انتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۴۰۰): تفاوت میان نسخهها
افزودن جدول نظرسنجیها+تکمیل بخش کاندیدهای تأییدصلاحیتشده+ویرایش مطالب بر اساس اصول ویکیپدیا+تکمیل مقدمه ریاست جمهوری+حذف مطالب با منبع نامعتبر+تغییر لغات مقاله به لغات بیطرف برچسبها: استفادهٔ زیاد از تگ یا الگوی سرخط حذف حجم زیادی از مطالب منبعدار پیوند بیش از حد به ویکیهای دیگر افزودن پیوند بیرونی به جای ویکیپیوند متن دارای ویکیمتن نامتناظر ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
|||
خط ۶۹: | خط ۶۹: | ||
'''انتخابات ریاستجمهوری ایران ۱۴۰۰''' سیزدهمین دورهٔ [[انتخابات ریاستجمهوری ایران|انتخابات ریاستجمهوری]] در ایران است که روز جمعه، ۲۸ خرداد ماه سال۱۴۰۰<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = https://www.entekhab.ir/fa/news/570534 |عنوان=انتخابات ریاست جمهوری، ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار میشود | ناشر = انتخاب |تاریخ = ۳ شهریور ۱۳۹۹ | تاریخ بازبینی = ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰}}</ref> همزمان با انتخابات ششمین دورهٔ شوراهای اسلامی شهر و روستا، میاندورهای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار و رئیسجمهور منتخب با آراء مردم برگزیده میشود. |
'''انتخابات ریاستجمهوری ایران ۱۴۰۰''' سیزدهمین دورهٔ [[انتخابات ریاستجمهوری ایران|انتخابات ریاستجمهوری]] در ایران است که روز جمعه، ۲۸ خرداد ماه سال۱۴۰۰<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی = https://www.entekhab.ir/fa/news/570534 |عنوان=انتخابات ریاست جمهوری، ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار میشود | ناشر = انتخاب |تاریخ = ۳ شهریور ۱۳۹۹ | تاریخ بازبینی = ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰}}</ref> همزمان با انتخابات ششمین دورهٔ شوراهای اسلامی شهر و روستا، میاندورهای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار و رئیسجمهور منتخب با آراء مردم برگزیده میشود. |
||
با استناد بر اصل ۱۲۶ [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]، رییسجمهور مسئولیت امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور را مستقیماً بر عهده دارد.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|نشانی=https://www.president.ir/fa/president/functions|عنوان=اصول مرتبط با شرح وظایف ریاست جمهوری}}</ref> |
|||
از جمله مسائل مهم پیرامون این انتخابات کاهش تمایل مردم به مشارکت در آن است که در آن عواملی چون ناامیدی معترضان از پیگیری مطالباتشان در چارچوب جمهوری اسلامی، [[فساد در ایران|فساد گستردهٔ مالی و اداری]]، اعتراضات سراسری [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] و [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|آبان ۱۳۹۸]]، [[تحریمهای آمریکا علیه ایران|تحریمهای آمریکا]]، [[بحران اقتصادی ایران ۱۴۰۰-۱۳۹۷|بحران اقتصادی]]، نبود [[آزادی سیاسی|آزادیهای سیاسی]] همچون [[آزادی بیان]] و [[نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران|نقض حقوق بشر]]، عدم شفافیت امور و پنهانکاریهای گسترده از جمله در ماجرای [[پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین|شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراینی]]، عدم [[مقبولیت و مشروعیت]] گفتار حکومت، اصلاحناپذیری ساختار سیاسی و انتخابات نمایشی و غیرآزاد، تداوم محدودیتهای شدید سیاسی، اجتماعی و مذهبی، ناامیدی و بیاعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت دخیل هستند.<ref name=":3">{{یادکرد خبر|عنوان=اصلاحطلبان درانتخابات ۱۴۰۰؛ محمد خاتمی هم ناامید از 'تکرار' ؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-54204853|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-09-27|زبان=fa}}</ref><ref name=":8">{{یادکرد وب|عنوان=انتخابات و «دولت بیمصرف» حسن روحانی|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/failure-of-rouhani-cabinet-impacts-of-next-election-in-Iran/31155579.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-18|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":13">{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۴ مهر ۱۳۹۷|عنوان=صادقی: اصلاحطلبان در انتخابات ۱۴۰۰ شاید از علی لاریجانی حمایت کنند|ناشر=رادیو فردا|doi=|تاریخ بازدید=۱۸ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-mp-sadeghi-says-reformists-might-support-larijani-2020-election/29546998.html}}</ref><ref name=":4">{{یادکرد خبر|تاریخ=۱۲ اسفند ۱۳۹۸|عنوان=زنگ خطر برای ۱۴۰۰/ نتایج غیرمنتظره از آمار مشارکت در انتخابات|ناشر=|doi=|تاریخ بازدید=۱۶ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.rouydad24.com/fa/news/206195/}}</ref><ref name=":5">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۲۴ نوامبر ۲۰۱۹|وبگاه=بیبیسی فارسی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-50536570|عنوان=اعتراضها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاحطلبان'}}</ref><ref name=":122">{{یادکرد وب|عنوان="اعتراض مردم ایران ادامه دارد و باید به گوش مردم دنیا برسد" {{!}} DW {{!}} 29.11.2019|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/اعتراض-مردم-ایران-ادامه-دارد-و-باید-به-گوش-مردم-دنیا-برسد/a-51469137|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2019-12-05|کد زبان=fa-IR|نام=علی|نام خانوادگی=فتحاللهنژاد}}</ref><ref name=":6">{{یادکرد خبر|تاریخ=۷ ژوئیه ۲۰۱۸|عنوان=شخص رهبر و مقام رهبری؛ علت ناکارآمدی و دلیل ناکامی|ناشر=دویچه وله فارسی|doi=|تاریخ بازدید=۱۰ اکتبر ۲۰۲۰|نشانی=https://p.dw.com/p/30xro|نام خانوادگی۱=یوسفی اشکوری|نام۱=حسن}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=اصلاحطلبان از نظر خودشان هم تمام شدهاند|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/128876/سیاسی-و-اجتماعی/اصلاحطلبان-از-نظر-خودشان-هم-تمام-شدهاند|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2021-03-08|بازبینی=2021-03-08|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=چند درصد قدرت کشور در اختیار رئیسجمهور است؟ / پاسخ یک نماینده پیشین مجلس|نشانی=https://www.jamaran.news/بخش-بازنشر-59/1483021-چند-درصد-قدرت-کشور-در-اختیار-رییس-جمهور-است-پاسخ-یک-نماینده-پیشین-مجلس|وبگاه=پایگاه خبری جماران|بازبینی=2021-03-24|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
== سامانه انتخاباتی == |
== سامانه انتخاباتی == |
||
{{See also|انتخابات در ایران|رئیسجمهور ایران|نظارت استصوابی}} |
{{See also|انتخابات در ایران|رئیسجمهور ایران|نظارت استصوابی}} |
||
{{quote|text=در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رئیسجمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همهپرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین میگردد. |author=اصل ششم [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref>{{cite web |url=https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_ششم |title=متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته}}</ref>}} |
{{quote|text=در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رئیسجمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همهپرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین میگردد. |author=اصل ششم [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]<ref>{{cite web |url=https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_ششم |title=متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته}}</ref>}} |
||
بنابر اصل |
بنابر اصل ۱۱۳ قانون اساسی کنونی، «پس از [[رهبر جمهوری اسلامی|مقام رهبری]]، رئیسجمهور عالیترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط میشود، بر عهده دارد.» وظایف رئیسجمهور مشابه وظایف سران دولتها در دیگر کشورها است، با این تفاوت که امورات [[نیروهای مسلح]]، رئیس [[قوه قضائیه|قوهٔ قضائیه]]، [[سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران|اداره صدا و سیما]] و برخی نهادهای فراقوهای مانند [[شورای نگهبان]] و [[مجمع تشخیص مصلحت نظام|مجمع تشخیص مصلحت نظام،]] بر عهده رهبر هستند. بنابر اصل یکصد و ده قانون اساسی وظیفه «تعیین سیاستهای کلی نظام» بر عهده مقام رهبری است و نقش رئیسجمهور در اجرای آنها است.<ref>{{cite web |url=https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_یکصد_و_دهم |title=متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته}}</ref> |
||
[[پرونده:1398122814475635119942284 آخرین جلسه هیئت دولت در سال ۹۸.jpg|انگشتی|[[حسن روحانی]] رئیسجمهور کنونی به علت دو دوره پیاپی ریاستجمهوری نمیتواند دوباره نامزد شود، دوره ریاستجمهوری وی در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ به پایان خواهد رسید.]] |
|||
[[رهبر جمهوری اسلامی ایران]] میتواند هر یک از [[وزیر (دولت)|وزرا]] و [[معاون رئیسجمهور ایران|معاونان رئیسجمهور]] را در هر زمان، بدون درنظرگرفتن تصمیم [[رئیسجمهور]] یا [[مجلس شورای اسلامی]]، عزل یا بازگرداند. به همین ترتیب، [[سید علی خامنهای|علی خامنهای]]، رهبر دیرینهٔ کنونی، که بیش از سه دهه حکومت میکند، در حال صدور احکام و تصمیمگیری نهایی در مورد اقتصاد، آموزش، محیطزیست، سیاست خارجی، برنامهریزی ملی از جمله در حوزه رشد جمعیت و هر چیز دیگری در ایران است. خامنهای همچنین در مورد میزان شفافیت در انتخابات در ایران تصمیمهای پایانی را اتخاذ میکند. |
|||
رئیس قوه قضائیه با توجه به اصل ۱۴۲ قانون اساسی، دارایی رئیسجمهور، رهبر، معاونان رییسجمهور، وزیران و همسران و فرزندان آنان را قبل و بعد از عهدهداری مسئولیتشان مورد رسیدگی قرار خواهد داد که برخلاف قانون افزایش پیدا نکردهباشند. |
|||
[[پرونده:1398122814475635119942284 آخرین جلسه هیئت دولت در سال ۹۸.jpg|انگشتی|[[حسن روحانی]] رئیسجمهور کنونی به علت دو دوره پیاپی ریاستجمهوری نمیتواند دوباره نامزد شود، دوره ریاستجمهوری وی در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ منقضی خواهد شد.]] |
|||
قانون اساسی درمورد شرایط رئیسجمهور میگوید: |
قانون اساسی درمورد شرایط رئیسجمهور میگوید: |
||
{{quote|text=رئیسجمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: |
{{quote|text=رئیسجمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: |
||
ایرانیالاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.|author=اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران<ref>{{cite web |url=https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_یکصد_و_پانزدهم |title=متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته}}</ref>}} |
ایرانیالاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.|author=اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران<ref>{{cite web |url=https://fa.m.wikisource.org/wiki/قانون_اساسی_جمهوری_اسلامی_ایران#اصل_یکصد_و_پانزدهم |title=متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته}}</ref>}} |
||
در ۲۴ مهر ۱۳۹۵، سید علی خامنهای سیاستهای کلی انتخابات را با مشورت [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] تعیین و به رؤسای قوای سهگانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد. بر اساس جزء ۵ از بند ۱۰ این ابلاغیه، بنا شد تعاریف دقیق از «رجل سیاسی مذهبی» و «مدیر و مدبر بودن» توسط [[شورای نگهبان]] اعلام شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ابلاغ سیاستهای کلی «انتخابات»|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34642|وبگاه=دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی خامنهای |تاریخ=۲۴ مهر ۱۳۹۵|کد زبان=fa}}</ref> شورای نگهبان پس از بررسی شرایط مذکور را در ۲۰ دی ۱۳۹۶ تصویب کرد، |
در ۲۴ مهر ۱۳۹۵، سید علی خامنهای سیاستهای کلی انتخابات را با مشورت [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] تعیین و به رؤسای قوای سهگانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد. بر اساس جزء ۵ از بند ۱۰ این ابلاغیه، بنا شد تعاریف دقیق از «رجل سیاسی مذهبی» و «مدیر و مدبر بودن» توسط [[شورای نگهبان]] اعلام شود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=ابلاغ سیاستهای کلی «انتخابات»|نشانی=https://farsi.khamenei.ir/news-content?id=34642|وبگاه=دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی خامنهای |تاریخ=۲۴ مهر ۱۳۹۵|کد زبان=fa}}</ref> شورای نگهبان پس از بررسی شرایط مذکور را در ۲۰ دی ۱۳۹۶ تصویب کرد، سپس با وقفهای چندساله در جلسهای مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۰۸ این تعاریف مورد اصلاح قرار گرفتند و سه روز بعد، در ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ برای اجرا به [[وزارت کشور (ایران)|وزارت کشور]] ابلاغ شد؛<ref>{{یادکرد وب|عنوان= |
||
متن کامل مصوبه شورای نگهبان دربارهٔ شرایط نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری|نشانی=https://www.ekhtebar.com/متن-کامل-مصوبه-شورای-نگهبان-درباره-شرا/|وبگاه=خبرگزاری اختبار|تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰|کد زبان=fa}}</ref> اما با مخالفت معاونت حقوقی ریاستجمهوری و دستور شخص رئیسجمهور، [[حسن روحانی]] این مصوبه رد شد و وزارت کشور اعلام کرد که قانون موجود انتخابات ملاک عمل وزارت کشور برای ثبت نام از داوطلبان خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان= |
متن کامل مصوبه شورای نگهبان دربارهٔ شرایط نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری|نشانی=https://www.ekhtebar.com/متن-کامل-مصوبه-شورای-نگهبان-درباره-شرا/|وبگاه=خبرگزاری اختبار|تاریخ=۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰|کد زبان=fa}}</ref> اما با مخالفت معاونت حقوقی ریاستجمهوری و دستور شخص رئیسجمهور، [[حسن روحانی]]، این مصوبه رد شد و وزارت کشور اعلام کرد که قانون موجود انتخابات ملاک عمل وزارت کشور برای ثبت نام از داوطلبان خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان= |
