استامینوفن کدئین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
استامینوفن کدئین
ترکیبی از
کدئینمسکن افیونی
استامینوفنمسکن آنیلید
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریTylenol with codeine، سایر
مدلاین پلاسa601005
داده‌ها
روش مصرف دارواز طریق دهان
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
کم‌اسپایدر
KEGG
 N✔Y (این چیست؟)  (صحت‌سنجی)

استامینوفن کدئین (انگلیسی: Codeine/paracetamol) نوعی ضد درد ترکیبی، متشکل از کدئین فسفات و استامینوفن است. استامینوفن کدئین برای تسکین دردهای خفیف تا متوسط استفاده می‌شود. هنگامی که استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ایبوپروفن، آسپرین یا ناپروکسن به تنهایی علائم را به اندازۀ کافی تسکین نمی‌دهند، از استامینوفن کدئین استفاده می‌شود.[۲][۳]

استامینوفن کدئین در سال ۲۰۲۰ با بیش از ۲ میلیون نسخه، ۱۸۷مین داروی رایج در ایالات متحده بود.[۶][۷]

عوارض جانبی[ویرایش]

شایع‌ترین عوارض جانبی استامینوفن کدئین، یبوست و احساس بیماری (تهوع) یا خواب‌آلودگی است.[۸] سایر عوارض جانبی این دارو ممکن است شامل خلط خونی، راش پوستی، گیجی، آرام‌بخشی، تنگی نفس، واکنش بیش‌حساسیت، غش کردن (سنکوپ یا قریب به سنکوپ)، کنفوزیون، از دست دادن حافظۀ کوتاه‌مدت، تغییرات در خون، واکنش‌های حساسیتی، سرخوشی، ملال، درد شکمی، احساس خارش، خون‌مردگی سست، خونریزی لثه، رؤیاهای واضح، خشکی دهان و اعتیاد باشد.[۹]

تفاوت‌های ژنتیکی بین افراد منجر به نرخ‌های متفاوت متابولیسم کدئین به مرفین می‌شود. در حدود ۵ درصد از افراد ممکن است سریع اتفاق بیفتد و منجر به انتقال بیشتر مرفین از شیر مادر در مقادیری شود که به‌طور بالقوه می‌توانند باعث سرکوب تنفسی کشندهٔ نوزاد تغذیه‌شده از شیر مادر شوند.[۱۰]

جامعه و فرهنگ[ویرایش]

دسترسی[ویرایش]

از میان کشورهای عضو اتحادیهٔ اروپا، ۱۲ کشور (بلغارستان، قبرس، دانمارک، استونی، فرانسه، ایرلند، لتونی، لیتوانی، مالت، لهستان، رومانی، اسلوونی) اجازه فروش بدون نسخهٔ گونهٔ جامد کدئین را می‌دهند.[۱۱]

استامینوفن کدئین در سال ۱۳۸۸ پرفروش‌ترین داروی ایران بود در حالی که فروش این دارو در ایران بدون نسخه ممنوع بوده‌است.[۱۲][۱۳] به گفتهٔ معاون سازمان غذا و داروی ایران، مصرف قرص استامینوفن کدئین از حدود ۱٫۱ میلیارد عدد در سال ۱۳۸۷ به ۸۰۰ میلیون در سال ۱۳۹۲ کاهش پیدا کرد که دلیل اصلی آن ورود داروهای ضد درد جدید به ویژه اشکال دارویی مختلف ایبوپروفن است.[۱۴]

منابع[ویرایش]

  1. "Acetaminophen with Codeine Product information". Health Canada. 25 April 2012. Retrieved 13 September 2022.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ "Boots Paracetamol & Codeine 500mg/8mg Tablets - Patient Information Leaflet (PIL)". (emc). 30 November 2021. Archived from the original on 18 July 2022. Retrieved 17 July 2022.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ "Co-Codamol 15/500 Tablets - Summary of Product Characteristics (SmPC)". (emc). 25 March 2021. Archived from the original on 5 August 2021. Retrieved 17 July 2022.
  4. "Acetaminophen and Codeine Phosphate tablet". DailyMed. 31 July 2020. Archived from the original on 18 March 2022. Retrieved 17 July 2022.
  5. "Acetaminophen and Codeine Phosphate solution". DailyMed. 25 May 2022. Archived from the original on 11 May 2021. Retrieved 17 July 2022.
  6. "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Retrieved 7 October 2022.
  7. "Acetaminophen; Codeine - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Retrieved 7 October 2022.
  8. "Co-codamol for adults: painkiller containing paracetamol and codeine". National Health Service. 19 December 2018. Archived from the original on 14 January 2022. Retrieved 16 April 2021.
  9. Nielsen S, Van Hout MC (2017). "Over-the-Counter Codeine-from Therapeutic Use to Dependence, and the Grey Areas in Between". Current Topics in Behavioral Neurosciences. 34: 59–75. doi:10.1007/7854_2015_422. ISBN 978-3-319-60014-7. PMID 26768736.
  10. "Codeine Use While Breastfeeding May Be Dangerous". CTV News. 20 August 2008. Archived from the original on 1 September 2008. Retrieved 13 August 2020.
  11. Foley M, Harris R, Rich E, Rapca A, Bergin M, Norman I, et al. (November 2015). "The availability of over-the-counter codeine medicines across the European Union". Public Health. 129 (11): 1465–1470. doi:10.1016/j.puhe.2015.06.014. PMID 26215740. Archived from the original on 25 March 2022. Retrieved 8 July 2020.
  12. «استامینوفن کدئین؛ پرمصرفترین داروی ایران». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۸ دسامبر ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۲۳.
  13. «فروش استامينوفن كدئين بدون نسخه پزشك ممنوع است». فارس. ۱۳ دی ۱۳۸۵. دریافت‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۲۳.
  14. «مصرف استامینوفن کدئین و ترامادول در ایران کاهش یافت». تسنیم. ۱۲ اسفند ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۲۳.