طیف‌سنجی جرمی
طیف‌سنجی جرمی (به انگلیسی: Mass Spectroscopy، MS) یکی از روشهای طیف‌سنجی است که شامل جداسازی یون‌های یک یا چند اتمی بر پایهٔ نسبت جرم به بار (m/z) و اندازه‌گیری m/z و فراوانی یون‌ها در فاز گازی است.[۱] به عبارت دقیقتر طیف‌سنجی جرمی به بررسی نسبت جرم به بار مولکولها با استفاده از میدانهای الکتریکی و مغناطیسی می‌پردازد.
محتویات
طرز کار[ویرایش]
اجزای اصلی طیف‌سنج جرمی شامل ورودی نمونه، منبع یون، سیستم اندازه‌گیری و آشکارساز یونی تحت خلاء است.
نمونه‌های فرار را می‌توان مستقیماً وارد جانمونه کرد اما نمونه‌هایی که فراریت کمتری دارند، بایستی وارد اتاقک یونیزاسیون شوند. یونیزاسیون برخورد الکترونی توسط الکترون‌های با انرژی بالا در حدود 70eV انجام می‌شود. کاتیون‌های حاصل توسط پتانسیلی در حدود keV 4-8 شتاب گرفته و از میدان مغناطیسی قدرتمندی با زاویهٔ ۹۰ درجه نسبت به پرتو عبور می‌کنند. یون‌ها بر اساس نسبت جرم/بارشان از مسیر خود منحرف شده و بر روی یک آشکارساز متمرکز می‌شوند.[۲]
چند روش یونیزاسیون در طیف‌سنجی جرمی[ویرایش]
عمده روشهای مورد استفاده در طیف سنجی‌جرمی برپایه یونیزاسیون عبارتند از:
- یونیزاسیون الکترونی
- یونیزاسیون شیمیایی
- electrospray
- یونیزاسیون سریع در بمباران‌های اتمی
- یونیزاسیون لیزری به کمک ماتریس
همچنین طیف‌سنجی جرمی با روش تجزیه‌کنندهٔ جرمی نیز طبقه‌بندی می‌شود: بخش مغناطیسی، تجزیه‌کننده جرمی چهارقطبی، تله یون چهارقطبی، زمان پرواز، تبدیل فوریه، تشدید سیکلوترون یون و ...
داده‌ها[ویرایش]
داده‌های بسیاری را می‌توان از طیف‌سنجی جرمی بدست آورده که معمول‌ترین آنها طیف جرمی است. این طیف نمودار فراوانی نسبی یون‌ها بر حسب نسبت m/z است. پیک مبنا فراوان‌ترین یون مشاهده‌شده است که به عنوان فراوانی نسبی ۱۰۰٪ در نظر گرفته می‌شود.
نشریات مرتبط[ویرایش]
فهرست مجلات عملی مرتبط با طیف‌سنجی جرمی که در رده‌بندی مجلات در زمینه طیف‌سنجی جزو ۱۰ مجله برتر جهان در سال ۲۰۰۵ بودند، در زیر آمده‌است.[۳]
- Mass Spectrometry Reviews - انتشارات وایلی - دسترسی آنلاین
- Journal of the American Society for Mass Spectrometry - انتشارات الزویر - دسترسی آنلاین
- Journal of Mass Spectrometry - انتشارات وایلی - دسترسی آنلاین
- Rapid Communications in Mass Spectrometry - انتشارات وایلی - دسترسی آنلاین
منابع[ویرایش]
- ↑
*Physical and Biophysical Chemistry Division Commission on Molecular Structure and Spectroscopy, Recommendations for nomenclature and symbolism for mass spectroscopy (including an appendix of terms used in vacuum technology). (Recommendations 1991), Pure and Applied Chemistry, 1991, Vol. 63, No. 10, pp. 1541-1566 doi:10.1351/pac199163101541
- ↑
*E. De Hoffmann and V. Stroobant, Mass Spectrometry: Principles and Applications, 2nd edn, John Wiley & Sons Ltd, Chichester (2001).
- ↑ *«Journals Ranked by Impact: Spectroscopy» (انگلیسی). The Thomson Corporation، دسامبر ۲۰۰۶. بازبینی‌شده در ۲۶ دسامبر ۲۰۰۸.
مطالعه بیشتر[ویرایش]
- Dominic M. Desiderio, Mass Spectrometry of Peptides, CRC Press, 1991, ISBN 0-8493-6293-8
جستارهای وابسته[ویرایش]
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ طیف‌سنجی جرمی موجود است. |
 |
این یک نوشتار خُرد پیرامون فیزیک است. با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |
