پرش به محتوا

کتاب مقدس و خشونت

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
پنج پادشاه مدیان کشته شده توسط بنی اسرائیل (۱۷۲۸) توسط جرارد هوئت، تصویری از جنگ علیه مدیان (اعداد ۳۱)

کتاب مقدس و خشونت (انگلیسی: The Bible and violence) کتاب مقدس عبری و عهد جدید هر دو حاوی روایت‌ها، شعرها و دستورالعمل‌هایی هستند که به توصیف، تشویق، فرمان، محکوم کردن، پاداش، مجازات و اعمال خشونت هستند که انجام آن به خدا،[۱] افراد، گروه‌ها، دولت‌ها، و دولت-ملت‌ها نسبت داده شده‌است. از جمله اعمال خشونت آمیز شامل جنگ، قربانی‌کردن انسان، قربانی کردن حیوان، قتل، تجاوز جنسی، نسل‌کشی، و تنبیه و جنایت است.

منابع اولیه

[ویرایش]

منبع اولیه برای مطالعه خشونت در عهد عتیق، خود کتاب مقدس عبری است که «تنخ» نیز شناخته می‌شود، شامل کل انجیل یهودی و مجموعه ای از نوشته‌های مذهبی در دوران باستان است. تنخ دارای ۲۴ کتاب است که شامل کتاب‌های زیر است:

بخش‌های خاصی از عهد عتیق در زمینهٔ خشونت مهم به‌شمار می‌رود. کتاب‌های پیدایش (به‌خصوص باب‌های ۱–۱۱) و سفر خروج (به ویژه باب‌های ۱–۱۵) حاوی داستان آفرینش همراه با گزارش خداوند است که اسرائیل را از بردگی از طریق شکست فرعون در مصر رهایی بخشید. شرح فتح کنعان در کتاب یوشع ۱–۱۲ ظاهر می‌شود، اما خروج (۱۷:۸–۱۶)، اعداد (۱۳؛ ۲۱:۱–۳، ۲۱–۳۵؛ ۳۱؛ ۳۲؛ ۳۳:۵۰–۵۶)، و تثنیه (۱: ۱–۴:۴۳؛ ۷؛ ۲۰) تصرف این زمین را پیش‌بینی می‌کنند، و کتاب‌های روایی که به دنبال کتاب یوشع می‌آیند، تکمیل آن را نشان می‌دهند (به ویژه به کتاب داوران ۱–۳؛ کتاب‌های سموئیل۱–۱۵).[۴]

داستان الیاس و الیسع و اعمال خشونت‌آمیز آنها در کتاب اول از کتاب‌های پادشاهان از ۱۷ تا کتاب دوم پادشاهان قسمت ۹ یافت می‌شود. کل مجموعه کتاب‌های انبیاء برای مطالعه خشونت مهم است، زیرا پیشگویی‌های نبوی اغلب حاوی اتهام‌های اعمال خشونت آمیز یا لفاظی‌های انتقام‌جویانه در پاسخ به آن‌ها هستند. لفاظی‌های خشونت آمیز و شکایت از خشونت در سراسر مزامیر (به صورت شعر) ظاهر می‌شود. اما برای بررسی مشکل زبان خشونت، مزامیر خاصی که انتقام خداوند را فرا می‌خوانند، اهمیت ویژه‌ای دارند: مزمور ۵۸، ۱۰۹، ۱۳۷، و ۱۳۹.[۴]

بعد دیگر مسئله با منابع اولیه، بحث قرن دوم میلادی دربارهٔ عهد عتیق به عنوان کتاب مقدس مسیحی است. مسیحیان حداقل از قرن دوم میلادی، زمانی که مرقیون فیلسوف جنبشی را برای رد عهد عتیق و خدای عهد عتیق رهبری کرد، با خشونت الهی در عهد عتیق دست و پنجه نرم کردند. این جنبش به اندازه کافی قابل توجه بود که رهبران کلیدی کلیسا مانند اسقف یونانی ایرنئوس و ترتولیان برای سرکوب آن تلاش کردند. در عصر مدرن، مفسران با قوت جدیدی به مسئله پرداخته و از منظری تازه به آن پرداخته‌اند.[۴]

در کتاب مقدس عبری / عهد عتیق

[ویرایش]

مجازات بنی اسرائیل‌ها برای خدمت به خدایان دیگر

[ویرایش]
  • «و لعنت، اگر به دستورهای یهوه خدای خود گوش ندهید، بلکه از راهی که امروز به شما فرمان می‌دهم روی گردانید و از خدایان دیگری که نمی‌شناسید پیروی کنید.» (تثنیه ۱۱:۲۸)[۵][۶]
  • «اگر در میان تو، در یکی از شهرهای تو، که یهوه خدایت به تو می‌دهد، مرد یا زنی یافت شود که در نظر خداوند، خدای تو، با تجاوز از عهدش، آنچه را که ناپسند است، انجام دهد. رفت و خدایان دیگر را عبادت کرد و آنها را پرستش کرد، یا خورشید یا ماه یا هیچ‌یک از لشکرهای آسمانی را که من به آن دستور نداده‌ام، و اگر به شما گفته شد و شنیدید، کاملاً تحقیق کنید. ببینید، اگر صحت دارد و مسلم است که این کار منفور در اسرائیل انجام شده‌است سپس آن مرد یا آن زن را که این کار بد را انجام داده‌است، به دروازه‌های شما، یعنی مرد یا زن، بیرون بیاورید و آنها را سنگسار کنید. به شهادت دو شاهد یا سه شاهد، کسی که باید بمیرد باید کشته شود. او نباید به شهادت یک شاهد اعدام شود. دست گواهان اول بر ضد او باشد تا او را بکشند و بعد دست همه مردم. پس شر را از میان خود پاک کن.»[۷](تثنیه ۱۷:۲–۷)[۶][۸]
  • «کسی که برای خدای دیگری قربانی کند، جز برای خداوند، به کلی هلاک خواهد شد.» (خروج ۲۲:۲۰)[۶]
  • «زیرا من امروز به شما دستور می‌دهم که یهوه خدای خود را دوست بدارید و در اطاعت او رفتار کنید و اوامر و احکام و قوانین او را نگاه دارید. آنگاه زنده خواهید شد و زیاد خواهید شد و یهوه خدایت شما را در سرزمینی که برای تصرف آن وارد می‌شوید برکت خواهد داد.» «اما اگر دلت روی گردان شد و اطاعت نکردی، بلکه کنار رفتی و خدایان دیگر را عبادت کنی و آنها را بندگی کنی.» من امروز به شما اعلام می‌کنم که قطعاً نابود خواهید شد. در سرزمینی که برای ورود و تصرف از اردن عبور می‌کنید، مدت زیادی زندگی نخواهید کرد. (تثنیه ۱۸-۱۷-۳۰:۱۶)[۹]
  • «اگر به بیگانه و یتیم و بیوه ستم نکنی و خون بیگناه را در این مکان نریزی و به دنبال خدایان دیگر راه نیفتی و به تباهی خودت برسی. بهت اجازه می‌دهم ساکن در این مکان باشی، در سرزمینی که به پدران شما بخشیدم تا ابدالاباد.» (ارمیا ۷:۷–۷:۶)[۶]
  • «آنها در سرزمین شما زندگی نخواهند کرد، زیرا شما را وادار به گناه خواهند کرد؛ زیرا اگر خدایان آنها را عبادت کنید، قطعاً برای شما دام خواهد بود.» (خروج ۲۳:۳۳)[۶]
  • اما پیامبری که سخنی را به نام من متکبرانه بگوید که من به او امر نکرده‌ام یا به نام خدایان دیگر بگوید، آن پیامبر خواهد مرد. (تثنیه ۱۸:۲۰)[۶]

