صفحهٔ اصلی
(تغییرمسیر از صفحه اصلی)
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
مقالهٔ برگزیده ابوالطَیّب طاهر بن حسین (۱۵۹–۲۰۷ هجری قمری/۷۷۵–۸۲۲ میلادی) ملقب به طاهر ذوالیمینین، در پوشنگ زاده شد و در مرو درگذشت. وی از سرداران ایرانی‌تبار مأمون، خلیفهٔ عباسی، بود و سلسله طاهریان را در خراسان بزرگ بنیان نهاد. در ابتدا، وی مانند پدران خود در خدمت عباسیان درآمد و از سمت آنان بر پوشنگ امارت یافت. او سپهسالار مأمون، در جریان جنگ وی با خلیفهٔ وقت، یعنی امین، بود. وی در نبرد ری با علی بن عیسی، سردار امین، توانست بر وی غلبه کند. سپس در سلسله جنگ‌هایی سرزمین‌های خلافت را تحت سلطهٔ مأمون درآورد و با محاصره و فتح بغداد و قتل امین، راه را برای خلافت رسمی مأمون بر سرزمین‌های اسلامی هموار کرد. طاهر همچنین به فرمان مأمون، مأموریت سرکوب شورش نصر بن شبث در غرب خلافت را بر عهده گرفت، که در این راه ناکام ماند. او سپس، از جانب مأمون به مناصب مهمی در بغداد از جمله ریاست شرطه گماشته شد و پس از طی مدتی، با تلاش‌های مستمر و همچنین سوابق خدماتش، امارت خراسان بزرگ و سرزمین‌های شرقی خلافت عباسی را به دست آورد. وی در شرق به سرکوب خوارج پرداخت و تا حدودی آنان را عقب راند. طاهر پس از مدتی و در نتیجهٔ شرایط موجود، با حذف نام خلیفه از سکه و خطبه نماز جمعه، اعلام استقلال کرد؛ اما پس از مدتی کوتاه به مرگ طبیعی وفات یافت یا ترور شد. بدین ترتیب، نخستین سلسلهٔ نیمه مستقل ایرانی با نام طاهریان در شرق خلافت اسلامی شکل گرفت و نیم قرن دوام یافت. گفته می‌شود که او دارای کفایت و توانایی زیادی در امر حکومت و نظارت بر کارگزارانش بود و همچنین به شعر و ادبیات عرب و شعرا و دانشمندان علاقه داشت و آنان را مورد حمایت قرار می‌داد، چنان‌که فرزندان و نوادگانش نیز بر طریق او رفتند. ادامه…
مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ پیشنهادی هفته
مقاله‌های برگزیده – مقالهٔ پیشنهادی هفته
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … وسعت قلمروی ارمنستان در زمان سلسله اشکانی ارمنستان ۳۱۲ هزار کیلومتر مربع بود و به تخمین برخی محققان جمعیت آن به ۴ میلیون نفر می‌رسید؟ (در تصویر)
- … طبق قانون اساسی افغانستان باید هفت انتخابات در افغانستان برگزار شود، اما تاکنون فقط برای ریاست‌جمهوری، مجلس نمایندگان و شوراهای ولایتی انتخابات برگزار شده‌است؟
- … تاج محل به منظور یادبود ممتاز محل، همسر ایرانی شاه جهان، پنجمین امپراتور گورکانی هند بنا شده‌است؟
- … وجه تسمیهٔ صدف ۵۰۷ سالهٔ مینگ، مسن‌ترین موجود زندهٔ شناخته‌شده، تولدش در زمان حکومت دودمان مینگ در چین است؟
- … بر اساس آمار موجود بالغ بر ۱۳۵٬۰۰۰ شهروند ایرانی‌تبار در کشور اسرائیل زندگی می‌کنند؟
- … بر اساس نظرسنجی‌ها، اسکاتلندی‌ها در قیاس با سایر شهروندان بریتانیا هزینهٔ کمتری را به مواد خوراکی اختصاص می‌دهند ولی پول بیشتری را صرف دخانیات و الکل می‌کنند؟
- … بیش‌ترین نرخ رشد جمعیت در آمریکا به ایالت یوتا تعلق دارد که این امر با تمایلات مذهبی و خانوادگی مورمون‌ها مرتبط است؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا ویکی‌پدیا دانشنامه‌ای اینترنتی با بیش از ۲۸۰ زبان با محتوای آزاد است که با همکاری افراد داوطلب نوشته می‌شود و هر کس که به اینترنت دسترسی داشته باشد می‌تواند مقاله‌های آن را ویرایش کند. هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدیدآوردند. ویکی‌پدیای فارسی دو سال پس از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۴ تیر ۱۳۹۸ خورشیدی) ۶۸۱٬۱۵۶ نوشتار دارد.
درون‌مایه علوم پایه
علوم کاربردی
علوم انسانی و فلسفه
فرهنگ و هنر
از میان خبرها .png)
- اکرم امام‌اوغلو (در تصویر) بار دیگر در انتخابات شهرداری استانبول پیروز شد.
- در کودتای ناموفق منطقه امهارا اتیوپی، رئیس‌جمهور منطقه و رئیس ستاد نیروهای دفاع ملی اتیوپی کشته شدند.
- یک فروند پهپاد گلوبال هاوک توسط نیروی هوافضای سپاه سرنگون شد.
