هانا آرنت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۳۶: خط ۳۶:


او سال‌ها در دانشگاه‌های ایالات متحده در رشتهٔ تئوری سیاسی تدریس کرد و از چندین کشور، ده‌ها دکترای افتخاری گرفت، و جایزهٔ آلمانی‌زبان [[دوریس لسینگ|لِسینگ]] و [[زیگموند فروید|فروید]] را نیز از آن خود کرد.
او سال‌ها در دانشگاه‌های ایالات متحده در رشتهٔ تئوری سیاسی تدریس کرد و از چندین کشور، ده‌ها دکترای افتخاری گرفت، و جایزهٔ آلمانی‌زبان [[دوریس لسینگ|لِسینگ]] و [[زیگموند فروید|فروید]] را نیز از آن خود کرد.
او یکی از یهودیانی است که توانسته است از جریان [[هولوکاست]] جان سالم به در ببرد و به ایالات متحده مهاجرت کند. زمینۀ فلسفه و آثار او حول موضوعاتی هم‌چون [[دموکراسی مستقیم]] ،[[اقتدار|اقتدارگرایی]] و [[تمامیت‌خواهی]] حکومت‌های استبدادی است.
او یکی از یهودیانی است که توانسته است از جریان [[هولوکاست]] جان سالم به در ببرد و به ایالات متحده مهاجرت کند. زمینۀ فلسفه و آثار او حول موضوعاتی هم‌چون [[دموکراسی مستقیم]] و یا [[اقتدار|اقتدارگرایی]] و [[تمامیت‌خواهی]] حکومت‌های استبدادی است.
== زندگی ==
== زندگی ==
هانا آرنت در سال ۱۹۰۶ در لیندن واقع در نزدیکی [[هانوفر]] و در یک خانوادهٔ مرفه یهودی چشم به جهان گشود. والدین وی اگر چه [[لیبرال]] و غیرمذهبی بودند، اما هانا را با این روحیه تربیت کردند که در مقابل یهودی‌ستیزی ساکت ننشیند. هانا آرنت پس از پایان دورهٔ متوسطه، در ۱۸ سالگی در وارد دانشگاه ماربورگ شد.<ref>[http://philosophers.atspace.com/arnet.htm هانا آرنت] ''تاریخ فلسفه''</ref>
هانا آرنت در سال ۱۹۰۶ در لیندن واقع در نزدیکی [[هانوفر]] و در یک خانوادهٔ مرفه یهودی چشم به جهان گشود. والدین وی اگر چه [[لیبرال]] و غیرمذهبی بودند، اما هانا را با این روحیه تربیت کردند که در مقابل یهودی‌ستیزی ساکت ننشیند. هانا آرنت پس از پایان دورهٔ متوسطه، در ۱۸ سالگی در وارد دانشگاه ماربورگ شد.<ref>[http://philosophers.atspace.com/arnet.htm هانا آرنت] ''تاریخ فلسفه''</ref>
او تحصیل خود را در رشته‌های [[فلسفه]]، ادبیات یونان و الهیات مسیحی در دانشگاه [[ماربورگ]] آغاز کرد ولی پس از چندی تحصیلات خود در ماربورگ را رها کرد و به دانشگاه [[هایدلبرگ]] رفت و رساله دکترای خود را در فلسفه در سال ۱۹۲۶ با عنوان «مفهوم عشق از نظر [[آگوستین]] قدیس» با [[کارل یاسپرس]]، فیلسوف بزرگ آلمانی گذراند که بدان روزگار از منتقدان سرسخت آراء [[هایدگر]] و تفکر محافظه کارانه بود. هانا آرنت که از دوران تحصیل در دانشگاه هایدلبرگ به بعد به یکی از بانفوذترین و خوش فکرترین رهبران چپ آلمان بدل شده بود، از مخالفان سرسخت [[نازی]]‌های آلمان و از مدافعان شوراهای انقلابی چپ بود.
او تحصیل خود را در رشته‌های [[فلسفه]]، ادبیات یونان و الهیات مسیحی در دانشگاه [[ماربورگ]] آغاز کرد ولی پس از چندی تحصیلات خود در ماربورگ را رها کرد و به دانشگاه [[هایدلبرگ]] رفت و رساله دکترای خود را در فلسفه در سال ۱۹۲۶ با عنوان «مفهوم عشق از نظر [[آگوستین]] قدیس» با [[کارل یاسپرس]]، فیلسوف بزرگ آلمانی گذراند که بدان روزگار از منتقدان سرسخت آراء [[هایدگر]] و تفکر محافظه کارانه بود. هانا آرنت که از دوران تحصیل در دانشگاه هایدلبرگ به بعد به یکی از بانفوذترین و خوش فکرترین رهبران چپ آلمان بدل شده بود، از مخالفان سرسخت [[نازی]]‌های آلمان و از مدافعان شوراهای انقلابی چپ بود.