مجازات مرتد شدن

[ویرایش]

موسی جهت دیدار با خداوند به کوه سینا می‌رود. بازگشت او به طول می‌انجامد. هارون گوساله‌ای برای آنها از طلا می‌سازد و یهودیان گوساله پرست می‌شوند. خداوند به شدت خشمگین شده و به موسی می‌گوید:"می‌دانم این قوم چقدر سرکشند. بگذار آتش خشم خود را بر ایشان شعله ور ساخته، همه را هلاک کنم" (کتاب مقدس، خروج، ۳۲، آیات ۱۰–۹). موسی واسطه شده و خشم خدا را می‌خواباند. به نزد قوم بازگشته و گوساله را در آتش انداخته و ذوب می‌کند. سپس به یهودیان مرتد گفت: «خداوند، خدای بنی اسرائیل می‌فرماید: شمشیر به کمر ببندید و از این سوی اردوگاه تا آن سوی اش بروید و برادر و دوست و همسایه خود را بکشید" لاوی‌ها اطاعت کردند و در آن روز در حدود سه هزار نفر از قوم اسرائیل کشته شدند» (خروج، ۳۲، آیات ۲۸–۲۷). روز بعد موسی به نزد خدا رفته و خواستار بخشش یهودیان می‌شود. خدا به او می‌گوید:

«هرکس نسبت به من گناه کرده، اسم او را محو خواهم کرد… من به موقع قوم را به خاطر این گناه مجازات خواهم کرد.» خداوند به خاطر پرستش بتی که هارون ساخته بود، بلای هولناکی بر بنی اسرائیل نازل کرد (خروج، ۳۲، آیات ۳۵–۳۳).[۱۰]

طبق تورات یا شریعت موسی، اینها برخی از جرایم هستند که ممکن است مستحق مجازات اعدام باشند. قوانین کتاب مقدس مجازات اعدام را برای برخی جرم‌ها تعیین می‌کند. اینها شامل طیف وسیعی از جرم‌ها از قتل تا آدم‌ربایی، زنا تا زنای با محارم، انواع خاصی از تجاوز جنسی، عبادت بت‌پرستانه و تحریک عمومی به ارتداد، از بی‌احترامی به والدین تا هتک حرمت به روز سبت است. با این حال، جنبش اصلاحات از قرن‌ها پیش مجازات اعدام را به‌طور مؤثر لغو کرده‌است.[۱۱]

قوانین جنگ

[ویرایش]

جنگ به‌طور مکرر در عهد عتیق ظاهر می‌شود و مقوله خاصی از خشونت را نشان می‌دهد. شرح فتح کنعان توسط اسرائیل و دستور «نابودی کامل» آنها پرسش‌های اخلاقی را مانند آنچه که توسط فتح‌های استعماری مدرن و پاکسازی قومی مطرح شد، ایجاد می‌کند.[۵۱] سفر خروج می‌گوید که «خداوند مرد جنگ است.» در دنیای باستان، خدایان قرار بود از مردم خود دفاع کنند و در جنگ به آنها کمک کنند و خدای اسرائیل از این نظر تفاوتی نداشت.[۵۲]

هنگامی که خداوند شما را به سرزمینی که در شرف تصرفش هستید، ببرد، این هفت قوم را که همگی از شما بزرگتر و قویترند نابود خواهد ساخت: هیتی‌ها، جرجاشی‌ها، عموری‌ها، کنعانی‌ها، فرزی‌ها، حوی‌ها و یبوسی‌ها. زمانی که خداوند، خدایتان آنها را به شما تسلیم کند و شما آنها را مغلوب نمایید، باید همهٔ آنها را بکشید. با آنها معاهده‌ای نبندید و به آنها رحم نکنید، بلکه ایشان را بکلی نابود سازید. با آنها ازدواج نکنید و نگذارید فرزندانتان با پسران و دختران ایشان ازدواج کنند. چون در نتیجه ازدواج با آنها جوانانتان به بت‌پرستی کشیده خواهند شد و همین سبب خواهد شد که خشم خداوند نسبت به شما افروخته شود و شما را بکلی نابود سازد. قربانگاه‌های کافران را بشکنید، ستون‌هایی را که می‌پرستند خرد کنید و مجسمه‌های شرم آور را تکه‌تکه نموده، بت‌هایشان را بسوزانید؛ چون شما قوم مقدسی هستید که به خداوند خدایتان اختصاص یافته‌اید. او از بین تمام مردان روی زمین شما را انتخاب کرده‌است تا برگزیدگان او باشید… خداوند آنانی را که از او نفرت دارند بی درنگ مجازات و نابود می‌کند… تمامی قوم‌هایی را که خداوند، خدایتان بدست شما گرفتار می‌سازد نابود کنید. به ایشان رحم نکنید و خدایان ایشان را پرستش ننمایید، وگرنه در دام مهلکی گرفتار خواهید شد… خداوند، خدایتان زنبورهای سرخ و درشتی خواهد فرستاد تا آن عده از دشمنانتان را نیز که خود را پنهان کرده‌اند، نابود سازد… شما هم به آن قوم‌ها حمله نموده، آنها را از بین خواهید برد .(کتاب مقدس، تثنیه، ۷، آیات ۲۴–۱).[۱۰]

حمله به کنعان

مشکل‌سازترین بخش گزارش کتاب مقدس فتح کنعانی‌ها در سفر تثنیه است، بنی اسرائیل باید مردم آن سرزمین را به کلی نابود می‌کردند. «با آنها عهد نبند و به آنها رحم نکن» «زیرا شما قومی مقدّس برای یهوه خدای خود هستید. یهوه، خدایت بنی اسرائیل را از میان تمامی قوم‌های زمین برگزیده است.»[۵۲] در سفر تثنیه ۲۰:۱۶–۱۸، خداوند به بنی‌اسرائیل دستور می‌دهد که «هر چیزی را که نفس می‌کشد را زنده نگذارند… آنها را کاملاً نابود کنند…»،[۵۳][۵۴] بنابراین بسیاری از محققان این را به عنوان دستورهایی برای ارتکاب نسل‌کشی توصیف می‌کنند.[۵۵][۵۶]

