صفحهٔ اصلی
فلکالمعالی ابومنصور منوچهر بن قابوس زیاری پنجمین فرمانروای آل زیار بود که میان سالهای ۴۰۳ تا ۴۲۰ هجری قمری بر گرگان، طبرستان، قومس و گیلان حکومت میکرد. منوچهر پسر قابوس بن وشمگیر بود، که پیشتر قلمروش را از دست داده بود و سالها در دربار سامانیان در خراسان میزیست. منوچهر در این دوره، مدتی در ارتش مجدالدوله دیلمی به سر برد و حتی در یکی از نبردها علیه پدرش شرکت داشت. پس از این که قابوس موفق شد به حکومت بازگردد، منوچهر را به حکومت گیلان گمارد. قابوس در اواخر عمر بدگمان شده و بسیاری از اطرافیان خود را به قتل میرساند، به همین خاطر چند تن از سردارانش او را به قتل رساندند و از منوچهر دعوت کردند که حکومت را بپذیرد. منوچهر پس از پذیرش امارت زیاری، قاتلان اصلی پدر را دستگیر کرده و قصاص کرد. منوچهر زیاری نخستین امیر از این دودمان است که حکومت مستقل نداشت. او در همان ابتدای امارتش مطیع سلطان محمود غزنوی شد و با دختر او ازدواج کرد. بدین ترتیب منوچهر و جانشینان او مجبور به پرداخت باجهای سالیانه به درگاه سلطان شدند و از این پس دودمان زیاری وارد دوران افول خود شد و به تدریج قدرت پیشین خود را از دست داد. منوچهر در دوران نسبتاً طولانی خود جنگ قابل توجهی انجام نداد و هیچگاه با لشکریان خود از قلمروش خارج نشد، گرچه به مخالفان شورشی علیه آل بویه کمکهای نظامی میکرد. منوچهر در ابتدای حکومت به مذهب زیدیه توجه داشت و ارتباطاتی با شیعیان گیلان برقرار کرد. سلطان محمود غزنوی پس از فتح ری، احتمالاً به خاطر حمایت منوچهر از شیعیان، به قلمرو او دستاندازی کرد و منوچهر را وادار نمود مبالغی را برای در امان ماندن از حمله سلطان بپردازد.
- … مایاها نخستین قومی در جهان بودند که ششصد سال پیش از هندیها و در حدود سال ۳۶ پیش از میلاد، موفق به کشف عدد صفر شدند؟ (در تصویر)
- … اَرگ رایِن در شهر کرمان با مساحتی بیش از بیست و دو هزار مترمربع، دومین بنای خشتی بزرگ جهان پس از ارگ بم است؟
- … هایکو کوتاهترین گونهٔ شعر در جهان است و توسط ژاپنیها ابداع شده است؟
- … آفریقای سیاه اصطلاحی است که برای مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا بهکار میرود و این نام به خاطر سیاهپوست بودن اکثر ساکنان این مناطق رواج یافته است؟
- … سیاهمجد در اساطیر ایران دوره اسلامی نام مرد سیاهپوستی است که اغلب در پشت مسجدها و در حال قضای حاجت است؟
- … زامبی رایانهای اغلب برای فعالیتهایی مانند گسترش هرزنامههای الکترونیکی و بدون آگاهی صاحب واقعی رایانه، مورد بهرهبرداری قرار میگیرد؟
- … دیناور به پیروان دین مانوی گفته میشد، آئینی عرفانی که ترکیبی از ادیان مسیحیت، زرتشتی و گنوسی بود؟
- بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۴ در پاریس آغاز شد.
- در دوچرخهسواری، تادی پوگاچار (در تصویر) قهرمان تور دو فرانس شد.
- جو بایدن، رئیسجمهور کنونی ایالات متحده، از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ کنارهگیری کرد.
- نگوین فو ترونگ، دبیرکل و رئیسجمهور پیشین ویتنام، در ۸۰ سالگی درگذشت.
- دیوان بینالمللی دادگستری، اشغال سرزمینهای فلسطین بهدست اسرائیل را نقض قوانین بینالمللی دانست.
امروز: چهارشنبه، ۳۱ ژوئیه ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۰ مرداد ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۴ محرّم ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۲۸۶ - تجاوز نظامی امپراتوری عثمانی به مرزهای غربی ایران
- ۱۲۹۳ - آغاز جنگ جهانی اول
- ۱۳۳۱ - دستور محمد مصدق برای خروج اشرف، خواهر دوقلوی محمدرضا پهلوی از ایران صادر شد.
- ۱۳۶۸ - آغاز به کار اولین خط کشتیرانی ایران در دریای خزر
- ۱۹۵۲ - محمد مصدق نخستوزیر وقت ایران، بانک انگلستان در تهران را که به نام «بانک شاهی ایران» فعالیت میکرد، تعطیل نمود.
- ۱۹۷۱ - فضانوردان آپولو ۱۵، برای نخستین بار یک ماهنورد را در سطح ماه راندند.
- ۱۹۸۷ - بیش از ۴۰۲ حاجی که ۲۷۵ نفرشان ایرانی بودند در تظاهراتی موسوم به «برائت از مشرکین» در مراسم حج سال ۱۳۶۶ در عربستان سعودی به دست نیروهای پلیس کشته شدند.
- ۱۹۹۲ - در برخورد یک فروند هواپیمای ایرباس آ-۳۰۰ خطوط هوایی تایلند با کوهی در شمال کاتماندو، پایتخت نپال، ۱۱۳ نفر کشتهشدند.
- ۱۹۹۸ - بیش از ۵۰ نفر در کشمیر، در اثر تیراندازی نیروهای ارتش هندوستان و ارتش پاکستان به سوی همدیگر، کشته شدند.
- ۲۰۰۶ - فیدل کاسترو پس از عمل جراحی رودهاش، وظایف ریاست جمهوری کوبا را به برادرش، رائول کاسترو واگذار کرد.
- زادروزها
- ۱۸۰۰ - زادروز فریدریش وهلر شیمیدان آلمانی
- ۱۹۱۲ - زادروز میلتون فریدمن اقتصاددان آمریکایی و برندهٔ جایزه نوبل اقتصاد
- ۱۹۱۴ - زادروز لوئی دوفونس هنرپیشه و کمدین فرانسوی اسپانیاییتبار
- ۱۹۴۷ - زادروز ریچارد گریفیتس بازیگر بریتانیایی
- ۱۹۶۵ - زادروز جی. کی. رولینگ نویسنده بریتانیایی، خالق هری پاتر
- ۱۹۸۹ - زادروز ویکتوریا آزارنکا تنیسور حرفهای اهل بلاروس
- ۱۹۹۲ - زادروز لیزی خواننده، بازیگر کرهای است.
- درگذشتها
- ۱۵۵۶ - درگذشت ایگناتیوس لویولا از قدیسان اسپانیایی، مؤسس فرقهٔ ژزوئیت یا انجمن عیسی در داخل کلیسای کاتولیک در قرن ۱۶ میلادی
- ۱۷۸۴ - درگذشت دنی دیدرو نویسنده و فیلسوف فرانسوی
- ۱۸۷۵ - درگذشت اندرو جانسون هفدهمین رئیسجمهور ایالات متحده آمریکا
- ۱۸۸۶ - درگذشت فرانتز لیست آهنگساز آلمانی
- ۱۹۴۴ - درگذشت آنتوان دو سنتاگزوپری نویسنده و خلبان اهل فرانسه، خالق شازده کوچولو
- ۲۰۱۲ - درگذشت گور ویدال رماننویس و نمایشنامهنویس آمریکایی