آرنت در سال ۱۹۲۹ به [[برلین]] رفت و نخستین کتاب خود را که با عنوان زندگینامه راحل فارنهاگن منتشر کرد.
آرنت در سال ۱۹۲۹ به [[برلین]] رفت و نخستین کتاب خود را که زندگی‌نامه راحل فارنهاگن نام داشت ،منتشر کرد.


هانا آرنت در سال ۱۹۳۳، به هنگامی که [[هیتلر]] در آلمان قدرت گرفت، چندی به زندان افتاد.
هانا آرنت در سال ۱۹۳۳، هنگامی که [[هیتلر]] در آلمان قدرت گرفت، چندی به زندان افتاد.


حکومت نازی هانا آرنت را پس از شعله‌ور شدن آتش جنگ جهانی دوم به اردوگاه‌های مرگ و کوره‌های آدم سوزی اعزام کرد اما بخت فلسفه و نظریه سیاسی بلند بود و هانا آرنت از اسارت فرار و سرانجام به آمریکا مهاجرت کرد و در سال ۱۹۵۱ تابعیت ایالات متحده را پذیرفت. هانا آرنت در آمریکا استاد کرسی نظریه‌های سیاسی بود. او بیشتر وقت خود را صرف تدریس در دانشگاه‌های پرینستون، [[شیکاگو]] و «مدرسه جدید پژوهش‌های اجتماعی» و نوشتن آثاری مهم در فلسفه سیاست کرد. دغدغه‌های مهم آرنت عبارت بود از:[[خودکامگی]]، ماهیت شر و تضعیف مشارکت عمومی در روند سیاسی.
حکومت نازی هانا آرنت را پس از شعله‌ور شدن آتش جنگ جهانی دوم به اردوگاه‌های مرگ و کوره‌های آدم سوزی اعزام کرد اما بخت فلسفه و نظریه سیاسی بلند بود و هانا آرنت از اسارت فرار و سرانجام به آمریکا مهاجرت کرد و در سال ۱۹۵۱ تابعیت ایالات متحده را پذیرفت. هانا آرنت در آمریکا استاد کرسی نظریه‌های سیاسی بود. او بیشتر وقت خود را صرف تدریس در دانشگاه‌های پرینستون، [[شیکاگو]] و «مدرسه جدید پژوهش‌های اجتماعی» و نوشتن آثاری مهم در فلسفه سیاست کرد. دغدغه‌های مهم آرنت عبارت بود از:[[خودکامگی]]، ماهیت شر و تضعیف مشارکت عمومی در روند سیاسی.

نسخهٔ ‏۳ نوامبر ۲۰۱۷، ساعت ۱۶:۳۸

هانا آرنت
پرونده:Hannah arendt-150x150.jpg
زادهٔ۱۴ اکتبر ۱۹۰۶
لیندن–لیمر، هانوفر، آلمان
درگذشت۴ دسامبر ۱۹۷۵ (۶۹ سال)
نیویورک، آمریکا
حیطهفلسفهٔ غربی
مکتبفلسفهٔ قاره‌ای

هانا آرِنْت (به آلمانی: Hannah Arendt) (زادهٔ ۱۴ اکتبر ۱۹۰۶ در لیندن–لیمر، هانوفر - درگذشتهٔ ۴ دسامبر ۱۹۷۵ در نیویورک، آمریکافیلسوف (فلسفهٔ سیاسی) و تاریخ‌نگار زن آلمانی بود که تباری یهودی داشت. هانا آرنت یکی از مهم‌ترین متفکرانی بود که آرا و افکارش تأثیری ژرف در سدۀ بیستم میلادی بر جای گذاشت [۱].

او سال‌ها در دانشگاه‌های ایالات متحده در رشتهٔ تئوری سیاسی تدریس کرد و از چندین کشور، ده‌ها دکترای افتخاری گرفت، و جایزهٔ آلمانی‌زبان لِسینگ و فروید را نیز از آن خود کرد. او یکی از یهودیانی است که توانسته است از جریان هولوکاست جان سالم به در ببرد و به ایالات متحده مهاجرت کند. زمینۀ فلسفه و آثار او حول موضوعاتی هم‌چون دموکراسی مستقیم و یا اقتدارگرایی و تمامیت‌خواهی حکومت‌های استبدادی است.

