دستگاه حسی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
←جستارهای وابسته: ابرابزار |
|||
خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
# لامسه حسی مکانیکی - حرارتی است. که شامل حس [[گرما]] و [[سرما]] و [[زبر|زبری]] و سختی و فشار است.[[خارش]] هم جزو همین حس است.<ref>{{یادکرد ویکی|عنوان =Sensory system |
# لامسه حسی مکانیکی - حرارتی است. که شامل حس [[گرما]] و [[سرما]] و [[زبر|زبری]] و سختی و فشار است.[[خارش]] هم جزو همین حس است.<ref>{{یادکرد ویکی|عنوان =Sensory system |
||
|پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Sensory_system |زبان =[[زبان انگلیسی|انگلیسی]] | بازیابی =25 دسامبر ۲۰۱۰}}</ref> |
|پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Sensory_system |زبان =[[زبان انگلیسی|انگلیسی]] | بازیابی =25 دسامبر ۲۰۱۰}}</ref> |
||
== تصورهای اشتباه == |
|||
[[File:Taste buds.svg|thumb|100px|یک تصویر تادرست از زبان که قسمتهای حس کنندهٔ (۱) تلخی، (۲) ترشی، (۳) شوری و (۴) شیرینی را نشان میدهد. در حقیقت همهٔ مزهها توسط همهٔ قسمتهای زبان قابل احساس هستند.]] |
|||
* همهٔ مزهها توسط همهٔ قسمتهای زبان قابل احساس هستند. هرچند بسته به شخص هر قسمت کمی از قسمتهای دیگر بیشتر یک مزهٔ خاص را حس میکند.<ref>{{Cite journal|author=Huang AL|title=The cells and logic for mammalian sour taste detection|journal=Nature|volume=۴۴۲|issue=۷۱۰۵|pages=۹۳۴–۸|year=۲۰۰۶|month=August|pmid=۱۶۹۲۹۲۹۸|pmc=۱۵۷۱۰۴۷|doi=10.1038/nature05084|bibcode = 2006Natur.442..934H|author-separator=,|author2=Chen X|author3=Hoon MA|display-authors=۳|last4=Chandrashekar|first4=Jayaram|last5=Guo|first5=Wei|last6=Tränkner|first6=Dimitri|last7=Ryba|first7=Nicholas J. P.|last8=Zuker|first8=Charles S.}}</ref> همچنین، پنج مزه اصلی وجود دارد که علاوه بر شوری و ترشی و شیرینی و تلخی شامل [[مزه گوشتی]] میشود.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/01/121221_an_magazine_food_eating_senses.shtml</ref><ref>{{cite book |title=Food Science and Technology |last=Campbell-Platt |first=Geoffrey |url=http://books.google.com/?id=E7GXHploJasC&lpg=PA31&pg=PA31 |year=۲۰۰۹ |publisher=Wiley |isbn=۹۷۸-۰-۶۳۲-۰۶۴۲۱-۲ |page=۳۱ |accessdate=January 5, 2011}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.rtc.edu/programs/generaleducation/biology/biology220/files/Senses_notes.pdf |title=Senses Notes |accessdate=January 13, 2011}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.npr.org/templates/story/story.php?storyId=15819485 |title=Sweet, Sour, Salty, Bitter … and Umami |author= Krulwich, Robert |date=November 5, 2007 |work=Krulwich Wonders, an NPR Science Blog |publisher=NPR |accessdate=January 13, 2011}}</ref> |
|||
* انسانها بیش از پنج حس دارند. باوجود اینکه تعاریف متفاوتاند، تعداد آنها از ۹ تا بیش از ۲۰ حس متغیر است. علاوه بر شنوایی، بینایی، چشایی، بویایی و لامسه که حسهای شناسایی شده توسط [[ارسطو]] هستند، انسانها میتوانند تعادل و شتاب، درد٫ موقعیت اعضا و دمای نسبی را هم درک کنند.<ref>{{cite web |url=http://harvardmedicine.hms.harvard.edu/fascinoma/fivesenses/beyond/extra.php |title=Extra Sensory Perceptions |author=Cerretani, Jessica |date=Spring 2010 |work=Harvard Medicine |publisher=Harvard College |accessdate=January 13, 2011}}</ref> حسهای دیگری که گاهی شمرده میشوند شامل حس زمان، خارش، گرسنگی، تشنگی، سیری، نیاز به ادرار کردن، نیاز به مدفوع کردن و نیز سطح کربن دیاکسید در [[خون]] است.<ref>{{cite web |url=http://health.howstuffworks.com/mental-health/human-nature/perception/question242.htm |title=How many senses does a human being have? |work=Discovery Health |publisher=Discovery Communications Inc. |accessdate=January 13, 2011}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.cliffsnotes.com/study_guide/Human-Senses.topicArticleId-8741,articleId-8725.html |title=Biology: Human Senses |work=CliffNotes |publisher=Wiley Publishing, Inc |accessdate=January 13, 2011}}</ref> |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
*[[دستگاه حرکتی]] |
* [[دستگاه حرکتی]] |
||
== منابع == |
== منابع == |
||
{{پانویس}} |
{{پانویس}} |
نسخهٔ ۱۹ مهٔ ۲۰۱۳، ساعت ۱۹:۲۱
دستگاه حسی | |
---|---|
جزئیات | |
شناسهها | |
لاتین | organa sensuum |
TA98 | A15.0.00.000 |
TA2 | 6729 |
FMA | 78499 75259، 78499 |
دستگاه حسی بخشی از دستگاه عصبی است و مسئولیت آن ارزیابی اطلاعات حسی می باشد. اجزاء دستگاه حسی عبارتند از: گیرنده های حسی، مسیرهای عصبی و بخشی از مغز که مربوط به قوه ادراک و احساس می باشد. دستگاه حسی، حس هایی نظیر بینایی، شنوایی، لامسه، چشایی و بویایی را تشخیص می دهد. بطور خلاصه احساس از طریق دستگاه حسی از دنیای فیزیکی به ناحیه ذهنی مغز منتقل می شود. دستگاه حسی بخشی از دستگاه عصبی پیرامونی است که اطلاعات مربوط به محرکهای محیطی را جمع آوری میکند و برای پردازش به مغز و نخاع منتقل مینماید. این وظیفه توسط گیرندههای حسی انجام میگیرد.هر چند گیرندههای حسی در اکثر نقاط بدن یافت میشوند، اما بیش تر در اندامهای حسی (چشم، گوش، زبان، بینی و پوست) متمرکز شدهاند.اندامهای حسی مسئول حواس پنجگانه ما میباشند.