||
رئیسجمهور مصوبه انتخاباتی شورای نگهبان را رد کرد / دستور روحانی به وزارت کشور: در ثبت نام از کاندیداها، قوانین موجود ملاک عمل باشد|نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/617162|وبگاه=خبرگزاری انتخاب|تاریخ=2021-05-11|بازبینی=2021-05-11|کد زبان=fa}}</ref> در واکنش به سخنان روحانی، [[عباسعلی کدخدایی]] سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که «ثبتنامهایی که فاقد مدارک [گفته شده در مصوبه شورای نگهبان] باشد اعتباری ندارد و مورد بررسی قرار نمیگیرد».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کدخدایی: مدارک ناقص را از داوطلبان تحویل نمیگیریم|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/02/21/2500974/کدخدایی-مدارک-ناقص-را-از-داوطلبان-تحویل-نمی-گیریم|وبگاه=[[خبرگزاری تسنیم]]|تاریخ=۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰|کد زبان=fa}}</ref> |
رئیسجمهور مصوبه انتخاباتی شورای نگهبان را رد کرد / دستور روحانی به وزارت کشور: در ثبت نام از کاندیداها، قوانین موجود ملاک عمل باشد|نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/617162|وبگاه=خبرگزاری انتخاب|تاریخ=2021-05-11|بازبینی=2021-05-11|کد زبان=fa}}</ref> در واکنش به سخنان روحانی، [[عباسعلی کدخدایی]] سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که «ثبتنامهایی که فاقد مدارک [گفته شده در مصوبه شورای نگهبان] باشد اعتباری ندارد و مورد بررسی قرار نمیگیرد».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=کدخدایی: مدارک ناقص را از داوطلبان تحویل نمیگیریم|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1400/02/21/2500974/کدخدایی-مدارک-ناقص-را-از-داوطلبان-تحویل-نمی-گیریم|وبگاه=[[خبرگزاری تسنیم]]|تاریخ=۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰|کد زبان=fa}}</ref> |
||
هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاستجمهوری زیرنظر [[شورای نگهبان]]، نامزدهای ثبتشده را رد میکند و |
هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاستجمهوری زیرنظر [[شورای نگهبان]]، نامزدهای ثبتشده را رد میکند و شماری را برای شرکت در انتخابات برمیگزیند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اعضای هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شدند|نشانی=https://www.isna.ir/news/99111813065/اعضای-هیات-مرکزی-نظارت-بر-انتخابات-ریاست-جمهوری-انتخاب-شدند|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-02-06|بازبینی=2021-02-10|کد زبان=fa}}</ref> علل رد یا عدم احراز صلاحیت داوطلبین توسط شورای نگهبان بهطور عمومی اعلام نخواهد شد، با این حال مستندات قانونی رد صلاحیت و یا عدم احراز صلاحیت نامزدها بهطور رسمی و طی یک نامه به فرد اعلام میشوند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=علت ردصلاحیت نامزدها به خودشان اعلام میشود|نشانی=https://www.irna.ir/news/83575407/علت-ردصلاحیت-نامزدها-به-خودشان-اعلام-می-شود|وبگاه=ایرنا|تاریخ=2019-12-01|بازبینی=2021-05-26|کد زبان=fa|نام خانوادگی=2485}}</ref> از میان نامزدهای ریاست جمهوری در ایران تا کنون نام زنی در فهرست تأییدصلاحیتشدگان به چشم نخوردهاست.<ref>{{cite news|url=http://en.trend.az/regions/iran/2148306.html|title=First female candidate registered for Iranian presidential elections|last=Karimov|first=F|date=8 May 2013|work=Trend|access-date=18 June 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130607174407/http://en.trend.az/regions/iran/2148306.html|archive-date=7 June 2013|url-status=dead}}</ref><ref name="Amnesty20130517">{{cite news|url=https://www.amnesty.org/en/news/iran-s-ban-female-presidential-candidates-contradicts-constitution-2013-05-17|title=Iran’s ban on female presidential candidates contradicts Constitution|date=17 May 2013|publisher=Amnesty International|access-date=18 June 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130608041558/http://www.amnesty.org/en/news/iran-s-ban-female-presidential-candidates-contradicts-constitution-2013-05-17|archive-date=8 June 2013|df=dmy-all}}</ref> |
||
بنابر مصوبه مجلس شورای اسلامی، از سال ۱۳۸۵ حداقل سن برای شرکت در تمامی انتخاباتها، ۱۸ سال تمام است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=قانون اصلاح بند(۲) ماده(۲۷) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و بند(۲) ماده(۳۶) قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران|نشانی=https://law.parliran.ir/law/fa/Content/_/169801قانون-اصلاح-بند2-ماده27-قانون-انتخابات-مجلس-شورای-اسلامی-و-بند2-ماده36-قانون-انتخابات-ریاست-جمهوری-اسلامی-ایران|وبگاه=سامانهٔ قوانین}}</ref> |
بنابر مصوبه مجلس شورای اسلامی، از سال ۱۳۸۵ حداقل سن برای شرکت در تمامی انتخاباتها، ۱۸ سال تمام است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=قانون اصلاح بند(۲) ماده(۲۷) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و بند(۲) ماده(۳۶) قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران|نشانی=https://law.parliran.ir/law/fa/Content/_/169801قانون-اصلاح-بند2-ماده27-قانون-انتخابات-مجلس-شورای-اسلامی-و-بند2-ماده36-قانون-انتخابات-ریاست-جمهوری-اسلامی-ایران|وبگاه=سامانهٔ قوانین}}</ref> |
||
خط ۱۴۲: | خط ۱۴۲: | ||
== مشارکت عمومی == |
== مشارکت عمومی == |
||
انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، در ادامهی وضعیت ایران در دولت دوازدهم با دنبالهای از عوامل مواجه شدهاست که هریک به نوبه خود تأثیرات مثبت یا منفیای را بر میزان مشارکت مردمی در این انتخابات دارند.با توجه به نتیجه نظرسنجیهای ایسپا در دو دوره انتخابات قبل بهترتیب ۴۴.۹۵% و ۴۴.۴% جامعه آماری اعلام کردهبودند که حتماً در آن انتخابات شرکت خواهند کرد و این میزان در انتخابات ۱۴۰۰ به ۴۳.۵۳% رسیدهاست. |
|||
با توجه به عواملی همچون ناامیدی جامعه از پیگیری مطالباتشان در چارچوب امکانات جمهوری اسلامی، [[فساد در ایران|فساد گستردهٔ مالی و اداری]]، اعتراضهای سراسری [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] و [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|آبان ۱۳۹۸]] و سرکوب آن توسط حکومت، نبود [[آزادیهای سیاسی]] همچون [[آزادی بیان]] و [[نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران|نقض حقوق بشر]]، عدم [[مشروعیت|مقبولیت و مشروعیت]] گفتار حکومت، اصلاحناپذیری ساختار سیاسی و انتخابات نمایشی و غیرآزاد، محدودیتهای شدید سیاسی، اجتماعی و مذهبی پیوسته، [[اصلاحطلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا|ناامیدی و بیاعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت]] ([[جناح اصلاحطلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاحطلبان]] و [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]])، [[تحریمهای آمریکا علیه ایران|تحریمهای آمریکا]] و درپی آن [[بحران اقتصادی ۹۹–۱۳۹۷ ایران|بحران اقتصادی]]؛ انتظار میرود میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰ با کاهش بسیار مواجه شود.<ref name=":3"/><ref name=":8"/><ref name=":13"/><ref name=":4"/><ref name=":5"/><ref name=":122"/> |
|||
[[عبدالرضا رحمانی فضلی]]، وزیر کشور در خصوص مشارکت مردمی گفت: «یکی از دغدغههای ما میزان مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری است.»<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۴ شهریور ۱۳۹۹|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۳ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238}}</ref> با این حال [[عباسعلی کدخدایی]] در این باره اعلام کرد: «از نظر حقوقی و قانونی مشارکت پایین مشکل حقوقی ایجاد نخواهد کرد.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتخابات ۱۴۰۰؛ کدخدایی میگوید انتخابات با مشارکت پایین هم مشروعیت خواهد داشت|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-57171420|وبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2021-05-19|بازبینی=2021-05-26|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
نارضایتیها از عملکرد نظام جمهوری اسلامی و جناحهای آن به اندازهای گستردهاست که به گفتهٔ [[رادیو فردا]]، تأثیر آن بر میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰، مقامات نظام را نگران کردهاست؛<ref>{{یادکرد وب|عنوان=گشایش در حصر؛ مهدی کروبی «خواستار حضور پرشور» در انتخابات ۱۴۰۰ شد|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4-karoubi-ask-participate-presidential-election-1400/30817093.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-10-22|کد زبان=fa}}</ref> برخی از مسئولان جمهوری اسلامی از جمله [[عبدالرضا رحمانی فضلی|عبدالرضا رحمانی]]، [[حسامالدین آشنا]]، [[محمود صادقی]] و [[حسن غفوریفرد]] مشارکت ۲۰ درصدی در انتخابات ۱۴۰۰ را هم کافی دانستهاند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238|وبگاه=رادیو زمانه|تاریخ=2020-08-25|بازبینی=2020-10-22}}</ref><ref name=":022">{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۸ آگوست ۲۰۲۰|عنوان=مطهری: در ۱۴۰۰ یکی از خودشان را سر کار میآورند|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۲۸ آگوست ۲۰۲۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/531379}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۷ مرداد ۱۳۹۹|عنوان=اگر اوضاع بهتر نشود، در انتخابات ۱۴۰۰ شاهد پایینترین میزان رأی ممکن خواهیم بود|ناشر=اعتماد آنلاین|doi=|تاریخ بازدید=۱۶ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://etemadonline.com/content/426192/}}</ref><ref name=":322">{{یادکرد خبر|تاریخ=۱۷ اکتبر ۲۰۲۰|عنوان=غفوریفرد: احتمال ریزش شرکتکنندگان در انتخابات سال ۱۴۰۰ وجود دارد|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۷ اکتبر ۲۰۲۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/545798}}</ref> حسن روحانی از عدم مشارکت مردم ابراز نگرانی کرد و گفت که اگر مشارکت حداکثری صورت نگیرد، «به معنای پایان تمام حرکتها و انقلابها در کشور است» و «ضربه بسیار بزرگی» به [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: اگر مشارکت در انتخابات حداکثری نباشد ضربه بسیار بزرگی خواهد بود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/31179559.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=رئیسجمهور ایران دربارهٔ بیاعتبار شدن مفهوم انتخابات و همهپرسی در کشور هشدار داد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-56587761|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-03-31|زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - روحانی: عدم مشارکت حداکثری در انتخابات ضربه بزرگ به راه و روش ۱۲ فروردین ۵۸ است|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000111000148/روحانی--عدم-مشارکت-حداکثری-در-انتخابات-ضربه-بزرگ-به-راه-و-روش-2|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: اگر روزی انتخابات از نظر مردم بیفتد، به معنای پایان انقلاب است|نشانی=https://www.isna.ir/news/1400011103994/روحانی-اگر-روزی-انتخابات-از-نظر-مردم-بیفتد-به-معنای-پایان-انقلاب|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: همه مردم باید احساس کنند نماینده ای در انتخابات ۱۴۰۰ دارند|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1500085/روحانی-همه-مردم-باید-احساس-کنند-نماینده-ای-در-انتخابات-۱۴۰۰|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref> [[عبدالرضا رحمانی فضلی]]، وزیر کشور، با اشاره به مشارکت پایین مردم در [[انتخابات مجلس یازدهم]] گفت: «یکی از دغدغههای ما میزان مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری است.»<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۴ شهریور ۱۳۹۹|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۳ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238}}</ref> با این حال [[عباسعلی کدخدایی]] با پیشبینی مشارکت کم مردمی در انتخابات پیشرو اعلام کرد: «از نظر حقوقی و قانونی مشارکت پایین مشکل حقوقی ایجاد نخواهد کرد.»<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتخابات ۱۴۰۰؛ کدخدایی میگوید انتخابات با مشارکت پایین هم مشروعیت خواهد داشت|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-57171420|وبگاه=BBC News فارسی|تاریخ=2021-05-19|بازبینی=2021-05-26|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
[[مجید محمدی]] با اشاره به رشد ۴٫۵ درصدی [[شاخص جینی|ضریب جینی]]، [[بحران جهش نرخ ارز در ایران|جهش نرخ ارز]]، افزایش جمعیت حومهنشینان، افزایش نرخ بیکاری، تشدید [[فرار سرمایه]] و [[فرار مغزها از ایران|فرار مغزها]] از ایران، اقدامات دولت دوم روحانی را بسیار منفی دانست و آن را عاملی برای افول اصلاحطلبی در ایران دانست.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مجید محمدی {{!}} دههای که از دست رفت؛ خوشحالیم که ونزوئلا نشدهایم|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/131291/دیدگاه/دههای-که-از-دست-رفت؛-خوشحالیم-که-ونزوئلا-نشدهایم|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2021-03-17|بازبینی=2021-03-18|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