به دنبال اصلاحات در تکنیک باستان‌شناسی و تجزیه و تحلیل هرمنوتیکی (تفسیر متن) کتاب مقدس، اکثر محققان کتاب مقدس اکنون به این دیدگاه تمایل دارند که «حمله به کنعان» هرگز به عنوان یک رویداد واقعی اتفاق نیفتاده است، بلکه نماینده قیاسی است برای مجموعه‌ای از شرایط که در قرن‌های ششم و هفتم پیش از میلاد، زمانی که نسل جدیدی از اسرائیلی‌ها از اسارت در بابل به «سرزمین موعود» خود - یهودا و اسرائیل - بازگشتند، افسانه‌های باستانی را بازنویسی کردند تا با تجربه خود در این راه مطابقت داشته باشند.[۵۷] فتح سرزمین موعود یک رویداد تاریخی نیست بلکه یک اثر تخیلی از کاتبان کتاب مقدس است، که در طول قرن ها تکامل یافته است.[۵۸]

جنگ با مدین در اعداد
زنان مدیان در اسارت عبرانیان، آبرنگ اثر جیمز تیسو، در موزه یهودی، نیویورک

جنگ با مدیان (اعداد ۳۱)[۵۹][۶۰] در ارتباط با موأب در ماورای اردن در کتاب مقدس و مدیانیان است. در آیات ۱۸–۱ از سفر اعداد، خداوند به موسی فرمود: «از مدیانیان به دلیل این که قوم اسرائیل را به بت‌پرستی کشاندند انتقام بگیر. پس از آن، تو خواهی مرد و به اجداد خودخواهی پیوست». پس موسی به قوم اسرائیل گفت: «عده‌ای از شما باید مسلح شوند تا انتقام خداوند را از مدیانیان بگیرند. از هر قبیله هزار نفر برای جنگ بفرستید.» این کار انجام شد و از میان هزاران هزار اسرائیلی، موسی دوازده هزار مرد مسلح به جنگ فرستاد. صندوق عهد خداوند و شیپورهای جنگ نیز همراه فینحاس پسر الغازار کاهن به میدان جنگ فرستاده شد. تمامی مردان مدیانیان در جنگ کشته شدند. پنج پادشاه مدیان به نام‌های اوی، راقم، صور، حور و رابع در میان کشته شدگان بودند. بلغام پسر بعور نیز کشته شد. آن وقت سپاه اسرائیل تمام زنان و بچه‌ها را به اسیری گرفته، گله‌ها و رمه‌ها و اموالشان را غارت کردند. سپس همه شهرها، روستاها و قلعه‌های مدیانیان را آتش زدند. آنها اسیران و غنایم جنگی را پیش موسی و الغازار کاهن و بقیهٔ قوم اسرائیل آوردند که در دشت موآب کنار رود اردن، روبروی شهر اریحا اردو زده بودند. موسی و الغازار کاهن و همهٔ رهبران قوم به استقبال سپاه اسرائیل رفتند. ولی موسی بر فرماندهان سپاه خشمگین شد و از آنها پرسید: «چرا زن‌ها را زنده گذارده‌اید؟ اینها همان کسانی هستند که نصیحت بلعام را گوش کردند و قوم اسرائیل را در فغور به بت‌پرستی کشاندند و قوم ما را دچار بلا کردند. پس تمامی پسران و زنان شوهردار را بکشید. فقط دخترهای باکره را برای خود زنده نگهدارید.» سپس غنیمت بین غیر نظامیان اسرائیلی، سربازان و یهوه تقسیم شد.[۶۱][۱۰]

پیتر سینگر- فیلسوف استرالیایی- در فصل چهارم کتاب یک جهان: اخلاق جهانی شدن، مجازات مدیان را نسل‌کشی به‌شمار آورده و ابتدا دو علت برای انجام آن نسل‌کشی ذکر می‌کند. اول- برقراری روابط جنسی با بنی اسرائیل. دوم- داشتن دینی متفاوت که برخی از بنی اسرائیل را به سوی خود کشانده بود. اما وی دلیل اصلی را امر دیگری به‌شمار آورده‌است. تعداد زنان محدود بود و آنها تعداد محدودی فرزند می‌توانستند به دنیا آورند. مردان و پسران مدیانی رقیب یهودیان بودند، موسی دستور داد تا همه آنها را بکشند. زنان شوهردار را هم کشت تا زن حامله‌ای باقی نماند: این راه مؤثری بود برای این که در نسل بعدی هیچ‌کس که تماماً از نسل مدیانی باشد به دنیا نمی‌آید…در اینجا ما با موردی از نسل‌کشی روبه رو هستیم که مزیت ژنتیکی آن برای عاملان نسل‌کشی کاملاً روشن است.[۱۰]

جنگ با عمالیق
سموئیل نبی، شائول را به دلیل زنده نگهداشتن بعضی از عمالیق‌ها لعنت می‌کند.[۶۲] نقاشی سال ۱۵۲۰ میلادی توسط هانس هلباین پسر

عمالیقیان از نسل عیسو، برادر یعقوب بودند. عیسو کسی بود که حق اولیت و سهم خود را به یعقوب فروخته بود. آنها کنعانی نبودند. در همان بدو تولد قوم اسرائیل، زمانی که از مصر بیرون آمدند و در آسیب پذیرترین حالت خود بودند، حتی قبل از اینکه به سینا برسند عمالیقیان آمدند و به آنها حمله کردند. اسرائیل مجبور شد در همان بدو تولد قوم اسرائیل، زمانی که از مصر بیرون آمدند و در آسیب پذیرترین حالت خود بودند، حتی قبل از اینکه به سینا برسند و حتی آب نداشتند، عمالیقیان آمدند و به آنها حمله کردند. اسرائیل مجبور شد در اولین نبرد خود و برای جان خود به رهبری موسی علیه عمالیقیان بجنگد. در آینده نیز آنها ملتی بودند که بیش از هر کشور دیگری برای نابودی اسرائیل تلاش کردند. «خداوند نسل به نسل با عمالیق جنگ خواهد کرد.» (خروج ۱۷:۱۶).[۶۳] در کتاب اول سموئیل (۱۵:۳)، خدا به شائول گفت: «اکنون برو، به عمالیقیان حمله کن، و هر چه را که متعلق به آنهاست، به کلی نابود کن. به آنها رحم نکن، مردان و زنان، کودکان و نوزادان، گاو و گوسفند، شتر و الاغ را بکش.» شائول با وظیفه‌شناسی زنان، کودکان، نوزادان و همه مردان را نابود کرد – اما سپس پادشاه را نجات داد. او همچنین برخی از گوساله‌ها و بره‌های خوش طعم تر را نجات داد. خدا به خاطر ناتوانی اش در تمام کردن کار از او خشمگین شد.[۶۴]

نبردها در کتاب یوشع

اجماع قوی در میان محققان این است که کتاب یوشع ارزش تاریخی کمی دارد. قتل‌عام پس از فتح نبرد اریحا (یوشع ۱–۶) و عای (یوشع، ۸، آیه‌های ۲۸–۲۴)، که به عنوان دفاع در برابر حمله‌های پادشاهان کنعانی توصیف شده‌است در کتاب یوشع ذکر شده‌است.[۴]: 8 [۴] : 9 [۶۵]

