زبان لارستانی

زبان اچمی یکی از لهجه های زبان لری از زبانهای فارسی تبارِ شاخه جنوب غربی است که توسط جنوب فارس و غرب هرمزگان مورد استفاده قرار می‌گیرد. امروزه این زبان به خاطر تفاوت‌های زیادش با زبان پارسی معیار به عنوان یک زبانِ مستقل از شاخهٔ زبان‌های ایرانی‌تبار جنوب غربی قلمداد می‌شود. گویشهای زبان لاری همانند زبان لری نواده پارسی میانه محسوب می‌شوند. این زبان به خاطر نگه داشتن واژگان بسیاری از پارسی میانه، زبانی خالصتر از زبان پارسی مدرن است و حتی هنوز ارتباط نزدیکی با پارسی باستان دارد. لارستانی زبان ساکنان جنوبی استان فارس و مردم غرب هرمزگان است، این زبان در جای جای این منطقه نمودهای گوناگونی دارد که بیشتر این تفاوت‌ها در تلفظ واژگان است. زبان لاری بیش از نُه لهجه را دربر می‌گیرد: گراشى، فرامرزی، بشاگردی، اَرَدی، کُوخِردی، خُنجی، اسیری، اِوَزی، جناحی (جمسی)، گَوده‌ای، گِراشی، فیشوَری، دیده بانی، فداغی، بیخه‌ای و بَستَکی و گلاری.

ما لچانوا زبان‌شناس معاصر روس، عقیده دارد که کومزاری نیز یکی از لهجه‌های لارستانی است.

لطفعلی خنجی پژوهش مبسوطی بر دستور زبان لاری انجام داده که در کتابی به نام «نگرش تفصیلی بر زبان اچمی و گویش خنجی» منتشر شده است.

مثال‌هایی برای تفاوت این زبان با فارسی: اُنی:::بنشین) هانی پهلوی چو اَکِردایش::: چه کار می‌کنی یا خَشِش:::خوبی لومو (با لهجه خاص):::لیمو پُس شارده:::پسر آورده دِلُت واپَرِدِ:::دلت پریده (اینجا نیستی)

جستارهای وابسته

• اچمی

منابع

• احمد نور احمدی؛ بررسی تطبیقی فعل، ضمیر و واژه در زبان لاری با فارسی میانه
• محمد، صدیق «تارخ فارس» صفحه‌های (۵۰-۵۱-۵۲-۵۳)، چاپ سال ۱۹۹۳ میلادی.
• مشارکت از صفحه زبان لارستانی از ویکی‌پدیای انگلیسی.