ارتش جمهوری اسلامی ایران
(تغییرمسیر از ارتش ایران)
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
| ارتش ایران | |
|---|---|
  نشان و پرچم ارتش ایران | |
| فعالیت | از ۱۳۵۷ تا کنون (جمهوری اسلامی) |
| کشور | ایران |
| وفاداری | رهبر جمهوری اسلامی ایران[۱] |
| شاخه | نظامی |
| اندازه | ۴۲۰٬۰۰۰(۱۳۸۶ شمسی)[۲] |
| جزئی از | نیروهای مسلح ایران |
| مرکز فرماندهی | تهران، ایران |
| نام مستعار | آجا |
| شعار | ایمان، انضباط، آموزش (رسمی)[۳][۴] |
| سالگردها | ۲۹ فروردین |
| نبردها | اشغال ایران در جنگ جهانی دوم شورش ظفار مناقشه جزایر سه‌گانه ایرانی در خلیج‌فارس جنگ ایران و عراق جنگ داخلی کردستان عراق جنگ داخلی سوریه شورش کردها در ۱۳۵۷ نبرد برای هرات کشمکش بلوچستان درگیری ایران و پژاک جنگ داخلی در عراق (۲۰۱۴-اکنون) جنگ با داعش |
| وبگاه | aja.ir |
| فرماندهان | |
| فرمانده کل |  سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی
|
| جانشین فرمانده کل |  سرتیپ محمدحسین دادرس
|
| معاون هماهنگ کننده |  دریادار حبیب‌الله سیاری
|
| جانشین معاون هماهنگ کننده |  سرتیپ حسن شاه‌صفی
|
ارتش جمهوری اسلامی ایران که به‌اختصار آجا نیز نامیده می‌شود،[۷] پیکرهٔ اصلی نیروهای مسلح ایران را تشکیل می‌دهد.[۲] وظیفهٔ اصلی ارتش «پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی و نظام جمهوری اسلامی کشور» است[۸][۱] و فرماندهی آن را امیر سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی بر عهده دارد.[۹]
ارتش ایران، به‌همراه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، نیروهای مسلح ایران را تشکیل می‌دهند. ارتش ایران خود شامل چهار نیروی زمینی، هوایی، دریایی و پدافند هوایی است.
اکنون فرماندهی کل ارتش ایران را سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی به عهده دارد که پس از سرلشکر سید عطاءالله صالحی از جانب فرماندهی کل قوا به‌این سِمت منصوب شده‌است.
محتویات
استراتژی نظامی[ویرایش]
دکترین نظامی نیروهای مسلح در ماده ششم قانون آجا اینگونه بیان شده‌است:
- اسلامی بودن: در تشکیل و تجهیز نیروهای مسلح اساس و ضابطه مکتب اسلام است به نحوی که بر همه شئون و ابعاد آن، ضوابط و مقررات شرع حاکمیت داشته‌باشد.
- ولایی بودن: نیروهای مسلح تحت فرمان فرماندهی کل بوده و اصل وحدت فرماندهی در تمامی رده‌های آن حاکم می‌باشد. دستور فرمانده در صورتی که مغایر با دستورهای مسلم شرع، فرمان‌های فرماندهی کل و حاکمیت نظام و قوانین جمهوری اسلامی ایران نباشد، لازم‌الاجرا است.
- مردمی بودن: نیروهای مسلح همواره در کنار مردم و در جهت مصالح و آرمان‌های امت اسلامی انجام وظیفه می‌نمایند و در زمان صلح نیز به درخواست دولت افراد و تجهیزات فنی خود را در حدی که به آمادگی رزمی آنها آسیبی وارد نشود، در جهت خدمت به مردم به کار می‌گیرند.
- خودکفایی: نیروهای مسلح با بهره‌گیری از تمامی توان خود در جهت رسیدن به خودکفایی تلاش می‌نمایند.
- انضباط: نیروهای مسلح باید با ایجاد انضباط معنوی برخاسته از اعتقاد و ایمان پرسنل، وضع مقررات منطقی و عادلانه و برقراری سیستم‌های تشویق و تنبیه، زمینه اجرای کامل دستورها و مقررات را فراهم سازند.
- سادگی: در نیروهای مسلح در تمامی زمینه‌ها اعم از طرح‌ریزی‌های ستادی، اعمال مدیریت، بکارگیری سیستم‌ها و روش‌ها، گزینش تکنولوژی و صدور دستورالعمل‌ها باید اصل سادگی رعایت شود. تشکیلات غیر ضروری و تشریفات بی‌مورد حذف و روش‌های یکنواخت‌سازی مورد توجه قرار گیرد.
