صفحهٔ اصلی
مقالهٔ برگزیده 
نهنگ قاتل، که به نام اُرکا نیز شناخته می‌شود، پستانداری دریایی است که به خانوادهٔ دلفین‌های اقیانوسی تعلق دارد و بزرگترین جاندار در میان دلفین‌سانان است. نهنگ‌های قاتل در اقیانوس‌های سراسر جهان، از دریاهای قطبی گرفته تا دریاهای گرمسیری، یافت می‌شوند. آن‌ها طعمه‌های گوناگونی را به‌عنوان غذا اختیار می‌کنند، با این حال بعضی گروه‌ها تنها به دنبال یک طعمه می‌روند. بعضی تنها از ماهیان تغذیه می‌کنند و برخی دیگر به گله‌های پستانداران دریایی، مانند فک، شیر دریایی، گراز دریایی و حتی نهنگ‌ها نیز حمله می‌کنند. نهنگ‌های قاتل در بالای هرم غذایی هستند، دشمنان طبیعی ندارند و گاه کوسه‌های بزرگ را نیز طعمه خود می‌کنند.
نهنگ‌های قاتل بسیار اجتماعی‌اند؛ بعضی دسته‌های آن‌ها دارای خانواده‌های مادرنهاد هستند که پایدارترین خانواده‌های این‌چنینی در میان همهٔ جانوران را تشکیل می‌دهند. روش‌های شکار پیچیده و صداهای تولیدیشان، که اغلب منحصر به یک دسته‌اند و نسل‌به‌نسل منتقل می‌شوند، به عنوان گونه‌ای از فرهنگ شناخته می‌شوند. در حال حاضر اتحادیه بین‌المللی حفاظت از محیط زیست وضعیت بقای نهنگ قاتل را در حالت اطلاعات ناکافی طبقه‌بندی کرده‌است چرا که این احتمال وجود دارد که یک زیرگونه یا بیشتر از این جاندار، خود گونه‌هایی جدا باشند. بعضی جمعیت‌های محلی این گونه در برخی مناطق به دلایلی مانند نابودی طعمه‌ها، از میان رفتن قلمرو، آلودگی آب و یا برخورد با ماهیگیران به‌عنوان گونهٔ تهدیدشده یا در معرض خطر در نظر گرفته می‌شوند.
نهنگ‌های قاتل به عنوان خطری برای انسان دیده نمی‌شوند، با این حال گزارش‌هایی از زخمی یا کشته‌شدن تربیت‌کنندگان نهنگ‌های قاتل در اسارت و در پارک‌های نمایشی پستانداران دریایی منتشر شده‌است. این جانوران نقش مهمی در فرهنگ و باورهای مردم بومی مناطقی از جهان دارند و به آن‌ها هم به عنوان روح انسان‌ها و هم کشتارگرانی بی‌رحم نگریسته می‌شود.
آیا می‌دانستید که …؟ 
- … نبرد دَندانَقان نبردی بود که در سال ۱۰۴۰ میلادی میان سلجوقیان و پادشاهی غزنوی روی داد و با پیروزی قاطع سلجوقیان، چیرگی غزنویان بر خراسان بزرگ پایان یافت؟ (در تصویر)
- … با وجودی که کوه آرارات در خاک ترکیه واقع شده‌است، اما این کوه از هر منطقه‌ای در ایروان قابل مشاهده است؟
- … والتر روتشیلد، برای نشان‌دادن شخصیت اهلی گورخرها به عموم مردم، با ۴ گورخر دَشتی معروف خود، کالسکه‌اش را تا کاخ باکینگهام راند؟
- … وشمگیر که در ابتدا کشاورزی ساده در دیلمستان بود، پس از مرگ برادرش، مرداویج، به عنوان فرمانروای زیاریان از ۹۳۵ تا ۹۶۷ میلادی حکومت کرد؟
- … آواتیس سلطان‌زاده، از رهبران حزب کمونیست ایران، در پی تصفیه‌های استالین، اعدام شد؟
- … تا پیش از انقلاب ایران، گروه انتشاراتی امیرکبیر، بزرگترین واحد انتشاراتی خصوصی در ایران بود؟
دربارهٔ ویکی‌پدیا هدف ویکی‌پدیا آفرینش و انتشار جهانی یک دانشنامهٔ آزاد به تمامی زبان‌های زندهٔ دنیاست. با رشد روزافزون این دانشنامه گردانندگان آن در بنیاد ویکی‌مدیا چندین پروژهٔ مشابه دیگر همچون ویکی‌واژه، ویکی‌کتاب، ویکی‌گفتاورد، ویکی‌خبر، ویکی‌دانشگاه، ویکی‌سفر، ویکی‌داده و ویکی‌گونه را پدید آوردند.
ویکی‌پدیای فارسی پس از دو سال از شروع پروژهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، در ۲۸ آذر ۱۳۸۲ (۱۹ دسامبر ۲۰۰۳) فعالیت خود را آغاز کرد و با تلاش و کوشش شبانه‌روزی کاربران، اکنون در ردهٔ هجدهم ویکی‌پدیاها قرار دارد و بزرگترین ویکی‌پدیا در میان زبان‌های خاورمیانه و زبان‌های راست به چپ و بزرگترین دانشنامهٔ فارسی محسوب می‌شود. ویکی‌پدیای فارسی هم اکنون (۴ مهر ۱۳۹۵ خورشیدی) ۵۰۵٬۹۲۴ نوشتار دارد.
