صفحهٔ اصلی

دانشنامه‌ای آزاد که همه می‌توانند آن را ویرایش کنند؛
با ۱٬۰۱۷٬۲۹۶ مقاله به زبان فارسی

مقالهٔ برگزیده

کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران یا به اختصار کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، بزرگ‌ترین کتابخانهٔ دانشگاهی ایران است. بنیان این کتابخانه در سال ۱۳۲۸ که سید محمد مشکات مجموعه نفیس کتاب‌های خطی خود را به دانشگاه تهران اهدا کرد، گذاشته شد. کتابخانه مرکزی در سال ۱۳۴۶ خورشیدی از اداره انتشارات دانشگاه تهران مستقل شد و نخستین مدیرش ایرج افشار یزدی بود. ساختمان کنونی کتابخانه مساحتی بالغ بر ۲۲٬۰۰۰ متر مربع دارد و مشتمل بر نه طبقه است. این بنا در سال ۱۳۵۰ افتتاح شد و در مرکز محوطهٔ دانشگاه تهران، در جنوب مسجد دانشگاه تهران واقع است. کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران دارای پانزده بخش متفاوت است؛ از جمله بخش نسخه‌های خطی که از مهم‌ترین و باارزش‌ترین بخش‌های این مجموعه است و بخش نشریات ادواری که تهیه، سازماندهی، صحافی و تهیه آرشیو از مجلات و روزنامه‌هایی به زبان‌های مختلف را به عهده دارد. این بخش دارای بخش‌های خدمات فنی پیایندها، مخزن روزنامه‌های فارسی، مخزن مجلات فارسی و مخزن پیایندهای لاتین است. در کتابخانه مجازی این مجموعه نیز ۴۱٬۰۰۰ رسالهٔ دکتری و پایان‌نامهٔ کارشناسی‌ارشد و بیش از ۱۲٬۰۰۰ نسخه خطی منتشر شده است. یکی از خدمات کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران بخش تالارهای آن است. این کتابخانه در مجموع نه تالار دارد که عبارتند از تالار ابوریحان بیرونی (تالار ادبیات و علوم انسانی)، تالار سیدمحمدعلی جمالزاده (تالار علوم و فنون)، تالار اقبال لاهوری (تالار مرجع)، تالار رشیدالدین فضل‌الله همدانی (مطالعات ایران‌شناسی)، تالار خواجه نصیرالدین طوسی (تالار کتاب‌های کمیاب و مجموعه‌های ویژه)، تالار نشریات، تالار محمدتقی دانش‌پژوه (منابع آرشیوی)، تالار پایان‌نامه‌ها و تالار اطلاع‌رسانی.

ادامه… مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ امروز

آیا می‌دانستید که …؟

… مریلین مونرو برای دوری از نقش‌های ثابت و دستمزد کم، شرکت تولید فیلم خود را تأسیس کرد و به یادگیری بازیگری متد در اکتورز استودیو مشغول شد؟ (در تصویر)
… گرچه بازی‌های المپیک باستان مختص به مردان بود، ولی زنان هم در قالب بازی‌های هرایی به رقابت می‌پرداختند؟
… پرویز دهداری سرمربی تیم ملی فوتبال ایران، مرتضی کرمانی‌مقدم را به دلیل دریبل‌های تحقیرآمیز بر روی فوتبالیست نپالی، از زمین بیرون کشید؟
… عصر فدرالیست در زمان تصویب قانون اساسی ایالات متحده آمریکا توسط حزب فدرالیست بنیان نهاده شد و در انتخابات سال ۱۸۰۰ میلادی، با روی کار آمدن حزب دموکرات-جمهوری‌خواه به پایان رسید؟
… یحیی عیاش، بمب‌ساز ارشد حماس و فرماندهٔ گردان‌های عزالدین قسام، توسط یک تلفن همراه بمب‌گذاری شده، کشته شد؟
… حدود ۷۹ درصد آدرس‌های اینترنتی مربوط به فایل‌های سوء استفاده جنسی از کودکان در اروپا قرار دارند و اکثریت آن‌ها در هلند مستقر هستند؟

بیشتر…

دربارهٔ ویکی‌پدیا

ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۱۰ آبان ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۱۷٬۲۹۶ نوشتار دارد.

