شیراز در گذر زمان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
تاریخ ایران
دوران اساطیری
پیشدادیان
کیانیان
اشکانیان
ساسانیان
ایران پیش از تاریخ
پیش از میلاد
دوران دیرینه‌سنگی ایران (۸۰۰ هزار–۸۰۰۰ سال پیش از میلاد)
دوران نوسنگی و مس‌سنگی۴۸۰۰ سال (۸۰۰۰–۳۲۰۰ سال پیش از میلاد)
عصر برنز در ایران۲۰۰۰ سال (۳۱۸۰-۱۱۸۰ پیش از میلاد)
نیاایلامی۵۰۰ سال (۳۲۰۰–۲۷۰۰ پیش از میلاد)
تمدن جیرفت۹۰۰ سال (۳۱۰۰–۲۲۰۰ پیش از میلاد)
تمدن ایلام۲۱۶۱ سال (۲۷۰۰–۵۳۹ پیش از میلاد)
امپراتوری اکد۲۵۰ سال (۲۴۰۰–۲۱۵۰ پیش از میلاد)
لولوبیان۱۶۰۰ سال (۲۳۰۰–۷۰۰ پیش از میلاد)
کاسیان ۳۴۵ سال (۱۵۰۰–حدود ۱۱۵۵ پیش از میلاد)
امپراتوری آشوری نو۳۰۲ سال (۹۱۱–۶۰۹ پیش از میلاد)
اورارتو۲۷۰ سال (۸۶۰–۵۹۰ پیش از میلاد)
منائیان۲۳۴ سال (۸۵۰–۶۱۶ پیش از میلاد)
دوران باستان
پادشاهی ماد۱۲۸ سال (۶۷۸–۵۵۰ پیش از میلاد)
سکاها۲۷ سال (۶۵۲–۶۲۵ پیش از میلاد)
امپراتوری بابل نو۸۷ سال (۶۲۶–۵۳۹ پیش از میلاد)
شاهنشاهی هخامنشی۲۲۰ سال (۵۵۰–۳۳۰ پیش از میلاد)
ارمنستان بزرگ۷۵۹ سال (۳۳۱ پیش از میلاد – ۴۲۸ م.)
آتورپاتکانحدود ۶۰۰ سال (۳۲۰ پیش از میلاد – سده سوم م.)
پادشاهی کاپادوکیه۳۳۷ سال (۳۲۰ پیش از میلاد – ۱۷ م.)
امپراتوری سلوکی۲۴۹ سال (۳۱۲–۶۳ پیش از میلاد)
پادشاهی پنتوس۲۱۹ سال (۲۸۱–۶۲ پیش از میلاد)
فرترکه (سده سوم پیش از میلاد)
شاهنشاهی اشکانی۴۷۱ سال (۲۴۷ پیش از میلاد – ۲۲۴ م.)
پادشاهی میشان۳۶۳ سال (۱۴۱ پیش از میلاد – ۲۲۲ م.)
شاهان پارس۳۵۶ سال (۱۳۲ پیش از میلاد – ۲۲۴ م.)
پادشاهی سورنحدود ۲۰۵ سال (۱۹–۲۲۴ م.)
شاهنشاهی ساسانی۴۲۷ سال (۲۲۴–۶۵۱ م.)
زرمهرشاهیانحدود ۲۸۵ سال (سده ششم م. – ۷۸۵ م.)
کارن‌وندیانحدود ۴۵۰ سال (۵۵۰ – سده یازدهم م.)
دوران میانه
خلافت راشدین۲۹ سال (۶۳۲–۶۶۱ م.)
خلافت اموی۸۹ سال (۶۶۱–۷۵۰ م.)
خلافت عباسی۵۰۸ سال (۷۵۰–۱۲۵۸ م.)
گاوباریان دابویی۱۱۸ سال (۶۴۲–۷۶۰ م.)
باوندیان۶۹۸ سال (۶۵۱–۱۳۴۹ م.)