زندگی

هانا آرنت در سال ۱۹۰۶ در لیندن واقع در نزدیکی هانوفر و در یک خانوادهٔ مرفه یهودی چشم به جهان گشود. والدین وی اگر چه لیبرال و غیرمذهبی بودند، اما هانا را با این روحیه تربیت کردند که در مقابل یهودی‌ستیزی ساکت ننشیند. هانا آرنت پس از پایان دورهٔ متوسطه، در ۱۸ سالگی در وارد دانشگاه ماربورگ شد.[۲] او تحصیل خود را در رشته‌های فلسفه، ادبیات یونان و الهیات مسیحی در دانشگاه ماربورگ آغاز کرد ولی پس از چندی تحصیلات خود در ماربورگ را رها کرد و به دانشگاه هایدلبرگ رفت و رساله دکترای خود را در فلسفه در سال ۱۹۲۶ با عنوان «مفهوم عشق از نظر آگوستین قدیس» با کارل یاسپرس، فیلسوف بزرگ آلمانی گذراند که بدان روزگار از منتقدان سرسخت آراء هایدگر و تفکر محافظه کارانه بود. هانا آرنت که از دوران تحصیل در دانشگاه هایدلبرگ به بعد به یکی از بانفوذترین و خوش فکرترین رهبران چپ آلمان بدل شده بود، از مخالفان سرسخت نازی‌های آلمان و از مدافعان شوراهای انقلابی چپ بود.

آرنت در سال ۱۹۲۹ به برلین رفت و نخستین کتاب خود را که زندگی‌نامه راحل فارنهاگن نام داشت ،منتشر کرد.

هانا آرنت در سال ۱۹۳۳، هنگامی که هیتلر در آلمان قدرت گرفت، چندی به زندان افتاد.

حکومت نازی هانا آرنت را پس از شعله‌ور شدن آتش جنگ جهانی دوم به اردوگاه‌های مرگ و کوره‌های آدم سوزی اعزام کرد اما بخت فلسفه و نظریه سیاسی بلند بود و هانا آرنت از اسارت فرار و سرانجام به آمریکا مهاجرت کرد و در سال ۱۹۵۱ تابعیت ایالات متحده را پذیرفت. هانا آرنت در آمریکا استاد کرسی نظریه‌های سیاسی بود. او بیشتر وقت خود را صرف تدریس در دانشگاه‌های پرینستون، شیکاگو و «مدرسه جدید پژوهش‌های اجتماعی» و نوشتن آثاری مهم در فلسفه سیاست کرد. دغدغه‌های مهم آرنت عبارت بود از:خودکامگی، ماهیت شر و تضعیف مشارکت عمومی در روند سیاسی.

کتاب مشهور هانا آرنت با عنوان عنصرها و خاستگاه حاکمیت توتالیتر در سال ۱۹۵۱ به زبان انگلیسی منشتر شد.[۳]این کتاب آرنت را به یکی از مشهورترین و با نفوذترین نظریه پردازان دوران خود بدل و کتاب قدرت و قهر، از مهم‌ترین آثار هانا آرنت، جایگاه او را چون یکی از نظریه‌پردازان بزرگ قرن بیستم، تثبیت کرد. آلمانی همین اثر در سال ۱۹۵۵ به چاپ رسید. آرنت در این اثر با رژیم‌های توتالیتر ناسیونال سوسیالیستی و استالینیستی از نظر سیاسی تسویه‌حساب کرده‌است. این اثر بازتاب گسترده‌ای در میان متفکران و محافل سیاسی جهان داشت و آوازهٔ هانا آرنت را به عنوان اندیشمند سیاسی تثبیت کرد. هانا آرنت در این کتاب و در دیگر آثار خود نقدی عمیق، نو و ساختاری از مباحثی چون نسبت روان‌شناسی توده‌ها و حکومت‌های توتالیتر، نسبت عرصه عمومی و خصوصی و نسبت آزادی و فردیت با قدرت سیاسی به دست می‌دهد.

