صفحهٔ اصلی
استبداد صغیر به دورهای یک ساله از تاریخ سیاسی ایران اطلاق میشود که از تیر ۱۲۸۷، با بهتوپ بستن مجلس شورای ملی توسط محمدعلیشاه آغاز شد و در تیر ۱۲۸۸ با فتح تهران توسط مشروطهخواهان و پناهنده شدن محمدعلیشاه به سفارت روسیه تزاری پایان یافت. در این دوره عدهای از روزنامهنگاران، نمایندگان مجلس و مشروطهخواهان دستگیر و اعدام شدند یا از تهران گریختند. استبداد صغیر، یکی از دورانهای سیاسی جنبش مشروطه ایران بهشمار میرود. رابطه بین محمدعلیشاه قاجار و مجلس به دلایل مختلفی دوستانه نبود و در چند نوبت، شاه تلاش کرد مجلس را منحل کند. یکی از مهمترین این تلاشها، واقعه میدان توپخانه در آذر ۱۲۸۶ بود که جماعتی به رهبری شیخ فضلالله نوری به مجلس حمله کردند، اما با واکنش مدافعان مجلس، این طرح شکست خورد و شاه هم به ناچار از در صلح و آشتی با مجلس درآمد و سوگند خورد به مشروطه وفادار بماند. از طرفی نشریات مشروطهخواه هم به شاه انتقادات تند و گاه توهینآمیز میکردند و بسیاری از اقدامات او را خلاف قانون میدانستند و حتی بعضاً خواهان برکناری او بودند. در اسفند همان سال، در حالی که مذاکرات به سمت مصالحه بین شاه و مجلس پیش میرفت، عدهای مهاجم ناشناس منتسب به گروه تحت رهبری حیدرخان عمواوغلی به شاه سوءقصد کردند که نافرجام ماند. محمدعلی شاه که از جان خود بیمناک شده بود، پس از مدتی به باغشاه عزیمت و از مجلس درخواست کرد که هشت تن از سران انقلابی مجلس نظیر جهانگیرخان صور اسرافیل، سید جمال الدین واعظ، ملکالمتکلمین و سید محمدرضا مساوات تبعید شوند.
- … گورستانی در محله دولاب در جنوب شهر تهران وجود دارد که بزرگترین آرامگاه لهستانیهای پناهنده به ایران در سال ۱۹۴۲ میلادی است؟ (در تصویر)
- … روحالله نیکپا نخستین مدال آور المپیک در تاریخ کشور افغانستان است؟
- … فرانسیس فورد کوپولا پدید آورنده سه گانه فیلم پدرخوانده عموی نیکولاس کیج، بازیگر معروف و برنده جایزه اسکار بهترین بازیگر مرد است؟
- … باباشمل لقبی بود که به سردستهٔ لوطیها و داشهای شناختهشدهٔ محلههای تهران اطلاق میشد؟
- … صفحه وب میلیون دلاری وبگاهی است که در سال ۲۰۰۵ توسط الکس تیو، برای تأمین مخارج تحصیلات دانشگاهی خود شکل گرفت و از یک میلیون پیکسل تشکیل شدهاست؟
- … پس از خورشید، ستارهٔ شباهنگ درخشانترین ستارهٔ آسمان شبانهاست؟
- ائتلاف دموکراتیک ملی به رهبری نخستوزیر نارندرا مودی (در تصویر) با اکثریت کاهشیافته نسبت به دورهٔ پیشین، مجدداً در انتخابات سراسری هند پیروز شد.
- فضاپیمای بوئینگ استارلاینر نخستین پرواز سرنشیندار خود را انجام داد و دو فضانورد را به ایستگاه فضایی بینالمللی منتقل کرد.
- مأموریت چانگ ای ۶ متعلق به سازمان ملی فضایی چین (CNSA) کار نمونهبرداری و برخاست از سمت پنهان ماه را تکمیل کرد.
- کلودیا شینباوم به عنوان رئیسجمهور مکزیک انتخاب شد.
- هیتاناس ناوسدا مجدداً به عنوان رئیسجمهور لیتوانی انتخاب شد.
امروز: جمعه، ۱۴ ژوئن ۲۰۲۴ میلادی برابر ۲۵ خرداد ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۷ ذیالحجّه ۱۴۴۵ هجری قمری (UTC)
در ایران: روز ملی گل وگیاه
- رویدادها
- ۱۸۴۶ - شهرکنشینان انگلیسیتبار آمریکایی، در شهر سونوما، اقدام به شورش علیه مکزیک کردند و با اعلام جمهوری کالیفرنیا، پرچم کالیفرنیا را برافراشتند.
- ۱۹۴۰ - نخستین گروه زندانیان سیاسی لهستانی به آشویتس، بزرگترین اردوگاه مرگ و بهرهکِشی آلمان نازی برده شدند.
- ۱۹۶۳ - فضاپیمای سرنشیندار «وُستوک ۵» اتحاد جماهیر شوروی، پرتاب شد. دو روز بعد فضاپیمای وستوک ۶ نیز که حامل والنتینا ترشکوا نخستین زن فضانورد دنیا بود، در مدار زمین قرار گرفت.
- زادروزها
- ۱۷۳۶ - زادروز شارل آگوستن دو کولن فیزیکدان فرانسوی
- ۱۸۱۱ - زادروز هریت بیچر استو نویسنده آمریکایی، خالق کلبه عمو تم
- ۱۹۲۸ - زادروز چه گوارا پزشک، چریک، سیاستمدار و انقلابی مارکسیست
- ۱۹۴۶ - زادروز احمد ظاهر خواننده و نوازندهٔ افغان
- ۱۹۶۹ - زادروز اشتفی گراف تنیسور آلمانی
- ۱۹۴۶ - زادروز دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا
- درگذشتها
- ۱۱۴ (قمری) قتل محمد باقر - امام پنجم شیعیان
- ۱۹۲۰ - درگذشت ماکس وبر حقوقدان، سیاستمدار، تاریخدان، جامعهشناس آلمانی
- ۱۹۲۶ - درگذشت مری کست نقاش امپرسیونیسم آمریکایی
- ۱۹۴۶ - درگذشت جان لوگی برد مهندس بریتانیایی، مخترع تلویزیون و نخستین پخش رنگی برنامههای تلویزیونی الکترونیکی
- ۱۹۶۸ - درگذشت سالواتوره کازیمودو نویسنده، شاعر و منتقد ادبی ایتالیایی، برندهٔ جایزه نوبل ادبیات سال ۱۹۵۹
- ۱۹۷۹ - درگذشت احمد ظاهر خواننده و نوازندهٔ افغان
- ۱۹۸۶ - درگذشت خورخه لوئیس بورخس نویسنده و شاعر آرژانتینی
- ۲۰۰۷ - درگذشت کورت والدهایم سیاستمدار و دیپلمات اتریشی و چهارمین دبیر کل سازمان ملل متحد