید و نگهداری آن به مصوبه مجلس هفتم به شش شرکت ایرانی واگذار شد. در زمان دولت نهم بنابر دستور رییس جمهور وقت تمام پروازهای بین‌المللی تهران از فرودگاه مهرآباد به فرودگاه امام خمینی منتقل شد.[۱۰][۱۱][۱۲][۱۳] علت حمله سپاه و فشارهای مجلس هفتم برای لغو قرار داد با شرکتهای ترکیه‌ای «تاو» و «ترک سل» منافع مالی محافظه کاران و حضور شرکتهای وابسته به ایشان (از جمله شرکتهای وابسته به قرارگاه خاتم‌الانبیا سپاه[۱۴]) در مناقصات بوده‌است. این اقدامات همچنین موجب دلسرد شدن سرمایه گذاران خارجی از فعالیت در ایران شد.[۱۵]
با شروع بکارمجلس هفتم، این مجلس نیز که کنترل آن در اختیار اصولگرایان قرار داشت وارد عمل شد و انعقاد قرار داد با شرکت ترکیه‌ای «تاو» در فرودگاه امام خمینی و شرکت ترکیه‌ای «ترک سل» در اپراتور دوم تلفن همراه را منوط به تصویب مجلس کرد. هر دو شرکت ترک، با فشار مجلس و سپاه کنار گذارده شدند. خاتمی در اعتراض به این اقدام مجلس هفتم سفر خود به ترکیه را به تعویق انداخت. مجلس پس از استیضاح خرم وزیر راه و ترابری به گزینه دیگر خاتمی برای این پست (احمد صادق بناب) نیز رای منفی داد. علی‌رغم آنکه خرم تهدید کرده بود در روز استیضاح پشت پرده حمله به فرودگاه را افشا می‌کند، اما در روز استیضاح سخنی از این موضوع نگفت.[۱۶][۱۷][۱۸][۱۹][۲۰] استیضاح احمد خرم وزیر راه و ترابری دولت دوم خاتمی توسط مجلس هفتم و رد گزینه‌های بعدی خاتمی، کار افتتاح فرودگاه را بیش از پیش به تعویق انداخت.[۲۱] این فرودگاه مجدداً در روزهای آخر فعالیت خاتمی در اردیبهشت ۱۳۸۴ برای بار دوم افتتاح گردید.[۲۲] دولتهای کانادا و بریتانیا همزمان با افتتاح دوم فرودگاه از اتباع خود خواستند که از سفر از طریق این فرودگاه اجتناب کنند. علت این هشدار وجود برخی اشکالات فنی (از جمله نشست برخی ساختمانها و نگرانی از بروز مشکلاتی در باند فرود) اعلام شد.[۲۳] نمایندگانی از سازمان ایکائو برای بازرسی وضعیت فرودگاه اعزام شدند.[۲۴] خرداد ۱۳۸۶ و پس از کشف باند قاچاق کالا توسط برخی مقامات و شرکتهای ایرانی فعال در فرودگاه، گمرک تجاری این فرودگاه بطور موقت تعطیل و ترخیص کالاهای تجاری به گمرک شماره دو مهرآباد تهران (مستقر در آزادراه تهران کرج) منتقل گردید.[۲۵][۲۶][۲۷] در تاریخ ۲۲ دی ۱۳۸۶ اعلام شد که غلام‌حسین باقریان مدیر عامل وقت فرودگاه بین‌المللی امام خمینی از سمت خود برکنار شده‌است. وی از سال ۱۳۷۶ و در جریان ساخت فرودگاه بعنوان معاون عملیاتی آن و از هنگام افتتاح فرودگاه در سال ۱۳۸۳ بعنوان عضو مدیر عامل و عضو هیئت مدیره فرودگاه فعالیت می‌کرد.[۲۸][۲۹][۳۰]
ساخت و توسعه[ویرایش]
