صفحهٔ اصلی
اخلاق کانتی یک نظریهٔ اخلاقیِ وظیفهگرا است که ایمانوئل کانت تدوین و معرّفیش کرده است. بر مبنای این نظریه، که در نتیجهٔ عقلگرایی عصر روشنگری پدید آمد، ارادهٔ نیک یگانه پدیدهٔ ذاتاً خوب است و عمل فقط هنگامی خوب تلقّی میشود که برآمده از احساسِ وظیفه نسبت به قانونِ اخلاقی باشد. محورِ اصلیِ دیدگاهِ کانت دربارهٔ قانونِ اخلاقی امرِ مطلق است که دربارهٔ همهٔ افراد، صرفِ نظر از منافع و خواستهایشان، صدق میکند. کانت امرِ مطلق را به شکلهای مختلف صورتبندی کرد. اصلِ جهانشمولیت از نظرِ کانت چنین اقتضا میکند که یک عمل برای آن که مجاز باشد، باید بتوان آن را بدون این که تناقضی پیش آید، دربارهٔ همهٔ افراد به کار برد. صورتبندیِ کانت از انسانیت در بخشِ دومِ امرِ مطلق متضمّنِ آن است که هرگز نباید با دیگران صرفاً بهعنوان وسیلهای برای رسیدن به یک هدف رفتار شود؛ بلکه انسانیت همیشه باید هدف باشد. از مفهومِ خودآیینی چنین برمیآید که عاملان عقلانی بر پایهٔ ارادهٔ خودشان به قانون اخلاقی پایبند هستند؛ در عین حال، لازمهٔ مفهوم ملکوتِ غایات، آن است که افراد به گونهای عمل کنند که گویی اصولِ حاکم بر اعمالشان شکلدهندهٔ قانونی برای ملکوتی فرضی است. کانت همچنین میان وظایفِ کامل و ناقص تمایز قائل میشود. وظیفهٔ کامل، مثل وظیفهٔ دروغ نگفتن، همواره صادق و الزامآور است؛ حالآنکه، وظیفهٔ ناقص مثل وظیفهٔ کمک به خیریه میتواند انعطافپذیر و منحصر به زمان و مکان خاص باشد. این نظریه در متفکران پس از کانت هوادارانی داشت که از آن جمله میتوان به یورگن هابرماس و ژاک لاکان اشاره کرد. همچنین نظریهٔ قرارداد اجتماعیِ جان رالز که در اثرش تحتعنوان نظریهٔ عدالت تدوین شد، تحت تأثیر اخلاقِ کانت است. اونرا اونیل، اخلاقپژوهِ کانتیِ معاصر، نظریهٔ عدالت خود را بر اساس این الگوی اخلاق کانتی تدوین کرده است. الگوهای اخلاق کانتی در حوزههای مختلفی از جمله اخلاقِ پزشکی و اخلاقِ جنسی مورد استفاده قرار گرفته است.
- … باشگاه فوتبال استقلال تهران را جمعی از ورزشکاران دوچرخهسواری تاسیس کردند؟ (در تصویر)
- … جامعترین مرور سیستماتیک دربارۀ رژیم غذایی کتوژنیک نشان داد که این رژیم، خطر بروز بیماریهای قلبی، سرطان و چند اختلال دیگر را افزایش میدهد؟
- … دریای سارگاسو هیچ ساحلی ندارد؟
- … انجیل به روایت متی، یکی از شاهکارهای موسیقی باروک مذهبی است اما پس از درگذشت یوهان سباستیان باخ برای سالها فراموش شده بود؟
- … در پیچیدهترین حالت بسامد جزیره و دریاچه، در کانادا یک جزیره دریاچهای در دریاچهای قرار دارد که آن دریاچه هم در یک جزیره در دریاچه نچیلینگ در جزیره بافین واقع شدهاست؟
- … ورزشگاه فلتینس آرنا در گلزنکیرشن آلمان مجهز به یک سیستم لولهکشی ۵ کیلومتری و ۴ انبار نگهداری آبجو به حجم ۵۲٬۰۰۰ لیتر است؟
ویکیپدیا دانشنامهای اینترنتی با بیش از ۳۲۹ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته میشود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد میتواند مقالههای آن را ویرایش کند. هدف ویکیپدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبانهای زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکیمدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکیواژه، ویکیکتاب، ویکیگفتاورد، ویکیخبر، ویکیدانشگاه، ویکیسفر، ویکیداده و ویکیگونه را پدیدآوردند. ویکیپدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکیپدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ نوزدهم ویکیپدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب میشود. ویکیپدیای فارسی هم اکنون (۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ خورشیدی) ۱٬۰۰۲٬۳۱۷ نوشتار دارد.