[[سید محمد خاتمی|محمد خاتمی]]، پدر معنوی اصلاحطلبان، اعتراف کرد که «اگر «[[تکرار میکنم|تکرار]]» هم کنم، دیگر مردم رأی نمیدهند» که [[بیبیسی فارسی]] آن را نشانهٔ جدایی آنان از سطح اجتماع میداند.<ref name=":7">{{یادکرد خبر|عنوان=اصلاحطلبان در انتخابات ۱۴۰۰؛ محمد خاتمی هم ناامید از 'تکرار'؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-54204853|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-22|زبان=fa}}</ref> ناتوانی [[اصلاح طلبان|اصلاحطلبان]] در همراهی با اعتراضات [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] نقطهعطفی در ریزش [[پایگاه اجتماعی]] آنان بود، بهگونهای که در این اعتراضات شعار [[اصلاحطلب اصولگرا دیگه تمومه ماجرا|اصلاحطلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا]] سر داده شد و معترضان، همهٔ جناحهای حاکمیت را به یک اندازه نامشروع قلمداد کردند.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=اعتراضها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاحطلبان'|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-50536570|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-22|زبان=fa}}</ref> [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|اعتراضات آبان ۱۳۹۸]] نیز چون تیر خلاصی بر اعتبار باقیمانده آنان عمل کرد.<ref name=":7"/><ref name=":1"/> |
|||
=== آمار === |
|||
ناتوانی کامل [[دولت روحانی]] در تحقق وعدههای اقتصادی و اجتماعی او در زمان انتخابات، از دیگر دلایل ریزش مشارکت مردمی است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Iran presidential election: Reformists face an uphill battle|نشانی=http://www.middleeasteye.net/opinion/iran-presidential-election-reformists-face-uphill-battle|وبگاه=Middle East Eye|بازبینی=2020-10-22|کد زبان=en}}</ref><ref name=":82">{{یادکرد وب|عنوان=انتخابات و «دولت بیمصرف» حسن روحانی|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/failure-of-rouhani-cabinet-impacts-of-next-election-in-Iran/31155579.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-18|کد زبان=fa}}</ref> [[مجید محمدی]] با اشاره به رشد ۴٫۵ درصدی شکاف طبقاتی، [[بحران جهش نرخ ارز در ایران|۲۰ برابر شدن نرخ ارز خارجی]]، دوبرابرشدن حاشیهنشینان شهری، افزایش بیکاران، تشدید [[فرار سرمایه]] و [[فرار مغزها از ایران|فرار مغزها]] از ایران، دوران دولت «تدبیر و امید» روحانی را «مرگ اصلاحطلبی» توصیف میکند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مجید محمدی {{!}} دههای که از دست رفت؛ خوشحالیم که ونزوئلا نشدهایم|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/131291/دیدگاه/دههای-که-از-دست-رفت؛-خوشحالیم-که-ونزوئلا-نشدهایم|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2021-03-17|بازبینی=2021-03-18|کد زبان=fa}}</ref> [[فریدون خاوند]] کارنامه اقتصادی حسن روحانی را «درخشانتر» از احمدینژاد نمیداند و معتقد است که بهجز [[برجام]] و پیامدهای اقتصادی آن، روحانی نتوانست ساختارهای پوسیده اقتصاد جمهوری اسلامی را دگرگون کند و گفتار او در [[دولت دوازدهم جمهوری اسلامی ایران|دوره دوم]] مانند احمدینژاد [[پوپولیستی]] شد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سالی که گذشت، سال بد بود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-1399-economy-through-economist-eyes/31163547.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-24|کد زبان=fa}}</ref> [[علی افشاری]] بیان میکند که مواضع او پس از انتخابات تغییر کرد و «مدیریت ضعیف، نظارتگریز، کاهلانه، ازسر شکمسیری، آمرانه، غیرمشارکتی و قبیلهگرایانه حسن روحانی و ابتنای آن به گفتار درمانی در کنار نگاه امنیتی و محافظهکاری یک فاجعه در ساماندهی قوه مجریه پدیدآورد» بهطوری که «این میزان از وادادگی، رهاشدگی و شلختگی در سامان دولت بیسابقه بودهاست».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=چرا روحانی بدترین رئیسجمهور تاریخ جمهوری اسلامی است؟|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/30895152.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-25|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
[[مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران|مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ISPA)]] تاکنون شش نظرسنجی درباره میزان مشارکت مردمی در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ برگزار کردهاست و نتایج آنها بهترتیب اعلامکردهاند که ۴۸.۸%،<ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=بررسی نگرش مردم نسبت به انتخابات ریاست جمهوری 1400 (موج پنجم)|نشانی=http://ispa.ir/Default/Details/fa/2301|وبگاه=ispa.ir|بازبینی=2021-05-26}}</ref> ۴۸.۳%،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=روزنامه فرهیختگان {{!}} تاریخ:1399/10/22 {{!}} صفحه:2|نشانی=https://farhikhtegandaily.com/newspaper/3231/2/&page=192032|وبگاه=فرهیختگان آنلاین|بازبینی=2021-05-26|کد زبان=fa|نام خانوادگی=farhikhtegandaily}}</ref> ۴۸.۲%،<ref name=":0" /> ۴۸%،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نتایج موج چهارم نظرسنجی ایسپا درباره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|نشانی=http://ispa.ir/Default/Details/fa/2294|وبگاه=ispa.ir|بازبینی=2021-05-26}}</ref> ۴۹.۳%<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=fa|نشانی=http://www.ispa.ir/Content/image_project/filemanager/311721133152(1).pdf|عنوان=بررسی نگرش مردمی نسبت به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰}}</ref> و ۵۳%<ref>{{یادکرد وب|عنوان=سنجش نگرش مردم نسبت به انتخابات ریاست جمهوری 1400 (موج ششم)|نشانی=http://ispa.ir/Default/Details/fa/2305/%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D8%B1%D8%B4-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%86%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-1400-(%D9%85%D9%88%D8%AC-%D8%B4%D8%B4%D9%85)|وبگاه=ispa.ir|بازبینی=2021-05-26}}</ref> جامعه آماری، حتماً یا به احتمال زیاد در انتخابات شرکت خواهند کرد. |
|||
نتایج نظرسنجیها نشان میدهند که بخشهای قابل توجهی از جامعهٔ ایران امیدوار هستند که با تغییر دولت، گشایشی در اوضاع و احوال فردی و جمعی حاصل شود. [[مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران]] (ایسپا) طی یک پیمایش از ۲۵ تا ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ با [[اندازه نمونه|اندازهٔ نمونه]] ۱٬۵۸۳ نفر به روش مصاحبه تلفنی و با جامعهٔ آماری از شهروندان ۱۸ سال به بالای کل کشور از پاسخگویان پرسیده است: «فکر میکنید شرکت مردم در انتخابات تا چه حد میتواند در حل مشکلات فعلی کشور مؤثر باشد؟». ۲۸٫۶٪ شهروندان مشارکت در انتخابات را «کاملاً مؤثر است»، ۲۶٫۵٪ «تا حدی مؤثر است»، ۱۳٫۳٪ «چندان مؤثر نیست»، و ۲۶٫۷٪ «اصلاً مؤثر نیست» دانستهاند بنابراین از کل کسانی که گفتهاند در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت میکنند، ۵۵٫۱٪ از پاسخدهندگان، مشارکت مردم را کاملاً یا تا حدی در حل مشکلات کشور مؤثر میدانند. |
|||
== تحریم انتخابات == |
|||
دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰، ۲۳۱ کنشگر مدنی و سیاسی از ۵۰ شهر و ۲۵ استان ایران نامهای را منتشر کردند که در آن از مردم ایران خواستهاست تا با «نمایشی» خواندن انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ و تحریم آن از ادامه حکومت ضدمردمی جمهوری اسلامی جلوگیری کنند. آنان در تیتر نامه خود نوشتهاند: «همآوا برای بایکوت انتخابات خرداد ۱۴۰۰ و گذر خشونتپرهیز از جمهوری اسلامی به حکومت مردم، بهوسیله مردم و برای مردم».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=۲۳۱ فعال مدنی و سیاسی از مردم خواستند در تحریم انتخابات ریاستجمهوری «همآوا» شوند|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-boycott-election-presidential-call/31259548.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دهها فعال سیاسی از ۵۰ شهر ایران خواستار تحریم انتخابات شدند؛ کوروش زعیم: نفعی برای مردم در رایدادن نیست {{!}} صدای آمریکا فارسی|نشانی=https://ir.voanews.com/persiannewsiran/iran-iranian-presidential-election-koroush-zaeim|وبگاه=ir.voanews.com|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=فراخوان ۲۳۱ کنشگر ایرانی برای «تحریم انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰» و «برکناری علی خامنهای»|نشانی=https://www.rfi.fr/fa/ایران/20210518-فراخوان-۲۳۱-کنشگر-ایرانی-برای-تحریم-انتخابات-ریاست-جمهوری-۱۴۰۰-و-برکناری-علی-خامنه-ای|وبگاه=ار. اف. ای - RFI|تاریخ=2021-05-18|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=کارزار "رأی بی رأی" و فراخوان کنشگران مدنی برای تحریم انتخابات {{!}} DW {{!}} 18.05.2021|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/کارزار-رأی-بی-رأی-و-فراخوان-کنشگران-مدنی-برای-تحریم-انتخابات/a-57564211|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)}}</ref> |
|||
با وجود رخدادهای معاصر دولت دوازدهم جمهوری اسلامی، اهداف آرای مردمی نسبت به تعیین رییسجمهور تغییر کردهاند و در نظرسنجیهای ایسپا، از مردم خواستهشده که انتخابکنند [[دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران|دولت آینده]] از میان گزینههای «آزادی»، «بهبود روابط با کشورهای خارجی»، «عدالت»، «حمایت از تولید داخلی» و «امنیت در برابر تهاجم خارجی» بهتر است کدام یک را در اولویت کاری خود قرار دهد. هر یک از این گزینهها بازنمای یکی از شیوههای محتمل اداره کشور است که دولت آینده میتواند در پیش گیرد. ۳۱٫۲٪ از پاسخگویان «عدالت» را برگزیدهاند، «حمایت از تولید داخلی» و همچنین «بهبود روابط با کشورهای خارجی» هرکدام انتخابِ ۲۰٪ از پاسخگویان بوده است، ۱۰٫۷٪ از پاسخگویان «امنیت در برابر تهاجم خارجی» و ۳٫۵٪ از نیز «آزادی» را انتخاب کردهاند. ۱۲٫۶٪ از پاسخگویان نیز گفتهاند نمیدانند دولت باید کدامیک از این گزینهها را در اولویت قرار دهد و ۲٪ به این پرسش، پاسخی ندادهاند. |
|||
پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ خانوادههای برخی زندانیان اعدامشده و کشتهشدگان [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|اعتراضهای آبان ۹۸]] و قربانیان [[پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین|هواپیمای مسافربری اوکراینی]] که توسط [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] سرنگون شد، بر تحریم انتخابات و نرفتن پای صندوقهای رأی تأکید کردند و این تحریم را ناشی از نادیدهگرفتن حق «اعتراض» و «دادخواهی» آنها از سوی جمهوری اسلامی دانستند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دفاع خانواده زندانیان اعدامشده و کشتهشدگان آبان ۹۸ از تحریم انتخابات|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/holding-a-meeting-on-the-boycott-of-the-presidential-election-on-the-clubhouse-social-network/31266579.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-05-21|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=تحریم انتخابات از سوی خانوادههای دادخواه جانباختگان و اعدامشدگان چهار دهه گذشته در ایران {{!}} صدای آمریکا فارسی|نشانی=https://ir.voanews.com/top-stories/iran-election-boycott-human-right-violation-iran|وبگاه=ir.voanews.com|بازبینی=2021-05-22|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
افزایش عواملی همچون [[فساد در ایران|فسادهای گسترده]] و همچنین آثار تحریمها در اقتصاد ایران، بر آمار بالا دخیل بودهاست. در بازه زمانی قبل از انتخابات ایران، وضعیت بهشکلی درآمدهاست که تمایل مردم برای شرکت در انتخابات |
|||
== پیش از انتخابات == |
|||
=== تهدید فعالان رسانهای === |
|||
بر پایه گزارش شماری از خبرنگاران ایرانی و فعالان مدنی، قوه قضاییه ایران دربارهٔ اظهارنظرهای انتخاباتی به آنها هشدار دادهاست. همچنین [[پلیس امنیت]]، [[پلیس فتا]] و [[اطلاعات سپاه]] نهادهای دیگری هستند که گفته شده در این زمینه هشدار دادهاند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده = |نشانی = https://www.bbc.com/persian/iran-57182016 |عنوان = احضار و اخطار به خبرنگاران و فعالان ایرانی دربارهٔ اظهارنظرهای انتخاباتی| ناشر = بیبیسی فارسی|تاریخ = ۲۰ مه ۲۰۲۱|تاریخ بازدید = ۲۰ مه ۲۰۲۱}}</ref> |
|||
=== تحریم انتخابات === |
|||
[[سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سازمان اطلاعات سپاه پاسداران]] با شماری از فعالان رسانهای تماس گرفته و از آنها خواستهاست که مطلبی در نقد [[ابراهیم رئیسی]] (که از اعضای «هیئت مرگ» در [[اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷|اعدامهای ۱۳۶۷]] بود) منتشر نکنند وگرنه برایشان مشکلساز خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= https://ir.voanews.com/persiannewsiran/iran-election-rohani|عنوان= انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کردهاند| ناشر = voanews|تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> تهدیدها از روز ۲۵ اردیبهشت همان روز ثبت نام رئیسی برای کاندیداتوری در انتخابات شروع شدهاست.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تهدید و ارعاب فعالان رسانه برای جلوگیری از انتقاد از رئیسی {{!}} DW {{!}} 20.05.2021|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/تهدید-و-ارعاب-فعالان-رسانه-برای-جلوگیری-از-انتقاد-از-رئیسی/a-57597526|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2021-05-21|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)}}</ref> |
|||
دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰، ۲۳۱ کنشگر مدنی و سیاسی از ۵۰ شهر و ۲۵ استان ایران نامهای را منتشر کردند خواستار تحریم انتخابات شدند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=۲۳۱ فعال مدنی و سیاسی از مردم خواستند در تحریم انتخابات ریاستجمهوری «همآوا» شوند|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-boycott-election-presidential-call/31259548.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دهها فعال سیاسی از ۵۰ شهر ایران خواستار تحریم انتخابات شدند؛ کوروش زعیم: نفعی برای مردم در رایدادن نیست {{!}} صدای آمریکا فارسی|نشانی=https://ir.voanews.com/persiannewsiran/iran-iranian-presidential-election-koroush-zaeim|وبگاه=ir.voanews.com|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=فراخوان ۲۳۱ کنشگر ایرانی برای «تحریم انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰» و «برکناری علی خامنهای»|نشانی=https://www.rfi.fr/fa/ایران/20210518-فراخوان-۲۳۱-کنشگر-ایرانی-برای-تحریم-انتخابات-ریاست-جمهوری-۱۴۰۰-و-برکناری-علی-خامنه-ای|وبگاه=ار. اف. ای - RFI|تاریخ=2021-05-18|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=کارزار "رأی بی رأی" و فراخوان کنشگران مدنی برای تحریم انتخابات {{!}} DW {{!}} 18.05.2021|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/کارزار-رأی-بی-رأی-و-فراخوان-کنشگران-مدنی-برای-تحریم-انتخابات/a-57564211|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2021-05-18|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)}}</ref> پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ خانوادههای برخی زندانیان اعدامشده، معترضین کشتهشده [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|آبان ۹۸]] و کشتهشدگان [[پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بینالمللی اوکراین|سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی]] نیز بر تحریم انتخابات تأکید کردند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=دفاع خانواده زندانیان اعدامشده و کشتهشدگان آبان ۹۸ از تحریم انتخابات|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/holding-a-meeting-on-the-boycott-of-the-presidential-election-on-the-clubhouse-social-network/31266579.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-05-21|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=تحریم انتخابات از سوی خانوادههای دادخواه جانباختگان و اعدامشدگان چهار دهه گذشته در ایران {{!}} صدای آمریکا فارسی|نشانی=https://ir.voanews.com/top-stories/iran-election-boycott-human-right-violation-iran|وبگاه=ir.voanews.com|بازبینی=2021-05-22|کد زبان=fa}}</ref> |
|||
== پیش از انتخابات == |
|||
=== هشدار به فعالان رسانهای === |
|||
برخی رسانهها ادعا کردهاند که نهادهایی از جمله [[پلیس امنیت]] و [[پلیس فتا]] در خصوص نشر مطالب بدون سند به فعالان رسانهای هشدار دادهاند؛ همچنین مطالبی منتشر شدهاند که اعلام دارند [[سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سازمان اطلاعات سپاه پاسداران]] با تماس با برخی فعالات رسانهای از آنها خواستهاست که مطلبی در نقد برخی نامزدها منتشر نکنند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-57182016|عنوان=احضار و اخطار به خبرنگاران و فعالان ایرانی دربارهٔ اظهارنظرهای انتخاباتی|ناشر=بیبیسی فارسی|تاریخ=۲۰ مه ۲۰۲۱|تاریخ بازدید=۲۰ مه ۲۰۲۱}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= https://ir.voanews.com/persiannewsiran/iran-election-rohani|عنوان= انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کردهاند| ناشر = voanews|تاریخ = |تاریخ بازبینی=}}</ref> |
|||
=== اعلام فهرست تأییدصلاحیتشدگان |
=== اعلام فهرست تأییدصلاحیتشدگان === |
||
[[خبرگزاری فارس]] سوم خردادماه با انتشار خبری، نام تأییدصلاحیت و ردصلاحیتشدگان انتخابات را منتشر کرد و گفت فهرست اسامی از سوی [[شورای نگهبان]] به [[وزارت کشور (ایران)|وزارت کشور]] ارسال شده است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسامی نهایی کاندیداهای ریاست جمهوری {{!}} خبرگزاری فارس|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000304000001/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C|وبگاه=www.farsnews.ir|بازبینی=2021-05-25}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دست رد شورا به بانیان وضع موجود {{!}} خبرگزاری فارس|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000303001157/%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D8%AF-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF|وبگاه=www.farsnews.ir|بازبینی=2021-05-25}}</ref> [[روحالله جمعهای]]، مشاور وزیر کشور این خبر را رد کرد و گفت هیچ نامهای از سوی |
[[خبرگزاری فارس]] سوم خردادماه با انتشار خبری، نام تأییدصلاحیت و ردصلاحیتشدگان انتخابات را منتشر کرد و گفت فهرست اسامی از سوی [[شورای نگهبان]] به [[وزارت کشور (ایران)|وزارت کشور]] ارسال شده است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسامی نهایی کاندیداهای ریاست جمهوری {{!}} خبرگزاری فارس|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000304000001/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C|وبگاه=www.farsnews.ir|بازبینی=2021-05-25}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=دست رد شورا به بانیان وضع موجود {{!}} خبرگزاری فارس|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000303001157/%D8%AF%D8%B3%D8%AA-%D8%B1%D8%AF-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%B6%D8%B9-%D9%85%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF|وبگاه=www.farsnews.ir|بازبینی=2021-05-25}}</ref> [[روحالله جمعهای]]، مشاور وزیر کشور این خبر را رد کرد و گفت هیچ نامهای از سوی شورای نگهبان مبنی بر اعلام اسامی نامزدها به وزارت کشور ارسال نشده و گمانهزنی رسانهها تأیید نمیشود.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=انتخابات ۱۴۰۰؛ پایان بررسی صلاحیت نامزدها همزمان با اخبار غیررسمی درباره لیست نهایی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-57236035|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-05-25|زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=رد خبر ارسال اسامی نامزدهای تأیید صلاحیت شده از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور|نشانی=https://www.isna.ir/news/1400030402634/رد-خبر-ارسال-اسامی-نامزدهای-تأیید-صلاحیت-شده-از-سوی-شورای-نگهبان|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-05-24|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref> <ref>{{یادکرد وب|عنوان=تا این لحظه نامه بررسی صلاحیتها از شورای نگهبان به وزارت کشور ارسال نشده است|نشانی=https://www.ilna.news/بخش-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-3/1081165-%D8%AA%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D9%84%D8%AD%D8%B8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C-%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%AA-%D9%87%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%A8%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D9%86%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA|وبگاه=خبرگزاری ایلنا|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref> [[عباسعلی کدخدایی]] صبح سهشنبه طی مصاحبهای این گفته وزارت کشور را رد کرد و گفت دیروز اسامی به [[وزارت کشور (ایران)|وزارت کشور]] ارسال شده است.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=فهرست نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران، 'اعتراض' صادق لاریجانی به رد صلاحیتها|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-57237853|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-05-25|زبان=fa}}</ref> <ref>{{یادکرد وب|عنوان=کدخدایی: اسامی نامزدهای احراز صلاحیت شده دیشب به وزارت کشور ارسال شد|نشانی=https://www.donya-e-eqtesad.com/بخش-%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86-62/3767372-%DA%A9%D8%AF%D8%AE%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D8%B2%D8%AF-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D8%B1%D8%A7%D8%B2-%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%AF%DB%8C%D8%B4%D8%A8-%D8%A8%D9%87-%D9%88%D8%B2%D8%A7%D8%B1%D8%AA-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%AF|وبگاه=روزنامه دنیای اقتصاد|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=کدخدایی: اسامی نامزدهای احراز صلاحیتشده دیشب به وزارت کشور ارسال شد / دیروز درباره برخی داوطلبان ابهاماتی داشتیم که با دعوت از این افراد توضیحات آنها را شنیدیم|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/619644|وبگاه=fa|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa|نام=پایگاه خبری تحلیلی انتخاب {{!}}|نام خانوادگی=Entekhab.ir}}</ref> جمعهای همچنین در توییتی نوشت: «با توجه به زمان انتشار غیر رسمی و غیر معتبر اسامی نامزدهای انتخاباتی در روز گذشته و زمان مصاحبه سخنگوی محترم شورای نگهبان که تصریح داشتند اسامی فردا به وزارت کشور ارسال میشود، به وضوح مشخص است نامهای به وزارت کشور ارسال نشده بود که از وزارت کشور درز اطلاعاتی صورت گرفته باشد.» همچنان نه شورای نگهبان و نه وزارت کشور مسئولیت درز اطلاعات زود هنگام منتشرشده از سوی خبرگزاری فارس را نپذیرفتهاند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=مشاور وزیر کشور: افشای اطلاعات مربوط به تایید صلاحیتشدگان از طرف وزرات کشور نبوده / دیشب نامه ای ارسال نشده بود که درز اطلاعاتی صورت گرفته باشد|نشانی=http://www.entekhab.ir/fa/news/619704|وبگاه=fa|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa|نام=پایگاه خبری تحلیلی انتخاب {{!}}|نام خانوادگی=Entekhab.ir}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=اسامی نهایی کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری اعلام شد|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/149286/%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%D8%AC%D9%85%D9%87%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D8%AF|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2021-05-25|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref> سرانجام در سهشنبه ۴ خرداد ۱۴۰۰ فهرست نامزدهای تأییدصلاحیتشده اعلام گردید. |
||
== کاندیدهای تأییدصلاحیتشده == |
== کاندیدهای تأییدصلاحیتشده == |
||
{| class="wikitable" |
{| class="wikitable" |
||
!نام<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتشار اسامی نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری|نشانی=https://www.isna.ir/news/1400030403205/انتشار-اسامی-نهایی-نامزدهای-انتخابات-ریاست-جمهوری|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-05-25|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref> |
!نام<ref>{{یادکرد وب|عنوان=انتشار اسامی نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری|نشانی=https://www.isna.ir/news/1400030403205/انتشار-اسامی-نهایی-نامزدهای-انتخابات-ریاست-جمهوری|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-05-25|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref> |
||
!تولد{{سخ}}(سن) |
|||
!نگاره |
!نگاره |
||
!جناح سیاسی |
|||
!حزب سیاسی |
|||
!سوابق |
!سوابق |
||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[سعید جلیلی]]}} |
|{{وسط|[[سعید جلیلی]]}} |
||
|۱۳۴۴{{سخ}}(۵۵ سال) |
|||
|[[پرونده:Saeed_Jalili_13991023_1647093_(cropped).jpg|بیقاب|102x102پیکسل]] |
|[[پرونده:Saeed_Jalili_13991023_1647093_(cropped).jpg|بیقاب|102x102پیکسل]] |
||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] |
|||
|عضو [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] (۱۳۹۲–اکنون) |
|||
|[[جبهه پایداری انقلاب اسلامی]] |
|||
| |
|||
* عضو حقیقی [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] (۱۳۹۲–اکنون) |
|||
* دبیر [[شورای عالی امنیت ملی]] (۱۳۸۶–۱۳۹۲) |
|||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[محسن رضایی]]}} |
|{{وسط|[[محسن رضایی]]}} |
||
|۱۳۳۳{{سخ}}(۶۶ سال) |
|||
|[[پرونده:Mohsen_Rezaee_in_2020.jpg|بیقاب|96x96پیکسل]] |
|[[پرونده:Mohsen_Rezaee_in_2020.jpg|بیقاب|96x96پیکسل]] |
||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] |
|||
|دبیر [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] (۱۳۷۶–اکنون) |
|||
|[[جبهه ایستادگی ایران اسلامی]] |
|||
| |
|||
* دبیر و عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۷۶–اکنون) |
|||
* فرمانده کل [[سپاه پاسداران انقلاب اسلامی|سپاه پاسداران]] (۱۳۶۰–۱۳۷۶) |
|||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[سید ابراهیم رئیسی]]}} |
|{{وسط|[[سید ابراهیم رئیسی]]}} |
||
|۱۳۳۹{{سخ}}(۶۰ سال) |
|||
|[[پرونده:Seyed_Ebrahim_Raisi_(cropped).jpg|بیقاب|107x107پیکسل]] |
|[[پرونده:Seyed_Ebrahim_Raisi_(cropped).jpg|بیقاب|107x107پیکسل]] |
||
|[[ |
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] |
||
|[[جامعه روحانیت مبارز]] |
|||
| |
|||
* [[رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران|رئیس قوه قضائیه]] (۱۳۹۷–اکنون) |
|||
* عضو حقیقی مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۳۹۶–۱۳۹۷) |
|||
* [[تولیت آستان قدس رضوی|متولی آستان قدس رضوی]] (۱۳۹۴–۱۳۹۸) |
|||
* [[دادستان کل کشور (ایران)|دادستان کل کشور]] (۱۳۹۳–۱۳۹۵) |
|||
* نماینده [[مجلس خبرگان رهبری]] (۱۳۸۵–اکنون) |
|||
* معاون اول رئیس قوه قضاییه (۱۳۸۳–۱۳۹۳) |
|||
* رئیس [[سازمان بازرسی کل کشور]] (۱۳۷۳–۱۳۸۳) |
|||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[علیرضا زاکانی]]}} |
|{{وسط|[[علیرضا زاکانی]]}} |
||
|۱۳۴۴{{سخ}}(۵۵ سال) |
|||
|[[پرونده:Alireza_Zakani_speaking_at_the_JAMNA_Convention_02.jpg|بیقاب|88x88پیکسل]] |
|[[پرونده:Alireza_Zakani_speaking_at_the_JAMNA_Convention_02.jpg|بیقاب|88x88پیکسل]] |
||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] |
|||
|نمایندهٔ [[مجلس شورای اسلامی]] (۱۳۹۹-) (۱۳۸۳–۱۳۹۵) |
|||
