اگزون

اگزون یا بیانه توالی‌های نوکلئیک اسیدی هستند؛ که هرزمان به صورت رنا در آمدند؛ می توانند برای ساخت پروتئین به کار روند . جداسازی آن ها از اینترون ها به وسیله ی فر آیند پیرایش آران‌ای و اتصال اگزون‌ها به یکدیگر و حذف اینترون‌ها صورت می گیرد . حتی دیده شده است که گاهی بیانه های روی ژن های مختلف و دور از هم می توانند به یکدیگر متصل شوند.

تاریخچه

بیانه ها نواحی رمز دارِی هستند که اولین بار توسط شیمی دانی به نام Walter Gilbert در سال۱۹۷۸ کشف شدند او گفت :عقیده ی من این است که بعد از رونویسی قسمت هایی از رنا حذف شده و قسمت هایی نیز باقی می مانند و در رنای بالغ دیده می شوند قسمت های حذف شده اینترون و باقی‌مانده اگزون ها هستند . از متن بالا نتیجه می گیریم که قبل از ترجمه و ساخت پروتئین نواحی از آن برای ساخت آماده و سر هم بندی می شوند.

عملکرد

در بسیاری ازژن‌ها اگزون ها دارای نواحی ترجمه شونده هستند؛ که از روی آن ها پروتئین ساخته می شوند در انسان نواحی اگزونی کشف شده است که هیچ پروتئین از روی آن ها ساخته نمی‌شود. ابتدا و انتهای آن ها درای توالی بسیار مهمی است که به آن ها ۵' UTR و ۳' UTR می گویند این نواحی برای اتصال آن ها به یکدیگر در هنگام پیرایش آران‌ای بسیار مهم و حیاتی است . این نواحی برگردان نمی‌شوند و برای کنترل ترجمه و بالابردن نیمه عمر محصول رونویسی رمزهای دنایی نقش بسیار مهمی دارد.

فرایند اگزون زایی سبب تولید اگزون های جدید می شود که می تواند نتیجه ی جهش در اینترون ها باشد.

پلی سیسترونیک حالتی است که تعداد زیادی قاب خواندن یعنی نواحیبرگردان شوند پشت سر هم قرار می گیرند فاصله ی هر منطقه از منطقه ی قبلی بسیار کم است.

آزمایش یر روی اگزون ها

اگزون تراپی یا ژن تراپی تکنیکی در زیست‌شناسی مولکولی است؛ که به وسیله ی پردازش بر روی اگزون ـ اینترون‌ها ژن های جدید کشف می شوند. یک اگزون جدید برای بررسی اگزون مورد نظر به کار می رود.

پیوند به بیرون

• شکل نشانگذارهای اگزون-اینترون

منابع

• ویکی‌پدیا انگلیسی