شورای همکاری خلیج فارس
شورای همکاری خلیج فارس مجلس التعاون الخلیجی | |
|---|---|
 پرچم
 نشان
| |
 اعضای شورای همکاری خلیج فارس | |
| مرکز اداری | ریاض، عربستان سعودی |
| زبان(های) رسمی | عربی |
| نوع | بلوک تجاری |
| عضویت | |
| حاکمان | |
• دبیرکل | جاسم محمد بدیوی |
• ریاست شورای عالی | امارات متحده عربی[۱] |
| بنیان‌گذاری | ۲۵ مه ۱۹۸۱ |
| مساحت | |
• کل | ۲٬۶۷۳٬۱۰۸ کیلومتر مربع (۱٬۰۳۲٬۰۹۳ مایل مربع) |
• آبها (٪) | ۰٫۶ |
| جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۲۳ | ۵۹۶۲۰۰۰۰[الف] (۲۵اُم) |
• تراکم | ۲۲٫۳ بر کیلومتر مربع (۵۷٫۸ بر مایل مربع) |
| تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۲۱ |
• کل | $۳٫۶۵۵ تریلیون (نهم) |
• سرانه | $۷۱۲۰۰ (دهم) |
| تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۲۱ |
• کل | $۲٫۲۵۰ تریلیون[الف] (هفتم) |
• سرانه | $۳۴۳۰۰[الف] (۳۵اُم) |
| شاخص جینی (۲۰۱۲) |  ۲۸٫۷ |
| شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۱) |  ۰٫۸۶۰چهلم |
| واحد پول | ۶ ارز
|
| منطقه زمانی | یوتی‌سی ۳+ تا یوتی‌سی ۴+ |
| وبگاه رسمی | |
شورای همکاری کشورهای عربی پیرامون خلیج فارس[۲] (عربی: مجلس التعاون لدول خلیج العربية[پانویس ۱])،[۳][۴] که شورای همکاری خلیج فارس (GCC; عربی: مجلس التعاون الخليجي) نیز نامیده می‌شود،[۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱] بلوکی سیاسی-تجاری شامل کشورهای عربی خلیج فارس است که اعضای آن اهداف تجاری و اجتماعی مشترکی را پیگیری می‌کنند. شورای همکاری خلیج فارس در ۲۵ مهٔ ۱۹۸۱ میلادی و با هدف یکپارچگی اقتصادی و نظامی تشکیل شد که از جمله اهداف کشورهای عضو، رسیدن به واحد پولی مشترک تا سال ۲۰۱۰ بود.[۱۲] مقر اصلی این شورا هم‌اکنون در ریاض پایتخت عربستان قرار دارد.[۱۳] در جریان بهار عربی در سال ۲۰۱۲ عربستان سعودی برای مقابله با نفوذ ایران در منطقه و اعتراضات، پیشنهاد تبدیل شدن شورای همکاری خلیج فارس به «اتحادیه خلیج» با تعامل نظامی و سیاسی و اقتصادی بیشتر بین کشورها را مطرح کرد.[۱۴] شورای همکاری خلیج فارس همچنین دارای یک شورای برنامه‌ریزی دفاعی است که همکاری نظامی بین کشورهای عضو را هماهنگ می‌کند. بالاترین نهاد تصمیم‌گیری شورای همکاری خلیج فارس، شورای عالی است که به صورت سالانه تشکیل جلسه می‌دهد و از سران کشورهای عضو تشکیل می‌شود.[۱۵]
در حال حاضر شش کشور زیر عضو این شورای همکاری هستند:
ویژگی‌های جغرافیایی و جمعیتی و سیاسی
شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس هستند. این کشورها دارای بیش از ۳٬۰۰۰ کیلومتر مرز دریایی هستند و در مجموع ۴۰ درصد منابع نفتی و یک‌چهارم منابع گازی سراسر جهان را به خود اختصاص داده‌اند. این کشورها در مجموع ۵۰ میلیون جمعیت دارند.[۱۶] همگی اعضای کنونی شورا کشورهای پادشاهی هستند. قطر، بحرین و کویت پادشاهی مشروطه[۱۷][۱۸] و عربستان سعودی و عمان پادشاهی مطلقه و امارات متحده عربی نیز سلطنت فدرال است.[۱۹][۲۰] در ۱۵ دسامبر سال ۲۰۰۹ دولت‌های بحرین، کویت، قطر و عربستان سعودی تشکیل شورای پول برای وحدت پولی بین اعضای شورا را اعلام کردند. محمد صباح الصباح وزیر وقت امورخارجه کویت، در هشتم دسامبر سال ۲۰۰۹ گفت برای ایجاد وحدت پولی بین اعضای شورا ممکن است تا ده سال طول بکشد. عمان و امارات بعدها خروج خود را از این طرح اعلام کردند.[۲۱]
نیروی زمینی
