دیوکلتیان

دیوکلتیان
Laureate سر دیوکلتیان
امپراتور روم
Solo-reign Co-reign	۲۰ نوامبر ۲۸۴ – ۱ آوریل ۲۸۶ ۱ آوریل ۲۸۶ – ۱ مه ۳۰۵
پیشین	کارینوس (رقابت تا ژوئیه 285)
جانشین	گالریوس (امپراتوری بیزانس) کنستانتیوس کلوروس (امپراتوری روم غربی)
Co-emperor	ماکسیمیان (امپراتور غربی)
زاده	Diocles 22 December 243–245 سالونا (سلین، کرواسی)
درگذشته	۳ دسامبر ۳۱۱ (سن c. 65–67) Aspalathos (اسپلیت)
آرامگاه	Diocletian's Palace
همسر(ان)	پریسکا
فرزند(ان)	گالریا والریا
نام کامل Gaius Valerius Diocles Gaius Aurelius Valerius Diocletianus

دیوکلسین یا دیوکلتیانوس یا دیوکلتیان (به لاتین: Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus)، نام کامل گایوس اورلیوس والریوس دیوکلتیانوس، امپراتور روم از ۲۰ نوامبر ۲۸۴ تا ۱ مه ۳۰۵ بود.

زندگی‌نامه

دیوکلسین در سال ۲۴۵ متولد شده و مرگ او در سال ۳۱۱ بود. او در دوران آشوب‌های امپراتوری، امپراتوری روم را بین چهار نفر تقسیم کرد و خود به حکومت بر متصرفات شرقی پرداخت که شامل مصر، یونان، مقدونیه و ارمنستان بود و بدین ترتیب باعث ثبات امپراتوری شد. با روی کار آمدن وی دوران پرینکیپاته به اتمام رسیده و نظام جدید دومیناته آغاز شد. پس از دوران اصلاحات بنیادی او ساختار دولت را دگرگون ساخت و به پایایی اقتصاد امپراتوری و ارتش یاری رساند و و آن را برای یک سدهٔ دیگر تندرست نگاه داشت.

او با نرسه پادشاه ایران از دودمان ساسانیان پیمان صلحی بست که چهل سال دوام داشت و دو کشور بر سر مرزها به همداستانی رسیدند. آن‌گاه وی به حل مشکلات درونی روم پرداخت.

او در ۳۰۵ در پنجاه و نه سالگی و به دلیل بیماری، از امپراتوری کناره گرفت و بدین‌سان نخستین امپراتور روم بود که به خواست خود، از تخت قدرت به زیر آمد.

منابع

• نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، Diocletian. (نسخه ۶ ژوئن ۲۰۰۷)
• تورج دریایی، شاهنشاهی ساسانی، برگردان مرتضی ثاقب‌فر، چاپ یکم، نشر ققنوس. شابک ‎۹۶۴-۳۱۱-۴۳۶-۸