سپهبد: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
آنهمه الگوی به زبان دیگر در ابتدای مقاله بسیار زشت، شلوغ‌کننده، و خلاف شیوه‌نامه است تنها باید یک الگو مربوط به زبان مبدأ ذکر شود
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۰: خط ۳۰:
سپهبد فرمانده یک [[سپاه (تقسیمات نظامی)|سپاه]] از ارتش است که آن یگانی راه کنشی است که دارای تجهیزات و تسلیحات لازم برای اجرای عملیات رزمی بوده و از دو یا سه [[لشکر]] تشکیل می‌شود.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mtrd.ir/sites/default/files/journals-files/کامل%20کتاب%20تصحیح%20شده.pdf |title=فرهنگ هزارواژهٔ نظامی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر واژه‌گزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح، بهار ۱۳۹۲ |accessdate=۲۱ مه ۲۰۱۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181222163608/http://www.mtrd.ir/sites/default/files/journals-files/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%20%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%20%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD%20%D8%B4%D8%AF%D9%87.pdf |archivedate=۲۲ دسامبر ۲۰۱۸ |dead-url=yes}}</ref>
سپهبد فرمانده یک [[سپاه (تقسیمات نظامی)|سپاه]] از ارتش است که آن یگانی راه کنشی است که دارای تجهیزات و تسلیحات لازم برای اجرای عملیات رزمی بوده و از دو یا سه [[لشکر]] تشکیل می‌شود.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mtrd.ir/sites/default/files/journals-files/کامل%20کتاب%20تصحیح%20شده.pdf |title=فرهنگ هزارواژهٔ نظامی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر واژه‌گزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح، بهار ۱۳۹۲ |accessdate=۲۱ مه ۲۰۱۹ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20181222163608/http://www.mtrd.ir/sites/default/files/journals-files/%DA%A9%D8%A7%D9%85%D9%84%20%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8%20%D8%AA%D8%B5%D8%AD%DB%8C%D8%AD%20%D8%B4%D8%AF%D9%87.pdf |archivedate=۲۲ دسامبر ۲۰۱۸ |dead-url=yes}}</ref>


سپهبد معادل Lieutenant General (ژنرال سه‌ستاره) در [[ارتش آمریکا|نیروهای نظامی آمریکا]] و معادل [[دریاسالار]] در [[نیروی دریایی]] است.
سپهبد معادل Lieutenant General (ژنرال سه‌ستاره) در [[ارتش آمریکا|نیروهای نظامی آمریکا]] و معادل [[دریاسالار]] در [[نیروی دریایی]] است.{{سرخط}}
درجه سپهبَد از واژه [[اسپهبد]] برآمده است که در زمان [[ساسانیان]] به فرماندهان ارشد جنگی داده می‌شد.<ref>Bosworth (1997), pp. 207–208</ref>


== در ایران ==
== در ایران ==

نسخهٔ ‏۱۱ ژانویهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۱۰:۵۷

برای عنوان نظامی ارتش ساسانیان، اسپهبد را ببینید.
سپهبد
کشور ایران
شاخه خدماتنیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران
نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
درجهسه‌ستاره
درجه ناتوOF-8
شکل گرفته۱۹ فروردین ۱۳۰۹
رتبه بالاتر بعدیارتشبد
رتبه پایین‌تر بعدیسرلشکر
درجه‌های معادلسپهبد پاسدار
دریاسالار
درجه‌های ارتش ایران
نیروها
زمینی و هوایی دریایی
ارتشبد دریابد
سپهبد دریاسالار
سرلشکر دریابان
سرتیپ دریادار
سرتیپ دوم دریادار دوم
سرهنگ ناخدا یکم
سرهنگ دوم ناخدا دوم
سرگرد ناخدا سوم
سروان ناوسروان
ستوان ۳، ۲ و ۱ ناوبان ۳، ۲ و ۱
استوار ۲ و ۱ ناواستوار ۲ و ۱
گروهبان ۳، ۲ و ۱ مهناوی ۳، ۲ و ۱
سرجوخه سرناوی
سرباز ۲ و ۱ ناوی ۲ و ۱
سرباز ناوی

سِپَهبَد (تلفظ معمول: سپهبُد؛ (به پارسی میانه: «spāhpat» یا «spāhbed») نام یکی از درجه‌های ارتش است که بالاتر از سرلشکر و پایین‌تر از ارتشبد است.

