پرش به محتوا

استحاضه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در اسلام استحاضه (عربی: اِسْتِحَاضَةٌ) نوعی خونریزی ناشی از اختلال در چرخه قاعدگی زن است که انجام برخی از مناسک مذهبی (عبادت) را برای او دشوار می‌کند.[۱][۲]

بازنمود

[ویرایش]

به زنی که آثار استحاضه در او ظاهر می‌کند، مُسْتَحاضه (عربی: مُسْتَحَاضَةٌ) گفته می‌شود. مُسْتَحاضه کسی است که از خون زیادتر از معمول در چرخه قاعدگی (موسوم به منوراژی) یا خونریزی خارج از چرخه قاعدگی طبیعی (به نام متروراژی) رنج می‌برد.[۳]

بنابراین زنی که بعد از تمام شدن عادت ماهانه خود، همچنان خونریزی واژینال دارد و به خونریزی اش قطع نمی‌شود، مُسْتَحاضه محسوب می‌شود.[۴]

بدین ترتیب، استحاضه را نوعی خونریزی واژینال می‌دانند که به دلایلی غیر از عادت ماهانه یا زایمان ایجاد می‌شود.[۵]

برای برخی از زنان این خونریزی هرگز متوقف نمی‌شود و در برخی دیگر بیش از یک دوره معمولی؛ عادت ماهانه ادامه می‌یابد، اما به‌طور موقت برای مدت کوتاهی متوقف می‌شود.[۶]

عبادت

[ویرایش]

فقها گفته‌اند که استحاضه زن، نماز واجب را از او ساقط نمی‌کند، زیرا این زن پاک است و می‌تواند قرآن را بخواند و تلاوت کند، و چون حکم خون استحاضه با نجاست خون حیض فرق دارد، کافی است زن خود را از خونی که مازاد بر عادت ماهیانه اش است پاک کند تا قرآن را از حفظ یا از روی مصحف یا در هنگام نماز بخواند.[۷]

جواز علما بر خواندن قرآن بر این نکته استناد کرده که استحاضه یک باطل جزئی است که فقط مستلزم اعاده وضو است، بنابراین این شرط، نماز واجب را باطل نمی‌کند و مانعی برای خواندن نماز هم نیست، و همچنین مانعی برای قرائت قرآن و دست زدن به مصحف و ورود به نمازخانه مسجد یا طواف در اطراف کعبه حرام نیست.[۸]

اگر این خون، حکم همان خونریزی واژن یا خونریزی‌های ناشی از بیماری‌های زنان را داشته باشد، زن مبتلا باید تا حد امکان با استفاده از یک پارچه، پنبه و کتان جلوی خون را بگیرد و پس از مدتی که خونریزی متوقف شد، پیش از هر نماز در اوقات شرعی وضو بگیرد؛ به عنوان یک امر واجب (فریضه) نزد اکثر فقها و به عنوان مستحب مطابق نظر مالک بن انس.[۹][۱۰]

روزه

[ویرایش]

زن فقط در هنگام عادت ماهیانه و وقوع قاعدگی باید از روزه گرفتن خودداری کند و اگر خونریزی در او ادامه یابد و حیض قطع نشود، به این معناست که دچار خونریزی واژینال شده‌است.[۱۱][۱۲]

اگر تعداد و زمان وقوع عادت ثابت و مشخص است، زن فقط تا پایان مدت عادت ماهیانه اش باید از روزه گرفتن خودداری می‌کند، سپس غسل کند، نماز بخواند و روزه بگیرد، اگر چه خونریزی ادامه یابد، زیرا این خون حیض بعدی، [احتمالا] ناشی از بیماری، جراحی، استرس یا زمین‌خوردن است، بنابراین از انجام عبادات منع نشده‌است و این زن همان حکم زنان مطهر را دارد.[۱۳]

بر این اساس حکم شرعی روزهٔ زن مُسْتَحاضه آن است که روزه‌اش صحیح است، خواه روزه او نافله باشد یا روزه واجب (فریضه)، و فقهای حنفی، شافعی و حنبلی همه بر این قول هستند.[۱۴]

چون روزه چنین زنی صحیح است، زن مُسْتَحاضه باید برای روزهای حیض خود، قضا را به جای آورد به شرطی که بتواند از روی زمان وقوع عادت ماهیانه‌اش یا با تشخیص صحیح ماهیت و رنگ و بوی خون عادی حیض از خون پاک استحاضه افتراق دهد.[۱۵]

آمیزش جنسی

[ویرایش]

در اسلام، آمیزش جنسی مرد با زن مستحاضه هنگامی که خون در مهبل دارد، برای هر دو زوج مضر تشخیص داده شده‌است.[۱۶]

شرع به زنان اجازه داده‌است که در ایام طهارت آمیزش نافذ واژینال داشته باشند؛ منتها باید قبل از شروع دخول جنسی با شوهر، آثار خونی از واژن خود را بشوید.[۱۷][۱۸]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Abdullah, Abdul Rahman. "Islamic Rulings on Menstruation and Postpartum Condition".
  2. فتاوى المراة. 1996. ISBN 9789960740874.
  3. Ṭūsī, Muḥammad ibn al-Ḥasan; Al-Tusi, Muhammad ibn Hasan (2008). Concise Description of Islamic Law and Legal Opinions (به انگلیسی). ICAS Press. ISBN 978-1-904063-29-2.[پیوند مرده]
  4. Islamkotob. "THE NOBLE QUR'AN - English Translation of the meanings and commentary".
  5. Zeno, Muhammad bin Jamil (1996). Arkān Al-Islām Wa-al-īmān. ISBN 9789960897127.
  6. Islamkotob (January 1985). "Women".
  7. الذخيرة في فروع المالكية 1-11 مع الفهارس ج1. January 2016. ISBN 9782745138989.
  8. التفريع في فقه الإمام مالك بن انس 1-2 ج1. January 2007. ISBN 9782745152879.
  9. تيمية, ابن (2 January 2019). "فتاوى النساء".
  10. "كيف تصلي وتصوم المستحاضة - إسلام ويب - مركز الفتوى". www.islamweb.net.
  11. دفع الإلباس عن وهم الوسواس ويليه (إكرام من يعيش بتحريم الخمر والحشيش). January 1995. ISBN 9782745107824.
  12. "سطور، شيئ من كل شيئ".
  13. Joseph, Suad; Naǧmābādī, Afsāna (2003). Encyclopedia of Women & Islamic Cultures: Family, Body, Sexuality and Health. ISBN 9004128190.
  14. McCrudden, Jim (2008). Islam FAQ. ISBN 9781436321945.
  15. Reid, Megan H. (22 July 2013). Law and Piety in Medieval Islam. ISBN 9780521889599.
  16. "مختصر الإفادة من كتاب الطهارة".
  17. الطرشة, عدنان (5 November 2009). دليلك إلى المرأة: جسمها / نفسها تغيراتها الجسمية والنفسية طرق معاشرتها مكروهاتها في الرجل. ISBN 9789960548371.
  18. النور الساري من فيض صحيح الإمام البخاري 1-10 ج1. January 2014. ISBN 9782745180933.