تأثیر

عوامل ادبی و تاریخی ای وجود دارد که زمینه را فراهم می‌کند و در برخی موارد تأثیر روایت‌های عهد عتیق از جنگ را کاهش می‌دهد. شواهد باستان‌شناسی به وضوح نشان می‌دهد که بنی اسرائیل در اوایل تاریخ خود به عنوان یک ملت، کنترل محدودی بر این سرزمین داشتند. به عبارت دیگر، داستان فتح کنعان در یوشع ۱–۱۲ به صورت آرمانی بیان شده و آنچه را که ارتش یوشع در اواخر عصر برنز (۱۵۵۰–۱۲۰۰ قبل از میلاد) واقعاً انجام داد را منعکس نمی‌کند. اولین نگارش داستان فتح کنعان احتمالاً در قرن هفتم قبل از میلاد در زمان سلطنت ششمین پادشاه یهودا یوشیا بود. یوشیا از نوشتن اولین پیش نویس تاریخ حمایت کرد تا از اصلاحات مذهبی و سیاسی خود حمایت کند که عمدتاً بر پاکسازی عبادت و محدود کردن فرقه به معبد اورشلیم متمرکز بود. این داستان زمانی شکل نهایی را به خود گرفت که اسرائیل در تبعید در بابل بود. به عبارت دیگر، داستان فتح گسترده اسرائیل بر کنعان توسط افرادی که به دنبال تسخیر سرزمین دیگری بودند، نقل نشده‌است. بلکه داستان از تلاش برای «هویت آفرینی» در آن سرزمین برای قوم خدایی که در آخرین مراحل روایت داستان، خودشان سرزمین نداشتند، پدید آمد. به این ترتیب، داستان بر توکل به خدا تأکید دارد، نه به اقدام نظامی.[۵۱] با این حال، این مشکل اخلاقی ناشی از این کتاب‌ها را برطرف نمی‌کند. به قول استاد دانشگاه آکسفورد، جیمز بار (پژوهشگر کتاب مقدس)، «مشکل این نیست که روایت‌ها واقعیت هستند یا تخیلی. مشکل این است که چه واقعیت و چه تخیلی، دستور نابودی آیینی داده شده‌است.» نابودی کنعانیان در کتاب مقدس به عنوان خواست خدا نشان داده شده‌است، و صرفاً با اراده و تصمیم خدا برای دادن سرزمین آنها به اسرائیل این نابودی توجیه شده‌است. با توجه به رواج خشونت در دنیای باستان، در آن زمان، احتمالاً اسرائیل باستان خشونت کمتری نسبت به سایرین داشته‌است اما با این وجود خشونت همچنان پابرجاست و پیامدهای سرنوشت‌سازی در تاریخ غرب داشته‌است. نمونه‌های الگو قرار دادن چنین قوانینی در جنگ‌های بعدی بسیار است. پیوریتن‌های نیو انگلند در آمریکای تازه کشف شده متون کتاب مقدس در مورد فتح را برای موقعیت خود به کار بردند و مردم بومی قاره آمریکا را در نقش کنعانیان و عمالیق‌ها قرار دادند.[۵۲] به گفته فیلیپ جنکینز، استاد دانشگاه پنسیلوانیا پیوریتن‌ها زمانی که می‌خواستند از شر قبایل بومی آمریکا خلاص شوند، از متن داستان عمالیق استفاده کردند. [کاتولیک]‌ها از آن علیه پروتستان‌ها و پروتستان‌ها علیه کاتولیک‌ها استفاده کردند. جنکینز در سال ۲۰۱۱ در کتاب خود با عنوان کنار گذاشتن شمشیر: چرا نمی‌توانیم آیات خشونت آمیز کتاب مقدس را نادیده بگیریم می‌نویسد: «در رواندا در سال ۱۹۹۴، واعظان هوتو به خاطره پادشاه شائول استناد کردند تا کشتار کامل همسایگان توتسی خود را توجیه کنند.» در توضیح و تفسیر داستان عمالیق آمده که آنها به دلیل مذهبشان یا فقدان آن هدف نابودی قرار گرفتند. «مردم عمالیق سال‌ها پیش از خدای واقعی اسرائیل شنیده بودند، اما از ایمان آوردن به او امتناع کردند.»[۶۴]

خشونت علیه زنان

[ویرایش]
، دختر یفتاح، اثر جیمز تیسو. ۱۸۹۶–۱۹۰۲.

اولین مطالعه سیستماتیک خشونت علیه زنان در روایت کتاب مقدس، کتاب متون وحشت نوشته شده توسط فیلیس تریبل بود که در آن به داستان دختر یفتاح (داوران باب ۱۱) و سه داستان تجاوز جنسی هاجر (برده ساره) (پیدایش ۳۴)، تامار (۲ سموئیل ۱۳)، صیغه لاوی (داوران ۱۹) بدون کم‌اهمیت جلوه دادن درد و خشونت بیان شده‌است. از زمان این کار پیشگامانه، مطالعات فراوانی در مورد خشونت در کتاب مقدس، و به ویژه خشونت علیه زنان، پدیدار شده‌است.[۶۶]

متون کلیدی برای تحقیق در مورد خشونت جنسی شامل تجاوز به دینه (پیدایش ۳۴)، تجاوز به تامار (دوم سموئیل ۱۳)، تجاوز گروهی و قتل صیغه لاوی (داوران ۱۹–۲۱)، بث‌شبع و داوود (دوم سموئیل) است. «استعاره ازدواج» در کتاب‌های انبیاء (به ویژه کتاب هوشع ۱–۳، کتاب ارمیا ۳، و کتاب حزقیال ۱۶ و ۲۳)، تجاوز به دختر صهیون (مرثیه ۱ و ۲)، دختران لوط (پیدایش ۱۹) و متون توصیف کننده رفتار با زنان اسیر در جنگ و سایر تقاطع‌های خشونت جنسی و رزمی نیز دارای اهمیت هستند.[۶۶]

نمونه خشونت علیه زنان در تعدادی از کتاب‌های نبوی آمده‌است که در آنها از «استعاره ازدواج» استفاده شده‌است. در این متون، خدا به عنوان یک شوهر وفادار و اسرائیل (یا اورشلیم) به عنوان یک زن بی‌بندوبار توصیف شده‌است. بی‌بندوباری جنسی در این تمثیل استعاره‌ای از معاهدات اسرائیل یا یهود با سایر ملل و اعمال مذهبی متقابل است. در تمام این بخش‌ها از خوانندگان دعوت می‌شود تا با خدا همدردی کنند و از نظم و انضباط خشن نسبت به همسر خیانتکارش حمایت کنند. به این ترتیب، از این متون کتاب مقدس برای چشم پوشی از خشونت خانگی و برای آگاهی دادن به مردان استفاده شده‌است که کتک زدن همسرانشان برای تسلیم شدن حق آنهاست. در تاریخ تفسیر، از این متون برای ترویج این ایده استفاده شده‌است که مردان حق دارند از خشونت به عنوان روشی برای کنترل زنان استفاده کنند. ادعا می‌شود که «این فقط یک استعاره است»، اما مفسران کتاب مقدس این متون را با همدلی کامل با دیدگاه خدا (شوهر) خوانده‌اند.[۶۷]

