ستیریزین

ستیریزین

داده‌های بالینی
نام‌های تجاری	Zyrtec
نام‌های دیگر	Alerid, Alatrol, Alzene, Cetirizina, Cetirin, Cetzine, Cetirizin, Cezin, Histazine, Humex, Letizen, Razene, Reactine, Zyrtec, Zirtec, Zodac, Zirtek, Zynor, Zyrlek, Zylljergy
AHFS/Drugs.com	monograph
مدلاین پلاس	a698026
داده‌ها	US سازمان غذا و دارو (آمریکا): Cetirizine
روش مصرف دارو	Oral
کد ATC	R06AE07
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی	UK: داروی بدون نسخه (GSL, OTC) US: داروی بدون نسخه OTC in Canada
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی	well absorbed
پیوند پروتئینی	~۹۳٪
متابولیسم	Excreted mainly unchanged
نیمه‌عمر حذف	8.3 Hours
دفع	Urine (mainly), hepatic or excrement (Small amounts)
شناسه‌ها
نام آیوپاک (±)-[2-[4-[(4-chlorophenyl)phenylmethyl]-1- piperazinyl]ethoxy]acetic acid
شمارهٔ سی‌ای‌اس	۸۳۸۸۱-۵۱-۰ Y
پاب‌کم CID	۲۶۷۸
IUPHAR/BPS	۱۲۲۲
دراگ‌بنک	DB00341 Y
کم‌اسپایدر	۲۵۷۷ Y
UNII	YO7261ME24
KEGG	D07662 Y
ChEBI	CHEBI:۳۵۶۱ Y
ChEMBL	ChEMBL۱۰۰۰ Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID4022787
ECHA InfoCard	100.223.545
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیایی	C21H25ClN2O۳
جرم مولی	۳۸۸٫۸۹ g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)	Interactive image
SMILES Clc1ccc(cc1)C(c2ccccc2)N3CCN(CC3)CCOCC(=O)O
InChI InChI=1S/C21H25ClN2O3/c22-19-8-6-18(7-9-19)21(17-4-2-1-3-5-17)24-12-10-23(11-13-24)14-15-27-16-20(25)26/h1-9,21H,10-16H2,(H,۲۵٬۲۶) Y Key:ZKLPARSLTMPFCP-UHFFFAOYSA-N Y
(صحت‌سنجی)

ستیریزین (به انگلیسی: Cetirizine) نسل دوم آنتی‌هیستامین است. برخلاف باور عموم ستریزین تاحدی باعث خواب آلودگی می شود ولی به مراتب کمتر از آنتی هیستامین های نسل اول ستریزین با داروهای آرام بخش تداخل دارد.

رده درمانی: آنتی هیستامین اختصاصی

اشکال دارویی: قرص، شربت

موارد مصرف

کاربرد اصلی آن در درمان حساسیت و خارش است. برای درمان رینیت آلرژیک به ویژه تب یونجه و بیماری‌های آلرژیک پوستی از قبیل کهیر و آنژیوادم نیز مصرف می‌شود. ستریزین خواص آرامبخشی ضعیفی نیز دارد

مکانیسم اثر

ستیریزین با مهار اختصاصی گیرنده‌های H۱ (نوع یک گیرنده‌های هیستامین) عمل می‌کند. فرق آن با آنتی هیستامین‌های قدیمیتر مثل کلرفنیرامین آن است که چون از سد خونی مغزی نمی‌گذرد اثر تسکینی کمتری بر سیستم عصبی مرکزی دارد و خواب آلودگی آن کمتر است.

عوارض جانبی

شایع‌ترین عوارض گزارش شده: سردرد (۱۶٪)، خشکی دهان (۵٫۷٪)، خواب‌آلودگی (۵–۲۰٪)، خستگی (۵٫۶٪).

عوارض جدی‌تری نیز در بعضی از بیماران گزارش شده‌است: نارسایی قلب، تندتپشی، ورم.

این دارو نیز مانند سایر داروها می‌تواند عوارض جانبی به همراه داشته باشد. شما ممکن است یک یا چند مورد از این عوارض را تجربه کنید یا هیچ‌کدام از عوارض در شما مشاهده نشود.

