آناتول فرانس

آناتول فرانس
نام اصلی	ژاک آناتول فرانسوا تیبو
زادروز	۱۶ آوریل ۱۸۴۴ پاریس، فرانسه
پدر و مادر	«فرانسوا»
مرگ	۱۲ اکتبر ۱۹۲۴ (۸۰ سال) تور، فرانسه
ملیت	فرانسوی
مذهب	آتِئیست (بی‌خدا یا خداناباور)
لقب	پادشاه نثر فرانسه
بنیانگذار	رمان‌نویس
کتاب‌ها	جنایت سیلوستر بونار بریان‌پزی ملکه صبا
همسر(ها)	Valerie Guérin de Sauville Emma Laprévotte
فرزندان	یک فرزند
صفحه در دادگان فیلم‌ها
امضا
جوایز جایزه ادبی نوبل (۱۹۲۱)

آناتول فرانس (به فرانسوی: Anatole France)‏ (۱۶ آوریل ۱۸۴۴ - ۱۲ اکتبر ۱۹۲۴) تخلص ژاک آناتول فرانسوا تیبو از نویسندگان برجسته فرانسوی است.

زندگی‌نامه

نام اصلی او آناتول فرانسوا تیبو (به فرانسوی: François-Anatole Thibault) است. این نویسنده را پادشاه نثر فرانسه لقب داده‌اند. او در ۱۸۴۴ در پاریس زاده شد و در سال ۱۹۲۴ درگذشت. وی پسر کتاب فروشی به نام «فرانسوا» بود که نام مستعار «فرانس» را از او گرفته‌است. او تحصیلات خود را به‌طور رسمی ادامه نداد و شخصاً مطالعه می‌کرد. فرانس در سال ۱۸۷۳ یعنی در ۲۹ سالگی چکامه‌های طلایی خود را چاپ کرد. او در انجمن‌های ادبی پاریس رفت‌وآمد می‌کرد و به جریانات ادبی علاقهٔ فراوان داشت. فرانس کم‌کم به داستان‌نویسی و نگارش آثار منثور علاقه‌مند شد.

فرانس در سال ۱۸۷۹ ژوسکات و گربه لاغر را نوشت و در سال ۱۸۸۱ جنایت سیلوستر بونار را چاپ کرد. وی در سال ۱۸۸۵ کتاب دوست من را که گلچینی از خاطرات زیبای کودکی اوست نوشت. او از سال ۱۸۸۷ تا ۱۸۹۳ صفحه ادبی نشریه تان را اداره می‌کرد که مجموعه‌های خود را در چهار جلد چاپ کرد. بعد از این وی دوباره به نگارش داستان پرداخت؛ و در سال ۱۸۸۹ بالتازار، در سال (۱۸۹۰) تائیس و در (۱۸۹۳) عقاید ژروم کوانار و در (۱۸۹۴) چنگ قرمز را نوشت و در ۱۸۹۶، وارد آکادمی فرانسه شد و به عضویت فرهنگستان فرانسه درآمد. در این زمان وی مجله «تاریخ معاصر» و «آقای برژه در پاریس» (۱۹۰۱) را نوشت که مانند داستان‌ها و رمان‌های او مورد استقبال قرار گرفت و سپس کم‌کم قدم به صحنه سیاست گذاشت.

آناتول فرانس در سنین جوانی

او در کتاب‌های «روی سنگ سپید» و «جزیره پنگوئن‌ها» و «عصیان فرشتگان» مضحکه نبرد سیاسی و اجتماعی و بن‌بست‌های فناناپذیر اندیشه بشر را منعکس ساخت. کتاب «خدایان تشنه‌اند» که در سال ۱۹۱۲ نوشته شده آئینه‌ای است که آناتول فرانس در آن فاجعه انقلاب فرانسه را با رنگ و لعاب خاصی منعکس کرده‌است. فرانس در سال ۱۹۰۸ کتاب «زندگی ژاندارک» را نوشت که یک شاهکار شگفت‌انگیز تاریخی می‌باشد. پس از جنگ جهانی اول که ضربه بزرگی به روح حساس او وارد ساخت، او در دام هرج‌ومرج‌های فکری روشنفکران عصر گرفتار شد. در نگارش دو جلد کتابی که آخرین آثار او هستند، از خاطرات شیرین کودکی الهام گرفت. این دو کتاب عبارتند از: «پیر کوچک» که در سال ۱۹۱۸ نوشته شد و «زندگی در آغوش گل‌ها» که در سال ۱۹۲۱ به رشته تحریر درآمد و به وسیله این دو جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۲۱ را گرفت. به سال ۱۹۲۲ به علت حملاتش به مسیحیت چاپ آثار وی تحریم گردید.