مسمغان دماوند۱۰۹ سال (۶۵۱–۷۶۰ م.)
گاوباریان پادوسپانی۹۳۳ سال (۶۶۵–۱۵۹۸ م.)
جستانیانحدود ۲۰۹ سال (۷۹۱ – سده یازدهم م.)
علویان طبرستانحدود ۴۳۶ سال (۸۶۴ – سده چهاردهم م.)
طاهریان۵۲ سال (۸۲۱–۸۷۳ م.)
سامانیان۱۸۰ سال (۸۱۹–۹۹۹ م.)
صفاریان۱۴۲ سال (۸۶۱–۱۰۰۳ م.)
غوریانحدود ۳۳۶ سال (پیش از ۸۷۹ – ۱۲۱۵ م.)
ساجیان۴۰ سال (۸۸۹–۹۲۹ م.)
سلاریان۱۴۳ سال (۹۱۹–۱۰۶۲ م.)
زیاریان۱۶۰ سال (۹۳۰–۱۰۹۰ م.)
بنو الیاس۳۶ سال (۹۳۲–۹۶۸ م.)
آل بویه۱۳۳ سال (۹۳۴–۱۰۶۲ م.)
غزنویان۲۰۹ سال (۹۷۷–۱۱۸۶ م.)
آل کاکویه۱۳۳ سال (۱۰۰۸–۱۱۴۱ م.)
شاهان نصری۲۰۷ سال (۱۰۲۹–۱۲۳۶ م.)
ملوک شبانکاره۳۲۵ سال (۱۰۳۰–۱۳۵۵ م.)
امپراتوری سلجوقی۱۵۷ سال (۱۰۳۷–۱۱۹۴ م.)
خوارزمشاهیان۱۵۴ سال (۱۰۷۷–۱۲۳۱ م.)
اسماعیلیان۱۶۶ سال (۱۰۹۰–۱۲۵۶ م.)
اتابکان آذربایجان۹۰ سال (۱۱۳۵–۱۲۲۵ م.)
اتابکان یزد۱۷۸ سال (۱۱۴۱–۱۳۱۹ م.)
اتابکان فارس۱۳۴ سال (۱۱۴۸–۱۲۸۲ م.)
هزاراسپیان۲۶۹ سال (۱۱۵۵–۱۴۲۴ م.)
پیشتکینیان۷۶ سال (۱۱۵۵–۱۲۳۱ م.)
قراختاییان کرمان۸۳ سال (۱۲۲۳–۱۳۰۶ م.)
ملوک مهربانی ۳۰۳ سال (۱۲۳۶–۱۵۳۷ م.)
کرتیان ۱۵۲ سال (۱۲۴۴–۱۳۹۶ م.)
ایلخانان ۷۹ سال (۱۲۵۶–۱۳۳۵ م.)
چوپانیان ۲۲ سال (۱۳۳۵–۱۳۵۷ م.)
آل مظفر۵۸ سال (۱۳۳۵–۱۳۹۳ م.)
جلایریان۳۹ سال (۱۳۳۷–۱۳۷۶ م.)
سربداران۳۹ سال (۱۳۳۷–۱۳۷۶ م.)
آل اینجو۲۲ سال (۱۳۳۵–۱۳۵۷ م.)
چلاویان۵۲ سال (۱۳۴۹–۱۴۰۳ م.)
مرعشیان۲۳۷ سال (۱۳۵۹–۱۵۹۶ م.)
امپراتوری تیموری۱۳۷ سال (۱۳۷۰–۱۵۰۷ م.)
کیاییان۲۲۲ سال (۱۳۷۰–۱۵۹۲ م.)
قراقویونلو۶۲ سال (۱۴۰۶–۱۴۶۸ م.)
آق‌قویونلو۴۰ سال (۱۴۶۸–۱۵۰۸ م.)
دوران معاصر اولیه
صفویان۲۳۵ سال (۱۵۰۱–۱۷۳۶ م.)
هوتکیان۷ سال (۱۷۲۲–۱۷۲۹ م.)
افشاریان ۶۰ سال (۱۷۳۶–۱۷۹۶ م.)
زندیان ۴۳ سال (۱۷۵۱–۱۷۹۴ م.)
دوران معاصر
ایران قاجاری۱۲۹ سال (۱۷۹۶–۱۹۲۵ م.)
ایران پهلوی۵۴ سال (۱۹۲۵–۱۹۷۹ م.)
جمهوری اسلامی ایران۴۵ سال و در جریان (از ۱۹۷۹ م.)
جستارهای وابسته
گاه‌شمار تاریخ ایران
رده:تاریخ ایران
نشان درگاه درگاه ایران


