پرش به محتوا

انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۰): تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
خنثی‌سازی ویرایش 32121132 از Adler.fa (بحث) دست کم سه کاربر با این ویرایش شما مخالفند. خودتان هم به بحث رجوع کنید! بلافاصله پس از تذکر این ویرایش را انجام دادید. در صورت خنثی‌سازی مجدد دسترسی ویرایشی‌تان به مقاله را خواهم گرفت.
برچسب‌ها: خنثی‌سازی برگردانده‌شده
جز ویرایش Jeeputer (بحث) به آخرین تغییری که Adler.fa انجام داده بود واگردانده شد
برچسب‌ها: واگردانی برگردانده‌شده
خط ۹۶: خط ۹۶:
}}
}}


'''سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری ایران''' در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ همزمان با [[انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا (۱۴۰۰)|انتخابات ششمین دورهٔ شوراهای اسلامی شهر و روستا]] و انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/570534 |عنوان=انتخابات ریاست جمهوری، ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار می‌شود | ناشر =انتخاب |تاریخ=شهریور ۱۳۹۹}}</ref> در این [[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران|انتخابات]]، [[رئیس‌جمهور ایران]] با رأی مردم انتخاب خواهد شد. بنابر [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی ایران]]، [[حسن روحانی]] با توجه به دو دورهٔ ریاست‌جمهوری پیاپی، در این انتخابات حق نامزدشدن ندارد. انتخابات پیش از موعد می‌تواند تحت شرایط استثنایی مانند استعفا، یا مرگ رئیس‌جمهور کنونی برگزار شود.
'''سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری ایران''' در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ همزمان با [[انتخابات شوراهای اسلامی شهر و روستا (۱۴۰۰)|انتخابات ششمین دورهٔ شوراهای اسلامی شهر و روستا]] و انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.entekhab.ir/fa/news/570534 |عنوان=انتخابات ریاست جمهوری، ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار می‌شود | ناشر =انتخاب |تاریخ=شهریور ۱۳۹۹}}</ref> در این [[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران|انتخابات]]، [[رئیس‌جمهور ایران]] با رأی مردم انتخاب خواهد شد. بنابر [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران|قانون اساسی ایران]]، [[حسن روحانی]] با توجه به دو دورهٔ ریاست‌جمهوری پیاپی، در این انتخابات حق نامزدشدن ندارد. انتخابات پیش از موعد می‌تواند تحت شرایط استثنایی مانند استعفا، یا مرگ رئیس‌جمهور کنونی برگزار شود. از جمله مسائل مهم پیرامون این انتخابات، تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها در مورد تمایل مردم به مشارکت در آن است.<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۱۲ اسفند ۱۳۹۸|عنوان=زنگ خطر برای ۱۴۰۰/ نتایج غیرمنتظره از آمار مشارکت در انتخابات|ناشر=|doi=|تاریخ بازدید=۱۶ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.rouydad24.com/fa/news/206195/}}</ref> در این راستا تحلیل‌گران عواملی چون ناامیدی و بی‌اعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت را برشمرده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=اصلاح‌طلبان از نظر خودشان هم تمام شده‌اند|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/128876/سیاسی-و-اجتماعی/اصلاح‌طلبان-از-نظر-خودشان-هم-تمام-شده‌اند|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2021-03-08|بازبینی=2021-03-08|کد زبان=fa}}</ref> گروه‌هایی نیز با طرح عدم شفافیت در ساختار حکومت در ارتباط با وقایعی چون سانحه [[پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین]] خواستار تحریم انتخابات شده‌اند.
<ref>https://www.radiofarda.com/a/31258745.html</ref>

از جمله مسائل مهم پیرامون این انتخابات، کاهش تمایل مردم به مشارکت در آن است که عواملی چون ناامیدی معترضان از پیگیری مطالبات‌شان در چارچوب جمهوری اسلامی، [[فساد در ایران|فساد گستردهٔ مالی و اداری]]، اعتراضات سراسری [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] و [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|آبان ۱۳۹۸]]، [[تحریم‌های آمریکا علیه ایران|تحریم‌های آمریکا]]، [[بحران اقتصادی ایران ۱۴۰۰-۱۳۹۷|بحران اقتصادی]]، نبود [[آزادی سیاسی|آزادی‌های سیاسی]] همچون [[آزادی بیان]] و [[نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران|نقض حقوق بشر]]، عدم شفافیت امور و پنهانکاری‌های گسترده از جمله در ماجرای [[پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین|شلیک به هواپیمای مسافربری اوکراینی]]، عدم [[مقبولیت و مشروعیت]] گفتار حکومت، اصلاح‌ناپذیری ساختار سیاسی و انتخابات نمایشی و غیرآزاد، تداوم محدودیت‌های شدید سیاسی، اجتماعی و مذهبی، ناامیدی و بی‌اعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت دخیل هستند.<ref name=":3">{{یادکرد خبر|عنوان=اصلاح‌طلبان درانتخابات ۱۴۰۰؛ محمد خاتمی هم ناامید از 'تکرار' ؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-54204853|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-09-27|زبان=fa}}</ref><ref name=":8">{{یادکرد وب|عنوان=انتخابات و «دولت بی‌مصرف» حسن روحانی|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/failure-of-rouhani-cabinet-impacts-of-next-election-in-Iran/31155579.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-18|کد زبان=fa}}</ref><ref name=":13">{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۴ مهر ۱۳۹۷|عنوان=صادقی: اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰ شاید از علی لاریجانی حمایت کنند|ناشر=رادیو فردا|doi=|تاریخ بازدید=۱۸ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/iran-mp-sadeghi-says-reformists-might-support-larijani-2020-election/29546998.html}}</ref><ref name=":4">{{یادکرد خبر|تاریخ=۱۲ اسفند ۱۳۹۸|عنوان=زنگ خطر برای ۱۴۰۰/ نتایج غیرمنتظره از آمار مشارکت در انتخابات|ناشر=|doi=|تاریخ بازدید=۱۶ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.rouydad24.com/fa/news/206195/}}</ref><ref name=":5">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۲۴ نوامبر ۲۰۱۹|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-50536570|عنوان=اعتراض‌ها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاح‌طلبان'}}</ref><ref name=":122">{{یادکرد وب|عنوان="اعتراض مردم ایران ادامه دارد و باید به گوش مردم دنیا برسد" {{!}} DW {{!}} 29.11.2019|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/اعتراض-مردم-ایران-ادامه-دارد-و-باید-به-گوش-مردم-دنیا-برسد/a-51469137|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2019-12-05|کد زبان=fa-IR|نام=علی|نام خانوادگی=فتح‌الله‌نژاد}}</ref><ref name=":6">{{یادکرد خبر|تاریخ=۷ ژوئیه ۲۰۱۸|عنوان=شخص رهبر و مقام رهبری؛ علت ناکارآمدی و دلیل ناکامی|ناشر=دویچه وله فارسی|doi=|تاریخ بازدید=۱۰ اکتبر ۲۰۲۰|نشانی=https://p.dw.com/p/30xro|نام خانوادگی۱=یوسفی اشکوری|نام۱=حسن}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=اصلاح‌طلبان از نظر خودشان هم تمام شده‌اند|نشانی=https://www.independentpersian.com/node/128876/سیاسی-و-اجتماعی/اصلاح‌طلبان-از-نظر-خودشان-هم-تمام-شده‌اند|وبگاه=ایندیپندنت فارسی|تاریخ=2021-03-08|بازبینی=2021-03-08|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=چند درصد قدرت کشور در اختیار رئیس‌جمهور است؟ / پاسخ یک نماینده پیشین مجلس|نشانی=https://www.jamaran.news/بخش-بازنشر-59/1483021-چند-درصد-قدرت-کشور-در-اختیار-رییس-جمهور-است-پاسخ-یک-نماینده-پیشین-مجلس|وبگاه=پایگاه خبری جماران|بازبینی=2021-03-24|کد زبان=fa}}</ref>