- اقتدار: نیروهای مسلح می‌بایست از چنان آمادگی، تحرک و اقتداری برخوردار باشند که بتوانند با بهره‌گیری از تمامی امکانات جمهوری اسلامی، جرأت تعرض را از دشمنان آشکار و نهان سلب نمایند.
- دفاعی بودن: نیروهای مسلح با بهره‌گیری از تمامی توان خود دشمن را از تعرض بازداشته و در برابر هر گونه تجاوز دفاع نموده و متجاوز را تنبیه و سرکوب می‌نمایندو در عین اعتقاد به اصل عدم تعرض، ملل مسلمان یا مستضعف غیر معارض با اسلام را برای دفاع از خودیاری می‌کنند.[۱]
مأموریت و وظایف[ویرایش]
مأموریت اصلی ارتش آمادگی و مقابله در برابر هر گونه تجاوز نظامی علیه استقلال، تمامیت ارضی، نظام جمهوری اسلامی ایران و منافع کشور ایران است.[۸][۱]
بنابر ماده هفتم قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران مصوب مهر ماه ۱۳۶۶ مأموریت و وظایف ارتش به شرح زیر است:
- آمادگی و مقابله در برابر هر گونه تجاوز نظامی علیه استقلال، تمامیت ارضی، نظام جمهوری اسلامی ایران و منافع کشور.
- همکاری با نیروهای انتظامی سپاه پاسداران در مقابله با اشرار، یاغیان، قاچاقچیان، تجزیه‌طلبان و جریانات براندازی در مواقع ضروری بنا به‌دستور.
- آمادگی جهت همکاری با سپاه پاسداران در کمک به ملل مسلمان و مستضعف غیر معارض با اسلام جهان، در دفاع از خود در برابر تهدید و تجاوز نظامی بنا به درخواست آنان و بنا به دستور.
- در اختیار قرار دادن افرادی که در استخدام ارتش هستند و تجهیزات فنی خود بنا به درخواست دولت در اجرای اصل ۱۴۷ قانون اساسی و با رعایت کامل موازین عدل اسلامی در حدی که بنا به تشخیص شورای عالی دفاع به آمادگی رزمی ارتش آسیبی وارد نشود.
- سازماندهی، آموزش، تجهیزات و گسترش نیروهای زمینی، هوایی و دریایی متناسب با امکانات و تهدیدات، برای انجام مأموریت‌های محوله.
- تلاش مداوم و مستمر در جهت حاکمیت کامل فرهنگ و ضوابط اسلامی در ارتش و وزارت دفاع و سازمان‌های وابسته به آنها.
- آماده نمودن مردم برای دفاع مسلحانه از کشور و نظام جمهوری اسلامی در چهار چوب قانون خدمت وظیفه عمومی.
- کمک به سپاه پاسداران در آموزش و سازماندهی بنا به دستور.
- اقدامات لازم در جهت نیل به خودکفایی در کلیه زمینه‌ها از قبیل صنعتی، آموزشی، تدارکاتی، اطلاعاتی، روش‌ها و سازماندهی.
- اقدامات لازم در زمینه کسب اطلاع از اوضاع، رویدادها و تحولات سیاسی، نظامی آشکار و نهان منطقه و جهان و ارزیابی مستمر تهدیدات و توان رزمی دشمنان بالفعل و بالقوه.
- تلاش مداوم و مستمر در جهت حفظ و صیانت ارتش و وزارت دفاع و سازمان‌های وابسته به آنها در زمینه‌های امنیتی.
- ایجاد تسهیلات لازم برای همکاری سپاه پاسداران با ارتش در مواقع ضروری که شورای عالی دفاع تعیین می‌نماید.[۱]
بودجه[ویرایش]
در سال‌های ۱۳۹۶ و ۱۳۹۷ تقریباً ۲۰ درصد بودجه نظامی ایران سهم ارتش بوده‌است. در سال ۱۳۹۷ بودجه ارتش (ستاد مشترک ارتش) ۹٬۷۰۸ میلیارد تومان بود.[۱۰][۱۱][۱۲] افزون بر این سازمان عقیدتی سیاسی ارتش ۳۷٬۳ میلیارد تومان، دانشگاه‌های افسری ارتش ۳۰٬۹ میلیارد تومان، سازمان مرکزی حفاظت اطلاعات ارتش ۲۰٬۲ و دانشگاه علوم پزشکی ارتش ۱۰٬۲ میلیارد تومان جداگانه بودجه دریافت کردند.[۱۳][۱۴]
ساختار سازمانی[ویرایش]
ساختار ارتش ایران شامل یک ستاد مشترک و ۳ نیرو و قرارگاه پدافند هوائی می‌باشد:
- ستاد مشترک ارتش: مرکز برنامه‌ریزی و هماهنگی بین هر چهار نیروی ارتش می‌باشد. این نیروها شامل نیروی زمینی، نیروی دریایی، نیروی هوایی و قرارگاه پدافند هوایی می‌باشد. لزوم هماهنگی و پشتیبانی هر چهار نیرو از یکدیگر در جنگ‌ها باعث به وجود آمدن ستاد مشترک شده‌است. سپهبد سید محمدولی قرنی اولین رئیس ستاد مشترک ارتش ایران پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ بود. در اواخر سال ۸۶ ستاد مشترک ارتش به ستاد فرماندهی کل ارتش ایران یا به صورت اختصار ستاد ف کل آجا تغییر یافته‌است. جایگاه ریاست ستاد مشترک ارتش به معاونت هماهنگ‌کنندهٔ ارتش و رئیس ستاد تبدیل گردید.
