پرش به محتوا

خردفرگشت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بخشی از مجموعه مقاله‌های
زیست‌شناسی فرگشتی
سهره‌های داروین توسط جان گولد
مفاهیم اصلی
روندها و برون‌دادها
تاریخ طبیعی
تاریخچه دیدگاه فرگشتی
شاخه‌ها و کاربردها
پیامدهای اجتماعی
درگاه.ویکی‌پروژه
سیر تکامل اسب

خُردفرگشت یا فرگشت خُرد(به انگلیسی: Microevolution)، به تغییرها در تناوب آلل‌ها گفته می‌شود که در طول زمان در یک جمعیت رخ می‌دهد.[۱] این تغییر به دلیل چهار فرایند اتفاق می‌افتد: جهش، انتخاب (طبیعی یا مصنوعی)، شارش ژنی و رانش ژنی. این تغییر در حدود مدت زمان فرگشتی کوتاهی در مقایسه با زمانی وصف‌شده برای کلان‌فرگشت اتفاق می‌افتد که کلان‌فرگشت به تغییرهای بزرگتری که در جمعیت رخ می‌دهد گفته می‌شود. (در اصطلاحات تکاملی)

ژنتیک جمعیت شاخه‌ای از زیست‌شناسی می‌باشد که ساختارهای ریاضیاتی را در فرایند خردفرگشت فراهم می‌آورد. ژنتیک بوم‌شناختی خود را با مشاهده ریزگردها در طبیعت درگیر می‌کند. به‌طور معمول، نمونه‌های قابل مشاهده از تکامل نمونه‌هایی از خردفرگشت می‌باشد. به عنوان مثال، سویه‌های باکتریایی که مقاومت آنتی‌بیوتیکی دارند.

در طول زمان خردفرگشت‌ها باعث گونه‌زایی در ظهور ساختارهای تازه، گاهی توسط خردفرگشت طبقه‌بندی می‌گردد. کلان و خردفرگشت فرایندهای تفکیکی را در مقیاس‌های مختلف نشان می‌دهد.[۲][۳]

تفاوت با کلان‌فرگشت

[ویرایش]

کلان‌فرگشت و خردفرگشت به توضیح فرایندهای یکسان می‌پردازد، و تنها در میزان مقیاس متفاوت هستند.[۴] خردفرگشت به تغییرهای تکاملی کوچک در یک گونه یا جمعیت اشاره دارد (معمولاً به تناوب تغییرات آلل‌ها می‌پردازد) در حالی‌که کلان‌فرگشت، تکامل در مقیاس انبار ژنی مجزا می‌باشد.[۵] تمرکز مطالعات کلان‌فرگشت روی تغییرهای رخ‌داده روی گونه‌ها می‌باشد.[۶]

چهار فرایند

[ویرایش]

جهش

[ویرایش]

جهش به تغییرهایی که در ترتیب دی‌ان‌ای در تمام ژنوم‌های سلولی گفته می‌شود که توسط خطا در میوز یا همانند‌سازی رخ دهد. از دلایل دیگر جهش می‌توان به امواج رادیواکتیو، ویروس‌ها، سازه جابجاشدنی و مواد جهش زا یا موتاژن‌ها اشاره کرد. خطاها اغلب در فرایند همانندسازی در پلیمیریزاسیون رشته‌ای اتفاق می‌افتد. این خطاها همچنین توسط خود ارگانیسم یعنی به وسیله فرایندهای سلولی مانند کمبود تغذیه ایجاد می‌شود.[۷][۸][۹]

انتخاب

[ویرایش]

انتخاب فرایندی است که با استفاده از آن صفات وراثتی که باعث زنده ماندن ارگانیسم‌ها و تولیدمثل موفق در یک جمعیت در طی نسل‌های متوالی شایع تر می‌شود. گاهی تمایز میان انتخاب طبیعی و انتخاب مصنوعی یا گزینشی که تجلی انتخابی است که توسط انسان‌ها انجام می‌شود، بسیار ارزشمند است. این تمایز کاملاً پراکنده‌است. با این وجود انتخاب طبیعی بخش مهمی از انتخاب است.