== سامانه انتخاباتی ==
== سامانه انتخاباتی ==
خط ۱۷۳: خط ۱۷۲:
با توجه به عواملی همچون ناامیدی جامعه از پیگیری مطالبات‌شان در چارچوب امکانات جمهوری اسلامی، [[فساد در ایران|فساد گستردهٔ مالی و اداری]]، اعتراض‌های سراسری [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] و [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|آبان ۱۳۹۸]] و سرکوب آن توسط حکومت، نبود [[آزادی‌های سیاسی]] همچون [[آزادی بیان]] و [[نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران|نقض حقوق بشر]]، عدم [[مشروعیت|مقبولیت و مشروعیت]] گفتار حکومت، اصلاح‌ناپذیری ساختار سیاسی و انتخابات نمایشی و غیرآزاد، محدودیت‌های شدید سیاسی، اجتماعی و مذهبی پیوسته، [[اصلاح‌طلب اصول‌گرا دیگه تمومه ماجرا|ناامیدی و بی‌اعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت]] ([[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاح‌طلبان]] و [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصول‌گرایان]])، [[تحریم‌های آمریکا علیه ایران|تحریم‌های آمریکا]] و درپی آن [[بحران اقتصادی ۹۹–۱۳۹۷ ایران|بحران اقتصادی]]، انتظار می‌رود میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰ با کاهش بسیار مواجه شود.<ref name=":3"/><ref name=":8"/><ref name=":13"/><ref name=":4"/><ref name=":5"/><ref name=":122"/>
با توجه به عواملی همچون ناامیدی جامعه از پیگیری مطالبات‌شان در چارچوب امکانات جمهوری اسلامی، [[فساد در ایران|فساد گستردهٔ مالی و اداری]]، اعتراض‌های سراسری [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] و [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|آبان ۱۳۹۸]] و سرکوب آن توسط حکومت، نبود [[آزادی‌های سیاسی]] همچون [[آزادی بیان]] و [[نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران|نقض حقوق بشر]]، عدم [[مشروعیت|مقبولیت و مشروعیت]] گفتار حکومت، اصلاح‌ناپذیری ساختار سیاسی و انتخابات نمایشی و غیرآزاد، محدودیت‌های شدید سیاسی، اجتماعی و مذهبی پیوسته، [[اصلاح‌طلب اصول‌گرا دیگه تمومه ماجرا|ناامیدی و بی‌اعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت]] ([[جناح اصلاح‌طلبان جمهوری اسلامی ایران|اصلاح‌طلبان]] و [[جناح اصولگرایان جمهوری اسلامی ایران|اصول‌گرایان]])، [[تحریم‌های آمریکا علیه ایران|تحریم‌های آمریکا]] و درپی آن [[بحران اقتصادی ۹۹–۱۳۹۷ ایران|بحران اقتصادی]]، انتظار می‌رود میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰ با کاهش بسیار مواجه شود.<ref name=":3"/><ref name=":8"/><ref name=":13"/><ref name=":4"/><ref name=":5"/><ref name=":122"/>