- نیروی زمینی ارتش (نزاجا): بزرگترین نیرو در بین نیروهای مسلح ایران است. فرماندهی این نیرو به عهده سرتیپ کیومرث حیدری است.
- نیروی دریایی ارتش (نداجا): مسئولیت حفاظت و صیانت از آبهای کشور در پهنه گسترهٔ دریایی شمال و جنوب کشور را به عهده دارد و حافظ منافع ایران در آبهای آزاد بین‌المللی است. فرماندهی این نیرو به عهده دریادار حسین خانزادی است.
- نیروی هوایی ارتش (نهاجا): مسئولیت حفاظت از مرزهای هوایی کشور و پشتیبانی نیروهای رزمی دیگر آجا را به عهده دارد. فرماندهی این نیرو به عهده سرتیپ خلبان عزیز نصیرزاده است.
- نیروی پدافند هوایی ارتش (پداجا): در خرداد ۱۳۹۸ به پیشنهاد مشترک ستاد کل نیروهای مسلح و قرارگاه مرکزی خاتم‌الانبیا و با تصویب فرمانده کل قوا، پدافند هوایی ارتش از قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا تفکیک و نیروی پدافند هوایی به عنوان نیروی چهارم ارتش جمهوری اسلامی ایران تشکیل شد. این نیرو مسئولیت حفاظت از مرزهای هوایی کشور و ایجاد امنیت در آسمان کشور در کنار نیروی هوایی را دارد. فرماندهی این نیرو به عهده سرتیپ علیرضا صباحی‌فرد است.
سلسله مراتب یگان‌های تابعه[ویرایش]
دانشگاه‌های ارتش[ویرایش]
| نام دانشگاه | سال تأسیس | مکان |
|---|---|---|
| دانشگاه افسری امام علی | ۱۳۰۰ | تهران |
| دافوس آجا | ۱۳۱۴ | تهران |
| دانشگاه علوم دریایی امام خمینی | ۱۳۵۹ | نوشهر |
| دانشگاه هوایی شهید ستاری | ۱۳۶۷[۳۰] | تهران |
| دانشگاه علوم پزشکی ارتش | ۱۳۷۲ | تهران |
| دانشگاه علوم و فنون فارابی | ؟؟ | تهران |
| دانشگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا | ۱۳۹۲ | تهران |
رؤسای ستاد مشترک و فرماندهان کل ارتش ایران[ویرایش]
- سرلشکر محمدولی قرنی (۱۳۵۸–۱۳۵۷)
- سرلشکر ناصر فربد (۱۳۵۸)
- سرلشکر محمدحسین شاکر (۱۳۵۸)
- سرلشکر محمدهادی شادمهر (۱۳۵۹–۱۳۵۸)
- سرتیپ ولی‌الله فلاحی (۱۳۶۰–۱۳۵۹)
- سرلشکر قاسمعلی ظهیرنژاد (۱۳۶۳–۱۳۶۰)
- سرتیپ دوم اسماعیل سهرابی (۱۳۶۷–۱۳۶۳)
- سرلشکر علی شهبازی (۱۳۷۹–۱۳۶۷)
- سرلشکر محمد سلیمی (۱۳۸۴–۱۳۷۹)
- سرلشکر سید عطاءالله صالحی (۱۳۹۶–۱۳۸۴)
- سرلشکر سید عبدالرحیم موسوی (تاکنون–۱۳۹۶)
جستارهای وابسته[ویرایش]
- ستاد کل نیروهای مسلح
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
- دژبان کل ارتش
- تکاور
- هوانیروز
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ ماده ۱۳ قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ «Country Profile: Iran» (PDF). Library of Congress – Federal Research Division. کتابخانه کنگره. ۱۳۸۷. صص. ۲۰. دریافت‌شده در ۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|بازبینی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «عقیدتی سیاسی ارتش از هشت سال دفاع مقدس تا حضور در آبهای بین‌المللی». پایگاه اطلاع‌رسانی نداجا. بایگانی‌شده از اصلی در ۰۶-۱۰-۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۰۶-۱۰-۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «ارتش شعار اقتصاد مقاومتی را از سال‌های پیش عملی کرده‌است». خبرگزاری ایمنا. ۰۴-۰۲-۱۳۹۵. بایگانی‌شده از اصلی در ۰۶-۱۰-۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۰۶-۱۰-۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ=،|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «ارتش فدای ملت». همشهری آنلاین. ۲۸-۰۱-۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۰۶-۱۰-۱۳۹۷. مقدار