در حالی که بسیاری از متون قانونی از حقوق زنان حمایت می‌کنند، بسیاری از قوانین خشونت را ترویج می‌کنند و قربانی را مقصر می‌دانند. خروج ۲۲:۱۸ مجازات اعدام را فقط برای یک زن جادوگر تجویز می‌کند، حتی اگر زن و مرد هر دو به جادوگری و سایر اشکال پیشگویی بپردازند. در سفر تثنیه ۲۲:۲۲–۲۳، اگر مردی به زن شوهردار در شهر تجاوز کند، زن نیز در کنار عامل جنایت به قتل می‌رسد. او تنها در صورتی از اعدام در امان می‌ماند که تجاوز جنسی در حومه شهر اتفاق بیفتد، جایی که او نمی‌تواند درخواست کمک کند. طبق خروج ۲۱:۷، برده‌های زن اسرائیلی مانند برده‌های مرد پس از شش سال خدمت آزاد نمی‌شوند.[۶۷]

در کتاب مقدس جدید / عهد جدید

[ویرایش]

مافوق‌گرایی

[ویرایش]

به گفته مایکل ولاخ، «غیرقابل انکار است که تعصب‌های ضدیهودی اغلب با دیدگاه مافوق‌گرایی مسیحیان همراه بوده‌است».[۶۸]: ۵٬۶ 

اندیشه مافوق‌گرایی با «دو عقیده اصلی» تعریف می‌شود:

  1. اینکه اسرائیل موقعیت خود را به عنوان قوم خدا از طریق نافرمانی از دست داده‌است.
  2. بنابراین کلیسای عهد جدید و مسیحیت به اسرائیل واقعی و وارث وعده‌های داده شده به ملت اسرائیل تبدیل شده‌است.[۶۸]: ۱۲ 

مافوق‌گرایی سه شکل دارد: مافوق‌گرایی تنبیهی، اقتصادی و/یا ساختاری.[۶۸]: ۱۲  «مافوق‌پرستی» تنبیهی شکل «شدیدتر» مافوق‌گرایی است و به‌عنوان مجازاتی از جانب خداوند تلقی می‌شود.[۶۸]: ۱۳  مافوق‌گرایی اقتصادی شکلی معتدل در مورد اقتصاد خداوند است: برنامه او در تاریخ برای انتقال نقش «قوم خدا» از یک گروه قومی به یک گروه جهانی.[۶۸]: ۱۵  شکل سوم شامل اولویت عهد جدید بر عهد عتیق با نادیده گرفتن یا جایگزینی معنای اصلی قطعه‌های عهد عتیق است.[۶۸]: ۱۷  به عنوان مثال، در کلیسای اولیه، افزایش استفاده از تفسیر و تمثیل فلسفی یونانی باعث شد استدلال‌ها و نتایجی مانند آنچه ترتولیان هنگام تفسیر این جمله به دست بیاورد، بزرگتر به جوان‌تر خدمت می‌کند. (دربارهٔ یعقوب و عیسو، پسران دوقلوی اسحاق و ربه‌کا (Genesis 25.23) از نظر تمثیلی به این معنا تفسیر شد که اسرائیل به کلیسا خدمت خواهد کرد.[۶۸]: ۳۲٬۳۳ 

انجیل متی و آیه‌های ضدیهودی

[ویرایش]

انجیل متی اغلب به عنوان یهودی‌ترین انجیل متعارف ارزیابی می‌شود، با این حال گاهی گفته می‌شود که ضد یهود یا یهودی‌ستیز است.[۶۹]

انجیل متی به خوانندگان این تصور را می‌دهد که دشمنی با یهودیان با پیشرفت روایتش افزایش می‌یابد، تا اینکه در فصل ۲۳ به اوج خود می‌رسد.[۷۰]

در فصل ۲۱، تمثیل کارگران در تاکستان ثبت شده که به طرز شگفت‌آوری شبیه اشعیا ۵: ۱–۳۰ است،[۷۱]

در فصل ۲۳ و ۲۴، سه آیه با مضمون مشابه خصمانه متوالی ثبت شده‌است. ابتدا وای بر فریسیان:

شما بر ضد خود شهادت می‌دهید که از نسل قاتلان پیامبران هستید… ای مارها، ای افعی‌ها! چگونه می‌توانید از محکوم شدن به جهنم فرار کنید؟

— متی 23:31-33[۷۲]

عبارات خاصی که از ویرانی اورشلیم صحبت می‌کنند دارای عناصری هستند که به عنوان نشانه‌هایی از نگرش‌های ضدیهودی متی تفسیر می‌شوند. گفته می‌شود که عیسی پایتخت را خطاب قرار داده‌است: «ای اورشلیم، ای اورشلیم، ای شهری که انبیا را به قتل رسانیدی و رسولانی را که به نزد تو فرستاده شدند سنگسار کردی! چه بسیار اوقاتی که آرزو کردم مانند مرغی که جوجه‌های خود را زیر پر و بال خود جمع می‌کند، فرزندان تو را به دور خود جمع کنم؛ امّا تو نخواستی.»[۷۳][۷۴] چنین تصوراتی از پایان معبد قدیمی ممکن است به صورت تجسم الهیات جایگزین خوانده شود، که بر اساس آن مسیحیت جایگزین یهودیت می‌شود.[۷۴]

نقطه اوج این گفتار مسلماً همان آیه‌ای است که بیش از هر قطعه در عهد جدید دیگری باعث رنج یهودیان شده‌است، این آیه انتساب منحصر به فرد مسئولیت مرگ عیسی از دیدگاه نویسندگان متی به قوم یهود است:

خون [عیسی] بر ما و بر فرزندان ما باد!

— متی ۲۷:۲۵[۷۵]

این متن «گناه خونی» به این معنا تفسیر شده‌است که همه یهودیان از زمان عیسی و تا ابد پس از آن تصلیب عیسی را قبول دارند.[۷۶]

بازتاب‌ها و پاسخ‌های جامعه شناختی

[ویرایش]

جوژه کراشووچ زمینه ای از خاور نزدیک باستان را توصیف می‌کند که در آن داستان‌ها و متن کتاب مقدس عبری سرچشمه گرفته‌است، که در آن خدایان با مردمان شناسایی می‌شدند، و شکوفایی یا نابودی یک قوم بازتابی از قدرت خدا یا خدایانش بود. در حالی که بنی اسرائیل باستان خدای خود را به عنوان یک موجود در تضاد با تصور شرک آمیز همسایگان خود تصور می‌کردند، آنها مانند دیگر مردمان خاور نزدیک باستان باقی ماندند و خود را یک واحد کامل در رابطه با خدا می‌دانستند. بر این پایه، تصورهایی مبنی بر شکوفایی یا شکست ملت با هم به عنوان یک کل و نه به صورت فردی پدید آمد، و همچنین این دیدگاه که گناه فردی منجر به رنج جمعی و تنبیه دسته‌جمعی می‌شود.[۷۷]

نسل‌کشی

[ویرایش]

پژوهشگر نورالدین مصلحه می‌نویسد که «نسل‌کشی» احکام قتل‌عام «از قبل برای نسل‌های بعدی حفظ شده‌است» و همچنین می‌نویسد که چنین احکامی نمونه‌های الهام‌بخش حمایت الهی برای کشتار دشمنان بوده‌است.[۷۸]

پژوهشگر کتاب مقدس، لئونارد بی. گلیک بیان می‌کند که بنیادگرایی یهودی در اسرائیل، مانند شلومو آوینر، مردم فلسطینی را مانند کنعانیان کتاب مقدس می‌دانند و برخی از رهبران بنیادگرا پیشنهاد می‌کنند که اگر فلسطینی‌ها زمین (زمین یهودیان) را ترک نکنند، «باید آماده نابودی» فلسطینی‌ها باشند.[۷۹]

آرتور گرنکه به نقل از مورخ، نویسنده و محقق دیوید استانارد: بحث دربارهٔ تأثیر باورهای مسیحی بر نسل‌کشی مردمان بومی در قاره آمریکا، استنارد استدلال می‌کند که در حالی که دیدگاه عهد جدید در مورد جنگ مبهم است، ابهام کمی در عهد عتیق وجود دارد. او به بخش‌هایی در سفر تثنیه اشاره می‌کند که در آن خدای اسرائیلی، یهوه دستور داده‌است. اسرائیلیان بت پرستانی را که می‌خواستند سرزمینشان را برای پرستش خدای خود ذخیره کنند، کاملاً نابود کنند (تثنیه ۷: ۲، ۱۶، و ۲۰: ۱۶–۱۷).... به گفته استانارد، این دیدگاه از جنگ به… نابودی مردمان بومی در قاره آمریکا همین دیدگاه بود که به هولوکاست نیز منجر شد. بر این اساس، نگاه به این بخش خاص از عهد عتیق مهم است: تنها وضعیتی را توصیف می‌کند که یک گروه تلاش می‌کند تا گروه‌های دیگر را کاملاً نابود کند، همچنین تأثیر عمده ای در شکل‌دادن به سیستم‌های فکری و اعتقادی که نسل‌کشی را مجاز و حتی الهام گرفته‌اند داشته‌است.[۸۰]

آری ورسلوئیس می‌گوید: «...بومیان نیز برای توجیه اخراج استعمارگران خود به این فرمان (در تثنیه ۷) متوسل شده‌اند. این واقعیت با مثال بنیان‌گذار یک دین نوظهور توسط ته کوتی در قرن نوزدهم، در نیوزیلند نشان داده می‌شود؛ زیرا او قوم خود مائوریها را بنی اسرائیل و استعمارگران را کنعانیان می‌دانست.»[۸۱]

فرانک رابرت چالک و کرت جوناسون، جامعه شناسان، «قابلیت کاربرد واژه [نسل‌کشی] در دوره‌های پیشین تاریخ انسان را زیر سؤال می‌برند، و همچنین بارهای قضاوتی و اخلاقی مرتبط با آن را زیر سؤال برده‌اند».[۸۲] از آنجایی که اکثر جوامع گذشته نسل‌کشی را تحمل کرده و عمل می‌کردند، به‌عنوان «در طبیعت زندگی بودن» به دلیل «سختی و بی رحمی» زندگی پذیرفته می‌شد.[۸۲]: 27  فرانک رابرت چالک و کرت جوناسون می‌گویند که عهد عتیق حاوی مواردی است که آنها را نسل‌کشی می‌دانستند (اگر واقعی باشند).[۸۲]: 64 

مورخ و نویسنده ویلیام تی. کاوانو بیان می‌کند که هر جامعه ای در طول تاریخ شامل در نقش شاهین و کبوتر قرار گرفتن، بوده‌است. کاوانو و جان گامی بیان می‌کنند که قوانینی مانند قوانین تثنیه احتمالاً منعکس‌کننده مبارزات داخلی اسرائیل بر سر دیدگاه‌های متفاوت در مورد موضوعاتی مانند مسئله نحوه به‌کارگیری جنگ است.[۸۳][۸۴][۸۵][۸۶]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. Römer, Thomas (2013). Dark God: Cruelty, Sex, and Violence in the Old Testament (3rd Revised and expanded ed.). New York: Paulist Press. ISBN 978-0-8091-4796-0.
  2. "Difference Between Torah and Tanakh". Difference Between (به انگلیسی). 2019-11-23. Retrieved 2023-11-30.
  3. "Old Testament, Canon, Versions". Encyclopedia Britannica (به انگلیسی). 1998-10-19. Retrieved 2023-12-01.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ ۴٫۲ ۴٫۳ ۴٫۴ Creach, Jerome (Jul 2016). "Violence in the Old Testament". The Oxford Research Encyclopedia of Religion. Oxford University Press. doi:10.1093/acrefore/9780199340378.013.154. ISBN 978-0-19-934037-8. Retrieved 23 December 2017.
  5. The Bible Says (2021-01-02). "Deuteronomy 11:26-28". TheBibleSays.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-24.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ ۶٫۲ ۶٫۳ ۶٫۴ ۶٫۵ "7 Bible verses about Penalties For Serving Other Gods". Online Bible (به انگلیسی). 1970-01-01. Retrieved 2023-11-24.
  7. The Bible Says (2021-06-23). "Deuteronomy 17:2-7". TheBibleSays.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-24.
  8. "Verse-by-Verse Bible Commentary". StudyLight.org (به انگلیسی). 2023-11-24. Retrieved 2023-11-24.
  9. "The Choice of Life or Death". Bible Hub (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-24.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ ۱۰٫۲ ۱۰٫۳ «خشونت در کتاب مقدس». رادیو زمانه ـ گزارشگریِ مستقل، تحلیل، بحث و گفتگو. ۲۰۱۵-۱۰-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۱-۲۴.
  11. "Jewish Values and the Death Penalty". Religious Action Center of Reform Judaism (به انگلیسی). 2014-04-07. Retrieved 2023-12-03.
  12. Exodus 22:19
  13. Leviticus 20:1–5
  14. Numbers 25:1–9
  15. Deuteronomy 13:2–10
  16. Deuteronomy 17:2–7
  17. Deuteronomy 18:20–22
  18. Exodus 22:18
  19. Leviticus 24:10–16
  20. Exodus 31:14–15
  21. Exodus 35: 2
  22. Numbers 15:32–36
  23. Numbers 1:51, Numbers 3:10 و Numbers 3:38
  24. Deuteronomy 22:23–24
  25. Deuteronomy 22:25–27
  26. Leviticus 20:10
  27. Deuteronomy 22:13–21
  28. Leviticus 20:14
  29. Leviticus 20:11–12
  30. Leviticus 20:17
  31. Leviticus 20:20–21
  32. {Leviticus 20:19
  33. "The Death Penalty in the Mosaic Law". Theopolis Institute (به انگلیسی). 2015-07-03. Retrieved 2023-12-03.
  34. Exodus 22:18
  35. Leviticus 20:15–16
  36. Leviticus 20:16
  37. Leviticus 21:9
  38. Genesis 9:6
  39. Exodus 21:12–14
  40. Leviticus 24:17–23
  41. Numbers 35:9–34
  42. Exodus 21:28–32
  43. Exodus 21:15
  44. Exodus 21:17
  45. Leviticus 20:9
  46. Deuteronomy 21:18–21
  47. Deuteronomy 17:8–13
  48. Deuteronomy 19:15–21
  49. Exodus 21:16
  50. Deuteronomy 24:7
  51. ۵۱٫۰ ۵۱٫۱ Creach, Jerome F. D. (2016-07-07), Violence in the Old Testament, Oxford University Press, doi:10.1093/acrefore/9780199340378.013.154
  52. ۵۲٫۰ ۵۲٫۱ ۵۲٫۲ "The Bible and the Legitimation of Violence". Reflections (به انگلیسی). 2001-09-11. Retrieved 2023-11-27.
  53. Deut 20:16–18
  54. Ruttenberg, Danya, Jewish Choices, Jewish Voices: War and National Security Danya Ruttenberg (Ed.) page 54 (citing Reuven Kimelman, "The Ethics of National Power: Government and War from the Sources of Judaism", in Perspectives, Feb 1987, pp 10-11)
  55. Grenke, Arthur, God, greed, and genocide: the Holocaust through the centuries, pp 17-30
  56. Bloxham, Donald; Moses, A.Dirk, eds. (2010). The Oxford Handbook of Genocide Studies. New York: Oxford University Press. p. 242. ISBN 978-0-19-923211-6.
  57. "The Hebrew Bible: through the lens of the Babylonian exile". The Hebrew Bible: through the lens of the Babylonian exile (به انگلیسی). Retrieved 2023-12-05.
  58. Wright، Jacob L. (۲۰۲۰-۰۷-۲۷). War, Memory, and National Identity in the Hebrew Bible. Cambridge University Press. ص. ۴۹. doi:10.1017/9781108691512. شابک ۹۷۸-۱-۱۰۸-۶۹۱۵۱-۲.
  59. Grenke, Arthur (2005). God, greed, and genocide: the Holocaust through the centuries. New Academia Publishing. pp. 17–30.
  60. A. G. Hunter "Denominating Amalek: Racist stereotyping in the Bible and the Justification of Discrimination", in Sanctified aggression: legacies of biblical and post biblical vocabularies of violence, Jonneke Bekkenkamp, Yvonne Sherwood (Eds.). 2003, Continuum Internatio Publishing Group, pp 92-108
  61. Shectman, Sarah (2009). Women in the Pentateuch: A Feminist and Source-critical Analysis. Sheffield: Sheffield Phoenix Press. pp. 158–166. ISBN 978-1-906055-72-1. Retrieved 14 March 2021.
  62. ""Saul's Disobedience" (An Incomplete Genocide)". The Good News Club: Endangering Children (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-28.
  63. "The Amalekite genocide". The Briefing (به انگلیسی). 2013-08-11. Retrieved 2023-11-28.
  64. ۶۴٫۰ ۶۴٫۱ Stewart, Katherine (2012-05-30). "How Christian fundamentalists plan to teach genocide to schoolchildren". the Guardian (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-28.
  65. Siebert, Eric (2012). The Violence of Scripture: Overcoming the Old Testament's Troubling Legacy. Minneapolis, Minnesota: Fortress Press. p. 83. ISBN 978-1-4514-2432-4.
  66. ۶۶٫۰ ۶۶٫۱ Graybill, Rhiannon (2022-02-21). "Sexual Violence and the Hebrew Bible". obo (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-27.
  67. ۶۷٫۰ ۶۷٫۱ Kamionkowski, Tamar (2021-06-23). "Violence Against Women in the Hebrew Bible". Jewish Women's Archive (به انگلیسی). Retrieved 2023-11-27.
  68. ۶۸٫۰ ۶۸٫۱ ۶۸٫۲ ۶۸٫۳ ۶۸٫۴ ۶۸٫۵ ۶۸٫۶ Vlach, Michael J. (2010). Has the Church Replaced Israel? A Theological Evaluation. B&H Publishing Group. ISBN 978-0-8054-4972-3.
  69. Daniel J. Harrington, .com/books?id=bNf13S3k2w0C&pg=PA20 Espel of Matthew, Liturgical Press 1991 p.20.
  70. Samuel Sandmel cited Harrison, The Gospel of Matthew, p.20.
  71. Isaiah 5:1–30
  72. متی 23:31–33
  73. متی 24:2
  74. ۷۴٫۰ ۷۴٫۱ James W. Aageson, Windows on Early Christianity: Uncommon Stories, Striking Images, Critical Perspectives, Wipf and Stock Publishers, 2016 pp.43ff.
  75. متی 27:25