|[[جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی]] |
|||
| |
|||
* نمایندهٔ [[مجلس شورای اسلامی]] (۱۳۸۳–۱۳۹۵؛۱۳۹۹–اکنون) |
|||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی]]}} |
|{{وسط|[[سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی]]}} |
||
|۱۳۵۰{{سخ}}(۴۹ سال) |
|||
|[[پرونده:Amir-Hossein_Ghazizadeh_Hashemi.jpg|105x105پیکسل]] |
|[[پرونده:Amir-Hossein_Ghazizadeh_Hashemi.jpg|105x105پیکسل]] |
||
|[[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصولگرایان]] |
|||
|نمایندهٔ [[مجلس شورای اسلامی]] (اکنون–۱۳۸۷) |
|||
|[[جبهه پایداری انقلاب اسلامی]] |
|||
| |
|||
* نایب رئیس اول مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۴۰۰) |
|||
* نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷–اکنون) |
|||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[محسن مهرعلیزاده]]}} |
|{{وسط|[[محسن مهرعلیزاده]]}} |
||
|۱۳۳۵{{سخ}}(۶۴ سال) |
|||
|[[پرونده:MohsenMehralizadeh.jpg|بیقاب|107x107پیکسل]] |
|[[پرونده:MohsenMehralizadeh.jpg|بیقاب|107x107پیکسل]] |
||
|[[جناح اصلاحطلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاحطلبان]] |
|||
|[[فهرست استانداران اصفهان|استاندار اصفهان]] (۱۳۹۷–۱۳۹۶) |
|||
|[[حزب اراده ملت ایران]] |
|||
[[معاون رئیسجمهور ایران|معاون رئیسجمهور]] (۱۳۸۴–۱۳۸۰) |
|||
| |
|||
* [[فهرست استانداران اصفهان|استاندار اصفهان]] (۱۳۹۶–۱۳۹۷) |
|||
* [[معاون رئیسجمهور ایران|معاون رئیسجمهور]]؛ رئیس [[سازمان تربیت بدنی]] (۱۳۸۰–۱۳۸۴) |
|||
* [[فهرست استانداران خراسان|استاندار خراسان]] (۱۳۷۶–۱۳۸۰) |
|||
|- |
|- |
||
|{{وسط|[[عبدالناصر همتی]]}} |
|{{وسط|[[عبدالناصر همتی]]}} |
||
|۱۳۳۶{{سخ}}(۶۳ سال) |
|||
|[[پرونده:Abdolnaser Hemmati 139402161539255145248574.jpg|بیقاب|107x107پیکسل]] |
|[[پرونده:Abdolnaser Hemmati 139402161539255145248574.jpg|بیقاب|107x107پیکسل]] |
||
| |
|[[جناح اعتدالگرایان جمهوری اسلامی ایران|اعتدالگرایان]] |
||
|[[حزب کارگزاران سازندگی]] |
|||
| |
|||
* رئیس کل [[بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران]] (۱۳۹۷–اکنون) |
|||
* مدیرعامل [[بانک ملی ایران]] (۱۳۹۲–۱۳۹۵) |
|||
* مدیرعامل [[بانک سینا]] (۱۳۸۵–۱۳۹۲) |
|||
* رئیس [[بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران]] (۱۳۷۳–۱۳۸۵؛ ۱۳۹۵–۱۳۹۷) |
|||
* معاونت سیاسی [[صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران]] (۱۳۶۸–۱۳۷۳) |
|||
|} |
|} |
||
در این دوره هفت نامزد تأییدصلاحیت شدهاند. جوانترین نامزد قاضیزاده با |
در این دوره هفت نامزد تأییدصلاحیت شدهاند. جوانترین نامزد قاضیزاده با ۵۰ سال و مسنترین رضایی با ۶۶ سال است.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اینفوگرافیک {{!}} نامزدهای نهایی انتخابات ۱۴۰۰ چند ساله هستند و چندمین بار است که در انتخابات شرکت میکنند؟|نشانی=https://www.khabaronline.ir/photo/1518706/اینفوگرافیک-نامزدهای-نهایی-انتخابات-۱۴۰۰-چند-ساله-هستند-و-چندمین|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2021-05-25|بازبینی=2021-05-25|کد زبان=fa}}</ref> در این انتخابات برای نخستینبار نامزدی که در دوره پیش ردصلاحیت شده بود (زاکانی) در انتخابات تأییدصلاحیت گردید. |
||
== داوطلبها == |
== داوطلبها == |
||
خط ۲۱۰: | خط ۲۵۸: | ||
== نظرسنجیها == |
== نظرسنجیها == |
||
{{اصلی|نظرسنجیهای انتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۴۰۰)}} |
{{اصلی|نظرسنجیهای انتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۴۰۰)}} |
||
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; font-size:90%; line-height:14px;" |
|||
!موج |
|||
!تاریخ اجرا |
|||
!جامعه آماری |
|||
!حد خطا |
|||
!روش |
|||
|- |
|||
!۴ |
|||
|فروردین ۱۴۰۰<ref>{{Cite web|date=2021-04-19|title=ابراهیم رئیسی از ظریف جلو زد / کاندیداهای نظامی چند درصد شانس رأی آوری دارند؟|url=https://www.khabaronline.ir/news/1506673/ابراهیم-رئیسی-از-ظریف-جلو-زد-کاندیداهای-نظامی-چند-درصد-شانس|access-date=2021-04-21|website=خبرآنلاین|language=fa}}</ref> |
|||
|۱۵۶۹ {{Small|(بالای ۱۸ سال)}} |
|||
|ن/م |
|||
|تماس تلفنی |
|||
|- |
|||
!۵ |
|||
|۱۸ تا ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰<ref>{{Cite web|title=آخرین خبر {{!}} تازهترین نظرسنجی «ایسپا» درباره انتخابات ١٤٠٠|url=https://akharinkhabar.ir/story/7672541/%D8%AA%D8%A7%D8%B2%D9%87%E2%80%8C%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D9%86%D8%B8%D8%B1%D8%B3%D9%86%D8%AC%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D9%BE%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D8%AE%D8%A7%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D9%A1%D9%A4%D9%A0%D9%A0|access-date=2021-05-14|website=آخرین خبر|language=fa}}</ref> |
|||
|۱۵۵۳ {{Small|(بالای ۱۸ سال)}} |
|||
|ن/م |
|||
|تماس تلفنی |
|||
|} |
|||
{| class="wikitable sortable" style="text-align:center; font-size:90%; line-height:14px;" |
|||
! colspan="2" rowspan="2" |نامزد احتمالی |
|||
! colspan="6" |موج ۴: احتمال رأیدادن |
|||
! colspan="6" |موج ۵: احتمال رأیدادن |
|||
! rowspan="2" |وضعیت نامزدی |
|||
|- |
|||
!نمیشناسم |
|||
!بیپاسخ |
|||
!اصلاً |
|||
!کم |
|||
!تاحدی |
|||
!زیاد |
|||
!نمیشناسم |
|||
!بیپاسخ |
|||
!اصلاً |
|||
!کم |
|||
!تاحدی |
|||
!زیاد |
|||
|- |
|||
![[سید ابراهیم رئیسی|رئیسی]] |
|||
![[File:Raisi_at_Urumia_04_(cropped).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Ebrahim_Raisi|جایگزین=Ebrahim Raisi|82x82پیکسل]] |
|||
|۱۶٪ |
|||
|۱۴٫۳٪ |
|||
|۱۰٪ |
|||
|۶٫۸٪ |
|||
|۱۶٫۹٪ |
|||
| style="background:#98FB98" |۳۶٫۶٪ |
|||
|۱۵٪ |
|||
|۱۲٫۷٪ |
|||
|۹٪ |
|||
|۵٫۵٪ |
|||
|۱۶٫۶٪ |
|||
| style="background:#98FB98" |۴۱٫۲٪ |
|||
|تأیید صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[محمدباقر قالیباف|قالیباف]] |
|||
![[File:Mohammadbagher_ghalibaf_in_2021_(cropped).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Mohammad_Bagher_Ghalibaf|جایگزین=Mohammad Bagher Ghalibaf|74x74پیکسل]] |
|||
|۸٫۲٪ |
|||
|۱۴٫۲٪ |
|||
|۳۲٫۱٪ |
|||
|۱۲٫۹٪ |
|||
|۱۹٫۶٪ |
|||
|۱۳٫۱٪ |
|||
|۹٫۲٪ |
|||
|۱۴٫۸٪ |
|||
|۲۶٪ |
|||
|۱۳٫۹٪ |
|||
|۲۰٫۵٪ |
|||
|۱۵٫۶٪ |
|||
|عدم ثبتنام |
|||
|- |
|||
![[سعید جلیلی|جلیلی]] |
|||
![[File:Saeed_Jalili_13991023_1647093_(cropped).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saeed_Jalili_13991023_1647093_(cropped).jpg|جایگزین=Saeed Jalili|77x77پیکسل]] |
|||
|۴۷٫۴٪ |
|||
|۷٫۵٪ |
|||
|۲۳٫۲٪ |
|||
|۸٫۷٪ |
|||
|۸٫۴٪ |
|||
|۴٫۸٪ |
|||
|۴۵٫۵٪ |
|||
|۷٫۲٪ |
|||
|۲۲٫۵٪ |
|||
|۹٫۸٪ |
|||
|۱۰٪ |
|||
|۵٪ |
|||
|تأیید صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[سعید محمد|محمد]] |
|||
![[File:Saemoh.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Saemoh.jpg|جایگزین=Saeed Mohammad|82x82پیکسل]] |
|||
|۵۸٫۲٪ |
|||
|۷٪ |
|||
|۱۵٫۴٪ |
|||
|۴٫۸٪ |
|||
|۷٫۱٪ |
|||
|۷٫۵٪ |
|||
| style="background:#FFFF00" |۵۷٫۳٪ |
|||
|۶٫۹٪ |
|||
|۱۵٫۸٪ |
|||
|۵٫۴٪ |
|||
|۷٫۶٪ |
|||
|۷٪ |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[علی لاریجانی|لاریجانی]] |
|||
![[File:Sixth_International_Conference_in_Support_of_the_Palestinian_Intifada,_Tehran_(15)_(crop_of_Ali_Larijani).jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/Ali_Larijani|جایگزین=Ali Larijani|85x85پیکسل]] |
|||
|۱۴٫۵٪ |
|||
|۱۱٫۷٪ |
|||
| style="background:#ff7070" |۴۲٫۱٪ |
|||
|۱۴٫۴٪ |
|||
|۱۲٫۹٪ |
|||
|۴٫۳٪ |
|||
|۱۰٫۷٪ |
|||
|۱۲٫۷٪ |
|||
| style="background:#ff7070" |۴۱٫۵٪ |
|||
|۱۲٫۱٪ |
|||
|۱۵٫۸٪ |
|||
|۷٫۲٪ |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[سید حسن خمینی|خمینی]] |
|||
![[File:Hassan_Khomeini_by_Tasnimnews.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hassan_Khomeini_by_Tasnimnews.jpg|جایگزین=Hassan Khomeini|63x63پیکسل]] |
|||
|۱۸٫۱٪ |
|||
|۱۰٫۹٪ |
|||
|۲۵٫۲٪ |
|||
|۷٫۸٪ |
|||
|۱۶٫۳٪ |
|||
|۲۲٫۹٪ |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|امتناع |
|||
|- |
|||
![[سید امیرحسین قاضیزاده هاشمی|قاضیزاده]] |
|||
![[File:سید_امیرحسین_قاضیزاده_هاشمی4.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:%D8%B3%DB%8C%D8%AF_%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86_%D9%82%D8%A7%D8%B6%DB%8C%E2%80%8C%D8%B2%D8%A7%D8%AF%D9%87_%D9%87%D8%A7%D8%B4%D9%85%DB%8C4.jpg|جایگزین=Amirhossein Ghazizadeh|86x86پیکسل]] |
|||
|۴۶٫۶٪ |
|||
|۸٪ |
|||
|۲۲٫۷٪ |
|||
|۸٫۴٪ |
|||
|۹٫۷٪ |
|||
|۴٫۵٪ |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|تأیید صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[محسن رضایی|رضایی]] |
|||
![[File:Mohsen_Rezaee_in_2020.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohsen_Rezaee_in_2020.jpg|جایگزین=Mohsen Rezaei|72x72پیکسل]] |
|||
|۱۸٫۱٪ |
|||
|۱۰٫۹٪ |
|||
|۳۲٫۳٪ |
|||
|۱۳٪ |
|||
|۱۸٫۹٪ |
|||
|۶٫۸٪ |
|||
|۱۶٫۶٪ |
|||
|۱۱٫۲٪ |
|||
|۳۱٪ |
|||
|۱۲٫۶٪ |
|||
|۱۹٫۴٪ |
|||
|۹٫۲٪ |
|||
|تأیید صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[علی مطهری|مطهری]] |
|||
![[File:Ali_Motahari_01.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ali_Motahari_01.jpg|جایگزین=Ali Motahari|65x65پیکسل]] |
|||
|۳۸٫۵٪ |
|||
|۹٫۱٪ |
|||
|۲۷٫۵٪ |
|||
|۸٫۷٪ |
|||
|۱۱٪ |
|||
|۴٫۹٪ |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[مسعود پزشکیان|پزشکیان]] |
|||
![[File:Masoud_Pezeshkian_2018_02.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masoud_Pezeshkian_2018_02.jpg|جایگزین=Masoud Pezeshkian|85x85پیکسل]] |
|||
|۶۰٫۴٪ |
|||
|۶٫۵٪ |
|||
|۱۹٫۶٪ |
|||
|۵٫۷٪ |
|||
|۵٫۳٪ |
|||
|۲٫۴٪ |
|||
|۵۴٫۲٪ |
|||
|۸٫۲٪ |
|||
|۲۱٫۶٪ |
|||
|۶٫۹٪ |
|||
|۶٫۱٪ |
|||
|۳٪ |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[حسین دهقان|دهقان]] |
|||
![[File:Hossein_Dehghan.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hossein_Dehghan.jpg|جایگزین=Hossein Dehghan|76x76پیکسل]] |
|||
| style="background:#FFFF00" |۶۰٫۵٪ |
|||
|۶٫۷٪ |
|||
|۲۰٫۳٪ |
|||
|۶٪ |
|||
|۵٪ |
|||
|۱٫۵٪ |
|||
|۵۶٫۹٪ |
|||
|۶٫۵٪ |
|||
|۲۱٫۶٪ |
|||
|۸٫۱٪ |
|||
|۵٫۳٪ |
|||
|۱٫۶٪ |
|||
|انصراف |
|||
|- |
|||
![[محمدجواد ظریف|ظریف]] |
|||
![[File:Mohammad_Javad_Zarif_2013.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohammad_Javad_Zarif_2013.jpg|جایگزین=Javad Zarif|80x80پیکسل]] |
|||
|۱۱٫۵٪ |
|||
|۱۳٫۲٪ |
|||
|۳۶٫۶٪ |
|||
|۱۱٪ |
|||
|۱۵٫۳٪ |
|||
|۱۲٫۵٪ |
|||
|۹٫۵٪ |
|||
|۱۳٫۶٪ |
|||
|۳۷٫۹٪ |
|||
|۱۰٫۵٪ |
|||
|۱۶٫۲٪ |
|||
|۱۲٫۳٪ |
|||
|امتناع |
|||
|- |
|||
![[محسن هاشمی رفسنجانی|هاشمی]] |
|||
![[File:Mohsen_Hashemi.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohsen_Hashemi.jpg|جایگزین=Mohsen Hashemi|81x81پیکسل]] |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|۲۸٫۸٪ |
|||
|۱۱٫۲٪ |
|||
|۳۱٫۶٪ |
|||
|۱۰٫۳٪ |
|||
|۱۱٫۸٪ |
|||
|۶٫۳٪ |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[اسحاق جهانگیری|جهانگیری]] |
|||
![[File:Eshagh_Jahangiri_01.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Eshagh_Jahangiri_01.jpg|جایگزین=Eshagh Jahangiri|80x80پیکسل]] |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|۲۴٪ |
|||
|۸٫۷٪ |
|||
|۴۱٪ |
|||
|۱۱٫۶٪ |
|||
|۱۱٪ |
|||
|۳٫۷٪ |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|- |
|||
![[محمدرضا عارف|عارف]] |
|||
![[File:Mohammadreza_Aref_03_cropped.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mohammadreza_Aref_03_cropped.jpg|جایگزین=Mohsen Hashemi|83x83پیکسل]] |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|۴۱٪ |
|||
|۸٫۵٪ |
|||
|۲۸٫۳٪ |
|||
|۹٫۵٪ |
|||
|۹٫۷٪ |
|||
|۳٪ |
|||
|امتناع |
|||
|- |
|||
![[سید عزتالله ضرغامی|ضرغامی]] |
|||
![[File:Ezzatollah_Zarghami_13990110_0945265.jpg|پیوند=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ezzatollah_Zarghami_13990110_0945265.jpg|جایگزین=Ezzatollah Zarghami|88x88پیکسل]] |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|ن/م |
|||
|۴۱٫۶٪ |
|||
|۷٫۸٪ |
|||
|۲۸٫۱٪ |
|||
|۱۰٫۵٪ |
|||
|۹٫۲٪ |
|||
|۲٫۸٪ |
|||
|رد صلاحیت |
|||
|} |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
* [[انتخابات در ایران]] |
* [[انتخابات در ایران]] |
||
* [[انتخابات ریاستجمهوری ایران|انتخابات ریاست جمهوری ایران]] |
|||
* [[اصلاحطلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا]] |
|||
* [[انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا (۱۴۰۰)|ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا]] |
|||
* [[عدم احراز صلاحیتها در انتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۴۰۰)]] |
|||
* [[عدم احراز صلاحیتها در انتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۴۰۰)|فهرست نامزدهای ردصلاحیتشده انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰]] |
|||
== منابع == |
== منابع == |
نسخهٔ ۲۶ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۱۳:۰۵
| ||||||
| ||||||
|
انتخابات ریاستجمهوری ایران ۱۴۰۰ سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاستجمهوری در ایران است که روز جمعه، ۲۸ خرداد ماه سال۱۴۰۰[۱] همزمان با انتخابات ششمین دورهٔ شوراهای اسلامی شهر و روستا، میاندورهای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار و رئیسجمهور منتخب با آراء مردم برگزیده میشود.