سرزمین پارس در تاریخ ایران همیشه نقش بزرگی داشته و سه پایتخت پارس در آنجا بوده‌است. ویرانه‌های شهر تخت جمشید که ۲۵۰۰ سال پیش در ۶۰ کیلومتری شمال غربی شیراز وجود داشته‌است، حفظ شده‌است. این پایتخت در زمان اوج امپراتوری هخامنشی بود. تخت جمشید، فیروزآباد و پاسارگاد سه پایتخت تمدنهای باستانی هستند. در دوره سلسله ساسانیان از قرن ۲ تا ۶ میلادی، آتشکده‌ها. قلعه‌ها در قلمرو شیراز وجود داشته‌است. در واقع این شهر از قرن ۷ شروع به رشد کرد و هنگامی که شهر استخر در نتیجه فتح اعراب سقوط کرد، پایتخت منطقه شد. در اینجا وقایع اصلی مربوط به تاریخ شهر آمده‌است. در این گاه‌شماری از مبنای تاریخ میلادی استفاده شده‌است. اروپا در تلاش بود خلیج فارس و شیراز را از ایران جدا کند.

قبل از قرن ۱۴ میلادی[ویرایش]

هخامنشیان ۵۵۹–۳۳۰ پ. م (BC)
آرامگاه سیبویه در شیراز
یعقوب لیث صفاری
مسجد جامع عتیق
روزبهان بقلی فسایی
آرامگاه سعدی
شاه‌چراغ
  • ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد - شهرک سازی مردم ایران در محل کنونی شهر یا در نزدیکی آن واقع شده‌است. سفالهای خشتی توسط مراجعه کنندگان به این شهرک‌ها در دهه ۱۹۷۰ کشف شد.
  • ۱۰۰۰ سال پیش از میلاد - رشد سکونتگاه‌ها به ویژه در نزدیکی رودخانه‌هایی که در این منطقه جریان دارند منجر به ایجاد ساختار قدرت منطقه ای در بین قبایل محلی می‌شود. حکومت مادها ظهور می‌کند.
  • ۷۵۰ سال پیش از میلاد - کمبوجیه، شاه بزرگ انشان و از دودمان هخامنش پایه و اساس اولین امپراتوری پارسی را در انشان تعیین می‌کند.
  • ۶۵۰ سال پیش از میلاد - کوروش، فرزند کمبوجیه، تمام پادشاهی‌های محلی، منطقه ای و قاره ای را شکست می‌دهد. او امپراتوری هخامنشی را از شمال آفریقا، و مدیترانه تا هند و غرب چین شکل می‌دهد که بیشترین درصد از جمعیت کره زمین را شامل می‌شود. رکوردی که تا به امروز شکسته نشده‌است.
  • حکومت سلوکیان
  • شاهنشاهی اشکانیان
  • شاهنشاهی ساسانیان

پس از حمله اعراب[ویرایش]

  • ۶۴۰–۶۵۳ بعد از میلاد - پارس توسط اعراب در دوران خلافت عمر سقوط می‌کند. شیراز در سال ۶۴۱. استخر در سال ۶۵۳.
  • ۶۵۰–۸۶۹ - حکومتی عرب در پارس حاکم می‌شود که از بغداد با فعالیت بسیار محدود مردمان پارسی کنترل می‌شد. با رشد و تمرکز قدرت در شیراز با مهاجران جدید و حکومت اعراب، شهرهای دیگر منطقه نیز سقوط می‌یابد. قبایل ترک به این منطقه آورده می‌شوند تا به عنوان سرباز ارتش عرب خدمت کنند. فرزندان این قبایل در چند قرن آینده سلسله‌های حاکم بر منطقه را تشکیل می‌دهند.
  • ۷۹۰ - سیبویه، زبان‌شناس، دانشمند و محقق اهل بیضا از شهرهای بزرگ همجوار شیراز، آثار خود را منتشر می‌کند که این کتاب اولین پایه رسمی دستور زبان عربی است.[۱]
  • قرن نهم - از شراب شیراز به عنوان بهترین نمونه شراب در خاورمیانه یاد می‌شود.