نارضایتی‌ها از عملکرد نظام جمهوری اسلامی و جناح‌های آن به اندازه‌ای گسترده‌است که به گفتهٔ [[رادیو فردا]]، تأثیر آن بر میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰، مقامات نظام را نگران کرده‌است؛<ref>{{یادکرد وب|عنوان=گشایش در حصر؛ مهدی کروبی «خواستار حضور پرشور» در انتخابات ۱۴۰۰ شد|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4-karoubi-ask-participate-presidential-election-1400/30817093.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-10-22|کد زبان=fa}}</ref> برخی از مسئولان جمهوری اسلامی از جمله [[عبدالرضا رحمانی فضلی|عبدالرضا رحمانی]]، [[حسام‌الدین آشنا]]، [[محمود صادقی]] و [[حسن غفوری‌فرد]] مشارکت ۲۰ درصدی در انتخابات ۱۴۰۰ را هم کافی دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238|وبگاه=رادیو زمانه|تاریخ=2020-08-25|بازبینی=2020-10-22}}</ref><ref name=":022">{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۸ آگوست ۲۰۲۰|عنوان=مطهری: در ۱۴۰۰ یکی از خودشان را سر کار می‌آورند|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۲۸ آگوست ۲۰۲۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/531379}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۷ مرداد ۱۳۹۹|عنوان=اگر اوضاع بهتر نشود، در انتخابات ۱۴۰۰ شاهد پایین‌ترین میزان رأی ممکن خواهیم بود|ناشر=اعتماد آنلاین|doi=|تاریخ بازدید=۱۶ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://etemadonline.com/content/426192/}}</ref><ref name=":322">{{یادکرد خبر|تاریخ=۱۷ اکتبر ۲۰۲۰|عنوان=غفوری‌فرد: احتمال ریزش شرکت‌کنندگان در انتخابات سال ۱۴۰۰ وجود دارد|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۷ اکتبر ۲۰۲۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/545798}}</ref> حسن روحانی از عدم مشارکت مردم ابراز نگرانی کرد و گفت که اگر مشارکت حداکثری صورت نگیرد، «به معنای پایان تمام حرکت‌ها و انقلاب‌ها در کشور است» و «ضربه بسیار بزرگی» به [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: اگر مشارکت در انتخابات حداکثری نباشد ضربه بسیار بزرگی خواهد بود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/31179559.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=رئیس‌جمهور ایران دربارهٔ بی‌اعتبار شدن مفهوم انتخابات و همه‌پرسی در کشور هشدار داد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-56587761|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-03-31|زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - روحانی: عدم مشارکت حداکثری در انتخابات ضربه بزرگ به راه و روش ۱۲ فروردین ۵۸ است|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000111000148/روحانی--عدم-مشارکت-حداکثری-در-انتخابات-ضربه-بزرگ-به-راه-و-روش-2|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: اگر روزی انتخابات از نظر مردم بیفتد، به معنای پایان انقلاب است|نشانی=https://www.isna.ir/news/1400011103994/روحانی-اگر-روزی-انتخابات-از-نظر-مردم-بیفتد-به-معنای-پایان-انقلاب|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: همه مردم باید احساس کنند نماینده ای در انتخابات ۱۴۰۰ دارند|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1500085/روحانی-همه-مردم-باید-احساس-کنند-نماینده-ای-در-انتخابات-۱۴۰۰|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref> [[عبدالرضا رحمانی فضلی]]، وزیر کشور، با اشاره به مشارکت پایین مردم در [[انتخابات مجلس یازدهم]] گفت: «یکی از دغدغه‌های ما میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری است.»<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۴ شهریور ۱۳۹۹|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۳ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238}}</ref>
نارضایتی‌ها از عملکرد نظام جمهوری اسلامی و جناح‌های آن به اندازه‌ای گسترده است که به گفتهٔ [[رادیو فردا]]، تأثیر آن بر میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰، مقامات نظام را نگران کرده‌است؛<ref>{{یادکرد وب|عنوان=گشایش در حصر؛ مهدی کروبی «خواستار حضور پرشور» در انتخابات ۱۴۰۰ شد|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/f4-karoubi-ask-participate-presidential-election-1400/30817093.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2020-10-22|کد زبان=fa}}</ref> برخی از مسئولان جمهوری اسلامی از جمله [[عبدالرضا رحمانی فضلی|عبدالرضا رحمانی]]، [[حسام‌الدین آشنا]]، [[محمود صادقی]] و [[حسن غفوری‌فرد]] مشارکت ۲۰ درصدی در انتخابات ۱۴۰۰ را هم کافی دانسته‌اند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238|وبگاه=رادیو زمانه|تاریخ=2020-08-25|بازبینی=2020-10-22}}</ref><ref name=":022">{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۸ آگوست ۲۰۲۰|عنوان=مطهری: در ۱۴۰۰ یکی از خودشان را سر کار می‌آورند|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۲۸ آگوست ۲۰۲۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/531379}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۲۷ مرداد ۱۳۹۹|عنوان=اگر اوضاع بهتر نشود، در انتخابات ۱۴۰۰ شاهد پایین‌ترین میزان رأی ممکن خواهیم بود|ناشر=اعتماد آنلاین|doi=|تاریخ بازدید=۱۶ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://etemadonline.com/content/426192/}}</ref><ref name=":322">{{یادکرد خبر|تاریخ=۱۷ اکتبر ۲۰۲۰|عنوان=غفوری‌فرد: احتمال ریزش شرکت‌کنندگان در انتخابات سال ۱۴۰۰ وجود دارد|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۷ اکتبر ۲۰۲۰|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/545798}}</ref> حسن روحانی از عدم مشارکت مردم ابراز نگرانی کرد و گفت که اگر مشارکت حداکثری صورت نگیرد، «به معنای پایان تمام حرکت‌ها و انقلاب‌ها در کشور است» و «ضربه بسیار بزرگی» به [[نظام جمهوری اسلامی ایران|جمهوری اسلامی]] خواهد بود.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: اگر مشارکت در انتخابات حداکثری نباشد ضربه بسیار بزرگی خواهد بود|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/31179559.html|وبگاه=رادیو فردا|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|عنوان=رئیس‌جمهور ایران دربارهٔ بی‌اعتبار شدن مفهوم انتخابات و همه‌پرسی در کشور هشدار داد|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-56587761|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-03-31|زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=خبرگزاری فارس - روحانی: عدم مشارکت حداکثری در انتخابات ضربه بزرگ به راه و روش ۱۲ فروردین ۵۸ است|نشانی=https://www.farsnews.ir/news/14000111000148/روحانی--عدم-مشارکت-حداکثری-در-انتخابات-ضربه-بزرگ-به-راه-و-روش-2|وبگاه=خبرگزاری فارس|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: اگر روزی انتخابات از نظر مردم بیفتد، به معنای پایان انقلاب است|نشانی=https://www.isna.ir/news/1400011103994/روحانی-اگر-روزی-انتخابات-از-نظر-مردم-بیفتد-به-معنای-پایان-انقلاب|وبگاه=ایسنا|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref><ref>{{یادکرد وب|عنوان=روحانی: همه مردم باید احساس کنند نماینده ای در انتخابات ۱۴۰۰ دارند|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1500085/روحانی-همه-مردم-باید-احساس-کنند-نماینده-ای-در-انتخابات-۱۴۰۰|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2021-03-31|بازبینی=2021-03-31|کد زبان=fa}}</ref> [[عبدالرضا رحمانی فضلی]]، وزیر کشور، با اشاره به مشارکت پایین مردم در [[انتخابات مجلس یازدهم]] گفت: «یکی از دغدغه‌های ما میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری است.»<ref>{{یادکرد خبر|تاریخ=۴ شهریور ۱۳۹۹|عنوان=نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰|ناشر=رادیو زمانه|doi=|تاریخ بازدید=۱۳ شهریور ۱۳۹۹|نشانی=https://www.radiozamaneh.com/530238}}</ref>