  76. Shelly Matthews. "Violence in Matthew: The Question of Text and Reality". Archived from the original on 9 June 2007. Retrieved 2007-06-06.
  77. Krašovec, Jože (1999). "Chapter XII: Holy War as Punishment and protection". Reward, punishment, and forgiveness: the thinking and beliefs of ancient Israel in the light of Greek and modern views. Leiden [u.a.]: Brill. ISBN 978-9004114432. OCLC 42475527. او نمونه‌های زیر را از مجازات دسته جمعی (اولادان) را در کتاب مقدس ذکر می‌کند:
    خروج ۲۰:۵ - «در برابر آنها سجده نکنید و آنها را پرستش نکنید، زیرا من، یهوه خدای شما، خدای حسودی هستم که فرزندان را به خاطر گناه پدران تا نسل سوم و چهارم کسانی که از من متنفرند مجازات می‌کنم. اما به هزاران نسل از کسانی که مرا دوست دارند و احکام مرا نگاه می‌دارند، محبت کنم.»
    تثنیه ۵:۹–۱۰
    خروج ۳۴:۶–۷: و از مقابل موسی گذشت و اعلام کرد: «خداوند، خدای مهربان و بخشنده، دیر خشم، سرشار از عشق و وفاداری، حفظ عشق به هزاران نفر، و و بخشنده شرارت و طغیان و گناه. با این حال او مجرمان را بی مجازات نمی‌گذارد. او فرزندان و فرزندانشان را به خاطر گناه پدران تا نسل سوم و چهارم مجازات می‌کند.»
    تثنیه ۷:۹–۱۰ - «پس بدانید که یهوه خدای شما، خداست. او خدای امین است که عهد محبت خود را با هزاران نسل از کسانی که او را دوست دارند و دستورهای او را نگاه می‌دارند، حفظ می‌کند. ۱۰ اما کسانی که از او متنفرند، با هلاکت به آنها خواهد داد. و در جبران آنها که از او نفرت دارند تأخیر نخواهد کرد.»
    ارمیا ۳۲:۱۸ - «به هزاران نفر محبت می‌کنی، اما مجازات گناهان پدران را بعد از آنها در دامان فرزندانشان می‌آوری. ای خدای بزرگ و توانا که نام تو یهوه قادر مطلق است.»
  78. Masalha, Nur, The Bible and Zionism: invented traditions, archaeology and post-colonialism in Palestine-Israel, Volume 1, Zed Books, 2007, pp 273-276:
    مایکل پریور (الهیات‌شناس) [در کتاب خود به نام کتاب مقدس و استعمار: نقد اخلاقی] دنیای قدیم را مورد بازبینی قرار می‌دهد… اول، روایت کتاب مقدس، با «وعده الهی» آن ذاتاً با دستور پاکسازی قومی یا نسل‌کشی مردمان بومی‏… مرتبط بود. سوم، در روایت کتاب تثنیه فرمان الهی برای ارتکاب «نسل‌کشی» صریح است. چهارم، نسل‌کشی و کشتار دسته‌جمعی در کتاب یوشع دنبال می‌شود. سنت‌های مشکوک کتاب مقدس قبل در نسل‌های بعدی یهودیان و مسیحیان در دعاهایشان حفظ شده‌است… اما شواهد تاریخی قویاً نشان می‌دهد که چنین کشتارهای نسل‌کشی هرگز واقعاً رخ نداده‌است، اگرچه این روایت‌های نژادپرستی، بیگانه‌هراسی و نظامی‌گری برای نسل‌های بعدی به‌عنوان نمونه‌های قدرتمندی از کمک الهی در نبرد و فرمان الهی برای کشتار گسترده دشمن باقی ماند… [استاد دانشگاه برناردو گاندولا، از دانشگاه بوئنوس آیرس]، ضمن اشتراک انتقاد مایکل پریور (الهیات‌شناس) از استفاده نادرست صهیونیسم و کشور اسرائیل از کتاب مقدس برای حمایت از سیاست‌های «پاکسازی قومی» خود در فلسطین به اسناد بنیادی یهودیت، مسیحیت و اسلام در تحریک به جنگ و خشونت می‌پردازد. به عنوان مثال، در کتاب مقدس عبری، یک رشته غالب وجود دارد که خدا را قوم محور و نظامی‌گرا می‌داند. علاوه بر این، یَهُوَه در هنگام فتح کنعان، به بنی اسرائیل دستور می‌دهد که ساکنان بومی فلسطین را نابود کنند. بعداً، در روزگار پادشاهی اسرائیل، از آنها خواسته می‌شود که ترحم نکنند، در عوض، از آنها خواسته می‌شود که دشمنان خود را قتل‌عام کنند…. امروزه، هم صهیونیست‌های مسیحی در غرب و هم مسیحیان اسرائیلی همچنان به کتاب‌های مقدس عبری به‌عنوان راهنماهای کهن الگوی حل و فصل منازعات اشاره می‌کنند که نگرش آنها را نسبت به ساکنان بومی فلسطین، مسلمانان و مسیحیان فلسطینی هدایت می‌کند. نورالدین مصلحه اشاره می‌کند به: Prior, Michael, The Bible and colonialism: a moral critique, Sheffield Academic Press, 1997.
  79. Glick, Leonard B. , "Religion and Genocide", in The Widening circle of genocide, Alan L. Berger (Ed). Transaction Publishers, 1994, p 46: [خدا] به آنچه که ما می‌توانیم به‌طور منصفانه آن‌ها را نسل‌کشی اولیه [اسرائیلی] بدانیم، با لطف نگاه کرده‌است. کتاب یوشع یکی از قدیمی‌ترین متون را در اختیار ما قرار می‌دهد که در آن یک خدا کاملاً آشکارا نابودی یک قوم را تبلیغ می‌کند. عبرانیان، تحت رهبری یوشع، فتح کنعان را به عهده می‌گیرند، آنها هرکسی را که در راه آنها قرار می‌گیرد قتل‌عام می‌کنند… آموزنده (و ناراحت‌کننده) است که توجه داشته باشیم که ملی‌گرایان افراطی یهودی در اسرائیل ریشه سیاست خود را در کتاب یوشع می‌بینند، برای مثال، شلومو آوینر، نظریه‌پرداز برجسته جنبش گوش امونیم... چنین می‌گوید: «از دیدگاه اخلاق انسان‌گرایانه بشر، ما در (گرفتن زمین) از کنعانیان در اشتباه بودیم. فقط یک درک وجود دارد. فرمان خدا به ما دستور داد که اهل سرزمین اسرائیل باشیم. برخی دیگر فلسطینی‌ها را به عنوان «کنعانیان» معرفی کرده‌اند که در تقابل با مقاصد خودِ خدا درگیر مبارزه ای «انتحاری» هستند. از این رو مردم یهود باید آماده باشند تا در صورت اصرار در پیگیری «آرزوی مرگ» جمعی خود، آنها را نابود کنند.»
  80. Grenke, Arthur, God, greed, and genocide: the Holocaust through the centuries, New Academia Publishing, LLC, 2005, pp 17–18: «بحث در مورد تأثیر باورهای مسیحی در نسل‌کشی بومیان، استنارد استدلال می‌کند که در حالی که دیدگاه عهد جدید در مورد جنگ مبهم است، اما در عهد عتیق چنین ابهامی کم‌تر وجود دارد. او به بخش‌هایی از تثنیه اشاره می‌کند که در آن خدای اسرائیلی، یهوه، دستور داد که بنی اسرائیل بت‌پرستان را کاملاً نابود کنند. آنها می‌خواستند سرزمینی را برای پرستش خدای خود ذخیره کنند (تثنیه 7: 2، 16 و 20: 16-17)... به گفته استنارد، این دیدگاه به نابودی مردم بومی در قاره آمریکا کمک کرد. این دیدگاه بود که به نابودی یهودیان اروپایی نیز انجامید. بر این اساس، نگاهی به این بخش خاص از عهد عتیق مهم است: این عهد نه تنها وضعیتی را توصیف می‌کند که گروهی از مردم تلاش می‌کنند تا گروه‌های دیگر را کاملاً نابود کنند، بلکه آن را توصیف می‌کند. همچنین تأثیر عمده‌ای در شکل‌گیری سیستم‌های فکری و اعتقادی داشت که به مردم اجازه می‌دادند و حتی الهام‌بخش آن‌ها بودند تا مرتکب نسل‌کشی شوند.»
  81. Versluis, Arie (2017). The Command to Exterminate the Canaanites: Deuteronomy 7. the Netherlands: Brill. p. 325. ISBN 978-90-04-33798-5.
  82. ۸۲٫۰ ۸۲٫۱ ۸۲٫۲ Chalk, Frank Robert; Jonassohn, Kurt (1990). The History and Sociology of Genocide: Analyses and Case Studies. New Haven, Connecticut: Yale University Press. pp. 3, 23–27. ISBN 978-0-300-04445-4.
  83. Cavanaugh, William T. (2009). The Myth of Religious Violence: Secular Ideology and the Roots of Modern Conflict. New York, NY: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-538504-5.
  84. Gammie, John G. (1970). "The Theology of Retribution in the Book of Deuteronomy". The Catholic Biblical Quarterly. Catholic Biblical Association. 32 (1): 1–12. JSTOR 43712745.
  85. Knierman, Rolf P. (1995). The task of Old Testament Theology: Substance, Method and Cases. Cambridge, UK: Eerdmans Publishing. p. 104.
  86. Hawkin, David J. (2004). The twenty-first century confronts its gods: globalization, technology, and war. SUNY Press. p. 121. ISBN 978-0-7914-6181-5.