صفاریان[ویرایش]

آل بویه[ویرایش]

  • ۹۳۳ - شیراز پایتخت سلسله بوییان است و تحت فرمانروی عمادالدوله، نخستین حاکم آل بویه به عنوان مرکز فرهنگی بدل می‌شود.
  • ۹۳۷ - سرانجام بوییان به خلافت بغداد پایان می‌دهند و با پایتختی بغداد و شیراز را شهری برجسته و بین‌المللی می‌کنند. ادبیات، علم، هنر و فرهنگ تبلیغ می‌شود. با اقلیت‌های مذهبی به خوبی رفتار می‌شود. مسیحیان، یهودیان و زرتشتیان به عنوان وزیر و مشاوران امیران آل بویه هستند. در شیراز زمان آل بویه، برخلاف سنت رایج آن زمان غیر مسلمانان مانند زردشتی‌ها مجبور نبودند که علامت مشخص‌کننده به تن داشته باشند یا در محله‌های خاصی زندگی کنند. در زمان آل بویه بازار شهر شیراز در هنگام جشن مهرگان و نوروز نورانی می‌شد و هنگامی که در سال ۹۸۰ میلادی مسلمانان شیراز علیه زرتشتیان به اغتشاش پرداختند. عضدالدوله لشکری برای تنبیه اغتشاش کنندگان به شیراز فرستاد.
  • ۹۵۰ - ساخت کانال زیرزمینی در کوهستان برای آوردن آب شیرین به شهر توسط رکن‌الدوله، برادر عمادالدوله. جریان آبی (به نام آب رکنی) که هنوز هم جاری است و در شعر شاعران شیرازی جاودانه است.
  • ۱۰۰۰- اولین دیوار در اطراف شیراز به دلیل حملات ترکان سلجوقی ساخته شد، (همچنین به ترکمن‌ها نیز مراجعه کنید). سلجوقیان توسط باقیمانده خلافت مستقر در دمشق، علیه بوییان، مورد حمایت قرار گرفتند.
  • ۱۰۱۰- طی ۵۰ سال جنگ، و همچنین نزاع‌های داخلی در بین آل بوبه قسمت اعظم شهر از بین می‌رود.

سلجوقیان[ویرایش]

  • ۱۰۶۲ - سرانجام شهر توسط سلجوقیان گرفته می‌شود، با این حال، حاکمان جدید به سرعت در مورد ترساندن خلافت، فرهنگ فارسی را اتخاذ کردند و بسیاری در شیراز مستقر شدند. سلجوقیان در واقع به عنوان یک امپراتوری بزرگ به عنوان بزرگترین حامی هنر و فرهنگ پارسیان تبدیل می‌شوند. سلجوقیان به شدت تحت تأثیر فرهنگ و زبان ایرانیان قرار گرفتند و نقش مهمی در ایجاد پیوند بین فرهنگ‌های ترکی-ایرانی بودند به گونه‌ای که حتی باعث انتقال فرهنگ ایرانی به فلات آناتولی نیز گشتند.
  • ۱۰۷۵ - شیراز توسط سلجوقیان، اتاباک جلال الدین و پسرانش به شکوه و جلال بازسازی می‌شود. توسعه شهر مهاجران جدیدی را از همه نقاط ایران و همچنین آسیای میانه به خود جذب می‌کند.
  • ۱۰۹۰ - شورش‌های درون ارتش سلجوقی توسط حکومت دمشق و بغداد تحریک و پشتیبانی می‌شوند، چون جنگ صلیبی قدرت سلجوقیان و امپراتوری را تضعیف می‌کند. شورشیان موفق در شیراز ترکان سَلغُریان (ترکان کرمانشاه) هستند.
  • ۱۱۰۰ - شیراز به پایتخت سلسله سَلغُریان با منشأ ترک تبار تبدیل می‌شود (اتابکان فارس).
  • ۱۱۰۰ - اگرچه آنها به نمایندگی از بغداد، اسلام سنی را ترویج می‌کنند، اما در نهایت تحت فرهنگ پارسی قرار می‌گیرند و شیراز را به عنوان خانه و شهر خویش بازسازی می‌کنند.
  • ۱۱۰۵ - دیواری برای محافظت از شهر با هشت دروازه بازسازی می‌شود. تأثیر خلافت بغداد در اصطلاحات تشریفاتی بیشتر است.