[[سید محمد خاتمی|محمد خاتمی]]، پدر معنوی اصلاح‌طلبان، اعتراف کرد که «اگر «[[تکرار می‌کنم|تکرار]]» هم کنم، دیگر مردم رأی نمی‌دهند» که [[بی‌بی‌سی فارسی]] آن را نشانهٔ جدایی آنان از سطح اجتماع می‌داند.<ref name=":7">{{یادکرد خبر|عنوان=اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰؛ محمد خاتمی هم ناامید از 'تکرار'؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-54204853|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-22|زبان=fa}}</ref> ناتوانی [[اصلاح طلبان|اصلاح‌طلبان]] در همراهی با اعتراضات [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] نقطه‌عطفی در ریزش [[پایگاه اجتماعی]] آنان بود، به‌گونه‌ای که در این اعتراضات شعار [[اصلاح‌طلب اصول‌گرا دیگه تمومه ماجرا|اصلاح‌طلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا]] سر داده شد و معترضان، همهٔ جناح‌های حاکمیت را به یک اندازه نامشروع قلمداد کردند.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=اعتراض‌ها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاح‌طلبان'|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-50536570|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-22|زبان=fa}}</ref> [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|اعتراضات آبان ۱۳۹۸]] نیز چون تیر خلاصی بر اعتبار باقی‌مانده آنان عمل کرد.<ref name=":7"/><ref name=":1"/>
[[سید محمد خاتمی|محمد خاتمی]]، پدر معنوی اصلاح‌طلبان، اعتراف کرد که «اگر «[[تکرار می‌کنم|تکرار]]» هم کنم، دیگر مردم رأی نمی‌دهند» که [[بی‌بی‌سی فارسی]] آن را نشانهٔ جدایی آنان از سطح اجتماع می‌داند.<ref name=":7">{{یادکرد خبر|عنوان=اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰؛ محمد خاتمی هم ناامید از 'تکرار'؟|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-54204853|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-22|زبان=fa}}</ref> ناتوانی [[اصلاح طلبان|اصلاح‌طلبان]] در همراهی با اعتراضات [[اعتراضات دی ۱۳۹۶ ایران|دی ۱۳۹۶]] نقطه‌عطفی در ریزش [[پایگاه اجتماعی]] آنان بود، به‌گونه‌ای که در این اعتراضات شعار [[اصلاح‌طلب اصول‌گرا دیگه تمومه ماجرا|اصلاح‌طلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا]] سر داده شد و معترضان، همهٔ جناح‌های حاکمیت را به یک اندازه نامشروع قلمداد کردند.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=اعتراض‌ها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاح‌طلبان'|نشانی=https://www.bbc.com/persian/blog-viewpoints-50536570|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2020-10-22|زبان=fa}}</ref> [[اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران|اعتراضات آبان ۱۳۹۸]] نیز چون تیر خلاصی بر اعتبار باقی‌مانده آنان عمل کرد.<ref name=":7"/><ref name=":1"/>

نسخهٔ ‏۱۷ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۲۳:۱۱

انتخابات سیزدهمین دورهٔ ریاست‌جمهوری ایران
ایران
→ ۱۳۹۶
اعضا 		۲۸ خرداد ۱۴۰۰
هیئت دولت 		۱۴۰۴ ←
اعضا
نظرسنجی‌ها
رئیس‌جمهور کنونی

حسن روحانی
اعتدال و توسعه

سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاست‌جمهوری ایران در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ همزمان با انتخابات ششمین دورهٔ شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری برگزار خواهد شد.[۱] در این انتخابات، رئیس‌جمهور ایران با رأی مردم انتخاب خواهد شد. بنابر قانون اساسی ایران، حسن روحانی با توجه به دو دورهٔ ریاست‌جمهوری پیاپی، در این انتخابات حق نامزدشدن ندارد. انتخابات پیش از موعد می‌تواند تحت شرایط استثنایی مانند استعفا، یا مرگ رئیس‌جمهور کنونی برگزار شود. از جمله مسائل مهم پیرامون این انتخابات، تحلیل‌ها و پیش‌بینی‌ها در مورد تمایل مردم به مشارکت در آن است.[۲] در این راستا تحلیل‌گران عواملی چون ناامیدی و بی‌اعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت را برشمرده‌اند.[۳] گروه‌هایی نیز با طرح عدم شفافیت در ساختار حکومت در ارتباط با وقایعی چون سانحه پرواز شماره ۷۵۲ هواپیمایی بین‌المللی اوکراین خواستار تحریم انتخابات شده‌اند. [۴]

سامانه انتخاباتی

همچنین ببینید: انتخابات در ایران، رئیس‌جمهور ایران، و نظارت استصوابی

در جمهوری اسلامی ایران امور کشور باید به اتکاء آراء عمومی اداره شود، از راه انتخابات: انتخاب رئیس‌جمهور، نمایندگان مجلس شورای اسلامی، اعضای شوراها و نظایر این‌ها، یا از راه همه‌پرسی در مواردی که در اصول دیگر این قانون معین می‌گردد.