او سنگین، قوی، سهل و ممتنع می‌نوشت و سنت‌های کلاسیک را رعایت می‌کرد.

در دهه ۱۹۲۰ برخی از آثار فرانس در فهرست کتاب‌های ممنوع فرانسه بودند.

گوشو در دیباچه کتاب "گردشهای آناتول فرانس " می‌گوید: آناتول فرانس افلاطونی بود از نو زنده شده، افلاطونی که از خواندن کتاب‌های رابله، راسین و ولتر پخته و معتدل شده بود.

پن لوه رئیس مجلس شورا و یکی از استادان بزرگ دانشگاه پاریس در روز مرگ آناتول فرانس در طی نطق خویش گفت: آناتول فرانس پس از عمر طولانی و رسیدن به بلندترین درجات مفاخر علمی و ادبی که بشر ممکن است به آن برسد وفات کرد، اما در شب دوازدهم اکتبر که خبر مرگ او در دنیا انتشار یافت در تمام جهان متمدن هر صاحب نظری از شنیدن این خبر وحشت‌انگیز برخود لرزید، زیرا بلندی فکر او به مقامی بود که در شب مرگش سطح خرد و دانایی پایین آمد.

آثار

اشعار

• " سپاه واروس " در روزنامه (rimée (1867
• "اشعار طلائی" (۱۸۷۳)
• " ازدواج کرنتین (عروس قرنتس) , (۱۸۷۶)

داستان‌های منثور

• "ژاکت و گربه نزار" (۱۸۷۹)
• "جنایت سیلوستر بونارد" (۱۸۸۱)ترجمه: ناصح ناطق قبل از انقلاب (این کتاب دارای دو قسمت است به نام هدیه نوئل و دختر کلمانتین، که جناب ناطق ابتدا هدیه نوئل و سپس دختر کلمانتین را ترجمه کردند), و آقای آبتین خردمند بعد از انقلاب مجدداً قسمت اول آن را ترجمه نمودند (انتشارات کوله پشتی).
• "امیال ژان سروین"(۱۸۸۲)
• "آبی " (۱۸۸۳) ترجمه: داوود نوابی
• "بالتازار" (۱۸۸۹)ترجمه: احمد جزایری، این کتاب مجموعه داستان است که خود داستان بالتازار را آقای علی اکبر کسمایی نیز در انتهای کتاب نیشخندهای آناتول فرانس ترجمه کرده‌اند.
• "تائیس" (۱۸۹۰)ترجمه: دکتر قاسم غنی قبل از انقلاب و ارژنگ خرسندی بعد از انقلاب ۱۳۸۳ انتشارات جامی
• " پوسته مروارید (۱۸۹۲)
• "بریان پزی ملکه سبا"(۱۸۹۳)ترجمه: دکتر قاسم غنی
• "عقاید ژروم کوانیار" (۱۸۹۳) ترجمه: کاظم عمادی
• "زنبق سرخ" (۱۸۹۴)ترجمه: محمود پورشالچی و حسن فرامرزی و ترجمه : فتح الله دولتشاهی تحت عنوان عشق و عصیان یا زنبق سرخ ،انتشارات علمی کرمانشاه
• "(Le Puits de Sainte Claire (The Well of Saint Clare) (1895"
• "آدمک حصیری" ترجمه: این کتاب نیز دارای دو ترجمه می‌باشد، ترجمه اول: ناصح ناطق، ترجمه دوم: مهدی خوانساری، (این کتاب جزئی از مجموعه ایست که آناتول فرانس به نام تاریخ معاصر در چهار جلد تألیف نموده‌است، به نامهای: باغ نارون (۱۸۹۷) , آدمک حصیری (۱۸۹۷)، انگشتر یاقوت (۱۸۹۹) و مسیو برژه در پاریس (۱۹۰۱)
• " کلیو(clio) , در (۱۹۰۰)
• (histoire comique) "(1903) این کتاب دارای دو ترجمه می‌باشد که هر دو قبل از انقلاب هستش، ترجمه: مصطفی سادات شریفی با نام "ماجرای مضحک"(۱۳۳۵) با مقدمه محمد قاضی، ترجمه: جهانگیر افکاری با نام "سرگذشت هنرپیشه"(۱۳۴۵)
• "بر سنگ سفید" (۱۹۰۵)ترجمه: اکبر داناسرشت
• " (Les Contes de Jacques Tournebroche (The Merrie Tales of Jacques Tournebroche) (1908"
• جزیره پنگوئن‌ها" (۱۹۰۸)، ترجمه محمد قاضی
• "هفت زن ریش آبی و داستانهای دیگر"(۱۹۰۹)
• "خدایان تشنه‌اند" (۱۹۱۲) ترجمه: کاظم عمادی قبل از انقلاب و محمدتقی غیاثی بعد از انقلاب ۱۳۶۳ نشر سرو؛ انتشارات فرهنگ جاوید، چاپ دوم (ویراست دوم): ۱۳۹۴.
• "عصیان فرشتگان" (۱۹۱۴)ترجمه: دکتر قاسم غنی