حنفیان[ویرایش]

  • ۱۱۱۰ - فرقه حنفی از مسلمانان سنی بر منطقه ای از شیراز حاکم است. اگرچه پیروی از ادیان یهودی، مسیحی و زرتشتی هنوز هم در بین اقلیت بزرگی در شهر و منطقه آزادانه انجام می‌شود. این بردباری و آزادی موج جدید مهاجرت دیگری را به درون شهر و منطقه دامن می‌زند. بسیاری از قبایل مناطق ترک و قفقاز به شیراز و مناطق اطراف آن نقل مکان می‌کنند. بسیاری از مهاجران به این شهر هنوز هم در منطقه (قشقایی، لر) زندگی می‌کنند.
  • ۱۱۱۵ - شیراز مرکز پرهیزگاران و فقهای ملت است. تعداد زیارتگاه‌های مذهبی ساخته شده‌است، که بسیاری از آنها هنوز پابرجا هستند، در میان آنها: مسجد عتیق، هم‌اکنون نیز به عنوان مسجد مورد استفاده است.
  • ۱۱۷۰ - شیخ روزبهان (۱۲۰۳–۱۱۲۸)، فرقه صوفیان خود را در شیراز تأسیس می‌کند.
  • ۱۱۵۰–۱۱۹۵ - فروپاشی شیراز به دلیل اختلافات سلسله ای در میان قبایل مختلف حاکم و قحطی شهر را خراب می‌کند.
  • ۱۱۹۵ - سعد بن زنگی، پنجمین اتابک از اتابکان سلغوری فارسی، حکومت را برقرار می‌کند و شهر را بازیابی می‌کند.
  • ۱۲۱۰ - شاعر پرآوازه ایران، سعدی شیرازی در شیراز زاده می‌شود. (تاریخ تقریبی).

مغول‌ها[ویرایش]

  • ۱۲۸۰ - شیراز با دیپلماسی ابوبکر بن سعد زنگی پسر سعد بن زنگی و ششمین و معروفترین اتابکان سلغوری فارسی، از حمله مغول نجات یافت. چنگیز خان آنقدر مورد علاقه حاکم پارسی است که او را کتلوگ خان می‌نامد و او را دوست می‌داند. اظهار طاعتش نسبت به مغول که به خاطر آن یرلیغ سلطنت فارس را با لقب قتلغ خانی از جانب اوگتای خان مغول دریافت در نزد اهل فارس تدبیر عاقلانه ای تلقی شد که بدان وسیله اقلیم فارس از تجاوز مغول در امان ماند.
  • ۱۲۸۱ - محل قبرستان احمد بن موسی (فرزند امام هفتم شیعیان) توسط امیر مقرب الدین یکی از وزیران ابوبکر ساخته شد که هنگام حفاری برای کاخ، مشخص می‌شود.
  • ۱۲۸۲ - در محل قبرستان زیارتگاهی ساخته شده‌است که اکنون مقدس‌ترین مکان شیعان در شهر و منطقه، (شاه چراغ) است.
  • ۱۲۸۴ - به دلیل مالیاتهای بالای تحمیل شده توسط مغولان شیراز بار دیگر سقوط می‌کند و فساد و درگیری از سر گرفته می‌شود.
  • ۱۲۸۷ - بی آبی و قحطی تقریباً ۱۰۰۰۰۰ نفر را در شیراز می‌کشد.[۳]
  • ۱۲۹۱ - سعدی درگذشت و در باغ خود در کنار چاه آرتزین به خاک سپرده شده‌است. در حال حاضر این باغ زیبا یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری است که چاهی در آن هنوز جریان دارد و در کنار مقبره سعدی جاری است.
  • ۱۲۹۷ - سرخک و طاعون ۵۰٬۰۰۰ نفر دیگر را در شیراز و اطراف آن کشت.[۴]
  • ۱۲۹۷ - ابش خاتون دختر اتابک سعدبن ابوبکر بن سعد بن زنگی و ترکان خاتون، ملکه ایران در قرن هفتم قمری بود و تنها فرمانروای زن استان فارس و دخترش کوردوجین شهر را با بنیادهای خیرخواهانه خود نجات می‌دهند. آنها آخرین اتابک از اتابکان فارس بودند که هولاکو خان مغول وی را به همسری پسر خود منکوتیمور درآورد.

