فرگشت چهاراندامان
| بخشی از یک سری دربارۀ |
| دیرین‌شناسی |
|---|
 |
|
درگاه دیرین‌شناسی |
فرگشت چهارپایان (به انگلیسی: Evolution of tetrapods) حدود ۴۰۰ میلیون سال پیش در دوره دونین آغاز شد و نخستین چهاراندامان از ماهی‌های باله‌دار فرگشت یافتند. چهاراندامان (تحت تعریف مبتنی بر جداریختی به‌کاررفته در این صفحه) به عنوان جانوران در بالارده چهراندامان (Tetrapoda) دسته‌بندی می‌شوند که شامل همه دوزیستان زنده و منقرض‌شده، خزندگان، پرندگان و پستانداران می‌شود. در حالی که بیشتر گونه‌های امروزی زمینی هستند، شواهد کمی از این ایده پشتیبانی می‌کند که هر یک از نخستین چهاراندامان می‌توانستند در خشکی حرکت کنند، زیرا اندام‌های آنها نمی‌توانستند بخش میانی خود را از زمین نگه دارند و مسیرهای شناخته‌شده نشان نمی‌دهد که آنها شکم خود را به پیرامون کشیده‌اند. احتمالاً این مسیرها توسط جانورانی ساخته شده است که در امتداد کف آب‌های کم‌عمق راه می‌روند.[۱] اجداد آبی خاص چهارپایان، و روندی که توسط آن استعمار زمین رخ داده است، نامشخص است. آنها در حال حاضر زمینه‌های تحقیق و بحث فعال در میان دیرینه‌شناسان هستند.
چهاراندامان (زنده) موجود
[ویرایش]پس از چرخش جانوران بزرگ در پایان مزوزوئیک، تنها هفت گروه چهاراندامان برجای ماندند که یکی از آنها به نام کریستودرا به دلایل نامعلومی در ۱۱ میلیون سال منقرض شد. شش نفر دیگر که امروزه ادامه دارند نیز، شامل بسیاری از اعضای منقرض‌شده هستند:
- نرم‌دوزیستان: قورباغه‌ها و وزغ‌ها، سمندرها و برهنه‌ماران
- لاک‌پشت‌ها: لاک‌پشت، لاک‌پشت‌های زمینی و لاک‌پشت آبزی
- پولک‌خزندگان: سوسمار پل‌دماغی، مارمولک، دوزیستان و مارها
- کروکودیل: تمساح‌ها، الیگاتورها، کیمن‌ها و تمساح پوزه‌باریک گنگی
- نوپرندگان (Neornithes): پرندگان موجود
- پستانداران: پستانداران
منابع
[ویرایش]- ↑ Clack, Jennifer A. (1997). "Devonian tetrapod trackways and trackmakers; a review of the fossils and footprints" (PDF). Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. 130 (1–4): 227–250. Bibcode:1997PPP...130..227C. doi:10.1016/S0031-0182(96)00142-3.
زیست‌شناسی فرگشتی | ||
|---|---|---|
| فرگشت |  | |
| ژنتیک جمعیت | ||
| تکوین | ||
| آرایه | ||
| عضو | ||
| فرایند | ||
| تمپوها و مدها | ||
| گونه‌زایی | ||
| تاریخچه اندیشه فرگشتی | ||
| فلسفه | ||
| جستارهای وابسته | ||