هانا آرنت در کتاب ابتذال شرور در تحلیل محاکمه آدولف آیشمن، از سران نازی که در اسرائیل محاکمه شد، تحلیلی جامع از یهودستیزی و هولوکاست به دست می‌دهد او با قدرت‌گرفتن فاشیسم، دو بار دچار خطر جانی شد؛ یک‌بار در سال ۱۹۳۳ مدتی در زندان آلمان و بار دیگر در سال ۱۹۴۰ در فرانسهٔ اشغال‌شده، زمانی که در اردوگاه‌های موقت انتقال به کوره‌های آدم‌سوزی هیتلری بود؛ و پس از این که در سال ۱۹۵۱ تبعهٔ آمریکا گردید. بعدها نوشت که زبان اول تبعیدش، فرانسوی و زبان دوم مهاجرتش، انگلیسی شد.[۴]

هانا آرنت تحت تأثیر کانت، هوسرل، هایدگر، کارل یاسپرس، رزا لوکزامبورگ، هگل، رودولف بولتمان، مارکس و ادبیات یونان باستان بود اما رابطه پدرانه اش با یاسپرس، رابطهٔ شاگردی با هوسرل و رابطه عاشقانه‌ای که با هایدگر داشت، برجسته‌است.

رابطه او با هایدگر

در دوران دانشجویی هانا آرنت به مارتین هایدگر استاد فلسفهٔ خود دل بست. اما متأهل بودن هایدگر، چشم‌انداز رسیدن به او را برای هانا آرنت تیره می‌ساخت. او در کتاب «سایه‌ها» سعی می‌کند گذشته و سیمای روحی خود و احساسش را نسبت به هایدگر شرح دهد هرچند که نامه‌های خصوصی بین این دو در اختیار محققان قرار نمی‌گیرد، امّا این کتاب گویای ناگفته‌های بسیاری است. آرنت برای دوره کارشناسی ارشد و فرار از پیامدهای روحی و مادی این رابطه به «هایدلبرگ» مهاجرت می‌کند و زیر نظر کارل یاسپرس، در نقطه مقابل هایدگر به ادامه تحصیل می‌پردازد، و رساله دکتری‌اش را پیرامون «مفهوم عشق از نظر آگوستین قدیس» می‌نویسد.[۵]

هانا آرنت، تئوریسین شوراها

در نوشته‌های مربوط به هانا آرنت به این نکته اشاره نشده که وی یکی از برجسته‌ترین تئوریسین‌های شوراهاست. مفهوم مرکزی نظریه او در این باب kommunikativen Handelns «اقدام شورایی» به معنی عمل و اقدام توأم با بحث و گفتگوی متقابل است.

در مورد نظریه‌های شورایی (بخصوص بعد از جنگ جهانی دوم) هیچ‌کس اندازه هانا آرنت کار نکرده‌است.

شوراها در انقلاب آمریکا، شکست شوراها در کمون پاریس توسط ژاکوبن‌ها، جنبشهای شورایی از انقلاب ۱۹۰۵ تا ۱۹۱۷ روسیه و جنبش کرونشتات شکست آن توسط ارتش سرخ و بلشویکها و بویژه انقلاب مجارستان در سال ۱۹۵۶ توسط هانا آرنت بررسی شده‌است.

آثار

میان گذشته و آینده: هشت تمرین در فلسفه سیاسی، ترجمه سعید مقدم، نشر اختران

منابع

  1. Scott, A. O. (5 April 2016). "Review: In 'Vita Activa: The Spirit of Hannah Arendt,' a Thinker More Relevant Than Ever". The New York Times.
  2. هانا آرنت تاریخ فلسفه
  3. یکی از اساسی‌ترین مفاهیمی که هانا آرنت برای شرح وضعیت توتالیتر به کار می‌بَرد، مفهوم «چیرگی تام» Total Domination است. از نگاه او، هدف نهایی توتالیتاریسم، (گروه‌ها و رژیم‌های حکومت‌های مستبد) چیرگی تام و سلطه مطلق بر تمام جنبه‌های زندگی انسانی است. «چیرگی تام می‌کوشد تا انسانها را به صورتی سازمان دهد که تکثر و تمایز نامحدودشان از بین برود و کل انسانیت، به صورت فردی واحد در آید. این امر تنها زمانی امکان‌پذیر است که یکایک افراد انسانی به صورتی تبدیل شوند که در برابر برخی کنش‌های معین، واکنش‌های معین و ثابتی نشان دهند.»
  4. لیلی و مجنون‌ها در آبزوردستان! خزه
  5. مروری بر کتاب هانا آرنت اثر دیوید واتسن Sociology of Iran
  • The Cambridge Companion to Hannah Arendt (Cambridge Companions to Philosophy) by Dana Villa, Cambridge University Press, 2001
  • The Reluctant Modernism of Hannah Arendt by Seyla Benhabib, Rowman & Littlefield Publishers, Inc. , 2003
  • وضع بشر

پیوند به بیرون