قرن ۱۴ تا ۱۹[ویرایش]

حافظیه
آرماگاه شاه شجاع
خانه حکیم دانشمند ملاصدرا در قم
کریم‌خان زند از حاکمان شیراز در دوران زندیه
سید علی‌محمد باب ملقب به باب، نویسنده و نظریه‌پرداز ایرانی و بنیانگذار فرقه بابیه بود.
بازار در شیراز سال ۱۸۸۱
خانه قوام در شیراز که در قرن نوزدهم ساخته شده‌است.
  • ۱۳۰۴ - سلسله آل اینجو شیراز را به دست گرفته و بازسازی می‌کند، اما درگیری‌های آنها در نهایت باعث تخریب بیشتر می‌شود.
  • ۱۳۲۵
    • شاعر پرآوازه ایرانی، حافظ در شیراز زاده می‌شود.
    • دوره ایلخانان. حکومت آنها با جنگ و ویرانی مشخص شده‌است.

آل مظفر[ویرایش]

  • ۱۳۵۳ - حکومت آل مظفر شیراز را تصرف می‌کند. بار دیگر شیراز پایتخت ایران است.
  • ۱۳۵۰ - ابن بطوطه از شیراز بازدید می‌کند و ان را یک شهر بزرگ، سرشار از باغ‌ها، نهرها، بازارها، و افراد با لباس تمیز در اسناد ثبت می‌کند.
  • ۱۳۵۷ - شاه شجاع از سلاطین آل مظفر سلطنت می‌کند و شهر را احیا می‌کند.
  • ۱۳۶۰ - حافظ (۱۳۱۰–۱۳۱۰) توسط شاه شجاع حمایت می‌شود و در باغ مصلا سکنی می‌گزیند. مقبره وی در همان باغ یک جاذبه گردشگری مورد احترام و مهم برای مسافران جهان و ایرانیان است.
  • ۱۳۸۲ - شاه شجاع با هدایایی به ارتش تیمور می‌دهد و دوباره شهر را از غارت شدن توسط مغل‌ها نجات می‌دهد.
  • ۱۳۸۴ - پس از کشته شدن شاه شجاع، درگیری‌ها در میان مظفریان شعله‌ور شد و منجر به نبردهای متعددی در شیراز و سقوط نهایی شهر شد.

تیموریان[ویرایش]

  • ۱۳۸۷ - شیرز برای مدت کوتاهی توسط تیمور اشغال شده‌است.[۵]
  • ۱۳۹۳ - تیمور برای دومین بار شیراز را اشغال می‌کند و یک ماه را در آنجا به «شادی و جشن» می‌گذراند.[۶] او نوه خود را که فرهنگ فارسی را به عنوان فرماندار پذیرفته‌است، منصوب می‌کند. بازسازی شهر از سر گرفته می‌شود.
  • ۱۴۰۰ - شیراز به شهر سعدی و حافظ معروف است. مقبره‌های آنها، که هنوز هم دست نخورده هستند، زیارتگاه می‌شوند.
  • ۱۴۱۰ - شیراز با جمعیت ۲۰۰۰۰۰ نفری، چند سال است که پایتخت حاکمان ترکمن آق‌قویونلو است.
  • ۱۴۷۰ - مغول‌ها و ترکمن‌ها، مهاجمان، به زودی از این شهر بیرون رانده می‌شوند.
  • ۱۴۷۰ - شهر توسط آفانازی نیکیتین مورد بازدید قرار گرفت، که در یادداشتهای سفر خود با عنوان " قدم زدن به بیش از سه دریا " از آن یاد کرد.[۷]
  • ۱۴۸۷ - صدرالدین محمد دشتکی (سید سند) از عالمان امامی حوزه علمیه ای را در شیراز بنا می کند و به نشر مذهب شیعه امامیه می پردازد این حوزه علمیه به خاطر فرزند او یعنی غیاث‌الدین منصور دشتکی به حوزه علمیه منصوریه شهرت می یابد [۸]