در طرح توسعه فرودگاه بین‌المللی امام پهنه ۱۴ هزار هکتاری فرودگاه به دو بخش هوایی و غیر هوایی تقسیم شده است. بخش هوایی شامل ۴۰۰۰ هکتار از اراضی فرودگاه است که به چهار فاز تقسیم شده، فاز اول این پروژه شامل ترمینال مسافری شماره یک و تاسیسات و ساختمان‌های جانبی آن با ظرفیت جابجایی حدود ۶/۵ میلیون مسافر در سال است که در حال حاضر سالانه به ۵ میلیون مسافر سرویس می‌دهد. فاز دوم شامل ترمینال مسافری شماره دو و تاسیسات و ساختمان‌های جانبی آن با ظرفیت جابجایی حدود ۲۰ میلیون مسافر در سال در حال حاضر در حال ساخت میباشد، هزینه احداث و تکمیل فاز دوم طرح توسعه فرودگاه حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان برآورد شده است. فاز سوم شامل ترمینال مسافری شماره سه و تاسیسات و ساختمان‌های جانبی آن خواهد بود که از لحاظ معماری و ظرفیت دقیقا مشابه ترمینال مسافری شماره دو است. در فاز چهارم طرح توسعه این فرودگاه که فاز نهایی بخش هوایی است برای افزایش ظرفیت فرودگاه تا ۹۰ میلیون مسافر در سال برنامه‌ریزی شده است. بخش غیرهوایی طرح توسعه فرودگاه (شهر فرودگاهی) حدود ۱۰ هزار هکتار از اراضی فرودگاه را به خود اختصاص می‌دهد که شامل ۱۵۰۰ هکتار منطقه آزاد تجاری، ۲۵۰۰ هکتار منطقه ویژه اقتصادی و حدود ۶۰۰۰ هکتار با کاربری‌های متفاوت است.[۳۱]
امکانات آموزشی[ویرایش]
فرودگاه امام خمینی(ره) اولین فرودگاه ایران است که به شبیه ساز برج مراقبت پرواز مجهز میباشد که در سال 1393 توسط یک گروه دانش بنیان ایرانی "گروه فراز" و با هدف آموزش پرسنل برج مراقبت پرواز طراحی گردیده است. با استفاده از این سیستم اولین دوره بین المللی آموزشی تخصصی برج مراقبت برای کنترلرهای برج مراقبت کشور سوریه برگزار گردید.
خطوط هوایی و مقاصد[ویرایش]
مسافربری[ویرایش]
باربری[ویرایش]
امکانات[ویرایش]
- فرودگاه دارای سرویس رایگان اینترنت به صورت باجه‌های مستقر در بخش پرواز است. سیستم اینترنت بی سیم در سال ۱۳۸۵ راه‌اندازی شد ولی مدتی بعد این خدمات قطع گردید.[نیازمند منبع]
- خط مترو شهرری به فرودگاه، که فرودگاه را به شبکه مترو تهران متصل می‌کند توسط وزارت مسکن در دست احداث است.[۵۰]
- اطلاعات پروازهای روزانهٔ فرودگاه بین‌المللی امام خمینی از طریق سایت این فرودگاه به صورت آنلاین (برخط) قابل دریافت میباشد.[۵۱]
انتقادات[ویرایش]
بنا بر گزارشی که در تیرماه ۸۹ منتشر شد، فرودگاه بین‌المللی امام خمینی که ویژه پروازهای بین‌المللی است و مسافران خارجی از این طریق وارد کشور می‌شوند، به دلیل برخی کج‌سلیقگی‌ها و ضعف مدیریت، چهره‌ای بد از سیستم هواپیمایی کشور در ذهن ناظران و مسافران به نمایش می‌گذارد.