— اصل ششم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۵]

بنابر اصل یکصد و سیزدهم قانون اساسی کنونی، «پس از مقام رهبری، رئیس‌جمهور عالی‌ترین مقام رسمی کشور است و مسئولیت اجرای قانون اساسی و ریاست قوه مجریه را جز در اموری که مستقیماً به رهبری مربوط می‌شود، بر عهده دارد.» وظایف رئیس‌جمهور مشابه وظایف سران دولت‌ها در دیگر کشورها است، با این تفاوت که نیروهای مسلح، رئیس قوهٔ قضائیه، تلویزیون دولتی و دیگر سازمان‌های مهم دولتی مانند شورای نگهبان و مجمع تشخیص مصلحت نظام، همگی تحت کنترل رهبر هستند. بنابر اصل یکصد و ده قانون اساسی وظیفه «تعیین سیاست‌های کلی نظام» هم در اختیار رهبر است و رئیس‌جمهور به‌طور مستقیم در این امر دخالتی ندارد و تنها مجری آن‌ها است.[۶] همچنین به‌طور غیررسمی ذکر شده که برای انتخاب وزرای کابینه برای وزارتخانه‌های حساس، همچون امور خارجه، کشور، دفاع و اطلاعات؛ با رهبر هماهنگ می‌شود.[۷]

رهبر جمهوری اسلامی ایران می‌تواند هر یک از وزرا و معاونان رئیس‌جمهور را در هر زمان، بدون درنظرگیری تصمیم رئیس‌جمهور یا مجلس شورای اسلامی، عزل یا بازگرداند. به همین ترتیب، علی خامنه‌ای، رهبر دیرینه کنونی، که بیش از سه دهه حکومت می‌کند، در حال صدور احکام و تصمیم‌گیری نهایی در مورد اقتصاد، آموزش، محیط‌زیست، سیاست خارجی، برنامه‌ریزی ملی از جمله در حوزه رشد جمعیت و هر چیز دیگری در ایران است. خامنه‌ای همچنین در مورد میزان شفافیت در انتخابات در ایران تصمیمات نهایی را اتخاذ می‌کند.

حسن روحانی رئیس‌جمهور کنونی به علت دو دوره پیاپی ریاست جمهوری نمی‌تواند دوباره نامزد شود، دوره ریاست جمهوری او در ۱۲ مرداد ۱۴۰۰ منقضی خواهد شد

قانون اساسی درمورد شرایط رئیس‌جمهور می‌گوید:

رئیس‌جمهور باید از میان رجال مذهبی و سیاسی که واجد شرایط زیر باشند انتخاب گردد: ایرانی‌الاصل، تابع ایران، مدیر و مدبر، دارای حسن سابقه و امانت و تقوی، مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.

— اصل یکصد و پانزدهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران[۸]

در ۲۴ مهر ۱۳۹۵، سید علی خامنه‌ای سیاست‌های کلی انتخابات را با مشورت مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین و به رؤسای قوای سه‌گانه و رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ابلاغ کرد. بر اساس جزء ۵ از بند ۱۰ این ابلاغیه، بنا شد تعاریف دقیق از «رجل سیاسی مذهبی» و «مدیر و مدبر بودن» توسط شورای نگهبان اعلام شود.[۹] شورای نگهبان پس از بررسی شرایط مذکور را در ۲۰ دی ۱۳۹۶ تصویب کرد، اما در آن زمان آن را ابلاغ نکرد. پس از حدود چهار سال، در جلسه‌ای مورخ ۱۴۰۰/۰۲/۰۸ این تعاریف کمی مورد اصلاح قرار گرفت و سه روز بعد، در ۱۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ برای اجرا به وزارت کشور ابلاغ شد؛[۱۰] اما با مخالفت معاونت حقوقی ریاست جمهوری و دستور شخص رئیس‌جمهور، حسن روحانی این مصوبه رد شد و وزارت کشور اعلام کرد که قانون موجود انتخابات ملاک عمل وزارت کشور برای ثبت نام از داوطلبان خواهد بود.[۱۱] در واکنش به سخنان روحانی عباسعلی کدخدایی سخنگوی شورای نگهبان اعلام کرد که «ثبت‌نام‌هایی که فاقد مدارک [گفته شده در مصوبه شورای نگهبان] باشد اعتباری ندارد و مورد بررسی قرار نمی‌گیرد».[۱۲]

هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست‌جمهوری زیرنظر شورای نگهبان، نامزدهای ثبت‌شده را رد می‌کند و شمار اندکی را برای شرکت در انتخابات برمی‌گزیند.[۱۳] شورای نگهبان علل رد صلاحیت هر یک از نامزد را به‌صورت عمومی اعلام نمی‌کند، اما به‌گفته اعضای شورای نگهبان، این دلایل در صورت تمایل به خود نامزدان ردصلاحیت‌شده توضیح داده می‌شود. تاکنون هیچ زنی در تاریخ جمهوری اسلامی ایران، برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری تأیید صلاحیت نشده‌است.[۱۴][۱۵]

بنابر مصوبه مجلس شورای اسلامی، از سال ۱۳۸۵ حداقل سن برای شرکت در تمامی انتخابات‌ها، ۱۸ سال تمام است.[۱۶]

روند برگزاری

جدول زمان‌بندی سیزدهمین دورهٔ انتخابات ریاست جمهوری[۱۷]
رویداد آغاز پایان مدت
ثبت‌نام داوطلبان سه‌شنبه ۲۱ اردیبهشت شنبه ۲۵ اردیبهشت ۵ روز
رسیدگی به صلاحیت داوطلبان یکشنبه ۲۶ اردیبهشت پنج‌شنبه ۳۰ اردیبهشت ۵ روز
انتشار اسامی نهایی چهارشنبه ۵ خرداد پنج‌شنبه ۶ خرداد ۲ روز
تبلیغات جمعه ۷ خرداد چهارشنبه ۲۶ خرداد ۲۰ روز
ممنوعیت تبلیغات پنج‌شنبه ۲۷ خرداد پنج‌شنبه ۲۷ خرداد ۱ روز
برگزاری انتخابات جمعه ۲۸ خرداد جمعه ۲۸ خرداد ۱ روز

ثبت‌نام اولیه

بر اساس اعلام وزارت کشور، زمان ثبت‌نام نامزدان، از ۲۱ تا ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰ است.[۱۸]

داوطلبان ریاست‌جمهوری یا نمایندگان تام‌الاختیار آن‌ها که کتباً معرفی شده باشند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور آغاز انتخابات به وزارت کشور مراجعه نموده و ثبت‌نام کنند.