درون‌مایه 
از میان خبرها 
- یاهو! رخنهٔ هکرها به شبکه‌اش در اواخر ۲۰۱۴ و سرقت اطلاعات حداقل ۵۰۰ میلیون حساب کاربری را تأیید کرد که احتمالاً بزرگترین درز اطلاعاتی در تاریخ اینترنت است.
- نتایج انتخابات پارلمانی روسیه حاکی از پیروزی قاطع حزب روسیه واحد است.
- ریاست دوره‌ای جنبش عدم تعهد از جمهوری اسلامی ایران به ونزوئلا منتقل شد.
- چهل و دومین دورهٔ المپیاد جهانی شطرنج با قهرمانی ایالات متحده در بخش آزاد و چین در بخش زنان پایان یافت.
- اسلام کریموف، تنها رئیس‌جمهور ازبکستان از زمان فروپاشی شوروی در ۱۹۹۱ در ۷۸ سالگی درگذشت.
یادبودها امروز: یکشنبه، ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۶ میلادی برابر ۴ مهر ۱۳۹۵ هجری خورشیدی و ۲۲ ذی‌الحجّه ۱۴۳۷ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۳۹۶ - ارتش بایزید یکم ، سلطان عثمانی در جنگ نیکوپولیس در نزدیکی رودخانهٔ دانوب در نیکوپول بلغارستان کنونی، ارتش زیگیزموند، امپراتور مقدس روم را شکست داد و به این ترتیب آخرین جنگ صلیبی در قرون وسطی به نفع امپراتوری عثمانی به پایان رسید.
- ۱۵۱۳ - «واسکو نونیس دِ بالبوا» کشورگشا و سیاح اسپانیایی، با گذر از باریکه پاناما، نخستین اروپایی شد که به اقیانوس آرام می‌رسد، او پهنه آبی را که به آن رسید، «دریای جنوب» نامید.
- ۱۹۴۱ - متفقین که ایران را در اشغال نظامی داشتند عیسی صدیق(در تصویر)؛ معروف به پدر آموزش و پرورش نوین ایران؛ را از ریاست «سازمان انتشارات و تبلیغات کشور» برکنار کردند.
- زادروزها
- ۱۶۸۳ - ژان فیلیپ رامو آهنگساز و نظریه‌پرداز مطرح دوره باروک
- ۱۸۴۴ - زادروز سارا برنارد بازیگر فرانسوی
- ۱۸۸۱ - زادروز لو شون نویسندهٔ داستان کوتاه، ویراستار، مترجم، منتقد، مقاله‌نویس و شاعر
- ۱۸۹۷ - زادروز ویلیام فاکنر نویسندهٔ آمریکایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۴۹، صاحب آثاری چون خشم و هیاهو، روشنایی ماه اوت و آبشالوم، آبشالوم!
- ۱۹۰۶ - زادروز دمیتری شوستاکوویچ آهنگساز روس، خالق سمفونی لنینگراد
- ۱۹۳۱ - زادروز منوچهر آتشی شاعر و مترجم معاصر ایرانی
- ۱۹۶۸ - زادروز ویل اسمیت بازیگر، خوانندهٔ هیپ هاپ، دوبلور و تهیه کنندهٔ آمریکایی
- ۱۹۶۹ - زادروز کاترین زتا جونز بازیگر بریتانیایی، برندهٔ جایزه اسکار
- درگذشت‌ها
- ۲۷۵ - درگذشت اورلیان امپراتور روم
- ۱۹۷۰ - درگذشت اریش ماریا رمارک نویسندهٔ آلمانی، خالق رمان در جبهه غرب خبری نیست
- ۱۹۸۰ - درگذشت جان بونام ترانه‌نویس و درامر انگلیسی
- ۱۹۸۶ - درگذشت نیکولای سمیونوف شیمیدان و فیزیکدان روس، برندهٔ جایزه نوبل شیمی سال ۱۹۵۶
- ۲۰۱۱ - درگذشت وانگاری ماآتای طرفدار حفظ محیط زیست ، برندهٔ جایزه صلح نوبل سال ۲۰۰۴
نگارهٔ برگزیدهٔ امروز  |
|
بالگرد بل ای‌اچ-۱ سوپرکبرا در حال برخاستن از عرشهٔ ناو USS Bataan (LHD-5) عکاس: Mark Hays |
دیگر پروژه‌های بنیاد ویکی‌مدیا 
ویکی‌پدیا در زبان‌های دیگر- بیش از ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۵۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۲۵۰٬۰۰۰ نوشتار:
- بیش از ۱۰۰٬۰۰۰ نوشتار:
- Esperanto (اسپرانتو)
- български (بلغاری)
- dansk (دانمارکی)
- қазақша (قزاقی)
- slovenčina (اسلواکی)
- Հայերեն (ارمنی)
- Bân-lâm-gú (چینی (مین نان))
- עברית (عبری)
- lietuvių (لیتوانیایی)
- hrvatski (کروات)
- slovenščina (اسلوونیایی)
- нохчийн (چچنی)
- eesti (استونیایی)
- galego (گالیسیایی)
- norsk nynorsk (نروژی نی‌نُشک)
- oʻzbekcha/ўзбекча (ازبکی)
- Latina (لاتین)
- Ελληνικά (یونانی)
- беларуская (بلاروسی)
- Simple English (انگلیسی ساده)
- Volapük (ولاپوک)
- ไทย (تایلندی)
- azərbaycanca (ترکی آذربایجانی)
- हिन्दी (هندی)
- اردو (اردو)
- ქართული (گرجی)