نمایشنامه

• "کرنکبیل "(۱۹۰۴)، ترجمهٔ کاظم عمادی (این داستان بعدها با داستانهای دیگر مثل ریکه و پوتوآ ادغام شد و به شکل یک کتاب درآمد. بعدها از روی داستان کرنکبیل یک نمایشنامه ساخته شد، این کتاب در ایران با نام کرنکبیل و چند داستان دیگر ترجمه شد).
• " مردی که با یک زن خنگ ازدواج کرد" (۱۹۰۸)
• "مانکن چوب کوتاه" ()

خاطرات

• «کتاب دوست من» (۱۸۸۵) ترجمه: مصطفی سادات شریفی
• «پبر نوزیر»(۱۸۹۹)
• «پیر کوچولو» (۱۹۱۸)ترجمه: بهروز پور دولت، انتشارات آرا
• «زندگی در آغوش گل‌ها» (۱۹۲۱)

زندگینامه تاریخی

• «زندگی ژاندارک» (۱۹۰۸), مشتمل بر دو جلد

نقد ادبی

• "آلفرد دو وینی" (۱۸۶۹)
• "حیات ادبی (این کتاب حاوی نقدهای ادبی و اجتماعی است)" () مشتمل بر چهار جلد
• "مهندسی لاتین" (۱۹۰۹)

نقد اجتماعی

• «باغ اپیکور» (۱۸۹۵)ترجمه: کاظم عمادی
• «دیدگاه‌های اجتماعی» (۱۹۰۲)
• «حزب سیاه» (۱۹۰۴)
• «بهترین زمان» (۱۹۰۶)

سایر آثار

• «سرنوشت پر مصیبت انسانی» (), فصل آخر این کتاب را استاد جمال زاده در کتاب هفت کشور به نام راز حقیقت ترجمه کرده‌است و داستان پوتوآ را نیز با نام قصه رجبعلی در همین کتاب ترجمه کرده‌است، اخیراً هم همین داستان پوتوآ را آقای یوسف قنبر در کتاب «نگاهی به گذشته و داستانهای دیگر» ترجمه نموده.
• «لیلا دختر ایرانی» ترجمه: شجاع الدین شفا

منابع

• آناتول فرانس در بانک اطلاعات اینترنتی فیلم‌ها (IMDb)
• نیشخندهای آناتول فرانس: ترجمه علی اکبر کسمایی
• طباطبایی مجد، غلامرضا. دائرةالمعارف مصور زرین. انتشارات زرین، زمستان ۱۳۷۴. شابک ‎۹۶۴-۴۰۷-۰۱۹-۴. 
• http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Anatole_France&oldid=497498507

پیوند به بیرون

• مقابله دو ترجمه از خدایان تشنه‌اند | اصول فن ترجمه (فرانسه به فارسی)، انتشارات سمت، چاپ پنجم، ۱۳۹۳