سپهبد فرمانده یک سپاه از ارتش است که آن یگانی راه کنشی است که دارای تجهیزات و تسلیحات لازم برای اجرای عملیات رزمی بوده و از دو یا سه لشکر تشکیل می‌شود.[۱]

سپهبد معادل Lieutenant General (ژنرال سه‌ستاره) در نیروهای نظامی آمریکا و معادل دریاسالار در نیروی دریایی است.
درجه سپهبَد از واژه اسپهبد برآمده است که در زمان ساسانیان به فرماندهان ارشد جنگی داده می‌شد.[۲]

در ایران

در ۱۹ فروردین ۱۳۰۹، احمد امیراحمدی در نتیجهٔ نبرد کردستان در برابر اسمعیل سیمیتقو به درجهٔ سپهبدی رسید و برای نخستین بار، این درجه در ارتش ایران معمول شد.[۳]

پس از او، به‌ترتیب این افراد به درجهٔ سپهبدی رسیدند: فرانسوا ژرژ ژاندر،[پانویس ۱] محمد شاه‌بختی، مرتضی یزدان‌پناه، محمد نخجوان، امان‌الله جهانبانی، حاج‌علی رزم‌آرا،[پانویس ۲] علی‌اصغر نقدی، فرج‌الله آق‌اولی،[پانویس ۳] فضل‌الله زاهدی و عبدالله هدایت. تا سال ۱۳۳۶ این درجه، که معادل دریاسالار در نیروی دریایی و امیرنویان (نویان) در رتبه‌های نظامیِ دورهٔ قاجار بود، بالاترین درجهٔ ارتش ایران به‌شمار می‌رفت، ولی در این سال درجهٔ ارتشبد و معادل آن «دریابد» در نیروی دریایی ابداع شد.[۴][۵]

بعد از انقلاب، این درجه به هیچ فرد زنده‌ای اعطا نشد، اما دو تن از سپهبدهای نیروی هواییِ شاهنشاهی، یعنی سپهبد سید سعید مهدیون و سپهبد شاپور آذربرزین برای مدت کوتاهی پس از انقلاب، به ترتیب سرپرستی و ریاست ستاد نیروی هوایی ملی ایران را عهده‌دار شدند. همچنین در چند روز نخست پس از انقلاب، سپهبد محمدعلی نوروزی سرپرست شهربانی کل کشور، سپهبد احمدعلی محققی سرپرست ژاندارمری کل کشور و دریاسالار کمال حبیب‌اللهی رئیس ستاد نیروی دریایی ملی گردیدند.

پس از ترور سرلشکر محمد ولی قرنی و سرلشکر علی صیاد شیرازی و سرلشکر قاسم سلیمانی، درجه‌ی ایشان به سپهبدی ترفیع یافت.

نگارخانه

جستارهای وابسته

پانویس

  1. ↑ François Georges Gendre سرلشکر فرانسوی که با یک درجه بالاتر (سپهبدی) در ارتش ایران استخدام گردید و در زمان رضاشاه مدتی مدیر دروس دانشگاه جنگ بود.
  2. ↑ در فروردین ۱۳۲۷ سرلشکر محمد نخجوان، سرلشکر امان‌الله جهانبانی و سرلشکر حاج‌علی رزم‌آرا همزمان به درجهٔ سپهبدی ترفیع یافتند.
  3. ↑ در فروردین ۱۳۳۰ سرلشکر علی‌اصغر نقدی و سرلشکر فرج‌الله آق‌اِولی همزمان به درجهٔ سپهبدی ترفیع یافتند.

منابع

  1. ↑ «فرهنگ هزارواژهٔ نظامی، مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی، دفتر واژه‌گزینی نظامی ستاد کل نیروهای مسلح، بهار ۱۳۹۲» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۲ دسامبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۱۹.
  2. ↑ Bosworth (1997), pp. 207–208
  3. ↑ اطلاعات عمومی، عنایت‌الله شکیباپور، کتابفروشی اشراقی، ص۲۹۳
  4. ↑ قانون ترفیعات ارتش شاهنشاهی ایران، مصوب ۱۷ اسفند ۱۳۱۴، فصل یکم: مقررات عمومی، مادهٔ دوم
  5. ↑ قانون استخدام نیروهای مسلح شاهنشاهی، مصوب ۳۰ تیر ۱۳۳۶، فصل چهارم: ترفیعات، مادهٔ ۲۱
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=سپهبد&oldid=27981066»