پالایشگاه گاز خانگیران

نمایی از سردرب قدیمی

نمایی از سردرب جدید

گوگرد، خانگیران، سرخس.

پالایشگاه گاز شهید هاشمی‌نژاد معروف به پالایشگاه گاز خانگیران، اولین فعالیت اکتشافی در سال ۱۳۳۱ در منطقه خانگیران به وقوع پیوست و اولین چاه در سال ۱۳۴۱ به مخزن گاز شیرین شوریجه رسید و نوید طرح و اجرای تأسیسات گاز در این منطقه معنا پیدا کرد. تأسیسات نم زدایی جمالی نیا باتامین خوراک از مخزن گاز شوریجه در سال ۱۳۵۲ به بهره‌برداری رسید و گاز مصرفی بخش محدودی از شهر مشهد از طریق یک خط لوله ۱۶ اینچ ارسال گردید.

کشف مخزن بزرگ مزدوران در عمق ۳۷۰۰ متری زمین شهرتی جهانی به منطقه خانگیران بخشید و به عنوان یک مخزن بزرگ و مستقل گاز بر روی تلکس خبرگزاریهای جهان قرار گرفت.

مخازن گازی منطقه خانگیران شهرستان سرخس شامل ۳ مخزن گاز شیرین با استعداد باقی‌مانده تولید ۱۷ میلیارد متر مکعب و یک مخزن گاز ترش عظیم با استعداد باقی‌مانده تولید ۳۰۰ میلیارد متر مکعب می‌باشد. بهره‌برداری از منابع گاز شیرین خانگیران در سال ۱۳۵۲ با ۳ حلقه چاه انجام گرفت و در سال ۱۳۶۲ بهره‌برداری از مخزن گاز ترش مزدوران هم‌زمان با راه‌اندازی پالایشگاه گاز شهید هاشمی نژاد با ۶ حلقه چاه آغاز گردید. مخزن گاز ترش مزدوران حاوی ۵/۳٪ گاز بسیار سمی و خطرناک سولفید هیدروژن (H2S) و ۵/۶٪ گاز دی اکسید کربن (CO۲) می‌باشد؛ و مشابه این مخزن تعداد محدودی در حجم بالای تولید در سطح جهانی فعال است که از آن جمله به کشور کانادا می‌توان اشاره کرد.

باتوجه به وجود ذخایر عظیم گاز در نقاط مرزی کشور همسایه، مطالعات اکتشافی از جمله لرزه‌نگاری سه بعدی که یکی از پیشرفته‌ترین روش‌های اکتشافی نفت وگاز می‌باشد در منطقه مرزی سرخس توسط یک شرکت چینی انجام گرفته و بر مبنای نتایج مطالعات مزبور انجام برخی حفاریهای اکتشافی نیز در نقاط مرزی و دشت سرخس در دستورکار قرار گرفته که اولین چاه اکتشافی/ تحدیدی نیز حفاری شده‌است.

عملیات اجرایی پالایشگاه گاز خانگیران در سال ۱۳۵۴ آغاز و در سال ۱۳۵۷ به دلیل تقارن با پیروزی انقلاب اسلامی متوقف و در نهایت با یک وقفه سه ساله در دهه فجر سال ۱۳۶۲ با حضور ریاست جمهور وقت، سید علی خامنه‌ای این پالایشگاه شروع به کار کرد. مدیران عامل از ابتدا۱_ مرحوم مهندس جمالی نیا ۲_مهندس ستوده ۳_ مهندس عبدالحسین ثمره ای ۴_ مهندس شبیری ۵_ مهندس مسعود حسنی ۶_ مهندس امام ۷_مهندس نجفی ۸_ مهندس مسعود حسنی ۹_ مهندس ناصر اسلامی ۱۰_ مهندس سید مجید منبتی( مدیرعامل فعلی)

فروردین 1366 پس از انفجار در پالایشگاه گاز خانگیران سرخس که منجر به کشته و زخمی شدن چند تن از کارکنان پالایشگاه شد اخباری مبنی بر بمب گذاری از سوی سازمان مجاهدین خلق ایران گزارش شد[1]

جستارهای وابسته

• باشگاه صنعت گاز سرخس
• نیروگاه شمس سرخس
• واحدهای پالایشگاه گاز
• پالایشگاه پارسیان
• پالایشگاه‌های گاز پارس جنوبی

پیوند به بیرون

• پالایشگاه گاز خانگیران