تأیید صلاحیت و معرفی نامزدهای نهایی

نظارت بر تأیید صلاحیت داوطلبان و انتخابات به عهدهٔ شورای نگهبان است. شورای نگهبان ظرف پنج روز به صلاحیت داوطلبان رسیدگی می‌کند و نتیجه را به وزارت کشور اعلام می‌کند.

رأی‌گیری و اعلام نتیجه

رأی‌گیری بنابر قانون جمهوری اسلامی ایران در یک روز جمعه برگزار خواهد شد و نامزدی که اکثریت مطلق آرا را کسب کند به‌عنوان رئیس‌جمهور برگزیده می‌شود. چنانچه در مرحلهٔ نخست برای هیچ‌یک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردد، انتخابات دو مرحله‌ای خواهد شد. دو نامزدی که بیشترین آرا را در مرحلهٔ نخست داشته‌اند در انتخابات مرحلهٔ دوم شرکت می‌کنند. انتخابات مرحلهٔ دوم در جمعهٔ هفتهٔ بعد انجام خواهد گرفت.[۱۹]

مشارکت عمومی

با توجه به عواملی همچون ناامیدی جامعه از پیگیری مطالبات‌شان در چارچوب امکانات جمهوری اسلامی، فساد گستردهٔ مالی و اداری، اعتراض‌های سراسری دی ۱۳۹۶ و آبان ۱۳۹۸ و سرکوب آن توسط حکومت، نبود آزادی‌های سیاسی همچون آزادی بیان و نقض حقوق بشر، عدم مقبولیت و مشروعیت گفتار حکومت، اصلاح‌ناپذیری ساختار سیاسی و انتخابات نمایشی و غیرآزاد، محدودیت‌های شدید سیاسی، اجتماعی و مذهبی پیوسته، ناامیدی و بی‌اعتمادی مردم به هر دو جناح حاکمیت (اصلاح‌طلبان و اصول‌گرایان)، تحریم‌های آمریکا و درپی آن بحران اقتصادی، انتظار می‌رود میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰ با کاهش بسیار مواجه شود.[۲۰][۲۱][۲۲][۲۳][۲۴][۲۵]

نارضایتی‌ها از عملکرد نظام جمهوری اسلامی و جناح‌های آن به اندازه‌ای گسترده است که به گفتهٔ رادیو فردا، تأثیر آن بر میزان مشارکت مردم در انتخابات ۱۴۰۰، مقامات نظام را نگران کرده‌است؛[۲۶] برخی از مسئولان جمهوری اسلامی از جمله عبدالرضا رحمانی، حسام‌الدین آشنا، محمود صادقی و حسن غفوری‌فرد مشارکت ۲۰ درصدی در انتخابات ۱۴۰۰ را هم کافی دانسته‌اند.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰] حسن روحانی از عدم مشارکت مردم ابراز نگرانی کرد و گفت که اگر مشارکت حداکثری صورت نگیرد، «به معنای پایان تمام حرکت‌ها و انقلاب‌ها در کشور است» و «ضربه بسیار بزرگی» به جمهوری اسلامی خواهد بود.[۳۱][۳۲][۳۳][۳۴][۳۵] عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، با اشاره به مشارکت پایین مردم در انتخابات مجلس یازدهم گفت: «یکی از دغدغه‌های ما میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری است.»[۳۶]

محمد خاتمی، پدر معنوی اصلاح‌طلبان، اعتراف کرد که «اگر «تکرار» هم کنم، دیگر مردم رأی نمی‌دهند» که بی‌بی‌سی فارسی آن را نشانهٔ جدایی آنان از سطح اجتماع می‌داند.[۳۷] ناتوانی اصلاح‌طلبان در همراهی با اعتراضات دی ۱۳۹۶ نقطه‌عطفی در ریزش پایگاه اجتماعی آنان بود، به‌گونه‌ای که در این اعتراضات شعار اصلاح‌طلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا سر داده شد و معترضان، همهٔ جناح‌های حاکمیت را به یک اندازه نامشروع قلمداد کردند.[۳۸] اعتراضات آبان ۱۳۹۸ نیز چون تیر خلاصی بر اعتبار باقی‌مانده آنان عمل کرد.[۳۷][۳۹]

ناتوانی کامل دولت روحانی در تحقق وعده‌های اقتصادی و اجتماعی او در زمان انتخابات، از دیگر دلایل ریزش مشارکت مردمی است.[۴۰][۴۱] مجید محمدی با اشاره به رشد ۴٫۵ درصدی شکاف طبقاتی، ۲۰ برابر شدن نرخ ارز خارجی، دوبرابر شدن حاشیه‌نشینان شهری، افزایش بیکاران، تشدید فرار سرمایه و فرار مغزها از ایران، دوران دولت «تدبیر و امید» روحانی را «مرگ اصلاح‌طلبی» توصیف می‌کند.[۴۲] فریدون خاوند کارنامه اقتصادی حسن روحانی را «درخشان‌تر» از احمدی‌نژاد نمی‌داند و معتقد است که به‌جز برجام و پیامدهای اقتصادی آن، روحانی نتوانست ساختارهای پوسیده اقتصاد جمهوری اسلامی را دگرگون کند و گفتار او در دوره دوم مانند احمدی‌نژاد پوپولیستی شد.[۴۳] علی افشاری بیان می‌کند که مواضع او پس از انتخابات تغییر کرد و «مدیریت ضعیف، نظارت‌گریز، کاهلانه، ازسر شکم‌سیری، آمرانه، غیرمشارکتی و قبیله‌گرایانه حسن روحانی و ابتنای آن به گفتار درمانی در کنار نگاه امنیتی و محافظه‌کاری یک فاجعه در ساماندهی قوه مجریه پدیدآورد» به‌طوری که «این میزان از وادادگی، رهاشدگی و شلختگی در سامان دولت بی‌سابقه بوده‌است».[۴۴]

