گویش بندری

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
بندری
زبان بومی درایران
منطقهاستان هرمزگان
فارسی
کدهای زبان
ایزو ۳–۶۳۹
گلاتولوگband1335[۱]

گویش بندرعباسی، گویشی از زبان فارسی است که در استان هرمزگان به آن تکلم می‌کنند.گویش مردم بندر عباس و استان هرمزگان آمیزه‌ای از گویش با ریشهٔ پهلوی و زبان‌های دیگر است.طی جنبش مردم بومی علیه پرتقالی ها نیرو های پرتقالی این شهر را به اتش کشیدند و شهر کلا از روی نقشه ها گم شد نام هرمز هنوز در نقشه های کلاسیک وجود دارد.گویش بندری امیزه ای از زبان‌هایی است که با ورود اقوام و مهاجرین از کشورهای مختلف و حتی از نواحی دیگر کشورمان گویش هرمزگانی را تحت تأثیر خود قرار دادند. از مردم عرب گرفته تا آفریقاییها و پرتقالی‌ها و هلندی‌ها و انگلیسی‌ها و چنانچه تاریخ می‌گوید از دیگر نواحی کشور چون استان فارس هم مهاجرینی در استان هرمزگان ساکن شده‌اند که هر قومی ویژگی‌های زبان خود را وارد گویش هرمزگانی کرده‌است. به خاطر روابط بازرگانی شماری از واژه‌های اروپایی - پَچ: وصله پینه، تکه (انگلیسی میانه) - تُماته: گوجه فرنگی، انگلیسی (اسپانیایی، مکزیکی) - جوتی: کفش (هندی اردو) - جیک: تاب (دادن) جنبش (انگلیسی) - لیسی: نوعی روسری یا دستمال که زنان روی سر قرار می‌دهند/ انگلیسی (فرانسوی باستان) و عربی نیز در آن دیده می‌شود.[۲]

نمونه‌های از واژگان گویش هرمزگانی[ویرایش]

گویش هرمزگانی فارسی معیار
پِشترو / پِشترون قدیما ، پیشتر ها
چوک / پُس پسر
دُخت دختر
شو شوهر
بَپ پدر
مُم مادر
کَفْتْ افتاد
بایی پدر بزرگ
بی بی مادر بزرگ
چوک فرزند
خالو دایی
مال کَم محله ای؟ اهل کدام محله ای؟
بِه چه وسْتادی؟ برای چه ایستادی؟
خاش خوش
خاشی؟ خوبی؟
اتی پِلو ما؟ پیش ما میای؟ / پهلوی ما می آیی؟
بِنین بشین
پا به / پا بش بلند شو
اَخاری / اَخُری؟ می‌خوری؟
گنوغ دیوانه کررابو/دلفین

منابع[ویرایش]

  1. Nordhoff, Sebastian; Hammarström, Harald; Forkel, Robert; Haspelmath, Martin, eds. (2013). "بندری". Glottolog 2.2. Leipzig: Max Planck Institute for Evolutionary Anthropology. {{cite book}}: Invalid |display-editors=4 (help)
  2. گویش بندری سایت فرمانداری بندر عباس