با استناد بر اصل ۱۲۶ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، رییسجمهور مسئولیت امور برنامه و بودجه و امور اداری و استخدامی کشور را مستقیماً بر عهده دارد.[۲]
سامانه انتخاباتی
در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رئیسجمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر اینها، یا از راه همهپرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین میگردد.
— اصل ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۳]
بنابر اصل ۱۱۳ قانون اساسی کنونی، «پس از مقام رهبری، رئیسجمهور عالیترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط میشود، بر عهده دارد.» وظایف رئیسجمهور مشابه وظایف سران دولتها در دیگر کشورها است، با این تفاوت که امورات نیروهای مسلح، رئیس قوهٔ قضائیه، اداره صدا و سیما و برخی نهادهای فراقوهای مانند شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، بر عهده رهبر هستند. بنابر اصل یکصد و ده قانون اساسی وظیفه «تعیین سیاستهای کلی نظام» بر عهده مقام رهبری است و نقش رئیسجمهور در اجرای آنها است.[۴]
رئیس قوه قضائیه با توجه به اصل ۱۴۲ قانون اساسی، دارایی رئیسجمهور، رهبر، معاونان رییسجمهور، وزیران و همسران و فرزندان آنان را قبل و بعد از عهدهداری مسئولیتشان مورد رسیدگی قرار خواهد داد که برخلاف قانون افزایش پیدا نکردهباشند.
قانون اساسی درمورد شرایط رئیسجمهور میگوید:
رئیسجمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانیالاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.
— اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۵]
در ۲۴ مهر ۱۳۹۵، سید علی خامنهای سیاستهای کلی انتخابات را با مشورت مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین و به رؤسای قوای سهگانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد. بر اساس جزء ۵ از بند ۱۰ این ابلاغیه، بنا شد تعاریف دقیق از «رجل سیاسی مذهبی» و «مدیر و مدبر بودن» توسط شورای نگهبان اعلام شود.[۶] شورای نگهبان پس از بررسی شرایط مذکور را در ۲۰ دی ۱۳۹۶ تصویب کرد، سپس با وقفهای چندساله در جلسهای مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۰۸ این تعاریف مورد اصلاح قرار گرفتند و سه روز بعد، در ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ برای اجرا به وزارت کشور ابلاغ شد؛[۷] اما با مخالفت معاونت حقوقی ریاستجمهوری و دستور شخص رئیسجمهور، حسن روحانی، این مصوبه رد شد و وزارت کشور اعلام کرد که قانون موجود انتخابات ملاک عمل وزارت کشور برای ثبت نام از داوطلبان خواهد بود.[۸] در واکنش به سخنان روحانی، عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که «ثبتنامهایی که فاقد مدارک [گفته شده در مصوبه شورای نگهبان] باشد اعتباری ندارد و مورد بررسی قرار نمیگیرد».[۹]
هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاستجمهوری زیرنظر شورای نگهبان، نامزدهای ثبتشده را رد میکند و شماری را برای شرکت در انتخابات برمیگزیند.[۱۰] علل رد یا عدم احراز صلاحیت داوطلبین توسط شورای نگهبان بهطور عمومی اعلام نخواهد شد، با این حال مستندات قانونی رد صلاحیت و یا عدم احراز صلاحیت نامزدها بهطور رسمی و طی یک نامه به فرد اعلام میشوند.[۱۱] از میان نامزدهای ریاست جمهوری در ایران تا کنون نام زنی در فهرست تأییدصلاحیتشدگان به چشم نخوردهاست.[۱۲][۱۳]
بنابر مصوبه مجلس شورای اسلامی، از سال ۱۳۸۵ حداقل سن برای شرکت در تمامی انتخاباتها، ۱۸ سال تمام است.[۱۴]
روند برگزاری
رویداد | آغاز | پایان | مدت |
---|---|---|---|
ثبتنام داوطلبان | سهشنبه ۲۱ اردیبهشت | شنبه ۲۵ اردیبهشت | ۵ روز |
رسیدگی به صلاحیت داوطلبان | یکشنبه ۲۶ اردیبهشت | دوشنبه ۳ خرداد | ۹ روز |
انتشار اسامی نهایی | سهشنبه ۴ خرداد | سهشنبه ۴ خرداد | ۱ روز |
تبلیغات | سهشنبه ۴ خرداد | چهارشنبه ۲۶ خرداد | ۲۳ روز |
ممنوعیت تبلیغات | پنجشنبه ۲۷ خرداد | پنجشنبه ۲۷ خرداد | ۱ روز |
برگزاری انتخابات | جمعه ۲۸ خرداد | جمعه ۲۸ خرداد | ۱ روز |
ثبتنام اولیه
بر اساس اعلام وزارت کشور، زمان ثبتنام نامزدان، از ۲۱ تا ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ بود.[۱۶]
داوطلبان ریاستجمهوری یا نمایندگان تامالاختیار آنها که کتباً معرفی شده بودند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور آغاز انتخابات به وزارت کشور مراجعه نموده و ثبتنام میکردند.
تأیید صلاحیت و معرفی نامزدهای نهایی
نظارت بر تأیید صلاحیت داوطلبان و انتخابات به عهدهٔ شورای نگهبان بود. شورای نگهبان از ۵ روز دوم مهلت قانونی خود نیز استفاده کرد و ظرف ۹ روز به صلاحیت داوطلبان رسیدگی کرد. این شورا در نهایت، اسامی نامزدها را روز سهشنبه چهارم خرداد به وزارت کشور اعلام کرد.[۱۷]
رأیگیری و اعلام نتیجه
رأیگیری بنابر قانون جمهوری اسلامی ایران در یک روز جمعه برگزار خواهد شد و نامزدی که اکثریت مطلق آرا را کسب کند بهعنوان رئیسجمهور برگزیده میشود. چنانچه در مرحلهٔ نخست برای هیچیک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردد، انتخابات دو مرحلهای خواهد شد. دو نامزدی که بیشترین آرا را در مرحلهٔ نخست داشتهاند در انتخابات مرحلهٔ دوم شرکت میکنند. انتخابات مرحلهٔ دوم در جمعهٔ هفتهٔ بعد انجام خواهد گرفت.[۱۸]
مشارکت عمومی
انتخابات سیزدهمین دوره ریاست جمهوری، در ادامهی وضعیت ایران در دولت دوازدهم با دنبالهای از عوامل مواجه شدهاست که هریک به نوبه خود تأثیرات مثبت یا منفیای را بر میزان مشارکت مردمی در این انتخابات دارند.با توجه به نتیجه نظرسنجیهای ایسپا در دو دوره انتخابات قبل بهترتیب ۴۴.۹۵% و ۴۴.۴% جامعه آماری اعلام کردهبودند که حتماً در آن انتخابات شرکت خواهند کرد و این میزان در انتخابات ۱۴۰۰ به ۴۳.۵۳% رسیدهاست.
عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور در خصوص مشارکت مردمی گفت: «یکی از دغدغههای ما میزان مشارکت در انتخابات ریاستجمهوری است.»[۱۹] با این حال عباسعلی کدخدایی در این باره اعلام کرد: «از نظر حقوقی و قانونی مشارکت پایین مشکل حقوقی ایجاد نخواهد کرد.»[۲۰]
مجید محمدی با اشاره به رشد ۴٫۵ درصدی ضریب جینی، جهش نرخ ارز، افزایش جمعیت حومهنشینان، افزایش نرخ بیکاری، تشدید فرار سرمایه و فرار مغزها از ایران، اقدامات دولت دوم روحانی را بسیار منفی دانست و آن را عاملی برای افول اصلاحطلبی در ایران دانست.[۲۱]
آمار
مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ISPA) تاکنون شش نظرسنجی درباره میزان مشارکت مردمی در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ برگزار کردهاست و نتایج آنها بهترتیب اعلامکردهاند که ۴۸.۸%،[۲۲] ۴۸.۳%،[۲۳] ۴۸.۲%،[۲۲] ۴۸%،[۲۴] ۴۹.۳%[۲۵] و ۵۳%[۲۶] جامعه آماری، حتماً یا به احتمال زیاد در انتخابات شرکت خواهند کرد.
نتایج نظرسنجیها نشان میدهند که بخشهای قابل توجهی از جامعهٔ ایران امیدوار هستند که با تغییر دولت، گشایشی در اوضاع و احوال فردی و جمعی حاصل شود. مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) طی یک پیمایش از ۲۵ تا ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ با اندازهٔ نمونه ۱٬۵۸۳ نفر به روش مصاحبه تلفنی و با جامعهٔ آماری از شهروندان ۱۸ سال به بالای کل کشور از پاسخگویان پرسیده است: «فکر میکنید شرکت مردم در انتخابات تا چه حد میتواند در حل مشکلات فعلی کشور مؤثر باشد؟». ۲۸٫۶٪ شهروندان مشارکت در انتخابات را «کاملاً مؤثر است»، ۲۶٫۵٪ «تا حدی مؤثر است»، ۱۳٫۳٪ «چندان مؤثر نیست»، و ۲۶٫۷٪ «اصلاً مؤثر نیست» دانستهاند بنابراین از کل کسانی که گفتهاند در انتخابات ۱۴۰۰ شرکت میکنند، ۵۵٫۱٪ از پاسخدهندگان، مشارکت مردم را کاملاً یا تا حدی در حل مشکلات کشور مؤثر میدانند.
با وجود رخدادهای معاصر دولت دوازدهم جمهوری اسلامی، اهداف آرای مردمی نسبت به تعیین رییسجمهور تغییر کردهاند و در نظرسنجیهای ایسپا، از مردم خواستهشده که انتخابکنند دولت آینده از میان گزینههای «آزادی»، «بهبود روابط با کشورهای خارجی»، «عدالت»، «حمایت از تولید داخلی» و «امنیت در برابر تهاجم خارجی» بهتر است کدام یک را در اولویت کاری خود قرار دهد. هر یک از این گزینهها بازنمای یکی از شیوههای محتمل اداره کشور است که دولت آینده میتواند در پیش گیرد. ۳۱٫۲٪ از پاسخگویان «عدالت» را برگزیدهاند، «حمایت از تولید داخلی» و همچنین «بهبود روابط با کشورهای خارجی» هرکدام انتخابِ ۲۰٪ از پاسخگویان بوده است، ۱۰٫۷٪ از پاسخگویان «امنیت در برابر تهاجم خارجی» و ۳٫۵٪ از نیز «آزادی» را انتخاب کردهاند. ۱۲٫۶٪ از پاسخگویان نیز گفتهاند نمیدانند دولت باید کدامیک از این گزینهها را در اولویت قرار دهد و ۲٪ به این پرسش، پاسخی ندادهاند.