از جمله این مشکلات عدم رسیدگی به وضعیت بهداشتی سرویس‌های بهداشتی، خرابی برخی آسانسورها که باعث به وجود آمدن صف طولانی مقابل دیگر آسانسورها می‌شود، نامناسب بودن پارکینگ‌ها و کثیفی و آلودگی آنها، اختصاص ندادن امکانات کافی برای مسافران خسته که موجب می‌شود ساعت‌های طولانی در صفوف مختلف از جمله گیت بازرسی، بلیت و گمرک، در انتظار به سر برند، از جمله این انتقادات است.[۵۲]
سوانح[ویرایش]
- اختلال شدید در خدمات فرودگاه و تعطیلی چند روزه بدلیل سرما منجر به اعتراضات مردم و درگیری در فرودگاه شد.[۵۳][۵۴]
- برخورد بال دو هواپیمای شرکتهای کی‌ال‌ام و لوفت هانزا. این رخداد حادثه‌ای در پی نداشت.[۵۵]
- نقص فنی بوئینگ ۷۴۷ در مسیر تهران به دمشق در باند فرودگاه.[۵۶]
- شایعه بمبگذاری در فرودگاه، که مشخص شد دروغ بوده.[۵۷]
پانویس[ویرایش]
- ↑ «افتتاح رسمی پل ارتباطی و ترمینال موقت حجاج فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره)». پایگاه خبری بنیاد مستضعفان، ۲۲ شهریور ۱۳۹۳.
- ↑ . وب سایت آمار شرکت فرودگاههای کشور. http://www.airport.ir/statistics/Pages/flight-status84-91.aspx .
- ↑ Construction in the Middle East. Jim Antoniou, Economist Intelligence Unit (Great Britain). Published by Econmist Intelligence Unit. ۱۹۷۸ pp.۴۱
- ↑ طرح ۳۶ ساله نقص‌ها را هویدا کرد(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ فرودگاه جدید تهران در روز راه‌اندازی تعطیل شد (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ تعویق بهره‌برداری از فرودگاه جدید تهران(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ بستن فرودگاه جدید تهران: 'اقدامی در جهت حاکمیت سیاسی سپاه پاسداران؟'(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ طرح ۳۶ ساله نقص‌ها را هویدا کرد(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ چگونه جنگنده‌های سپاه، افتتاح فرودگاه امام را متوقف کردند/ روایت وزیر راه دولت اصلاحات، (سایت کلمه).
- ↑ بستن فرودگاه جدید تهران: 'اقدامی در جهت حاکمیت سیاسی سپاه پاسداران؟' (بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ فرودگاه جدید تهران در روز راه‌اندازی تعطیل شد(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ عویق بهره‌برداری از فرودگاه جدید تهران(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ ماجرای فرودگاه امام خمینی (ره) و توهم ۲۰ میلیون گردشگر(خبرگزاری میراث فرهنگی،۲۲دی۱۳۸۶)
- ↑ هدف تحریم آمریکا؛ قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیا سپاه(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ ' بیگانه هراسی محافظه‌کاران ایران سرمایه‌گذاران خارجی را دلسرد می‌کند '(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ تعویق سفر خاتمی به ترکیه در اعتراض به مصوبه مجلس(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ انتقاد دولت از طرح مجلس در مورد قراردادهای خارجی(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ ضربه فلج کننده مجلس به دولت خاتمی(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ مجلس، به وزیر پیشنهادی خاتمی رای نداد(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ دلایل مبهم مخالفت محافظه کاران با وزیر پیشنهادی محمد خاتمی(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ مجلس ایران رای به برکناری وزیر راه داد(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ فرودگاه امام خمینی برای دومین بار افتتاح می‌شود(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ بازگشایی بزرگترین فرودگاه ایران در میان هشدار بریتانیا و کانادا(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ تلاش ایران جهت کسب اعتبار برای فرودگاه امام خمینی(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ تخلفات گسترده در گمرک فرودگاه امام و توقف صدور بارنامه جدید(بازتاب،۲۲مرداد۱۳۸۶)
- ↑ سکوت رئیس گمرک درباره قاچاق از فرودگاه امام(روزنامه اعتماد،۱۶آبان ۱۳۸۶)
- ↑ کشف شبکه قاچاق کالا در فرودگاه امام (ره) (فارس،۱۸خرداد۱۳۸۶)
- ↑ مدیر عامل فرودگاه امام خمینی برکنار شد (رادیو زمانه)
- ↑ http://www.radiofarda.org/Article/2008/01/13/o2_iran_airport.html «مدیر کل بزرگترین فرودگاه ایران برکنار شد»] (رادیو فردا)
- ↑ مدیر فرودگاه امام خمینی برکنار شد(بی‌بی‌سی فارسی)
- ↑ «بهره‌برداری کامل فاز یک فرودگاه امام تا پایان سال». ایسنا، ۲۰ مهر ۱۳۹۲.