- ناسا اعلام کرد که فضاپیمای بدون سرنشین وویجر ۱ برای اولین بار در پنج ماه گذشته دادههای قابل خواندن ارسال کرده است.
- مارمولکماهی غول، بزرگترین خزنده دریایی شناخته شده (تصویر: مقایسه اندازه)، به طور رسمی توصیف علمی شد.
- سیل در خلیج فارس و شبه جزیره عربستان بیش از ۳۰ کشته بر جای گذاشت.
- ایران در پاسخ به حملهٔ هوایی اسرائیل به ساختمان کنسولگری خود در دمشق، خاک اسرائیل را هدف حملهٔ موشکی و پهپادی قرار داد.
- در انتخابات قانونگذاری کره جنوبی، ائتلاف اپوزیسیون به رهبری حزب دموکرات اکثریت پارلمان را کسب کرد.
امروز: پنجشنبه، ۱۶ مه ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۸ ذیالقعده ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
روز جهانی مبارزه با ترس از همجنسگرایی، در آمریکا: روز نیروهای مسلح، در مالزی: روز معلم
- رویدادها
- ۱۷۷۰ - ماری آنتوانت شاهزادهٔ ۱۴ سالهٔ اتریشی به عقد ازدواج لویی شاهزادهٔ ۱۵ سالهٔ فرانسوی درآمد.
- ۱۸۰۴ - ناپلئون بوناپارت با رأی پارلمان فرانسه، امپراتور این کشور شد.
- ۱۸۷۵ - در پی وقوع زمینلرزهٔ شدیدی در ونزوئلا و کلمبیا، ۱۶ هزار تن جان باختند.
- ۱۹۲۰ - ژان دارک (تصویر) که قرنها قبل توسط کلیسای کاتولیک به جرم ارتداد در آتش سوزانده شده بود، توسط پاپ ژان پل اول تبرئه شده و لقب «قدیس» به وی داده شد.
- ۱۹۶۶ - مائو آغاز انقلاب فرهنگی در چین را اعلام کرد.
- زادروزها
- ۱۶۱۱ - زادروز اینوسنت یازدهم از پاپهای کلیسای کاتولیک روم
- ۱۹۰۵ - زادروز هنری فوندا بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر اهل آمریکا
- ۱۹۵۳ - زادروز پیرس برازنان بازیگر ایرلندیتبار آمریکایی
- ۱۹۵۶ - زادروز اولگا کوربوت ژیمناست اهل بلاروس، برندهٔ ۴ مدال طلای المپیک
- ۱۹۶۶ - زادروز جنت جکسون خواننده، رقصنده، ترانهسرا و بازیگر اهل آمریکا، خواهر مایکل جکسون
- ۱۹۸۶ - زادروز مگان فاکس مدل و بازیگر آمریکایی
- درگذشتها
- ۱۱۷۵ - قتل آقامحمدخان قاجار بنیانگذار دودمان قاجاریه در ایران
- ۱۳۸۸ - درگذشت محمدتقی بهجت از عرفای نامدار و از مراجع تقلید
- ۱۷۰۳ - درگذشت شارل پرو شاعر و داستانسرای فرانسوی
- ۱۸۳۰ - درگذشت ژوزف فوریه ریاضیدان و فیزیکدان فرانسوی
- ۱۹۲۶ - درگذشت محمد ششم سیوششمین و آخرین پادشاه امپراتوری عثمانی
- ۱۹۴۲ - درگذشت برونیسلاو مالینوفسکی انسانشناس اهل لهستان
- ۱۹۵۳ - درگذشت جنگو راینهارت نوازندهٔ گیتار جاز اهل بلژیک
- ۲۰۱۰ - درگذشت رانی جیمز دیو ترانهسرا و خوانندهٔ آمریکایی