افزایش عواملی همچون فسادهای گسترده و همچنین آثار تحریمها در اقتصاد ایران، بر آمار بالا دخیل بودهاست. در بازه زمانی قبل از انتخابات ایران، وضعیت بهشکلی درآمدهاست که تمایل مردم برای شرکت در انتخابات
تحریم انتخابات
دوشنبه ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰، ۲۳۱ کنشگر مدنی و سیاسی از ۵۰ شهر و ۲۵ استان ایران نامهای را منتشر کردند خواستار تحریم انتخابات شدند.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰] پنجشنبه ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۰ خانوادههای برخی زندانیان اعدامشده، معترضین کشتهشده آبان ۹۸ و کشتهشدگان سقوط هواپیمای مسافربری اوکراینی نیز بر تحریم انتخابات تأکید کردند.[۳۱][۳۲]
پیش از انتخابات
هشدار به فعالان رسانهای
برخی رسانهها ادعا کردهاند که نهادهایی از جمله پلیس امنیت و پلیس فتا در خصوص نشر مطالب بدون سند به فعالان رسانهای هشدار دادهاند؛ همچنین مطالبی منتشر شدهاند که اعلام دارند سازمان اطلاعات سپاه پاسداران با تماس با برخی فعالات رسانهای از آنها خواستهاست که مطلبی در نقد برخی نامزدها منتشر نکنند.[۳۳][۳۴]
اعلام فهرست تأییدصلاحیتشدگان
خبرگزاری فارس سوم خردادماه با انتشار خبری، نام تأییدصلاحیت و ردصلاحیتشدگان انتخابات را منتشر کرد و گفت فهرست اسامی از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور ارسال شده است.[۳۵][۳۶] روحالله جمعهای، مشاور وزیر کشور این خبر را رد کرد و گفت هیچ نامهای از سوی شورای نگهبان مبنی بر اعلام اسامی نامزدها به وزارت کشور ارسال نشده و گمانهزنی رسانهها تأیید نمیشود.[۳۷][۳۸] [۳۹] عباسعلی کدخدایی صبح سهشنبه طی مصاحبهای این گفته وزارت کشور را رد کرد و گفت دیروز اسامی به وزارت کشور ارسال شده است.[۴۰] [۴۱][۴۲] جمعهای همچنین در توییتی نوشت: «با توجه به زمان انتشار غیر رسمی و غیر معتبر اسامی نامزدهای انتخاباتی در روز گذشته و زمان مصاحبه سخنگوی محترم شورای نگهبان که تصریح داشتند اسامی فردا به وزارت کشور ارسال میشود، به وضوح مشخص است نامهای به وزارت کشور ارسال نشده بود که از وزارت کشور درز اطلاعاتی صورت گرفته باشد.» همچنان نه شورای نگهبان و نه وزارت کشور مسئولیت درز اطلاعات زود هنگام منتشرشده از سوی خبرگزاری فارس را نپذیرفتهاند.[۴۳][۴۴] سرانجام در سهشنبه ۴ خرداد ۱۴۰۰ فهرست نامزدهای تأییدصلاحیتشده اعلام گردید.
کاندیدهای تأییدصلاحیتشده
نام[۴۵] | تولد (سن) |
نگاره | جناح سیاسی | حزب سیاسی | سوابق |
---|---|---|---|---|---|
۱۳۴۴ (۵۵ سال) |
اصولگرایان | جبهه پایداری انقلاب اسلامی |
| ||
۱۳۳۳ (۶۶ سال) |
اصولگرایان | جبهه ایستادگی ایران اسلامی |
| ||
۱۳۳۹ (۶۰ سال) |
اصولگرایان | جامعه روحانیت مبارز |
| ||
۱۳۴۴ (۵۵ سال) |
اصولگرایان | جمعیت رهپویان انقلاب اسلامی |
| ||
۱۳۵۰ (۴۹ سال) |
اصولگرایان | جبهه پایداری انقلاب اسلامی |
| ||
۱۳۳۵ (۶۴ سال) |
اصلاحطلبان | حزب اراده ملت ایران |
| ||
۱۳۳۶ (۶۳ سال) |
اعتدالگرایان | حزب کارگزاران سازندگی |
|
در این دوره هفت نامزد تأییدصلاحیت شدهاند. جوانترین نامزد قاضیزاده با ۵۰ سال و مسنترین رضایی با ۶۶ سال است.[۴۶] در این انتخابات برای نخستینبار نامزدی که در دوره پیش ردصلاحیت شده بود (زاکانی) در انتخابات تأییدصلاحیت گردید.
داوطلبها
در مدت ۵ روزهٔ ثبتنام، ۵۹۲ نفر با حضور در وزارت کشور داوطلب سیزدهمین دوره از انتخابات ریاستجمهوری شدند که از این شمار ۴۰ نفر زن و ۵۵۲ نفر مرد بودند.[۴۷]
از ۵۹۲ نامزد ثبتنامشده، شمار ۴۶ نفر از افراد شناختهشده بودند که نام آنها به تفکیک وضعیت و با ذکر آخرین و بالاترین منصب در قوهٔ مجریه (یا آخرین و بالاترین منصب در دیگر نهادها به همراه آخرین و بالاترین منصب در قوهٔ مجریه) به شرح زیر است:
تاریخ | نام | نگاره | سوابق | وضعیت | منبع |
---|---|---|---|---|---|
۲۱ اردیبهشت | وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات (۱۳۹۲–۱۳۹۱) | عدم احراز صلاحیت | [۴۸] | ||
۲۱ اردیبهشت | فرمانده قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء (۱۳۹۹–۱۳۹۷) | عدم احراز صلاحیت | [۴۹] | ||
۲۱ اردیبهشت | استاندار یزد (۱۳۹۷–۱۳۹۶) | عدم احراز صلاحیت | [۵۰] | ||
۲۱ اردیبهشت | وزیر دفاع (۱۳۹۶–۱۳۹۲) | انصراف داد (به نفع رئیسی) | [۵۱][۵۲] | ||
۲۲ اردیبهشت | وزیر جهاد کشاورزی (۱۳۹۲–۱۳۸۸) | عدم احراز صلاحیت | [۵۳] | ||
۲۲ اردیبهشت | رئیسجمهور (۱۳۹۲–۱۳۸۴) | عدم احراز صلاحیت | [۵۴] | ||
۲۲ اردیبهشت | وزیر نفت (۱۳۹۲–۱۳۹۰) | انصراف داد (به نفع رئیسی) | [۵۵][۵۶] | ||
۲۲ اردیبهشت | وزیر ورزش و جوانان (۱۳۹۲–۱۳۹۰) | انصراف داد (به نفع رئیسی) | [۵۷] | ||
۲۲ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۰–۱۳۸۷) | تأیید صلاحیت | [۵۸] | ||
۲۲ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷–۱۳۷۵) معاون وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی (۱۳۷۴–۱۳۷۱) |
عدم احراز صلاحیت | [۵۹] | ||
۲۲ اردیبهشت | معاون رئیسجمهور (۱۳۹۲–۱۳۹۱) | عدم احراز صلاحیت | [۶۰] | ||
۲۲ اردیبهشت | سفیر ایران در مکزیک (۱۳۸۹–۱۳۸۶) | عدم احراز صلاحیت | [۶۱] | ||
۲۲ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۷۹–۱۳۷۵) | انصراف داد (به نفع رئیسی) | [۶۲] | ||
۲۳ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۳۹۵) | عدم احراز صلاحیت | [۶۳] | ||
۲۳ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۳۸۷) | عدم احراز صلاحیت | [۶۴] | ||
۲۳ اردیبهشت | معاون رئیسجمهور (۱۳۸۴–۱۳۸۰) | تأیید صلاحیت | [۶۵] | ||
۲۳ اردیبهشت | سفیر ایران در لهستان (۱۳۹۷–۱۳۹۲) | عدم احراز صلاحیت | [۶۶] | ||
۲۴ اردیبهشت | معاون وزیر کشور (۱۳۹۲–۱۳۸۶) | انصراف داد (به نفع رئیسی) | [۶۷][۶۸] | ||
۲۴ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (از ۱۳۹۹)
معاون رئیسجمهور (۱۳۹۲–۱۳۸۹) |
عدم احراز صلاحیت | [۶۹] | ||
۲۴ اردیبهشت | مشاور رئیسجمهور (۱۳۸۴–۱۳۸۳) | عدم احراز صلاحیت | [۷۰] | ||
۲۴ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷–۱۳۸۳) | عدم احراز صلاحیت | [۷۱] | ||
۲۵ اردیبهشت | رئیس شورای اسلامی شهر تهران (۱۴۰۰–۱۳۹۶)
مشاور رئیسجمهور (۱۳۷۶–۱۳۶۸) |
عدم احراز صلاحیت | [۷۲] | ||
۲۵ اردیبهشت | رئیس مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۳۸۷)
وزیر فرهنگ و ارشاد و اسلامی (۱۳۷۲–۱۳۷۱) |
عدم احراز صلاحیت | [۷۳] | ||
۲۵ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (از ۱۳۹۹)
وزیر امور اقتصادی و دارایی (۱۳۹۲–۱۳۸۷) |
عدم احراز صلاحیت | [۷۴] | ||
۲۵ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (از ۱۳۸۷)
وزیر بهداشت (۱۳۸۴–۱۳۸۰) |
عدم احراز صلاحیت | [۷۵] | ||
۲۵ اردیبهشت | وزیر راه و شهرسازی (۱۳۹۷–۱۳۹۲) | عدم احراز صلاحیت | [۷۶] | ||
۲۵ اردیبهشت | رئیس مرکز ملی فضای مجازی (از ۱۳۹۴) | عدم احراز صلاحیت | [۷۷] | ||
۲۵ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۹۹–۱۳۹۵؛ ۱۳۹۱–۱۳۸۷) | عدم احراز صلاحیت | [۷۸] | ||
۲۵ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۴۰۰–۱۳۹۹؛ ۱۳۹۵–۱۳۸۳) | تأیید صلاحیت | [۷۹] | ||
۲۵ اردیبهشت | رئیس سازمان صداوسیما (۱۳۹۳–۱۳۸۳)
معاون وزیر دفاع (۱۳۷۹–۱۳۷۶) |
عدم احراز صلاحیت | [۸۰] | ||
۲۵ اردیبهشت | معاون پیشین سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی | عدم احراز صلاحیت | [۸۱] | ||
۲۵ اردیبهشت | رئیس قوه قضائیه (۱۴۰۰–۱۳۹۷) | تأیید صلاحیت | [۸۲] | ||
۲۵ اردیبهشت | معاون رئیسجمهور (۱۳۹۲–۱۳۸۸) | انصراف داد (به نفع رئیسی) | [۸۳] | ||
۲۵ اردیبهشت | معاون اول رئیسجمهور (۱۴۰۰–۱۳۹۲) | عدم احراز صلاحیت | [۸۴] | ||
۲۵ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۸۷–۱۳۸۳) | عدم احراز صلاحیت | [۸۵] | ||
۲۵ اردیبهشت | معاون وزیر فرهنگ و آموزش عالی (۱۳۷۰–۱۳۶۷) | عدم احراز صلاحیت | [۸۶] | ||
۲۵ اردیبهشت | وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی (۱۴۰۰–۱۳۹۷) | عدم احراز صلاحیت | [۸۷] | ||
۲۵ اردیبهشت | رئیس بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰–۱۳۹۷) | تأیید صلاحیت | [۸۸] | ||
۲۵ اردیبهشت | مشاور رئیسجمهور (۱۳۸۴–۱۳۷۶) | عدم احراز صلاحیت | [۸۹] | ||
۲۵ اردیبهشت | دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام (۱۴۰۰–۱۳۷۶) | تأیید صلاحیت | [۹۰] | ||
۲۵ اردیبهشت | نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی (۱۳۷۱–۱۳۵۹) | عدم احراز صلاحیت | [۹۱] | ||
۲۵ اردیبهشت | دبیر شورای عالی امنیت ملی (۱۳۹۲–۱۳۸۶)
معاون وزیر امور خارجه (۱۳۸۶–۱۳۸۴) |
تأیید صلاحیت | [۹۲] | ||
۲۵ اردیبهشت | عضو شورای اسلامی شهر تهران (۱۴۰۰–۱۳۹۶) | عدم احراز صلاحیت | [۹۳] |
نظرسنجیها
موج | تاریخ اجرا | جامعه آماری | حد خطا | روش |
---|---|---|---|---|
۴ | فروردین ۱۴۰۰[۹۴] | ۱۵۶۹ (بالای ۱۸ سال) | ن/م | تماس تلفنی |
۵ | ۱۸ تا ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۰[۹۵] | ۱۵۵۳ (بالای ۱۸ سال) | ن/م | تماس تلفنی |
نامزد احتمالی | موج ۴: احتمال رأیدادن | موج ۵: احتمال رأیدادن | وضعیت نامزدی | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
نمیشناسم | بیپاسخ | اصلاً | کم | تاحدی | زیاد | نمیشناسم | بیپاسخ | اصلاً | کم | تاحدی | زیاد | |||
رئیسی | ۱۶٪ | ۱۴٫۳٪ | ۱۰٪ | ۶٫۸٪ | ۱۶٫۹٪ | ۳۶٫۶٪ | ۱۵٪ | ۱۲٫۷٪ | ۹٪ | ۵٫۵٪ | ۱۶٫۶٪ | ۴۱٫۲٪ | تأیید صلاحیت | |
قالیباف | ۸٫۲٪ | ۱۴٫۲٪ | ۳۲٫۱٪ | ۱۲٫۹٪ | ۱۹٫۶٪ | ۱۳٫۱٪ | ۹٫۲٪ | ۱۴٫۸٪ | ۲۶٪ | ۱۳٫۹٪ | ۲۰٫۵٪ | ۱۵٫۶٪ | عدم ثبتنام | |
جلیلی | ۴۷٫۴٪ | ۷٫۵٪ | ۲۳٫۲٪ | ۸٫۷٪ | ۸٫۴٪ | ۴٫۸٪ | ۴۵٫۵٪ | ۷٫۲٪ | ۲۲٫۵٪ | ۹٫۸٪ | ۱۰٪ | ۵٪ | تأیید صلاحیت | |
محمد | ۵۸٫۲٪ | ۷٪ | ۱۵٫۴٪ | ۴٫۸٪ | ۷٫۱٪ | ۷٫۵٪ | ۵۷٫۳٪ | ۶٫۹٪ | ۱۵٫۸٪ | ۵٫۴٪ | ۷٫۶٪ | ۷٪ | رد صلاحیت | |
لاریجانی | ۱۴٫۵٪ | ۱۱٫۷٪ | ۴۲٫۱٪ | ۱۴٫۴٪ | ۱۲٫۹٪ | ۴٫۳٪ | ۱۰٫۷٪ | ۱۲٫۷٪ | ۴۱٫۵٪ | ۱۲٫۱٪ | ۱۵٫۸٪ | ۷٫۲٪ | رد صلاحیت | |
خمینی | ۱۸٫۱٪ | ۱۰٫۹٪ | ۲۵٫۲٪ | ۷٫۸٪ | ۱۶٫۳٪ | ۲۲٫۹٪ | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | امتناع | |
قاضیزاده | ۴۶٫۶٪ | ۸٪ | ۲۲٫۷٪ | ۸٫۴٪ | ۹٫۷٪ | ۴٫۵٪ | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | تأیید صلاحیت | |
رضایی | ۱۸٫۱٪ | ۱۰٫۹٪ | ۳۲٫۳٪ | ۱۳٪ | ۱۸٫۹٪ | ۶٫۸٪ | ۱۶٫۶٪ | ۱۱٫۲٪ | ۳۱٪ | ۱۲٫۶٪ | ۱۹٫۴٪ | ۹٫۲٪ | تأیید صلاحیت | |
مطهری | ۳۸٫۵٪ | ۹٫۱٪ | ۲۷٫۵٪ | ۸٫۷٪ | ۱۱٪ | ۴٫۹٪ | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | رد صلاحیت | |
پزشکیان | ۶۰٫۴٪ | ۶٫۵٪ | ۱۹٫۶٪ | ۵٫۷٪ | ۵٫۳٪ | ۲٫۴٪ | ۵۴٫۲٪ | ۸٫۲٪ | ۲۱٫۶٪ | ۶٫۹٪ | ۶٫۱٪ | ۳٪ | رد صلاحیت | |
دهقان | ۶۰٫۵٪ | ۶٫۷٪ | ۲۰٫۳٪ | ۶٪ | ۵٪ | ۱٫۵٪ | ۵۶٫۹٪ | ۶٫۵٪ | ۲۱٫۶٪ | ۸٫۱٪ | ۵٫۳٪ | ۱٫۶٪ | انصراف | |
ظریف | ۱۱٫۵٪ | ۱۳٫۲٪ | ۳۶٫۶٪ | ۱۱٪ | ۱۵٫۳٪ | ۱۲٫۵٪ | ۹٫۵٪ | ۱۳٫۶٪ | ۳۷٫۹٪ | ۱۰٫۵٪ | ۱۶٫۲٪ | ۱۲٫۳٪ | امتناع | |
هاشمی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ۲۸٫۸٪ | ۱۱٫۲٪ | ۳۱٫۶٪ | ۱۰٫۳٪ | ۱۱٫۸٪ | ۶٫۳٪ | رد صلاحیت | |
جهانگیری | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ۲۴٪ | ۸٫۷٪ | ۴۱٪ | ۱۱٫۶٪ | ۱۱٪ | ۳٫۷٪ | رد صلاحیت | |
عارف | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ۴۱٪ | ۸٫۵٪ | ۲۸٫۳٪ | ۹٫۵٪ | ۹٫۷٪ | ۳٪ | امتناع | |
ضرغامی | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ن/م | ۴۱٫۶٪ | ۷٫۸٪ | ۲۸٫۱٪ | ۱۰٫۵٪ | ۹٫۲٪ | ۲٫۸٪ | رد صلاحیت |
جستارهای وابسته
- انتخابات در ایران
- انتخابات ریاست جمهوری ایران
- ششمین دوره انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا
- فهرست نامزدهای ردصلاحیتشده انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰
منابع
- ↑ «انتخابات ریاست جمهوری، ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار میشود». انتخاب. ۳ شهریور ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «اصول مرتبط با شرح وظایف ریاست جمهوری».