|پیوند بایگانی=نادرست است: save command (کمک); تاریخ وارد شده در|تاریخ بازبینی=،|تاریخ=را بررسی کنید (کمک) - ↑ «تانک کراربه زودی وارد چرخه دفاعی کشور می‌شود». پایگاه اطلاع‌رسانی ارتش. بایگانی‌شده از اصلی در ۰۶-۰۵-۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۰۶-۰۵-۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ آجا | ارتش | ارتش جمهوری اسلامی ایران تسنیم
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ اصل ۱۴۳ قانون اساسی
- ↑ بازدید فرمانده ارتش تسنیم
- ↑ راستی‌آزمایی: بودجه نهادهای نظامی در ایران چقدر است؟
- ↑ بودجه دفاعی ایران چقدر است؟
- ↑ بودجه نظامی جهان؛ کاهش در روسیه، افزایش چشمگیر در ایران و عربستان
- ↑ سازمان برنامه و بودجه. «لایحه بودجه سال 1397 کل کشور». انتشارات سازمان برنامه و بودجه کشور. بایگانی‌شده از اصلی در 16-12-2017. دریافت‌شده در ۰۵-۱۰-۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ [ماده واحده و جداول کلان منابع و مصارف بودجه ۱۳۹۷]
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ ۱۵٫۲ ۱۵٫۳ ۳۲ انتصاب نظامی در سال ۹۶/ ورود فرماندهان جدید
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ ۱۶٫۲ سه انتصاب جدید در ارتش/ دریادار خانزادی فرمانده نداجا/ امیر دادرس جانشین فرمانده ارتش/ دریادار سیاری معاون هماهنگ‌کننده ارتش
- ↑ امیر سرتیپ کیومرث حیدری با حکم رهبر معظم انقلاب به فرماندهی جدید نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران منصوب شد.
- ↑ جانشین جدید فرمانده نیروی زمینی ارتش را بهتر بشناسیم
- ↑ امیر نعمتی جانشین فرمانده نزاجا شد/ امیر جهانشاهی معاون هماهنگ‌کننده نیروی زمینی
- ↑ انتصاب فرمانده جدید هوانیروز ارتش
- ↑ جانشین فرمانده هوانیروز ارتش جمهوری اسلامی ایران: شهدا الگویی ماندگار برای جوانان هستند
- ↑ فرمانده نیروی هوایی ارتش ایران تغییر کرد
- ↑ ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ جانشین فرمانده و معاون هماهنگ‌کننده نیروی هوایی ارتش منصوب شدند
- ↑ سید علی خامنه‌ای (28-05-2019). «انتصاب فرمانده قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیاء(ص) و فرمانده پدافند هوایی ارتش». Khamenei.ir. بایگانی‌شده از اصلی در 28-05-2019. دریافت‌شده در 29-05-2019. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=،|تاریخ=،|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ امیر علیرضا الهامی جانشین فرمانده قرارگاه پدافند هوایی شد
- ↑ حجت‌الاسلام محمدحسنی رئیس سازمان عقیدتی سیاسی ارتش شد
- ↑ حجت‌الاسلام جلیلی صفت جانشین سازمان عقیدتی سیاسی ارتش شد
- ↑ «آیین تکریم و معارفه فرمانده کل ارتش برگزار شد». تارنمای رسمی آجا. ۴ شهریور ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۰۵-۱۰-۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۳ مهر ۱۳۹۷. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بایگانی=را بررسی کنید (کمک) - ↑ سرهنگ حسینی فرمانده جدید دژبان کل ارتش شد
- ↑ آشنایی با دانشگاه هوایی شهید ستاری
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به ارتش جمهوری اسلامی ایران در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
پیوند به بیرون[ویرایش]
| نظامی |
|  | ||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| انتظامی |
| |||||||||||||||||||||
دانشگاه‌های وابسته به ارتش جمهوری اسلامی ایران | ||
|---|---|---|
| ||