صفویان[ویرایش]

  • ۱۵۰۳ - شاه اسماعیل، حاکم صفوی، شیراز را فتح می‌کند و بیشتر رهبران اهل سنت را به قتل می‌رساند و برای ترویج تشیع می‌کشد یا تبعید می‌کند.
  • ۱۵۵۰ - الله‌وردی خان و پسرش امام قلی خان فرمانداران شهر بازسازی را آغاز می‌کنند.
  • ۱۵۷۵ - پیروان شیعه از نظر تعداد رشد می‌کنند، مدارس و زیارتگاه‌ها ساخته می‌شوند.
  • ۱۵۹۰ - دوره سعادت نسبی. هنر شکوفا می‌شود. هنرمندان و صنعتگران شیراز در سراسر جهان مشهور و از هنرشان مورد استفاده قرار می‌گیرد. تاج محل را ببینید که توسط معماران شیرازی ساخته شده‌است.
  • ۱۶۰۰ - شراب شیراز که توسط انگلیسی‌ها کشف شده و گفته می‌شود یکی از بهترین‌های جهان است.
  • ۱۶۱۰ -ملاصدرا، فیلسوف مشهور اهل شیراز به دلیل نوشته‌ها و عقاید غیرقانونی در اصفهان تحت پیگرد قانونی قرار می‌گیرد. او ایده تفکر آزاد مسلمان را ترویج می‌کند و علیه عمل پیروی کورکورانه از احکام روحانیت (تقلید) می‌نویسد.[نیازمند منبع]
  • ۱۶۱۵ - کار ساخت و ساز مدرسه خان که از زمان الله‌وردی خان شروع شده بود در دوره امام قلی خان به پایان می رسد وی از ملاصدرا دعوت می کند که به شیراز بیاید و اختیار تدریس در آن را به وی واگذار می کند
  • ۱۶۲۱ - بازرگانان انگلیسی و فرانسوی افزایش می‌یابند و انگورهای شهر را به اروپا می‌برند.
  • ۱۶۳۰ - یک سیل بخش‌های بزرگی از شهر را ویران می‌کند.
  • ۱۶۶۸ - سیل دیگری بخش‌هایی از شیراز را ویران می‌کنند.
  • ۱۷۲۴ - پس از سقوط صفویان شیراز توسط مهاجمان افغان غارت شد.

افشاریان[ویرایش]

زندیان[ویرایش]

  • دهه ۱۷۵۰
    • کریم خان زند به شیراز حرکت می‌کند و عنوان نماینده مردم، (وکیل الرعایا) را به دست می‌آورد. او سلسله زند را تأسیس می‌کند.[۹]
    • شیراز به پایتخت سلسله زند تبدیل می‌شود. شهر بازسازی شده‌است ساختار در ۱۱ ربع (۱۰ مسلمان و یک یهودی). محوطه و دیواری عظیم شهر را احاطه کرده‌است که دارای شش دروازه است. فرهنگ، هنر و اقلیت‌ها شکوفا می‌شوند.
  • ۱۷۹۴ - پایان سلسله زند و پایان دوران پایتخت بودن شیراز پیش از تهران.

قاجاریان[ویرایش]

قرن بیستم[ویرایش]

سید ضیاءالدین طباطبایی نخست‌وزیر ایران
سینما پرسیا
دانشگاه شیراز
جشن هنر شیراز

قرن ۲۱[ویرایش]

متروی شیراز
نمای ایستگاه راه‌آهن شیراز

نگارخانه[ویرایش]

