مرکز ملی فضای مجازی

مرکز ملی فضای مجازی در ایران، مرکزی است که به فرمان سید علی خامنه‌ای، رهبر حکومت جمهوری اسلامی ایران، توسط «شورای عالی فضای مجازی» تشکیل شده‌است. در حال حاضر، ابوالحسن فیروزآبادی ریاست این مرکز و دبیری شورای عالی فضای مجازی ایران را برعهده دارد.

شورای عالی فضای مجازی

این شورا به تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۹۰ به فرمان آیت‌الله سید علی خامنه‌ای تشکیل شد و موظف است که مرکز ملی فضای مجازی کشور را راه اندازد.

در بخشی از فرمان‌نامهٔ وی آمده‌است که

گسترش فزاینده فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطاتی به‌ویژه شبکهٔ جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی و لزوم سرمایه‌گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه‌جانبهٔ کشور و ارائه خدمات گسترده و مفید به قشرها گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه‌ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب‌های ناشی از آن اقتضا می‌کند که نقطهٔ کانونی متمرکزی برای سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری و هماهنگی در فضای مجازی کشور به وجود آید. به این مناسبت شورای عالی فضای مجازی کشور با اختیارات کافی به ریاستِ رئیس‌جمهور تشکیل می‌گردد و لازم است به کلیهٔ مصوبات آن ترتیب آثار قانونی داده شود.

در ادامه گفته‌است که شورا وظیفه دارد «مرکز ملی فضای مجازی کشور» را درست کند تا کامل و به‌روز بر فضای مجازی درونی و بیرونی اشراف داشته و دربارهٔ نحوهٔ رویارویی با آسیب‌های اینترنت تصمیم بگیرد. او همهٔ دستگاه‌های کشور را موظف به همکاری با مرکز کرده‌است.

اعضا

در متن فرمان رهبر ایران، اعضای حقیقی و حقوقی به مدت سه سال تعیین شدند.

حقوقی

• رئیس‌جمهوری (رئیس شورای عالی فضای مجازی): حسن روحانی
• رئیس مجلس شورای اسلامی: علی لاریجانی
• رئیس قوهٔ قضاییه: صادق آملی لاریجانی
• رئیس سازمان صداوسیما: عبدالعلی علی‌عسگری
• دبیر شورا و رئیس مرکز ملی فضای مجازی: ابوالحسن فیروزآبادی
• وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات: محمدجواد آذری جهرمی
• وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی: سید عباس صالحی
• وزیر علوم و تحقیقات و فناوری: منصور غلامی
• وزیر آموزش و پرورش: سید محمد بطحایی
• وزیر اطلاعات: سید محمود علوی
• وزیر دفاع: امیر حاتمی
• معاون علمی و فنّاوری رئیس‌جمهور: سورنا ستاری
• رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی: احمد سالک
• رئیس سازمان تبلیغات اسلامی: سید مهدی خاموشی
• فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی: سرلشکر محمدعلی جعفری
• فرمانده ناجا: سرتیپ حسین اشتری
• دادستان کل کشور: محمدجعفر منتظری

حقیقی

• سعیدرضا عاملی
• حمید شهریاری
• رضا تقی‌پور
• مهدی اخوان بهابادی
• مسعود ابوطالبی
• کامیار ثقفی
• رسول جلیلی
• عزت‌الله ضرغامی
• محمد سرافراز
• محمدحسن انتظاری

اعضای پیشین:

• سید جواد مظلومی
• علیرضا شاه میرزایی

جلسه‌ها

نخستین جلسه

نخستین جلسه با حضور رئیس‌جمهور و دیگر عضوها در تاریخ ۲۷ اسفند ۱۳۹۰ تشکیل شد.

محمود احمدی‌نژاد در این جلسه به اهمیت و جایگاه این شورا در کشور اشاره کرد و گفت:

همان‌طور که رهبر معظم انقلاب فرمودند، در شرایط فعلی کشور و جهان، فضایِ مجازی از جایگاه ویژه برخورداراست، به طوری که امروزه ابعاد گستره آن در زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها نقش بسزایی را ایفا می‌کند… در شرایط کنونی مرکز ملی فضای مجازی می‌تواند نقطه‌ای متمرکز در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیم‌گیری‌های کلان کشور باشد و در عرصهٔ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری و صیانت از آسیب‌های این فضا تأثیرگذار باشد.

وی افزود فضای مجازی نامحدود است و مرز ندارد. پس باید کوشید با برنامه‌ریزی دقیق از فضای سایبری در راستای هدف‌ها و پیشرفت نظام جمهوری اسلامی ایران استفاده کرد.

عضوهای دیگر نیز نظرها و دیدگاه‌هایشان را گفتند.

نهادهای مرتبط

شورای عالی انفورماتیک، شورای عالی اطلاع‌رسانی و شورای عالی فناوری اطلاعات شوراهای و نهادهایی هستند که پیش از تشکیل این شورا در حکم سیاست گذار و مجری در این حوزه عمل می‌کرده‌اند. همچنین این شورا به عنوان وضع کنندهٔ قانون با مجلس شورای اسلامی در تعارض قرار دارد.

در فرودین ۱۳۹۵، در جلسهٔ شورای عالی فضای مجازی که به ریاست حسن روحانی برگزار شد، شورای عالی انفورماتیک، شورای عالی اطلاع‌رسانی و شورای عالی امنیت فضای تبادل اطلاعات (افتا) منحل و کلیهٔ وظایفشان در سطح ملی به شورای عالی فضای مجازی واگذار شد.

جستارهای وابسته

• سازمان‌های زیر نظر رهبری در ایران

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی