تفسیر تفهیم القرآن

تفهیم القرآن (انگلیسی: Tafhim-ul-Quran)، تفسیر تفهیم القرآن تألیف ابوالاعلی مودودی، یکی از مشهورترین و تأثیرگذارترین تفاسیر اهل سنت در شبه قاره هند است.

ابوالاعلی مودودی

ابوالاعلی مودودی از برجسته‌ترین مفسران معاصر و تأثیرگذار شبه قاره هند است. «تفهیم القرآن»، مهم‌ترین اثر این اندیشمند اصلاح گرا و مبارز، به‌شمار می‌آید که به زبان‌های مختلفی ترجمه شده‌است. جایگاه این تفسیر و اندیشه تقریب گرایانه صاحب آن، اهمیت بررسی دیدگاه‌های تفسیری مودودی را به ویژه دربارهٔ آیات فضائل اهل بیت (ع) بیشتر می‌کند.

سادگی زبان تفهیم القرآن

تفهیم القرآن، برای آگاهی و هدایت مخاطب و مردم ناآشنا به مفاهیم قرآن و با زبانی ساده و رسا نوشته شده و هدف او از ترجمه و توضیحات، تأمین نظر اهل فن و تخصص نبوده تا بحث‌های آکادمیک فنی و مباحث ادبی یا نکات بلاغت و اعجاز و احکام را مطرح سازد. او می‌خواهد خواننده را با پیام وحی آشنا سازد تا این آشنایی، در زندگی و رفتار آنان اثر بگذارد و منشأ تحولات و حیات اجتماعی آنان گردد.

تفسیر عصری

از ویژگی‌های این تفسیر، عصری بودن آن است. منظور از تفسیر عصری پذیرفتن این اصل است که تفسیر امروز باید با تفاسیر گذشته تفاوت پیدا کند و مفسر امروز به پرکردن فاصله میان عصر نزول قرآن و عصر تفسیر تلاش می‌کند؛ زیرا مردم از فضایی که قرآن در آن نازل شده، بسیار فاصله گرفته و آگاهی‌های لازم که نشان دهد چه مسائل و مشکلاتی بوده که به بیان این امور انجامیده را ندارند، و مفسر مخاطبان خود را از این دسته از مسائل باخبر می‌سازد.

همین‌طور مخاطبان از اهداف و اموری که قرآن برای آنها نازل شد، دور شده‌اند، مفاهیم و حقایق آن به تدریج از ذهن‌هایشان محو گردیده و اصطلاحات قرآنی در نزدشان دگرگون شده‌است. به عبارت دیگر، فاصله زمانی از عصر نزول سبب شده تا فضایی که مسلمانان در آن زندگی می‌کردند و تلقی آنان از هدف نزول قرآن و التزام عملی به آن، به تدریج دگرگون گشته و در پی آن مسلمانان امروزی از فهم معنای عینی قرآن فاصله پیدا کرده‌اند.