ادامه… ویکی‌پدیا، بدون نیاز به اینترنت

از میان خبرها

اف-۳۵ آدیر

حمله هوایی اسرائیل به ایران موجب خساراتی قابل توجه به چند مرکز نظامی در چند استان ایران شد. (در تصویر)
یحیی سنوار، رئیس دفتر سیاسی حماس در شهر رفح در جنوب نوار غزه کشته شد.
جایزه یادبود نوبل علوم اقتصادی به تارون آجم‌اغلو، سایمون جانسون و جیمز ای رابینسون برای مطالعاتشان در مورد نابرابری جهانی اهدا شد.
جایزه صلح نوبل به گروه بازماندگان بمب اتمی ژاپنی نیهون هیدانکیو اهدا شد.
جایزه نوبل ادبیات به هان کانگ شاعر و رمان‌نویس کره جنوبی اهدا شد.
جان هاپفیلد و جفری هینتون جایزه نوبل فیزیک را برای تحقیقات خود در زمینه یادگیری ماشینی با شبکه‌های عصبی مصنوعی دریافت کردند.

یادبودها

امروز: پنجشنبه، ۳۱ اکتبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۰ آبان ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۷ ربیع‌الثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)

روز هالووین، در ایران: جشن آبانگان

رویدادها

۱۵۱۷ - مارتین لوتر (در تصویر) مطابق رسوم دانشگاهی آن دوره، به‌منظور ایجاد بحث، اعلامیه‌ای مبنی بر ۹۵ تز در زمینه کاربرد دریافت مالیات از طرف کلیسا و نقش پاپ صادر کرد، در پروتستانتیسم انتشار این تزها، آغاز اصلاحات پروتستانی محسوب می‌شود.
۱۸۶۴ - نوادا به عنوان سی‌وششمین ایالت، به ایالات متحده آمریکا پیوست، این ایالت در زمان الحاق ۶٫۸۵۷ نفر جمعیت داشت.
۱۹۸۴ - ایندیرا گاندی نخست‌وزیر و یکی از برجسته‌ترین و بحث‌برانگیزترین رهبران هند ترور شد.

زادروزها

۱۶۳۲ - زادروز یوهانس ورمر نقاش هلندی سبک باروک، خالق اثر معروف دختری با گوشواره مروارید
۱۷۰۵ - زادروز پاپ کلمنت چهاردهم از پاپ‌های کلیسای کاتولیک روم
۱۷۶۰ - زادروز هوکوسائی نقاش و چاپ‌گر ژاپنی در سبک اوکی‌یوئه
۱۷۹۵ - زادروز جان کیتس شاعر برجستهٔ انگلیسی
۱۸۸۷ - زادروز چیانگ کای‌شک رهبر سیاسی و نظامی چینی
۱۹۴۷ - زادروز هرمن ون رومپوی سیاستمدار بلژیکی، نخست‌وزیر بلژیک

درگذشت‌ها

۱۴۴۸ - درگذشت ژان هشتم امپراتور ماقبل آخر روم شرقی (بیزانس)
۱۹۱۸ - درگذشت اِگون شیله نقاش و گراورساز اکسپرسیونیست اتریشی
۱۹۲۶ - درگذشت هری هودینی شعبده‌باز، بدلکار، تهیه‌کننده و بازیگر مجارستانی-آمریکایی
۱۹۶۶ - درگذشت الیزه لسلی بازیگر آمریکایی
۱۹۸۶ - درگذشت روبرت اس مالیکن فیزیکدان و شیمیدان آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۶۶
۱۹۹۳ - درگذشت فدریکو فلینی فیلمنامه‌نویس و کارگردان ایتالیایی
۲۰۱۰ - درگذشت اولین باغچه‌بان موسیقی‌دان ترک و از بنیادگذاران اپرای تهران

→ روز قبل – روز بعد ←
یادبودهای اکتبر – یادبودهای بیشتر…