صفحهٔ اصلی
مرزباننامه کتابی به زبان طبری (مازندرانی) نوشتهٔ مرزبان باوندی، از شاهزادگان طبرستان، بود که در قرن چهارم هجری نوشته شد. اصل این کتاب امروزه وجود ندارد ولی نسخههایی که چند سده بعد توسط سعدالدین وراوینی و محمد بن غازی ملطیوی از طبری به فارسی دری ترجمه و بازنویسی شدند، به نامهای مرزباننامه وراوینی و روضةالعقول در دسترس هستند. ترجمههای فارسی مرزباننامه در سدهٔ هفتم هجری قمری برگردان شدند و دارای نثری مصنوع هستند. این اثر توسط شیخاوغلو به زبان ترکی قدیم آناتولی، نهضت عمر افندی به زبان ترکی عثمانی و شهابالدین ابن عربشاه به زبان عربی نیز ترجمه شد. اصل کتاب به زبان طبری مفقود است و آن گونه که پیداست، زبان اثر یحتمل چیزی میان پهلوی و زبان محلی گرگان و طبرستان بود که در آن ایام به عنوان زبان ادبی در مازندران رواج داشت. به جز نسخههای ترجمهشده به فارسی، مهمترین منابع اولیهای که از نسخهٔ اصلی این کتاب نام بردهاند، قابوسنامه و تاریخ طبرستان هستند. نویسندهٔ مرزباننامه یکی از شاهزادگان سلسلهٔ باوندیان در طبرستان، به نام مرزبان بن رستم، است. او در نخستین فصل کتاب، دربار باوند را به تصویر میکشد که برادرش، شهریار سوم بر تخت نشسته و با توجه به تحریکات وزیر خود، به مرزبان مشکوک است. مرزبان ضمن روایت حکایاتی که در فصول بعدی کتاب آمده، سعی میکند به برادر راه و رسم حکومت را بیاموزد و او را از نیرنگهای وزیرش برحذر دارد. داستانهای مرزباننامه نمادین هستند و در این حکایات از زبان حیوانات نقدهای اجتماعی و سیاسی قابل توجهی بیان شدهاست. مرزبان بن رستم در این کتاب اندیشههای اخلاقی و سیاسی خود را بیان کرده و به بررسی جایگاه الهی پادشاهان پرداختهاست.
- … مورچهها پاهای آسیب دیده همنوع خود را قطع میکنند تا بقای آنها را بهبود بخشند؟ (در تصویر)
- … کرمیت روزولت، افسر بلندپایهٔ سیا و نوهٔ تئودور روزولت از طراحان اصلی و فرماندهٔ کودتای ۲۸ مرداد بود؟
- … پادوسپانیان طولانیترین حکومت تاریخ ایران و دومین حکومت طولانی تاریخ جهان بعد از امپراتوری پاندیان میباشد؟
- … در موزه مدفوع دایناسورها موسوم به پوزم، مجسمهای از یک تیرانوسوروس در حال مدفوع کردن وجود دارد، که تداعیکننده تندیس مشهور اندیشهگر میباشد؟
- … حملههای موشکی عراق به اسرائیل در سال ۱۹۹۱ به صورت مستقیم و در زمان حکومت صدام حسین صورت پذیرفت؟
- … آفانتازیا به ناتوانی در تجسم تصاویر ذهنی گفته میشود و افراد مبتلا نمیتوانند تصاویر را در ذهنشان بازسازی کنند، حتی اگر به وضوح آنها را به یاد داشته باشند؟
- جان هاپفیلد و جفری هینتون (هر دو در تصویر) جایزه نوبل فیزیک را برای تحقیقات خود در زمینه یادگیری ماشینی با شبکههای عصبی مصنوعی دریافت کردند.
- شیگرو ایشیبا پس از پیروزی در انتخابات رهبری حزب لیبرال دموکرات، نخستوزیر ژاپن شد.
- در بحبوحهٔ تشدید تنشها در خاورمیانه، اسرائیل به لبنان حمله کرد و ایران چندین موج از موشکهای بالستیک را به سمت اسرائیل شلیک کرد.
- سید حسن نصرالله دبیرکل حزبالله لبنان، در پی حملهٔ نیروی هوایی اسرائیل در ضاحیه لبنان کشته شد.
- مگی اسمیت بازیگر بریتانیایی در ۸۹ سالگی درگذشت.
امروز: شنبه، ۱۲ اکتبر ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۱ مهر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۸ ربیعالثانی ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۹۶۸ – افتتاحیه بازیهای المپیک تابستانی ۱۹۶۸ مکزیکوسیتی (در تصویر).
- زادروزها
- ۲۳۲ (قمری) - زادروز حسن عسکری امام یازدهم شیعیان
- ۱۵۳۷ - زادروز ادوارد ششم پادشاه انگلستان و ایرلند
- ۱۵۳۷ - زادروز جین گری ملکهٔ انگلستان و ایرلند به مدت ۹ روز
- ۱۸۶۶ - زادروز رمزی مکدونالد نخستوزیر دولت کارگری بریتانیا از ۱۹۲۹ تا ۱۹۳۱ و دولت ملی از ۱۹۳۱ تا ۱۹۳۵
- ۱۸۶۸ - زادروز آگوست هورش بنیانگذار شرکت آئودی
- ۱۸۹۶ - زادروز یوجنیو مونتاله شاعر و مترجم ایتالیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۷۵
- ۱۹۳۵ - زادروز لوچیانو پاواروتی خوانندهٔ اپرا اهل ایتالیا
- ۱۹۶۵ - زادروز آنیا نیدرینگهاوس عکاس خبری آلمانی
- ۱۹۶۸ - زادروز هیو جکمن بازیگر، تهیهکننده و خوانندهٔ استرالیایی
- درگذشتها
- ۱۳۲۰- درگذشت میخائیل نهم امپراتور بیزانس
- ۱۵۷۶ - درگذشت ماکسیمیلیان دوم، پادشاه بوهم، آلمان، مجارستان و کرواسی
- ۱۹۲۴ - درگذشت آناتول فرانس نویسندهٔ فرانسوی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۲۱
- ۱۹۹۷ - درگذشت جان دنور خواننده، ترانهسرا، بازیگر، نویسنده و شاعر آمریکایی
- ۱۹۹۹ - درگذشت ویلت چمبرلین بازیکن بسکتبال اهل ایالات متحده آمریکا
- ۲۰۱۱ - درگذشت دنیس ریچی دانشمند علم کامپیوتر آمریکایی، نویسنده زبان برنامهنویسی سی و سیستم عامل یونیکس به همراه همکار دیرین خود کن تامسون