گویش بندری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط 5.119.233.43 (بحث) در تاریخ ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۱:۳۱ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

بندری
زبان بومی درایران
منطقهاستان هرمزگان
فارسی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹
گلاتولوگband1335[۱]

گویش هرمزگانی گویشی از زبان فارسی است که در استان هرمزگان به آن تکلم می‌کنند. هرمزگانی یکی از گویشهای زبان فارسی است که ویژگی‌های فارسی کهن را حفظ کرده‌است. گویش مردم بندر عباس و استان هرمزگان آمیزه‌ای از گویش با ریشهٔ پهلوی و زبان‌های دیگر است. زبان‌هایی که با ورود اقوام و مهاجرین از کشورهای مختلف و حتی از نواحی دیگر کشورمان گویش هرمزگانی را تحت تأثیر خود قرار دادند. از مردم عرب گرفته تا آفریقاییها و پرتقالی‌ها و هلندی‌ها و انگلیسی‌ها و چنانچه تاریخ می‌گوید از دیگر نواحی کشور چون استان فارس هم مهاجرینی در استان هرمزگان ساکن شده‌اند که هر قومی ویژگی‌های زبان خود را وارد گویش هرمزگانی کرده‌است. به خاطر روابط بازرگانی شماری از واژه‌های اروپایی - پَچ: وصله پینه، تکه (انگلیسی میانه) - تُماته: گوجه فرنگی، انگلیسی (اسپانیایی، مکزیکی) - جوتی: کفش (هندی اردو) - جیک: تاب (دادن) جنبش (انگلیسی) - لیسی: نوعی روسری یا دستمال که زنان روی سر قرار می‌دهند/ انگلیسی (فرانسوی باستان) و عربی نیز در آن دیده می‌شود.[۲]

نمونه‌های از واژگان گویش هرمزگانی

گویش هرمزگانی فارسی معیار
پِشترون قدیما ، پیشتر ها
دُخت دختر
شو شوهر
بَپ پدر
مُم مادر
کَفت افتاد
بایی پدر بزرگ
بی بی مادر بزرگ
چوک پسر
خالو دایی
مال کَم محله ای؟ اهل کدام محله ای؟
بِی‌چه ووستادی؟ برای چه ایستادی؟
خاش خوش
خاشی؟ خوبی؟
اتی پَلو ما؟ پیش ما میای؟
اَخاری / اَخُری؟ می‌خوری؟

منابع

  1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "بندری". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  2. گویش بندری سایت فرمانداری بندر عباس