- یکی از طولانی‌ترین موج گرما در هند باعث مرگ دست‌کم ۱۸۴ نفر شد.
- محمد مرسی، رئیس‌جمهور سابق جمهوری عربی مصر، پس از بی‌هوشی در جلسه دادگاه، در بیمارستان درگذشت.
یادبودها امروز: سه‌شنبه، ۲۵ ژوئن ۲۰۱۹ میلادی برابر ۴ تیر ۱۳۹۸ هجری خورشیدی و ۲۲ شوّال ۱۴۴۰ هجری قمری (UTC)
در ایران: روز ملی شدن شرکتهای بیمه، روز قلم
- رویدادها
- ۱۳۴۲ - انتقال سید روح‌الله خمینی به پادگان عشرت آباد توسط ساواک
- ۱۳۹۰ - سالروز تشکیل اولین اجلاس بین‌المللی مبارزه جهانی با تروریسم
- ۱۹۵۰ - آغاز جنگ کره (به وقت خاور دور).
- ۱۹۷۵ - استقلال موزامبیک از پرتغال.
- ۱۹۹۶ - در انفجار برج‌های خبر در عربستان سعودی، ۱۹ آمریکایی کشته و ۳۷۲ نفر از ملیت‌های گوناگون زخمی شدند.
- زادروزها
- ۱۸۵۲ - زادروز آنتونیو گائودی کُرنت معمار کاتالان، از بزرگترین معماران دو قرن اخیر
- ۱۸۶۴ - زادروز والتر نرنست شیمیدان آلمانی، برندهٔ جایزهٔ نوبل شیمی سال ۱۹۲۰
- ۱۹۰۳ - زادروز جرج اورول داستان‌نویس، روزنامه‌نگار، منتقد ادبی و شاعر انگلیسی، خالق مزرعهٔ حیوانات و هزار و نهصد و هشتاد و چهار
- ۱۹۲۴ - زادروز سیدنی لومت کارگردان آمریکایی
- ۱۹۶۳ - زادروز جرج مایکل خواننده و آهنگساز و شاعر انگلیسی
- ۱۹۷۵ - زادروز ولادیمیر کرامنیک استاد بزرگ شطرنج اهل روسیه و قهرمان سابق شطرنج جهان از سال ۲۰۰۰ تا سال ۲۰۰۷
- درگذشت‌ها
- ۱۷۶۷ - درگذشت گیورگ فیلیپ تیلمان آهنگساز آلمانی باروک و نوازندهٔ چندین ساز
- ۱۸۶۱ - درگذشت عبدالمجید یکم سی و یکمین سلطان امپراتوری عثمانی
- ۱۹۸۴ - درگذشت میشل فوکو فیلسوف، جامعه‌شناس و مورخ فرانسوی
- ۱۹۹۷ - درگذشت ژاک-ایو کوستو افسر نیروی دریایی، کاشف، بوم‌شناس، مستندساز، عکاس، نویسنده، محقق فرانسوی و خالق اسکوبا
- ۲۰۰۷ - درگذشت مهستی خواننده موسیقی پاپ و سنتی ایرانی
- ۲۰۰۹ - درگذشت فارا فاست بازیگر سینما و تلویزیون آمریکا
- ۲۰۰۹ - درگذشت مایکل جکسون (در تصویر)، فعال حقوق بشر، از بزرگترین هنرمندان جهان
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز 
ظاهر نقشه در چند برگ از جنس پوست گوساله و به صورت تاشو است که در رنگ‌های مختلفی از جمله طلا و نقره کار شده‌است.
طراح: Abraham Cresques
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا ویکی‌پدیا پروژه‌ای است از بنیاد غیر انتفاعی ویکی‌مدیا که دارای تعدادی پروژهٔ چندزبانه و محتویات آزاد با عناوین زیر است:
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر ویکی‌پدیای فارسی در سال ۱۳۸۲ بنیان‌گذاری شده و هم‌اکنون ۶۸۱٬۱۵۶ نوشتار دارد. ویکی‌پدیا در بسیاری از زبان‌ها وجود دارد؛ برخی از بزرگترین آن‌ها در زیر فهرست شده‌اند.
- بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- українська (اوکراینی)
- العربية (عربی)
- српски / srpski (صربی)
- català (کاتالان)
- norsk (نروژی)
- بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- עברית (عبری)
- slovenčina (اسلواکی)
- Bân-lâm-gú (چینی (مین نان))
- қазақша (قزاقی)
- нохчийн (چچنی)
- hrvatski (کروات)
- eesti (استونیایی)
- lietuvių (لیتوانیایی)
- беларуская (بلاروسی)
- slovenščina (اسلوونیایی)
- Ελληνικά (یونانی)
- galego (گالیسیایی)
- تۆرکجه (ترکی آذربایجانی)
- norsk nynorsk (نروژی نی‌نُشک)
- azərbaycanca (ترکی آذربایجانی)
- اردو (اردو)
- Simple English (انگلیسی ساده)
- ไทย (تایلندی)
- हिन्दी (هندی)
- oʻzbekcha/ўзбекча (ازبکی)
- Latina (لاتین)
- ქართული (گرجی)
- Volapük (ولاپوک)
- தமிழ் (تامیلی)
- Cymraeg (ولزی)
- македонски (مقدونی)