- بینایی یعنی درک نور توسط موجود زنده. نور قسمتی از امواج الکترومغناطیس است.
- شنوایی یعنی درک صدا. صدا همان جنبش هوا با فرکانسهای مختلف است.
- بویایی یعنی درک وجود ذرات معلق در هوا. بعضی اجسام بوی شدیدتری دارند. یعنی ذرات بیشتری از خود متصاعد میکنند.
- چشایی درک مولکولهای خاصی در مواد است. در موجودات زنده به مولکولهای خاصی حساسیت وجود دارد مثلا ترش بودن یک ماده یعنی وجود حالت اسیدی در آن. و شوری یعنی وجود نمک (کلرید کلسیم) در مواد.
- لامسه حسی مکانیکی - حرارتی است. که شامل حس گرما و سرما و زبری و سختی و فشار است.خارش هم جزو همین حس است.[۱]
تصورهای اشتباه
- همهٔ مزهها توسط همهٔ قسمتهای زبان قابل احساس هستند. هرچند بسته به شخص هر قسمت کمی از قسمتهای دیگر بیشتر یک مزهٔ خاص را حس میکند.[۲] همچنین، پنج مزه اصلی وجود دارد که علاوه بر شوری و ترشی و شیرینی و تلخی شامل مزه گوشتی میشود.[۳][۴][۵][۶]
- انسانها بیش از پنج حس دارند. باوجود اینکه تعاریف متفاوتاند، تعداد آنها از ۹ تا بیش از ۲۰ حس متغیر است. علاوه بر شنوایی، بینایی، چشایی، بویایی و لامسه که حسهای شناسایی شده توسط ارسطو هستند، انسانها میتوانند تعادل و شتاب، درد٫ موقعیت اعضا و دمای نسبی را هم درک کنند.[۷] حسهای دیگری که گاهی شمرده میشوند شامل حس زمان، خارش، گرسنگی، تشنگی، سیری، نیاز به ادرار کردن، نیاز به مدفوع کردن و نیز سطح کربن دیاکسید در خون است.[۸][۹]
جستارهای وابسته
منابع
- ↑ مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Sensory system». در [[ویکیپدیای انگلیسی|دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی]]، بازبینیشده در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۰.
- ↑ Huang AL; Chen X; Hoon MA; et al. (2006). "The cells and logic for mammalian sour taste detection". Nature. ۴۴۲ (۷۱۰۵): ۹۳۴–۸. Bibcode:2006Natur.442..934H. doi:10.1038/nature05084. PMC ۱۵۷۱۰۴۷. PMID ۱۶۹۲۹۲۹۸.
{{cite journal}}
: Check|pmc=
value (help); Check|pmid=
value (help); Unknown parameter|author-separator=
ignored (help); Unknown parameter|month=
ignored (help) - ↑ http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/01/121221_an_magazine_food_eating_senses.shtml
- ↑ Campbell-Platt, Geoffrey (2009). Food Science and Technology. Wiley. p. ۳۱. ISBN 978-0-632-06421-2. Retrieved January 5, 2011.
- ↑ "Senses Notes" (PDF). Retrieved January 13, 2011.
- ↑ Krulwich, Robert (November 5, 2007). "Sweet, Sour, Salty, Bitter … and Umami". Krulwich Wonders, an NPR Science Blog. NPR. Retrieved January 13, 2011.
- ↑ Cerretani, Jessica (Spring 2010). "Extra Sensory Perceptions". Harvard Medicine. Harvard College. Retrieved January 13, 2011.
- ↑ "How many senses does a human being have?". Discovery Health. Discovery Communications Inc. Retrieved January 13, 2011.
- ↑ "Biology: Human Senses". CliffNotes. Wiley Publishing, Inc. Retrieved January 13, 2011.