دیوکلتیان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از دیوکلسین)
دیوکلتیان
Istanbul - Museo archeol. - Diocleziano (284-305 d.C.) - Foto G. Dall'Orto 28-5-2006.jpg
Laureate سر دیوکلتیان
امپراتور روم
Solo-reign
Co-reign
۲۰ نوامبر ۲۸۴ – ۱ آوریل ۲۸۶
۱ آوریل ۲۸۶ – ۱ مه ۳۰۵
پیشینکارینوس (رقابت تا ژوئیه 285)[۱]
جانشینگالریوس (امپراتوری بیزانس)
کنستانتیوس کلوروس (امپراتوری روم غربی)
Co-emperorماکسیمیان (امپراتور غربی)
زادهDiocles
22 December 243–245[۲]
سالونا (سلین، کرواسی)
درگذشته۳ دسامبر ۳۱۱ (سن c. 65–67)
Aspalathos (اسپلیت)
آرامگاه
همسر(ان)پریسکا
فرزند(ان)گالریا والریا
نام کامل
  • Gaius Valerius Diocles
  • Gaius Aurelius Valerius Diocletianus

دیوکلسین یا دیوکلتیانوس یا دیوکلتیان (به لاتین: Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus)، نام کامل گایوس اورلیوس والریوس دیوکلتیانوس، امپراتور روم از ۲۰ نوامبر ۲۸۴ تا ۱ مه ۳۰۵ بود.

زندگی‌نامه[ویرایش]

دیوکلسین در سال ۲۴۵ متولد شده و مرگ او در سال ۳۱۱ بود. او در دوران آشوب‌های امپراتوری، امپراتوری روم را بین چهار نفر تقسیم کرد و خود به حکومت بر متصرفات شرقی پرداخت که شامل مصر، یونان، مقدونیه و ارمنستان بود و بدین ترتیب باعث ثبات امپراتوری شد. با روی کار آمدن وی دوران پرینکیپاته به اتمام رسیده و نظام جدید دومیناته آغاز شد. پس از دوران اصلاحات بنیادی او ساختار دولت را دگرگون ساخت و به پایایی اقتصاد امپراتوری و ارتش یاری رساند و و آن را برای یک سدهٔ دیگر تندرست نگاه داشت.

او با نرسه پادشاه ایران از دودمان ساسانیان پیمان صلحی بست که چهل سال دوام داشت و دو کشور بر سر مرزها به همداستانی رسیدند. آن‌گاه وی به حل مشکلات درونی روم پرداخت.

او در ۳۰۵ در پنجاه و نه سالگی و به دلیل بیماری، از امپراتوری کناره گرفت و بدین‌سان نخستین امپراتور روم بود که به خواست خود، از تخت قدرت به زیر آمد.

منابع[ویرایش]

  • نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، Diocletian. (نسخه ۶ ژوئن ۲۰۰۷)
  • تورج دریایی، شاهنشاهی ساسانی، برگردان مرتضی ثاقب‌فر، چاپ یکم، نشر ققنوس. شابک ‎۹۶۴-۳۱۱-۴۳۶-۸
  1. Barnes, New Empire, 4.
  2. Barnes, New Empire, 30, 46; Bowman, "Diocletian and the First Tetrarchy" (CAH), 68.