زیست‌فیزیک

زیست‌فیزیک یا بیوفیزیک علمی میان‌رشته‌ای است که از روش‌ها و نظریه‌های فیزیک جهت مطالعه سامانه‌های زیستی استفاده می‌کند. بیوفیزیک به تمام مراتب سازماندهی زیستی از مقیاس ملکولی تا ارگانیسم‌ها و اکوسیستم‌ها می‌پردازد. تحقیقات زیست‌فیزیکی همپوشانی بسیاری با فیزیک ماده چگال نرم، بیوشیمی، نانو تکنولوژی و مهندسی زیستی دارند.

در زیست‌فیزیک می‌خواهیم بدانیم چه عواملی باعث تاخوردگی و پیچش پروتئین‌ها و دیگر بزرگ‌مولکول‌های زیستی می‌شوند یا مغز چگونه کار می‌کند یا قلب چگونه خون را پمپاژ می‌کند و تمام پرسش‌هایی که مربوط به موجودات زنده هستند و برای یافتن پاسخ این پرسش‌ها از اطلاعات علوم زیست‌شناسی، فیزیک، شیمی، ریاضیات، و کامپیوتر بهره می‌گیریم.

زیست‌فیزیک را می‌توان پلی بین فیزیک و زیست‌شناسی دانست.

تاریخچه

اولین مطالعات و فعالیت‌ها در زمینه بیو فیزیک به سال 1840 باز می گردد که در مجموعه‌ای تحت عنوان مدرسه فیزیولوژی برلین انجام شد. در این مجموعه افراد شاخصی نظیر هرمان فون هلمهولتز، ارنست هاینریش وبر، یوهانس پتر مولر و کارل لودویگ حضور داشتند. هرچند شروع بیوفیزیک در تاریخ را حتی می‌توان به مطالعات لوییجی گالوانی نیز نسبت داد.

محبوبیت این رشته زمانی که کتاب حیات چیست؟، نوشتهٔ اروین شرودینگر منتشر شد، افزایش یافت. از سال 1957 متخصصان بیوفیزیک، خود را در انجمن بیوفیزیک سازماندهی کردند که هم‌اکنون حدود 9000 عضو در سراسر جهان دارد.

برخی دانشمندان مانند رابرت روزن از بیوفیزیک انتقاد می‌کنند. چرا که وی معتقد است بیوفیزیک خواص بیولوژیکی پدیده‌ها را در نظر نمی گیرد.

شاخه‌های زیست‌فیزیک

• زیست‌فیزیک سلولی: که به فیزیک و برهمکنش سلول‌ها می‌پردازد
• زیست‌فیزیک فیزیولوژی: که به فیزیک سازوکار اندام‌های مختلف مثل مغز می‌پردازد
• زیست‌فیزیک پرتویی: که به آثار پرتوهای رادیواکتیو بر موجودات زنده و استفادهٔ درست از آن‌ها (جهت حفظ سلامتی) می‌پردازد
• روش‌های بیوفیزیک و بیوشیمی: که به کلیهٔ روش‌های فیزیکی و شیمیایی آزمایشگاهی برای تحقیقات زیست‌فیزیک می‌پردازد
• بیوانفورماتیک: که به مدل‌سازی سامانه‌های زیستی می‌پردازد و کمک بزرگی به زیست‌فیزیک و تمام شاخه‌های زیست‌شناسی کرده‌است

منابع

بیوفیزیک به زبان ساده دانیل گولد فارب ترجمه دکتر عمران حشمتی http://www.biophysicsiniran.blogfa.com

جستارهای وابسته

• روش‌های تجربی در زیست‌فیزیک