داوطلب‌ها

در مدت ۵ روزهٔ ثبت‌نام، ۵۹۲ نفر با حضور در وزارت کشور داوطلب سیزدهمین دوره از انتخابات ریاست‌جمهوری شدند که از این شمار ۴۰ نفر زن و ۵۵۲ نفر مرد بودند.[۴۵]

از ۵۹۲ نامزد ثبت‌نام شده، شمار ۴۶ نفر از افراد شناخته‌شده بودند که نام آن‌ها به تفکیک وضعیت و با ذکر آخرین و بالاترین منصب در قوهٔ مجریه (یا آخرین و بالاترین منصب در دیگر نهادها به همراه آخرین و بالاترین منصب در قوهٔ مجریه) به شرح زیر است:

نظرسنجی‌ها

مقالهٔ اصلی: نظرسنجی‌های انتخابات ریاست‌جمهوری ایران (۱۴۰۰)

یادداشت‌ها

منابع

  1. ↑ «انتخابات ریاست جمهوری، ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ برگزار می‌شود». انتخاب. شهریور ۱۳۹۹.
  2. ↑ «زنگ خطر برای ۱۴۰۰/ نتایج غیرمنتظره از آمار مشارکت در انتخابات». ۱۲ اسفند ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۹.
  3. ↑ «اصلاح‌طلبان از نظر خودشان هم تمام شده‌اند». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۳-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۸.
  4. ↑ https://www.radiofarda.com/a/31258745.html
  5. ↑ "متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکی‌نبشته".
  6. ↑ "متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکی‌نبشته".
  7. ↑ خاطرات هاشمی رفسنجانی ۱۳۷۶، خاطرات جمعه دهم مرداد ص ۳۳۴
  8. ↑ "متن قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در ویکی‌نبشته".
  9. ↑ «ابلاغ سیاست‌های کلی «انتخابات»». دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله العظمی خامنه‌ای. ۲۴ مهر ۱۳۹۵.
  10. ↑ «متن کامل مصوبه شورای نگهبان دربارهٔ شرایط نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری». خبرگزاری اختبار. ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  11. ↑ «رئیس‌جمهور مصوبه انتخاباتی شورای نگهبان را رد کرد / دستور روحانی به وزارت کشور: در ثبت نام از کاندیداها، قوانین موجود ملاک عمل باشد». خبرگزاری انتخاب. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
  12. ↑ «کدخدایی: مدارک ناقص را از داوطلبان تحویل نمی‌گیریم». خبرگزاری تسنیم. ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  13. ↑ «اعضای هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری انتخاب شدند». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۲-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۰.
  14. ↑ Karimov, F (8 May 2013). "First female candidate registered for Iranian presidential elections". Trend. Archived from the original on 7 June 2013. Retrieved 18 June 2013.
  15. ↑ "Iran's ban on female presidential candidates contradicts Constitution". Amnesty International. 17 مه 2013. Archived from the original on 8 June 2013. Retrieved 18 June 2013.
  16. ↑ «قانون اصلاح بند(۲) ماده(۲۷) قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی و بند(۲) ماده(۳۶) قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران». سامانهٔ قوانین.
  17. ↑ «جدول زمان‌بندی برگزاری انتخابات ریاست جمهوری اعلام شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۴-۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۴-۱۹.
  18. ↑ 1327 (۲۰۲۱-۰۲-۰۹). «زمان نام‌نویسی داوطلبان انتخابات ۱۴۰۰ مشخص شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۷.
  19. ↑ «مروری گذرا به نظام انتخاباتی ایران». ایرنا.
  20. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :3 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  21. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :8 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  22. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :13 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  23. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :4 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  24. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :5 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  25. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :122 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  26. ↑ «گشایش در حصر؛ مهدی کروبی «خواستار حضور پرشور» در انتخابات ۱۴۰۰ شد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  27. ↑ «نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰». رادیو زمانه. ۲۰۲۰-۰۸-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  28. ↑ «مطهری: در ۱۴۰۰ یکی از خودشان را سر کار می‌آورند». رادیو زمانه. ۲۸ آگوست ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۸ آگوست ۲۰۲۰.
  29. ↑ «اگر اوضاع بهتر نشود، در انتخابات ۱۴۰۰ شاهد پایین‌ترین میزان رأی ممکن خواهیم بود». اعتماد آنلاین. ۲۷ مرداد ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۶ شهریور ۱۳۹۹.
  30. ↑ «غفوری‌فرد: احتمال ریزش شرکت‌کنندگان در انتخابات سال ۱۴۰۰ وجود دارد». رادیو زمانه. ۱۷ اکتبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۰.
  31. ↑ «روحانی: اگر مشارکت در انتخابات حداکثری نباشد ضربه بسیار بزرگی خواهد بود». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.
  32. ↑ «رئیس‌جمهور ایران دربارهٔ بی‌اعتبار شدن مفهوم انتخابات و همه‌پرسی در کشور هشدار داد». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.
  33. ↑ «خبرگزاری فارس - روحانی: عدم مشارکت حداکثری در انتخابات ضربه بزرگ به راه و روش ۱۲ فروردین ۵۸ است». خبرگزاری فارس. ۲۰۲۱-۰۳-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.
  34. ↑ «روحانی: اگر روزی انتخابات از نظر مردم بیفتد، به معنای پایان انقلاب است». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۳-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.
  35. ↑ «روحانی: همه مردم باید احساس کنند نماینده ای در انتخابات ۱۴۰۰ دارند». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۳-۳۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۳۱.
  36. ↑ «نگرانی وزیر کشور از میزان مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰». رادیو زمانه. ۴ شهریور ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۳ شهریور ۱۳۹۹.
  37. ↑ ۳۷٫۰ ۳۷٫۱ «اصلاح‌طلبان در انتخابات ۱۴۰۰؛ محمد خاتمی هم ناامید از 'تکرار'؟». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  38. ↑ «اعتراض‌ها در ایران؛ 'پایان اخلاقی اصلاح‌طلبان'». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۲۲.
  39. ↑ خطای یادکرد: خطای یادکرد:برچسب <ref>‎ غیرمجاز؛ متنی برای یادکردهای با نام :1 وارد نشده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  40. ↑ "Iran presidential election: Reformists face an uphill battle". Middle East Eye (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-22.