- ↑ http://airlineroute.net/2014/10/20/a3-s15update4/
- ↑ http://news.am/eng/news/51782.html
- ↑ Kirtzkhalia, N. "Five airlines to resume flights to Batumi in summer". Trend.az. Retrieved 28 May 2012.
- ↑ "Austrian Airlines returns to Iran". Wirtschaftsblatt. Retrieved 15 January 2013.
- ↑ "Germania Flight Schedule / 30.12.2014 - 01.11.2015" (PDF). Germania.
- ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ "Germania to Start Iran Service from late-Feb 2015". Airline Route. Retrieved 24 December 2014.
- ↑ 10 February 2014 8:14 AM (2014-02-10). "Bahrain's Gulf Air to resume flights to Tehran next month - Yahoo News". News.yahoo.com. Retrieved 2014-08-10.
- ↑ ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ ۳۹٫۲ http://ikia.airport.ir/HomePage.aspx?TabID=6781&Site=ikia.airport&Lang=fa-IR
- ↑ "Iran Air Resumes Moscow Service from late-Sept 2014". Airline Route. 19 September 2014. Retrieved 19 September 2014.
- ↑ [۱][پیوند مرده]
- ↑ ۴۲٫۰ ۴۲٫۱ mahan.aero - Mahan Air route network
- ↑ "Mahan Air to Start Tehran - Beijing Service from late-Oct 2014". Airline Route. 11 August 2014. Retrieved 11 August 2014.
- ↑ http://www.avianews.com.ua/2014/12/11/mahan-air/
- ↑ http://www.aviator.eu/aviator-signs-contract-with-mahan-air/
- ↑ http://www.mahan.aero/en/destinations/route-network
- ↑ "Mahan Air new flights to Moscow and Saint-Petersburg". Press Room. Mahan Air. Retrieved 5 July 2013.
- ↑ http://www.touristik-aktuell.de/nachrichten/verkehr/news/datum/2014/11/04/mahan-air-erst-ab-maerz-in-muenchen/
- ↑ TK cargo to launch Hyderabad via Tehran
- ↑ مدیرعامل مترو تهران: خط یک مترو تا سال ۸۹ به تجریش می‌رسد/ مترو تهران به فرودگاه امام خمینی (ره) متصل می‌شود (خبرگزاری ایسنا)
- ↑ http://ikia.airport.ir/
- ↑ تابناک
- ↑ سرمای بحران آفرین!(دویچه وله)
- ↑ مسافران علیه ایرلاین‌ها شعار دادند!(خبرگزاری آفتاب،۱۸دی۱۳۸۶)
- ↑ سخنگوی سازمان هواپیمایی کشوری: برخورد بال دو هواپیما در فرودگاه امام خسارت جانی در پی نداشت(مهر،۲۴آذر ۱۳۸۶)
- ↑ نقص فنی ۷۴۷ در فرودگاه امام(تابناک،۱۳اسفند۱۳۸۶)
- ↑ تلفن فرد ناشناس به فرودگاه امام درباره بمبگذاری در هواپیما(خبرگزاری مهر،۲۳مرداد۱۳۸۶)
پیوند به بیرون[ویرایش]
- پروازهای ورودی فرودگاه امام
- پروازهای خروجی فرودگاه امام
- وب‌گاه رسمی فرودگاه امام خمینی
- محل فرودگاه از دید ماهواره گوگل مپ
|
||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
