شریح قاضی

شریح بن حارث کندی
زادهٔ	۵۹۲ میلادی حضرموت یمن
درگذشت	۶۹۷ میلادی کوفه
محل زندگی	حضرموت، کوفه، بصره
پیشه	مورخ، قاضی (شریعت)
عنوان	شریح قاضی
والدین	حارث بن قيس

شریح بن الحارث بن قیس الکندی معروف به شریح قاضی (متوفی ۶۹۷ میلادی) یکی از تابعین بود که در یمن در زمان حیات محمد اسلام را پذیرفت، اگرچه هرگز او را ملاقات نکرد. در زمان حکومت ابوبکر به کوفه در عراق نقل مکان کرد. او به عنوان قاضی خدمت می‌کرد و به عدالت و قضاوت خوب مشهور بود و در ادب و شعر شهرت داشت. علی بن ابی طالب درباره او گفت: شریح قاضی عرب است.

به عنوان قاضی

عمر او را در حالی که بسيار جوان بود به منسب قاضي كوفه گمارد و خلفای پس از عمر او را تأیید کردند، و تا زمان عبدالملک بن مروان حدود شصت سال در این سمت باقی ماند. در زمان حکومت حجاج ثقفی بر عراق خود را از قضاوت معاف کرد و تا یک سال پس از آن عمر کرد.

نقش در کربلا

اولین مداخله شریح در آغاز قیام حسین، مربوط به بیعت هفتاد تن از بزرگان کوفه همچون: حبیب بن مظاهر، محمد بن اشعث، مختار ثقفی، عمر بن سعد و دیگران در حضور شریح و شاهد گرفتن وی بر هواداری خاندان علی و دعوت از حسین برای سپردن حکومت کوفه به او بود. اما شریح به محض ورود عبیدالله به کوفه در دارالاماره او حضور یافت و بدون در نظر گرفتن تعهد اش بر وفاداری با خاندان علی، به جرگه مخالفین آن‌ها پیوست و یکی از مشاورین عبیدالله گردید

در ماجرای دیگری، از نقش شریح به عنوان پیام رسان عبیدالله به هانی بن عروه، در رابطه با رساندن خبر زنده بودن هانی و پراکنده شدن آن‌ها از اطراف دارالاماره، یاد شده‌است.

فتوایی منتسب به شُرَیح قاضی در زمان وقوع حادثه کربلا است که مضمون آن جواز کشتن حسین بن علی است. این فتوا در منابع قدیمی نیامده است و برخی عالمان و پژوهشگران، آن را بی‌اساس و ساختگی می‌دانند. قاضی طباطبائی نیز در کتاب تحقیق درباره اربعین منابع این فتوا را کاملا بی‌ارزش می‌داند.