  41. ↑ «انتخابات و «دولت بی‌مصرف» حسن روحانی». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۸.
  42. ↑ «مجید محمدی | دهه‌ای که از دست رفت؛ خوشحالیم که ونزوئلا نشده‌ایم». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۱-۰۳-۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۸.
  43. ↑ «سالی که گذشت، سال بد بود». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۴.
  44. ↑ «چرا روحانی بدترین رئیس‌جمهور تاریخ جمهوری اسلامی است؟». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۵.
  45. ↑ «۵۹۲ نفر داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شدند». ایرنا.
  46. ↑ «انتخابات ۱۴۰۰ – ثبت نام داوطلبان نامزدی ریاست جمهوری آغاز شد؛ نظامیان، چهره‌های شاخص روز نخست». صدای آمریکا فارسی.
  47. ↑ «سردار سعید محمد در انتخابات ۱۴۰۰ ثبت نام کرد». خبرآنلاین. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
  48. ↑ «استاندار دولت خاتمی و روحانی نامزد ریاست جمهوری شد». جماران. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
  49. ↑ «عکس/ حسین دهقان و همسرش در ستاد انتخابات». مشرق نیوز. ۲۰۲۱-۰۵-۱۱.
  50. ↑ حسینی، سید مهدی (۲۰۲۱-۰۵-۲۵). ««حسین دهقان» به نفع آیت‌الله رئیسی انصراف داد». خبرگزاری مهر.‏
  51. ↑ «صادق خلیلیان در انتخابات ۱۴۰۰ ثبت‌نام کرد». تسنیم. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  52. ↑ «ثبت‌نام احمدی‌نژاد در انتخابات ۱۴۰۰؛ تنش و درگیری هنگام ورود به وزارت کشور». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  53. ↑ رستم قاسمی ثبت نام کرد ایسنا
  54. ↑ «رستم قاسمی هم انصراف داد». پایگاه خبری تحلیلی انتخاب. ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.‏
  55. ↑ محمد عباسی برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد ایسنا
  56. ↑ قاضی‌زاده هاشمی برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد ایسنا
  57. ↑ حسن سبحانی داوطلب انتخابات شد ایسنا
  58. ↑ «رئیس اسبق سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در عرصه انتخابات حضور یافت». ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  59. ↑ «قدیری ابیانه برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». برنا. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  60. ↑ «قدرتعلی حشمتیان برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». برنا. ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  61. ↑ «محمود صادقی در انتخابات ریاست‌جمهوری ۱۴۰۰ ثبت‌نام کرد». انتخاب. ۲۳ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  62. ↑ «علی مطهری در انتخابات ثبت نام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۳.
  63. ↑ ««محسن مهرعلیزاده» در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم ثبت‌نام کرد». خبرگزاری مهر.
  64. ↑ «یارانه سوخت به مردم خواهم داد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۳.
  65. ↑ «شعار دولت من «با مردم و برای مردم» است». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۴.
  66. ↑ «سردار افشار از داوطلبی انتخابات ریاست جمهوری انصراف داد». ایرنا. ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.‏
  67. ↑ «ثبت نام فریدون عباسی در انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۴.
  68. ↑ «مصطفی تاجزاده در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد». ایلنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۴.
  69. ↑ «نماینده اسبق مجلس کاندیدای ریاست جمهوری شد».
  70. ↑ «ثبت نام محسن هاشمی در انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  71. ↑ «آخرین روز ثبت نام داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  72. ↑ «امروز کشور با قرض از مردم و سیستم بانکی اداره می‌شود». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  73. ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| لاریجانی، محسن هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  74. ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| لاریجانی، محسن هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  75. ↑ «فیروزآبادی برای انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  76. ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| رئیسی، لاریجانی، زاکانی، هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  77. ↑ ««علیرضا زاکانی» در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم ثبت نام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  78. ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| رئیسی، لاریجانی، زاکانی، هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  79. ↑ «سید عباس نبوی در انتخابات ریاست جمهوری 1400 ثبت نام کرد». خبرگزاری برنا.
  80. ↑ «انتخابات ۱۴۰۰؛ آخرین روز ثبت نام| رئیسی، لاریجانی، زاکانی، هاشمی و پزشکیان ثبت نام کردند». خبرگزاری تسنیم. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  81. ↑ «مسعود زریبافان داوطلب کاندیداتوری انتخابات شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  82. ↑ «ثبت نام جهانگیری در انتخابات ریاست جمهوری». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  83. ↑ «خوش‌چهره در انتخابات ۱۴۰۰ ثبت‌نام کرد». خبر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  84. ↑ «رهامی داوطلب انتخابات ریاست جمهوری شد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  85. ↑ «محمد شریعتمداری در انتخابات ثبت نام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  86. ↑ «عبدالناصر همتی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  87. ↑ «زهرا شجاعی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت‌نام کرد». ایسنا. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  88. ↑ ««محسن رضایی» ثبت نام کرد/ «جهانگیری» هم آمد/ رئیسی ثبت‌نام کرد/ «علی لاریجانی» آمد/ «محسن هاشمی، آخوندی، ضرغامی و شریعتمداری» ثبت‌نام کردند/ سعید جلیلی هم آمد». تابناک. ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  89. ↑ ««رسول منتجب نیا» در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم ثبت‌نام کرد». خبرگزاری. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
  90. ↑ «سعید جلیلی در انتخابات ریاست جمهوری ثبت نام کرد». صدا و سیما. ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۰.
  91. ↑ ««محمدجواد حق‌شناس» در انتخابات ریاست‌جمهوری سیزدهم ثبت‌نام کرد». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۱-۰۵-۱۵.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=انتخابات_ریاست‌جمهوری_ایران_(۱۴۰۰)&oldid=32121538»