رایج‌ترین عوارض احتمالی مصرف مصرف سیتریزین (cetirizine) عبارتند از:

• افزایش تعداد ضربان قلب
• نامنظم شدن ضربان
• احساس بی حوصلگی شدید
• بیش فعالی
• گیجی و مشکلات بینایی و عدم حفظ تعادل
• کاهش مقدار ادرار
• خواب آلودگی
• خشک شدن دهان و گلو
• حالت تهوع
• سرفه
• یبوست

اما سیتریزین عوارض جانبی تخصصی دیگری نیز دارد:

• عوارض عمومی: سکته مغزی، خستگی شدید، خشکی دهان و گلو، سردرد، شکم درد، بیش فعالی و بی حوصلگی
• عوارض بر سیستم عصبی: به صورت شایع (۱۴٫۳ درصد) سکته مغزی، سردرد (۱۴ درصد)، سرگیجه (۱ تا ۱۰ درصد)، کاهش حس چشایی، پارستزی (حس سوزن سوزن شدن)، لرزش، میگرن، تیک‌های عصبی، اختلالات گوارشی، اختلال حافظه، دیازژیا، دیسکینزی، دیستونی، انسنکوپ، آمنیزی
• عوارض سیتریزین بر دستگاه گوارشی: خشک شدن دهان و گلو، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، درد شکم، یبوست، نفخ، افزایش بزاق، پوسیدگی دندان، هموروئید، تغییر رنگ زبان، بزرگ شدن شکم
• عوارض بر دستگاه تنفسی: سرفه، اختلال در تنفس، تنگی نفس، عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، برونشیت، افزایش خلط، سینوزیت
• عوارض از لحاظ روانی: سردرگمی، اختلال حافظه، کاهش میل جنسی، اضطراب، بیش فعالی، اختلال خواب، افسردگی، توهم، تیک عصبی، افزایش احتمال خودکشی
• سایر عوارض عمومی: کمر درد، درد قفسه سینه، آرتریت، پوکی استخوان، ضعیف شدن عضلات، خارش، عرق کردن زیاد، آلوپسی، درماتیت، خشک شدنوست، جوش، اگزما، کم شدن ادرار، عفونت ادرار، بی‌اختیاری ادرار، درد پستان در زنان، خون ریزی زودهنگام قاعدگی، واژینیت، تپش قلب، تاکی کاردی، نارسایی قلبی، افزایش فشار خون، افزایش وزن و چاقی

تداخلات دارویی

ستیریزین ممکن است با سایر داروهای آنتی هیستامین یا داروهای سرماخوردگی، مسکن، فشارخون، ضد افسردگی، ضد اضطراب، داروهای خواب‌آور و … تداخل داشته باشد.

قبل از تجویز این دارو توسط پزشک، در صورتی که داروی دیگری مصرف می‌کنید به پزشک خود اطلاع دهید. سیتریزین ممکن است با سایر داروهای آنتی هیستامین یا داروهای سرماخوردگی، مسکن، فشارخون، ضد افسردگی، ضد اضطراب، داروهای خواب‌آور و … تداخل داشته باشد.

برخی از داروهایی که با سیتریزین تداخل دارند عبارتند از:

• دیفن هیدرامین
• داروهای ضد تشنج
• کاربامازپین
• آلپرازولام
• دیازپام
• زولپیدم
• کدئین
• آمی تریپتیلین
• ریتالین
• کلرپرومازین
• ترازودون
• متادون
• ترامادول
• آسپرین
• استامینوفن
• کاپتوپریل و …

نکات مصرف

• این دارو برای کودکان زیر دو سال مناسب نمی‌باشد.
• چنانچه به بیماری‌های مزمن کبد مبتلا هستید از این دارو استفاده نکنید.
• اطلاعاتی مبنی بر بروز وابستگی و سوءمصرف با سیتریزین وجود ندارد.
• اگر مبتلا به صرع هستید یا در معرض تشنج قرار دارید باید قبل از مصرف قرص سیتریزین با پزشک خود مشورت کنید.
• حداکثر اثر دارو یک ساعت بعد از مصرف ظاهر می‌شود. در صورت مصرف با غذا سرعت جذب دارو کاهش می‌یابد.
• می‌توانید از قرص‌های سیتریزین قبل یا بعد از غذا استفاده کنید. همچنین می‌توانید این قرص را با استفاده از یک لیوان نوشیدنی یا آب مصرف کنید.
• اگر هر یک از علایم عوارض قرص سیتریزین که در بالا عنوان شده‌است ادامه یافت یا برای شما مشکلاتی ایجاد کرد بهتر است پزشک یا متخصص خود را در جریان قرار دهید.
• مصرف قهوه و چای می‌تواند از گیجی ناشی از دارو بکاهد.
• اگر با مصرف دارو خواب‌آلودگی روی دهد، از انجام فعالیت‌های مخاطره‌آمیز خودداری کنید.

مصرف در دوران بارداری و شیردهی

این دارو معمولاً در دوران حاملگی خطری برای جنین ندارد و مصرف ستیریزین در دوران بارداری مانعی ندارد ولی توجه داشته باشید که در موقع تجویز پزشک، حامله بودن خود را به پزشک اطلاع دهید.

جستارهای وابسته

• حساسیت
• آنتی‌هیستامین
• فکسوفنادین

منابع

باعلم

• فرهنگ داروهای ژنریک ایران، دکتر حشمتی، ۱۳۸۷،مقاله آشنایی با داروهای ژنریک،دکتر امیر زنگنه
• عوارض ستیریزین / pamuh.com