مقعد

مقعد
تصویر مقعد یک مرد (راست) و یک زن (چپ)
شناسه‌ها
TA98	A05.7.05.013
TA2	3022

دستگاه گوارش و مقعد انسان

مَقعَد یا آنوس (به انگلیسی: Anus) یا به فارسی سره مُرز، بخش پایانی دستگاه گوارش در موجودات زنده است. مقعد سوراخی در بدن است و عملکرد آن دفع مواد زائد غذایی و همچنین مواد زائد داخل بدن است.

فقط جانورانی مقعد دارند که دارای لولهٔ گوارش باشند و جانورانی مانند هیدر (که کیسه گوارشی دارد) و کرم کدو (که اصلاً لوله گوارش ندارد) مقعد ندارند. مقعد دارای دو اسفنکتر داخلی و خارجی است که اولی از نوع عضله صاف و غیر ارادی است و دومی از نوع عضله مخطط و ارادی است. ارادی بودن اسفنگتر خارجی باعث می‌شود تا بتوان مدفوع را به صورت ارادی خارج کرد. عدم خروج به موقع مدفوع از بدن باعث بیماری‌های مزمنی از قبیل بواسیر می‌شود که در ایران آمار بالایی را به خود اختصاص داده است.

بیماری شقاق یا زخم مقعد

علت این بیماری، ایجاد خراشیدگی در پوست مقعد به دنبال یبوست است. این خراشیدگی باعث انقباض عضله داخلی مقعد می‌شود و این انقباض باعث ایجاد درد شدید می گردد. افراد مبتلا معمولاً با درد در هنگام دفع مدفوع مواجه هستند و در مواردی نیز پس از خروج آن چند قطره خون نیز جاری می‌شود.

جستارهای وابسته

• نشیمنگاه
• میاندوراه
• مدفوع
• دفع مدفوع
• آمیزش جنسی مقعدی
• خودارضایی مقعدی
• کوپروفیلیا
• آبسه مقعد
• شقاق مقعد

منابع

ویکی‌پدیای انگلیسی. لغت‌نامهٔ دهخدا، درآیند «مُرز»