نیروی سپر جزیره (به عربی دِرْعُ الجَزیرَة) بازوی نظامی این شورا است که در سال ۱۹۸۴ ایجاد شد.[۲۲] در دسامبر ۲۰۰۷، شیخ احمد فهد الاحمد الصباح، رئیس شورای امنیت ملی کویت اعلام کرد که شورای همکاری خلیج فارس قصد دارد جایگزینی برای نیروهای سپر شبه جزیره ایجاد کند.[۲۳]
نیروی دریایی
همچنین قرار است نیروی دریایی مشترک شورای تعاونی ملل خلیج فارس که نامش «گروه امنیتی ۸۱» است، در سال ۲۰۱۴ تشکیل شود. هنوز بررسی این طرح ادامه دارد و نمایندگان این کشورها دربارهٔ جزئیات طرح با یکدیگر مذاکره می‌کنند. این نیروی دریایی باید از مناطق آبی عربستان سعودی، بحرین، امارات متحدهٔ عربی، کویت، عمان، و قطر محافظت کند. مقر اصلی نیروی دریایی مشترکی که قرار است تشکیل شود بحرین خواهد بود. بحرین هم‌اینک محل استقرار ناوگان پنجم ایالات متحدهٔ آمریکا است همچنین در دسامبر ۲۰۱۴ اعلام شد که بریتانیا نیز سرگرم تأسیس یک پایگاه دریایی ۲۳ میلیون دلاری و دائمی در بحرین است که میزبان رزم‌ناوها و ناوهای هواپیمابر بریتانیایی خواهد بود. آسوشیتدپرس نوشت: «نیروی دریایی خلیج» قرار است به عنوان عامل بازدارنده‌ای علیه ایران عمل کند.[۱۶][۲۴]
نیروی پلیس ضدتروریستی
کشورهای عضو در مورد تشکیل یک نیروی مشترک پلیس به نام «پلیس تعاونی خلیج» (GCC-POL) نیز توافق کردند. نیرویی که وزیر خارجهٔ قطر آن را «مشابه با پلیس بین‌الملل (اینترپل)، اما در محدوده کشورهای عضو این شورا» توصیف کرد. این نیروی پلیس قرار است همکاری کشورهای عرب خلیج فارس علیه تروریسم را بهبود بخشیده، با قاچاق مواد مخدر، پول‌شویی و جرم‌های سایبری نیز مقابله کند.[۲۵]
جنجال
در دسامبر ۲۰۱۸، امیر قطر اجلاس سالانه شورای همکاری خلیج فارس را نادیده گرفت و به جای آن یک نماینده فرستاد، اما در سال ۲۰۱۹ برای کاهش تنش‌ها بین اعضای شورا، امیر قطر نخست‌وزیر خود را به نمایندگی از دولت قطر به جلسه سالانه شورا اعزام کرد.[۱۵]
پیشنهاد ایران
مجمع کشورهای شمال و جنوب خلیج فارس: امیر عبداللهیان وزیر وقت ایران که به زبان عربی نیز مسلط بود در خرداد ۱۴۰۲ (یک سال پیش از فوتشان) در دیدار از کویت و در کاخ نخست وزیری کویت پیشنهاد تشکیل یک اتحادیه سیاسی و اقتصادی و فرهنگی را داد. منظور از کشورهای شمال و جنوب، ایران و عراق (شمال) در کنار ۶ کشور جنوب خلیج فارس یعنی کویت، عربستان سعودی، بحرین، قطر، امارات و عمان است.[۲۶][۲۷]
جستارهای وابسته
پانویس
- ↑ در عربی ترتیب صفت و مضاف‌الیه عکس فارسی می‌آید بنابراین در ترجمه فارسی معکوس می‌شود. به نام رسمی انگلیسی این شورا نیز رجوع کنید.
منابع
- ↑ "Kuwait hopes emir visit to Iran will boost Gulf peace". Gulf News. 27 May 2014. Retrieved 23 July 2014.
- ↑ "GCC Charter". Secretariat General of the Gulf Cooperation Council. Retrieved 9 April 2021.
- ↑ «النظام الأساسی». www.gcc-sg.org. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ "GCC Charter". Secretariat General of the Gulf Cooperation Council. Retrieved 9 April 2021.
- ↑ «اسناد: اساسنامه شورای همکاری کشورهای عرب خلیج فارس». پرتال جامع علوم انسانی. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۷.
- ↑ «شورای همکاری خلیج فارس – DW». دویچه وله. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ «شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس بر "عربی" بودن خلیج فارس تأکید کردند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۹-۲۹.
