صفحهٔ اصلی
فلکالمعالی ابومنصور منوچهر بن قابوس زیاری پنجمین فرمانروای آل زیار بود که میان سالهای ۴۰۳ تا ۴۲۰ هجری قمری بر گرگان، طبرستان، قومس و گیلان حکومت میکرد. منوچهر پسر قابوس بن وشمگیر بود، که پیشتر قلمروش را از دست داده بود و سالها در دربار سامانیان در خراسان میزیست. منوچهر در این دوره، مدتی در ارتش مجدالدوله دیلمی به سر برد و حتی در یکی از نبردها علیه پدرش شرکت داشت. پس از این که قابوس موفق شد به حکومت بازگردد، منوچهر را به حکومت گیلان گمارد. قابوس در اواخر عمر بدگمان شده و بسیاری از اطرافیان خود را به قتل میرساند، به همین خاطر چند تن از سردارانش او را به قتل رساندند و از منوچهر دعوت کردند که حکومت را بپذیرد. منوچهر پس از پذیرش امارت زیاری، قاتلان اصلی پدر را دستگیر کرده و قصاص کرد. منوچهر زیاری نخستین امیر از این دودمان است که حکومت مستقل نداشت. او در همان ابتدای امارتش مطیع سلطان محمود غزنوی شد و با دختر او ازدواج کرد. بدین ترتیب منوچهر و جانشینان او مجبور به پرداخت باجهای سالیانه به درگاه سلطان شدند و از این پس دودمان زیاری وارد دوران افول خود شد و به تدریج قدرت پیشین خود را از دست داد. منوچهر در دوران نسبتاً طولانی خود جنگ قابل توجهی انجام نداد و هیچگاه با لشکریان خود از قلمروش خارج نشد، گرچه به مخالفان شورشی علیه آل بویه کمکهای نظامی میکرد. منوچهر در ابتدای حکومت به مذهب زیدیه توجه داشت و ارتباطاتی با شیعیان گیلان برقرار کرد. سلطان محمود غزنوی پس از فتح ری، احتمالاً به خاطر حمایت منوچهر از شیعیان، به قلمرو او دستاندازی کرد و منوچهر را وادار نمود مبالغی را برای در امان ماندن از حمله سلطان بپردازد.
- … مایاها نخستین قومی در جهان بودند که ششصد سال پیش از هندیها و در حدود سال ۳۶ پیش از میلاد، موفق به کشف عدد صفر شدند؟ (در تصویر)
- … اَرگ رایِن در شهر کرمان با مساحتی بیش از بیست و دو هزار مترمربع، دومین بنای خشتی بزرگ جهان پس از ارگ بم است؟
- … هایکو کوتاهترین گونهٔ شعر در جهان است و توسط ژاپنیها ابداع شده است؟
- … آفریقای سیاه اصطلاحی است که برای مناطق جنوب صحرای بزرگ آفریقا بهکار میرود و این نام به خاطر سیاهپوست بودن اکثر ساکنان این مناطق رواج یافته است؟
- … سیاهمجد در اساطیر ایران دوره اسلامی نام مرد سیاهپوستی است که اغلب در پشت مسجدها و در حال قضای حاجت است؟
- … زامبی رایانهای اغلب برای فعالیتهایی مانند گسترش هرزنامههای الکترونیکی و بدون آگاهی صاحب واقعی رایانه، مورد بهرهبرداری قرار میگیرد؟
- … دیناور به پیروان دین مانوی گفته میشد، آئینی عرفانی که ترکیبی از ادیان مسیحیت، زرتشتی و گنوسی بود؟
- بازیهای المپیک تابستانی ۲۰۲۴ در پاریس آغاز شد.
- در دوچرخهسواری، تادی پوگاچار (در تصویر) قهرمان تور دو فرانس شد.
- جو بایدن، رئیسجمهور کنونی ایالات متحده، از انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۴ کنارهگیری کرد.
- نگوین فو ترونگ، دبیرکل و رئیسجمهور پیشین ویتنام، در ۸۰ سالگی درگذشت.
- دیوان بینالمللی دادگستری، اشغال سرزمینهای فلسطین بهدست اسرائیل را نقض قوانین بینالمللی دانست.
امروز: پنجشنبه، ۱ اوت ۲۰۲۴ میلادی برابر ۱۱ مرداد ۱۴۰۳ هجری خورشیدی و ۲۵ محرّم ۱۴۴۶ هجری قمری (UTC)
- رویدادها
- ۱۳۶۹ - آغاز جنگ خلیج فارس
- ۵۲۷ - یوستینیانوس یکم به امپراتوری روم شرقی رسید.
- ۱۷۷۴ - جوزف پریستلی (در تصویر)، دانشمند بریتانیایی، گاز اکسیژن را کشف کرد، کشف پیشین این گاز توسّط کارل ویلهلم شیله، شیمیدان آلمانی-سوئدی انجام شده بود.
- ۱۷۹۸ میلادی - جنگهای انقلاب فرانسه، آغاز نبرد دریایی نیل (ابو قیر) با حملهٔ شبانهٔ ناوگان بریتانیا به ناوگان فرانسه. پیروزی بریتانیا و تثبیت برتری ناوگان این کشور در شرق دریای مدیترانه.
- ۱۹۰۲ - ایالات متحده آمریکا حقوق آبراه پاناما را از فرانسه خرید.
- ۱۹۱۴ میلادی - آلمان به روسیه اعلام جنگ کرد و جنگ جهانی اول آغاز شد.
- ۱۹۳۶ - یازدهمین دورهٔ بازیهای المپیک در برلین با حضور آدولف هیتلر آغاز شد.
- ۱۹۷۸ - اعتراض گستردهٔ مردم نیکاراگوئه به حکومت دیکتاتوری ساموزا آغاز شد.
- زادروزها
- ۱۲۶ - زادروز پرتیناکس امپراتور روم به مدت سه ماه.
- ۱۷۴۴ - زادروز ژان-باتیست لامارک زیستشناس فرانسوی.
- ۱۸۱۹ - زادروز هرمان ملویل رماننویس، شاعر و نویسندهٔ داستانهای کوتاه اهل آمریکا، خالق رمان موبیدیک.
- ۱۹۲۴ - زادروز عبدالله بن عبدالعزیز ششمین پادشاه عربستان سعودی.
- ۱۹۳۶ - زادروز ایو سن لوران طراح لباس مشهور فرانسوی.
- ۱۹۸۴ - زادروز باستیان شواینشتایگر بازیکن فوتبال اهل آلمان.
- ۱۹۸۹ - زادروز تیفانی یانگ خواننده کره ای/آمریکایی و عضو گروه گرلز جنریشن
- درگذشتها
- ۲۵۳ - درگذشت تربونیانوس گالوس امپراتور روم.
- ۱۱۳۷ - درگذشت لویی ششم پادشاه فرانسه.
- ۱۷۱۴ - درگذشت آن بریتانیای کبیر ملکهٔ انگلستان، اسکاتلند و ایرلند.
- ۲۰۰۵ - درگذشت فهد بن عبدالعزیز پنجمین پادشاه عربستان سعودی.
- ۲۰۰۹ - درگذشت کرازون آکینو سیاستمدار اهل فیلیپین و رئیسجمهور آن کشور از سال ۱۹۸۶ تا ۱۹۹۲.