- ↑ "متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته".
- ↑ "متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته".
- ↑ "متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکینبشته".
- ↑ «ابلاغ سیاستهای کلی «انتخابات»». دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله العظمی خامنهای. ۲۴ مهر ۱۳۹۵.
- ↑ «متن کامل مصوبه شورای نگهبان دربارهٔ شرایط نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری». خبرگزاری اختبار. ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «رئیسجمهور مصوبه انتخاباتی شورای نگهبان را رد کرد / دستور روحانی به وزارت کشور: در ثبت نام از کاندیداها، قوانین موجود ملاک عمل باشد». خبرگزاری انتخاب. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
- ↑ «کدخدایی: مدارک ناقص را از داوطلبان تحویل نمیگیریم». خبرگزاری تسنیم. ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «اعضای هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شدند». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۲-۰۶. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۰.
- ↑ 2485 (۲۰۱۹-۱۲-۰۱). «علت ردصلاحیت نامزدها به خودشان اعلام میشود». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- ↑ Karimov, F (8 May 2013). "First female candidate registered for Iranian presidential elections". Trend. Archived from the original on 7 June 2013. Retrieved 18 June 2013.
- ↑ "Iran's ban on female presidential candidates contradicts Constitution". Amnesty International. 17 مه 2013. Archived from the original on 8 June 2013. Retrieved 18 June 2013.
- ↑ «قانون اصلاح بند(۲) ماده(۲۷) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و بند(۲) ماده(۳۶) قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران». سامانهٔ قوانین.
- ↑ «جدول زمانبندی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۴-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
- ↑ 1327 (۲۰۲۱-۰۲-۰۹). «زمان نامنویسی داوطلبان انتخابات ۱۴۰۰ مشخص شد». ایرنا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۷.
- ↑ «زمان بررسی صلاحیت کاندیداها 5 روز تمدید شد- اخبار سیاست ایران - اخبار سیاسی تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «مروری گذرا به نظام انتخاباتی ایران». ایرنا.
- ↑ «نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰». رادیو زمانه. ۴ شهریور ۱۳۹۹. دریافتشده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۹.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ کدخدایی میگوید انتخابات با مشارکت پایین هم مشروعیت خواهد داشت». BBC News فارسی. ۲۰۲۱-۰۵-۱۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- ↑ «مجید محمدی | دههای که از دست رفت؛ خوشحالیم که ونزوئلا نشدهایم». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۳-۱۷. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۸.
- ↑ ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ «بررسی نگرش مردم نسبت به انتخابات ریاست جمهوری 1400 (موج پنجم)». ispa.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- ↑ farhikhtegandaily. «روزنامه فرهیختگان | تاریخ:1399/10/22 | صفحه:2». فرهیختگان آنلاین. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- ↑ «نتایج موج چهارم نظرسنجی ایسپا درباره انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰». ispa.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- ↑ «بررسی نگرش مردمی نسبت به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰» (PDF).
- ↑ «سنجش نگرش مردم نسبت به انتخابات ریاست جمهوری 1400 (موج ششم)». ispa.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۶.
- ↑ «۲۳۱ فعال مدنی و سیاسی از مردم خواستند در تحریم انتخابات ریاستجمهوری «همآوا» شوند». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۸.
- ↑ «دهها فعال سیاسی از ۵۰ شهر ایران خواستار تحریم انتخابات شدند؛ کوروش زعیم: نفعی برای مردم در رایدادن نیست | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۸.
- ↑ «فراخوان ۲۳۱ کنشگر ایرانی برای «تحریم انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰» و «برکناری علی خامنهای»». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۲۱-۰۵-۱۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۸.
- ↑ Welle (www.dw.com)، Deutsche. «کارزار "رأی بی رأی" و فراخوان کنشگران مدنی برای تحریم انتخابات | DW | 18.05.2021». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۸.
- ↑ «دفاع خانواده زندانیان اعدامشده و کشتهشدگان آبان ۹۸ از تحریم انتخابات». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۱.
- ↑ «تحریم انتخابات از سوی خانوادههای دادخواه جانباختگان و اعدامشدگان چهار دهه گذشته در ایران | صدای آمریکا فارسی». ir.voanews.com. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۲.
- ↑ «احضار و اخطار به خبرنگاران و فعالان ایرانی دربارهٔ اظهارنظرهای انتخاباتی». بیبیسی فارسی. ۲۰ مه ۲۰۲۱. دریافتشده در ۲۰ مه ۲۰۲۱.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کردهاند». voanews.
- ↑ «اسامی نهایی کاندیداهای ریاست جمهوری | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «دست رد شورا به بانیان وضع موجود | خبرگزاری فارس». www.farsnews.ir. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ پایان بررسی صلاحیت نامزدها همزمان با اخبار غیررسمی درباره لیست نهایی». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «رد خبر ارسال اسامی نامزدهای تأیید صلاحیت شده از سوی شورای نگهبان به وزارت کشور». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۲۴. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «تا این لحظه نامه بررسی صلاحیتها از شورای نگهبان به وزارت کشور ارسال نشده است». خبرگزاری ایلنا. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «فهرست نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری ایران، 'اعتراض' صادق لاریجانی به رد صلاحیتها». BBC News فارسی. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «کدخدایی: اسامی نامزدهای احراز صلاحیت شده دیشب به وزارت کشور ارسال شد». روزنامه دنیای اقتصاد. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ Entekhab.ir، پایگاه خبری تحلیلی انتخاب |. «کدخدایی: اسامی نامزدهای احراز صلاحیتشده دیشب به وزارت کشور ارسال شد / دیروز درباره برخی داوطلبان ابهاماتی داشتیم که با دعوت از این افراد توضیحات آنها را شنیدیم». fa. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ Entekhab.ir، پایگاه خبری تحلیلی انتخاب |. «مشاور وزیر کشور: افشای اطلاعات مربوط به تایید صلاحیتشدگان از طرف وزرات کشور نبوده / دیشب نامه ای ارسال نشده بود که درز اطلاعاتی صورت گرفته باشد». fa. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «اسامی نهایی کاندیداهای انتخابات ریاستجمهوری اعلام شد». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۵-۲۵. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «انتشار اسامی نهایی نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۲۵. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «اینفوگرافیک | نامزدهای نهایی انتخابات ۱۴۰۰ چند ساله هستند و چندمین بار است که در انتخابات شرکت میکنند؟». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۵-۲۵. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۵.
- ↑ «۵۹۲ نفر داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شدند». ایرنا.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰ – ثبت نام داوطلبان نامزدی ریاست جمهوری آغاز شد؛ نظامیان، چهرههای شاخص روز نخست». صدای آمریکا فارسی.
- ↑ «سردار سعید محمد در انتخابات ۱۴۰۰ ثبت نام کرد». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
- ↑ «استاندار دولت خاتمی و روحانی نامزد ریاست جمهوری شد». جماران. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
- ↑ «عکس/ حسین دهقان و همسرش در ستاد انتخابات». مشرق نیوز. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
- ↑ حسینی، سید مهدی (۲۰۲۱-۰۵-۲۵). ««حسین دهقان» به نفع آیتالله رئیسی انصراف داد». خبرگزاری مهر.
- ↑ «صادق خلیلیان در انتخابات ۱۴۰۰ ثبتنام کرد». تسنیم. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «ثبتنام احمدینژاد در انتخابات ۱۴۰۰؛ تنش و درگیری هنگام ورود به وزارت کشور». بیبیسی فارسی. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ رستم قاسمی ثبت نام کرد ایسنا
- ↑ «رستم قاسمی هم انصراف داد». پایگاه خبری تحلیلی انتخاب. ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
- ↑ محمد عباسی برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد ایسنا
- ↑ قاضیزاده هاشمی برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد ایسنا
- ↑ حسن سبحانی داوطلب انتخابات شد ایسنا
- ↑ «رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در عرصه انتخابات حضور یافت». ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «قدیری ابیانه برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». برنا. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «قدرتعلی حشمتیان برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». برنا. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «محمود صادقی در انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ ثبتنام کرد». انتخاب. ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ «علی مطهری در انتخابات ثبت نام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۳.
- ↑ ««محسن مهرعلیزاده» در انتخابات ریاستجمهوری سیزدهم ثبتنام کرد». خبرگزاری مهر.
- ↑ «یارانه سوخت به مردم خواهم داد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۳.
- ↑ «شعار دولت من «با مردم و برای مردم» است». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۴.
- ↑ «سردار افشار از داوطلبی انتخابات ریاست جمهوری انصراف داد». ایرنا. ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
- ↑ «ثبت نام فریدون عباسی در انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۴.
- ↑ «مصطفی تاجزاده در انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کرد». ایلنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۴.
- ↑ «نماینده اسبق مجلس کاندیدای ریاست جمهوری شد».
- ↑ «ثبت نام محسن هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «آخرین روز ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «امروز کشور با قرض از مردم و سیستم بانکی اداره میشود». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| لاریجانی، محسن هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| لاریجانی، محسن هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «فیروزآبادی برای انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| رئیسی، لاریجانی، زاکانی، هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ ««علیرضا زاکانی» در انتخابات ریاستجمهوری سیزدهم ثبت نام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| رئیسی، لاریجانی، زاکانی، هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «سید عباس نبوی در انتخابات ریاست جمهوری 1400 ثبت نام کرد». خبرگزاری برنا.
- ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| رئیسی، لاریجانی، زاکانی، هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «مسعود زریبافان داوطلب کاندیداتوری انتخابات شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «ثبت نام جهانگیری در انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «خوشچهره در انتخابات ۱۴۰۰ ثبتنام کرد». خبر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «رهامی داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «محمد شریعتمداری در انتخابات ثبت نام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «عبدالناصر همتی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «زهرا شجاعی در انتخابات ریاست جمهوری ثبتنام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ ««محسن رضایی» ثبت نام کرد/ «جهانگیری» هم آمد/ رئیسی ثبتنام کرد/ «علی لاریجانی» آمد/ «محسن هاشمی، آخوندی، ضرغامی و شریعتمداری» ثبتنام کردند/ سعید جلیلی هم آمد». تابناک. ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ ««رسول منتجب نیا» در انتخابات ریاستجمهوری سیزدهم ثبتنام کرد». خبرگزاری. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ «سعید جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». صدا و سیما. ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰.
- ↑ ««محمدجواد حقشناس» در انتخابات ریاستجمهوری سیزدهم ثبتنام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
- ↑ "ابراهیم رئیسی از ظریف جلو زد / کاندیداهای نظامی چند درصد شانس رأی آوری دارند؟". خبرآنلاین. 2021-04-19. Retrieved 2021-04-21.
- ↑ "آخرین خبر | تازهترین نظرسنجی «ایسپا» درباره انتخابات ١٤٠٠". آخرین خبر. Retrieved 2021-05-14.