- ↑ «You are being redirected...». اتحادیه کشورهای جنوب شرق آسیا. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۶.
- ↑ "Gulf Cooperation Council". بانک جهانی (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-16.
- ↑ "Gulf Cooperation Council | History, Member Countries, Purpose, & Summits | Britannica". بریتانیکا (به انگلیسی). Retrieved 2023-02-16.
- ↑ «Gulf Cooperation Council (GCC) and the EU | EEAS Website». سرویس کنش خارجی اروپایی. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۲-۱۶.
- ↑ Khan, Mohsin S. (April 2009), The GCC Monetary Union: Choice of Exchange Rate Regime (PDF) (به انگلیسی), Washington DC, USA: Peterson Institute for International Economics, archived from the original (PDF) on 21 May 2009, retrieved 15 February 2010
{{citation}}: نگهداری یادکرد:نام‌های متعدد:فهرست نویسندگان (link) Retrieved on 2009-05-11. - ↑ «Gulf Cooperation Council (GCC) Countries». web.archive.org. ۲۰۲۱-۰۵-۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۷.
- ↑ "Analysis: Saudi Gulf union plan stumbles as wary leaders seek detail" (به انگلیسی). 2012-05-17. Retrieved 2023-07-17.
- ↑ ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ "Gulf Cooperation Council (GCC) | History, Member Countries, Purpose, & Summits | Britannica". www.britannica.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-07-17.
- ↑ ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ شورای همکاری خلیج فارس نیروی دریایی مشترک تشکیل می‌دهد دویچه‌ولهٔ فارسی
- ↑ «Technical Difficulties» (PDF). 2009-2017.state.gov. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۷.
- ↑ «Technical Difficulties» (PDF). 2009-2017.state.gov. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۷.
- ↑ «UPDATE 2-Gulf bloc to consider Jordan, Morocco membership | News by Country | Reuters». web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۵-۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۸ دسامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۷.
- ↑ "Gulf Cooperation Council". Wikipedia (به انگلیسی). 2023-07-08.
- ↑ "Column: Money can?t bridge this gulf". Financialexpress (به انگلیسی). 2009-06-12. Retrieved 2023-07-17.
- ↑ «rebuildthemiddleeast.com - rebuildthemiddleeast Resources and Information». www.rebuildthemiddleeast.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۷ ژوئیه ۲۰۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۷.
- ↑ «International Institute for Strategic Studies December 9th - - Gulf Daily News - Plan to replace Peninsula Shield». web.archive.org. ۲۰۱۱-۰۶-۰۴. بایگانی‌شده از اصلی در ۴ ژوئن ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۷-۱۷.
- ↑ بریتانیا نیز سرگرم تأسیس یک پایگاه دریایی ۲۳ میلیون دلاری و دائمی در بحرین است رادیو فردا
- ↑ توافق برای تشکیل نیروی دریایی شورای همکاری خلیج فارس رادیو فردا
- ↑ https://www.asriran.com/fa/news/894853/پیشنهاد-ایران--تشکیل-مجمع-کشورهای-شمال-و-جنوب-خلیج-فارس
- ↑ https://www.rajanews.com/news/380233/امیرعبداللهیان-امنیت-خلیج-فارس-با-مشارکت-کشورهای-ساحلی-تامین-می‌شود
پیوند به بیرون
| اعضا | | |
|---|---|---|
| عمومی | |
|---|---|
| کتابخانه‌های ملی | |
| پایگاه‌های دادهٔ علمی | |
| سایر | |
خطای یادکرد: خطای یادکرد: برچسب <ref> برای گروهی به نام «persian-alpha» وجود دارد، اما برچسب <references group="persian-alpha"/> متناظر پیدا نشد. ().
- اتحادیههای قارهای
- بلوکهای تجاری
- بنیانگذاریهای ۱۹۸۱ (میلادی) در امارات متحده عربی
- پانعربیسم
- درگیری نیابتی ایران و عربستان سعودی
- روابط امارات متحده عربی و ایران
- روابط ایران و بحرین
- روابط ایران و عربستان سعودی
- روابط ایران و عمان
- روابط ایران و قطر
- روابط ایران و کویت
- سازمان‌های بنیانگذاریشده در ۱۹۸۱ (میلادی)
- سازمان‌های بین‌المللی آسیا
- سازمان‌های بین‌المللی اقتصادی
- سازمان‌های بین‌المللی خاورمیانه
- سازمان‌های مالکیت فکری
- سازمان‌های میان‌دولتی بنیانگذاریشده بر پایه معاهده
- شورای همکاری کشورهای عرب خلیج
- علم اقتصاد در ۱۹۸۱ (میلادی)
- کشورهای عربی خلیج فارس
- یکپارچگی اقتصادی