  • فرودگاه شیراز در دهه ۴۰ شمسی.
    فرودگاه شیراز در دهه ۴۰ شمسی.
  • اولین اسکادران تخصصی جنگنده اف-۴ دی در شیراز-۱۹۷۱.
    اولین اسکادران تخصصی جنگنده اف-۴ دی در شیراز-۱۹۷۱.
  • آرامگاه باباکوهی در ۱۹۷۴.
    آرامگاه باباکوهی در ۱۹۷۴.
  • شیراز قدیم
    شیراز قدیم
  • شیراز قدیم
    شیراز قدیم
  • آرامگاه حافظ سال ۱۹۰۶.
    آرامگاه حافظ سال ۱۹۰۶.
  • نمایی از دورازه قرآن و تنگه الله‌اکبر - دهه ۱۹۲۰ میلادی
    نمایی از دورازه قرآن و تنگه الله‌اکبر - دهه ۱۹۲۰ میلادی
  • سینما آریانا، از قدیمی‌ترین سینماهای مدرن ایران که به آتش کشیده شد.
    سینما آریانا، از قدیمی‌ترین سینماهای مدرن ایران که به آتش کشیده شد.
  • کفش روشن از کفاشی های قدیمی شیراز
    کفش روشن از کفاشی های قدیمی شیراز

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ Owens, J. The Foundations of Grammar: An introduction to Medieval Arabic Grammatical Theory. Amsterdam and Philadelphia: John Benjamins Publishing Company 1988.
  2. ↑ "Friday Mosque of Shiraz". ArchNet. Archived from the original on 2009-01-08.
  3. ↑ Wassaf، Tajziyat al-amsar wa-tazjiyat al-a'sar, known also as Ta'rikh-i Wassaf (written by 1327) Ed. ‘Abd al–Muhammad Ayati, Tahrir-i ta'rikh-i Wassaf. Intisharat i-Bunyad-i Farhang-i Iran, Tehran, §1346/1967, pp. 106–128.
  4. ↑ Wassaf, 'Abd Allah b. Fadl Allah. Tajziyat al-amsar wa-tazjiyat al-a'sar, known also as Ta'rikh-i Wassaf (written by 1327) Ed. ‘Abd al–Muhammad Ayati, Tahrir-i ta'rikh-i Wassaf. Intisharat i-Bunyad-i Farhang-i Iran, Tehran, §1346/1967, pp. 359.
  5. ↑ "Iran". Political Chronology of the Middle East. Europa Publications. 2003. pp. 45–64. ISBN 978-1-135-35673-6.
  6. ↑ Grousset René, The Empire of the Steppes, a history of Central Asia, Page 433
  7. ↑ Хожение за три моря Афанасия Никитина. — Л. , 1986. — С. 57.
  8. ↑ «مدرسه علمیه ای با قریب ۶ قرن قدمت در جنوب شاهچراغ(ع)».
  9. ↑ Masoud Kheirabadi (2000). Iranian Cities: Formation and Development. Syracuse University Press. ISBN 978-0-8156-2860-6.
  10. ↑ Hooshang Amirahmadi (2012). Political Economy of Iran under the Qajars: Society, Politics, Economics and Foreign Relations 1796–1936. I.B.Tauris. ISBN 978-0-85772-258-4.
  11. ↑ Rumi,Siroos; List of printed matters of Fars;2006;Ministry of Culture and Islamic Guidance (Iran)
  12. ↑ Shahbazi 2004.
  13. ↑ John H. Lorentz (2010). The A to Z of Iran. Scarecrow Press. ISBN 978-0-8108-7638-5.
  14. ↑ "Population of capital cities and cities of 100,000 and more inhabitants". Demographic Yearbook 1965. New York: Statistical Office of the United Nations. 1966. pp. 140–161.
  15. ↑ "Iran, 1900 A.D. –present". Heilbrunn Timeline of Art History. New York: Metropolitan Museum of Art. Retrieved 30 January 2017.
  16. ↑ United Nations Department of Economic and Social Affairs, Statistical Office (1987). "Population of capital cities and cities of 100,000 and more inhabitants". 1985 Demographic Yearbook. New York. pp. 247–289.
  17. ↑ "Countries of the World: Iran". Statesman's Yearbook 2003. UK: Palgrave Macmillan. 2002. ISBN 978-0-333-98096-5.
  18. ↑ "Population of capital cities and cities of 100,000 or more inhabitants". Demographic Yearbook 2015. United Nations Statistics Division. 2016.

کتابشناسی - فهرست کتب[ویرایش]

پیوند به بیرون[ویرایش]

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=شیراز_در_گذر_زمان&oldid=38503172»