صفحهٔ اصلی
هُووَخْشَتْرَه یا کیاکزار سومین شاه ماد بود که در سال ۶۲۵ پیش از میلاد به سلطنت رسید و تا سال ۵۸۵/۴ پیش از میلاد حکومت کرد. قلمروی مادها در دوران حکومت هووخشتره از مرزهای جغرافیایی قومی خود فراتر رفت و بسیار گسترش یافت و به بزرگترین امپراتوری زمان خود تبدیل شد. امپراتوری هووخشتره در مغرب تا رود هالیس (قزلایرماق) و در مشرق تا آمودریا یا سیردریا گسترده شده بود. برخی از پژوهشگران نام وی را برگرفته از دو واژه پارسی باستان «هو» (خوب) و «خشثره» (شاه) دانستهاند که در کل به معنی «پادشاه خوب» است. دربارهٔ زندگی هووخشتره منابع اندکی موجود است، که شامل منابع آشوری و رویدادنامههای بابلی، منابع یونانی بهویژه تاریخ هرودوت و گزارشهایی پراکنده از منابع یهودی میشود. هووخشتره، نخست سکاها را که پس از مرگ پدرش فرورتیش بر ماد سلطه یافتهبودند، شکست داد. پس از آن برای مقابله با آشوریان، نیروی نظامی مجهزی تشکیل داد؛ زیرا سربازان طوایفی که بههمراه سرکردگان خود در هنگام جنگ به اردو میپیوستند، هرگز از عهدهٔ یک سپاه منظم برنمیآمدند. به همین خاطر ابتدا ارتش ماد را تجدید سازمان و نوسازی کرد و به جای تقسیمات سابق عشیرتی، آنها را بر حسب نوع سلاح تقسیمبندی کرد و این خود استعداد جنگی آنها را بسیار بالا برد. هووخشتره سپس با دولت بابل متحد شد و با نیروی نظامی خود به سوی سرزمین آشور حرکت کرد. در سال ۶۱۴ پیش از میلاد از کوههای زاگرس گذشت و ضمن تسخیر آبادیهای آشوری سر راه، شهر آشور، پایتخت باستانی دولت آشور را در محاصره گرفت. پس از سقوط شهر آشور، نبوپَلَّسَر (پادشاه بابل) در شهر آشور به دیدار هووخشتره آمد و در آنجا پیمان دوستی ماد و بابل تجدید شد.
- … کلاشنیکف یا آکا-۴۷ یک سلاح تهاجمی است که به نام سازنده آن میخائیل کلاشنیکف نام گرفتهاست؟ این اسلحه در ایران به اشتباه کلاشینکف خوانده میشود. (در تصویر)
- … تازیانه خداوند لقبی است که رومیان به آتیلا رهبر قوم هونها داده بودند که در زمان حیاتش بزرگترین امپراتوری را در اروپا، از رود اورال تا دانوب داشت؟
- … رضا جباری هواپیماربای پرواز شماره ۷۰۷ کیش ایر در ۲۸ شهریور ۱۳۷۴ بود. وی پس از ۱۲ سال از این ماجرا ملیت کشور اسرائیل را برای ادای دِین به کشور میزبان پذیرفت؟
- … مهران کریمی ناصری زاده ۱۹۴۲ میلادی در مسجدسلیمان ایران و یک پناهنده ایرانی است که تا سال ۲۰۰۶ به مدت ۱۸ سال در فردوگاه بینالمللی شارل دو گل فرانسه زندگی کرد؟
- … تیمور معروف به تیمور لنگ پایهگذار خاندان تیموریان تمام جهانگشاییها و جنگهایش را پس از سن ۵۰ سالگی انجام دادهاست؟
- … شهناز آزاد روزنامهنگار و یکی از پیشگامان جنبش زنان ایران، دختر حسن رشدیه (پدر فرهنگ جدید ایران) است؟
- … در دههٔ شصت فیلمی از سیمای جمهوری اسلامی ایران از زندگی و نبردهای اسپرخخان، خانِ بلغارها دوبله و پخش شد که در آن، نام او را اِسپاروخان میخواندند؟
- جولین آسانژ (در تصویر)، بنیانگذار ویکیلیکس، در چارچوب توافقنامهای با دستگاه قضایی آمریکا از زندان آزاد شد.
- سیاهگوش ایبری در فهرست سرخ آییوسیان از گونهٔ در خطر انقراض به آسیبپذیر بازطبقهبندی شد.
- ویلی میس، بازیکن بیسبال آمریکایی، در ۹۳ سالگی درگذشت.
- وقوع آتشسوزی در ساختمان مسکونی در المنقف، جنوب شهر کویت، منجر به کشتهشدن ۵۰ تن شد.
- ائتلاف دموکراتیک ملی به رهبری نخستوزیر نارندرا مودی با اکثریت کاهشیافته نسبت به دورهٔ پیشین، مجدداً در انتخابات سراسری هند پیروز شد.
امروز: یکشنبه، ۳۰ ژوئن ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۰ تیر ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۳ ذیالحجّه ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۹۰۵ - آلبرت اینشتین نظریه نسبیت خاص را منتشر ساخت.
- ۱۹۶۰ - استقلال کنگو از بلژیک.
- ۱۹۹۸ - پادشاهی متحده کنترل هنگ کنگ را به چین واگذار کرد.
- ۲۰۰۵ - اسپانیا ازدواج همجنسگرایان را به رسمیت شناخت.
- زادروزها
- ۱۴۷۰ - زادروز شارل هشتم پادشاه فرانسه از ۱۴۸۳ تا هنگام مرگش در ۱۴۹۸
- ۱۹۱۱ - زادروز چسلاو میلوش شاعر و مترجم اهل لهستان، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۸۰
- ۱۹۵۴ - زادروز سرژ سرکیسیان رئیسجمهور کنونی کشور ارمنستان
- ۱۹۶۳ – زادروز اینگوی مالمستین آهنگساز، موسیقیدان و نوازندهٔ سوئدی، خالق سبک نئو-کلاسیکال متال
- ۱۹۶۴ - زادروز مارتین وینک بازیگر اتریشی
- ۱۹۶۶ - زادروز مایک تایسون مشتزن آمریکایی
- ۱۹۶۷ - زادروز بابک نیک طلب شاعر ادبیات کودک و نوجوان
- ۱۹۸۵ - زادروز مایکل فلپس قهرمان شناگر آمریکایی
- درگذشتها
- ۱۲۹۷ - درگذشت مسعود میرزا ظلالسلطان شاهزادهٔ قاجار حاکم اصفهان .
- ۱۶۶۰ - درگذشت ویلیام اوترد کشیش و ریاضیدان انگلیسی، مخترع خطکش متحرک دورانی
- ۱۹۱۹ - درگذشت جان استرات (در تصویر) فیزیکدان انگلیسی، کاشف عنصر آرگون، برندهٔ جایزه نوبل فیزیک سال ۱۹۰۴
- ۱۹۳۴ - درگذشت کورت فن شلایشر ژنرال آلمانی، صدراعظم این کشور از ۳ دسامبر ۱۹۳۲ تا ۲۸ ژانویهٔ ۱۹۳۳
- ۲۰۰۱ - درگذشت چت اتکینز گیتاریست و تهیهکنندهٔ موسیقی اهل آمریکا
- ۲۰۰۹ - درگذشت پینا باوش رقصنده و طراح رقص مدرن آلمانی
- ۲۰۱۲ - درگذشت اسحاق شامیر سیاستمدار و هفتمین نخستوزیر دولت اسرائیل