رانش ژنتیکی

[ویرایش]

رانش ژنتیکی تغییر در فراوانی نسبی است که در آن، نوع ژن (آلل) در جمعیت به دلیل نمونه‌گیری تصادفی اتفاق می‌افتد؛ یعنی آلل‌های موجود در فرزندان جمعیت، نمونه تصادفی از والدین هستند.[۱۰]

شارش ژن

[ویرایش]

شارش ژن یعنی تبادل ژن بین جمعیت‌ها، که معمولاً از همین گونه هستند. نمونه‌هایی از جریان ژن در یک گونه شامل مهاجرت و سپس تولید جانداران یا تبادل گرده است. انتقال ژن بین گونه‌ها شامل تشکیل جانداران ترکیبی و انتقال ژن افقی است.[۱۱]

کاربرد واژه

[ویرایش]

اصطلاح خردفرگشت نخستین بار توسط گیاه‌شناس، رابرت گرین لیف لوییت، در سال ۱۹۰۹ در مجله Botanical Gazette به کار برده شد، او از این اصطلاح برای آنچه که او «رمز و راز» می‌نامد، چگونگی شکل‌گیری بی‌شکل بودن می‌پردازد، استفاده نموده‌است.[۱۲]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ Microevolution: What is microevolution?
  2. ↑ edited by Scott, Eugenie C.; Branch, Glenn (2006). Not in our classrooms: why intelligent design is wrong for our schools (1st ed.). Boston: Beacon Press. p. 47. ISBN 978-0-8070-3278-7. {{cite book}}: |last1= has generic name (help)
  3. ↑ SA 80, http://www.scientificamerican.com/article/15-answers-to-creationist/
  4. ↑ Reznick DN, Ricklefs RE (February 2009). "Darwin's bridge between microevolution and macroevolution". Nature. 457 (7231): 837–42. Bibcode:2009Natur.457..837R. doi:10.1038/nature07894. PMID 19212402.
  5. ↑ Matzke, Nicholas J. and Paul R. Gross. 2006. Analyzing Critical Analysis: The Fallback Antievolutionist Strategy. In Eugenie Scott and Glenn Branch, Not in Our Classrooms: Why Intelligent Design is Wrong for Our Schools, Beacon Press, Boston شابک ‎۰۸۰۷۰۳۲۷۸۶[کدام صفحه؟]
  6. ↑ Dobzhansky, Theodosius Grigorievich (1937). Genetics and the origin of species. New York: Columbia Univ. Press. p. 12. LCCN 37033383.
  7. ↑ Bertram J (2000). "The molecular biology of cancer". Mol. Aspects Med. 21 (6): 167–223. doi:10.1016/S0098-2997(00)00007-8. PMID 11173079.
  8. ↑ Aminetzach YT, Macpherson JM, Petrov DA; MacPherson; Petrov (2005). "Pesticide resistance via transposition-mediated adaptive gene truncation in Drosophila". Science. 309 (5735): 764–7. Bibcode:2005Sci...309..764A. doi:10.1126/science.1112699. PMID 16051794.{{cite journal}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link)
  9. ↑ Burrus V, Waldor M; Waldor (2004). "Shaping bacterial genomes with integrative and conjugative elements". Res. Microbiol. 155 (5): 376–86. doi:10.1016/j.resmic.2004.01.012. PMID 15207870.
  10. ↑ Darwin C (1859) On the Origin of Species by Means of Natural Selection, or the Preservation of Favoured Races in the Struggle for Life John Murray, London; modern reprint Charles Darwin; Julian Huxley (2003). The Origin of Species. Signet Classics. ISBN 978-0-451-52906-0. Published online at The complete work of Charles Darwin online: On the origin of species by means of natural selection, or the preservation of favoured races in the struggle for life.
  11. ↑ Futuyma, Douglas (1998). Evolutionary Biology. Sinauer Associates. p. Glossary. ISBN 978-0-87893-189-7.
  12. ↑ Leavitt, Robert Botanical Gazette 1909 vol.47 no.1 January A Vegetative Mutant, and the Principle of Homoeosis in Plants https://www.jstor.org/pss/2466778
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=خردفرگشت&oldid=38588038»